Ϸվ

Πρόταση ψηφίσματος - B9-0411/2020Πρόταση ψηφίσματος
B9-0411/2020

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣσχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου

09.12.2020-(D069145/02 – )

σύμφωνα με το άρθρο112 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού

Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων
Αρμόδιοι βουλευτές: Tilly Metz
Günther Sidl, Anja Hazekamp, Eleonora Evi, Sirpa Pietikäinen

Διαδικασία:
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου:
B9-0411/2020
Κείμενα που κατατέθηκαν :
B9-0411/2020
Συζήτηση :
Ψηφοφορία :
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

9‑0411/2020

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου

(D069145/02 – )

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (D069145/02),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές[1], και ιδίως το άρθρο 7 παράγραφος 3 και το άρθρο 19 παράγραφος 3,

έχοντας υπόψη την ψηφοφορία της 26ηςΟκτωβρίου 2020 στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, που αναφέρεται στο άρθρο35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ.1829/2003, κατά την οποία δεν εκδόθηκε γνώμη,

έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕE) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή[2],

έχοντας υπόψη τη γνώμη που εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) στις 25 Σεπτεμβρίου 2019 και δημοσιεύθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2019[3],

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του που διατύπωναν αντίρρηση στην έγκριση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ)[4],

έχοντας υπόψη το άρθρο112 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων,

Α.λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 17 Δεκεμβρίου 2015, η Monsanto Europe N.V. υπέβαλε, εξ ονόματος της Monsanto Company (Ηνωμένες Πολιτείες), αίτηση στην εθνική αρμόδια αρχή των Κάτω Χωρών («η αίτηση») για τη διάθεση στην αγορά τροφίμων, συστατικών τροφίμων και ζωοτροφών που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη («ΓΤ») σόγια της σειράς MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788 σύμφωνα με τα άρθρα 5 και 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αίτηση κάλυπτε επίσης τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που περιέχουν ή αποτελούνται από ΓΤ σόγια της σειράς MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788 («η ΓΤ σόγια συσσωρευμένων συμβάντων») για άλλες χρήσεις εκτός από τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές, εξαιρουμένης της καλλιέργειας·

Β.λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΓΤ σόγια συσσωρευμένων συμβάντων προέρχεται από τη διασταύρωση τεσσάρων συμβάντων γενετικώς τροποποιημένης (ΓΤ) σόγιας (MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788), προσδίδει αντοχή στα ζιζανιοκτόνα που περιέχουν γλυφοσάτη, γλυφοσινικό και δικάμβα και παράγει τρεις εντομοκτόνους πρωτεΐνες (Cry1A.105, Cry2Ab2 και Cry1Ac, γνωστές και ως «τοξίνες Bt») οι οποίες είναι τοξικές για ορισμένες προνύμφες λεπιδόπτερων (πεταλούδες και σκώροι)[5]·

Γ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προηγούμενες αξιολογήσεις των τεσσάρων μονών συμβάντων της ΓΤ σόγιας συσσωρευμένων συμβάντων, που έχουν ήδη εγκριθεί, χρησιμοποιήθηκαν ως βάση για την αξιολόγηση της ΓΤ σόγιας τεσσάρων συσσωρευμένων συμβάντων[6]·

Δ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 25 Σεπτεμβρίου 2019, η EFSA εξέδωσε θετική γνώμη που δημοσιεύθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2019[7]·

Παρατηρήσεις των κρατών μελών και πρόσθετα σημεία

Ε.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών υπέβαλαν στην EFSA πολλές επικριτικές παρατηρήσεις κατά την τρίμηνη περίοδο διαβούλευσης[8] λαμβάνοντας υπόψη ότι στις εν λόγω επικριτικές παρατηρήσεις περιλαμβάνονται οι ανησυχίες σχετικά με το γεγονός ότι δεν έχει πραγματοποιηθεί ανάλυση σχετικά με τα κατάλοιπα ή τους μεταβολίτες της γλυφοσάτης στη ΓΤ σόγια συσσωρευμένων συμβάντων, ότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί δοκιμές για τις πιθανές συνεργιστικές ή ανταγωνιστικές επιδράσεις των τοξινών Bt και των καταλοίπων ζιζανιοκτόνων, ότι δεν έχουν απαντηθεί τα ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια της ΓΤ σόγιας συσσωρευμένων συμβάντων και των παράγωγων τροφίμων και ζωοτροφών, ότι οι πιθανές μακροπρόθεσμες επιδράσεις του τροφίμου ή της ζωοτροφής στην αναπαραγωγή ή την ανάπτυξη δεν έχουν αξιολογηθεί και ότι, λόγω έλλειψης στοιχείων, δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθεί πλήρως η ασφάλεια της ΓΤ σόγιας συσσωρευμένων συμβάντων·

ΣΤ.λαμβάνοντας υπόψη ότι απόανεξάρτητη επιστημονική ανάλυση προέκυψε ότι, μεταξύ άλλων, δεν μπορεί να εξαχθεί τελικό συμπέρασμα όσον αφορά την ασφάλεια της ΓΤ σόγιας συσσωρευμένων συμβάντων, ότι η τοξικολογική αξιολόγηση και η εκτίμηση περιβαλλοντικού κινδύνου είναι απαράδεκτες και ότι η εκτίμηση επικινδυνότητας δεν πληροί τις απαιτήσεις για την αξιολόγηση των κινδύνων για το ανοσοποιητικό σύστημα[9]·

Συμπληρωματικά ζιζανιοκτόνα

Ζ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως έχει καταδειχθεί, η καλλιέργεια ΓΤ φυτών ανθεκτικών στα ζιζανιοκτόνα οδηγεί σε μεγαλύτερη χρήση ζιζανιοκτόνων, εν πολλοίς λόγω της εμφάνισης ζιζανίων ανθεκτικών στα ζιζανιοκτόνα[10]· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά συνέπεια, πρέπει να αναμένεται ότι οι καλλιέργειες της ΓΤ σόγιας συσσωρευμένων συμβάντων θα εκτίθενται σε υψηλότερες και επαναλαμβανόμενες δόσεις συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων (γλυφοσινικό, δικάμβα και γλυφοσάτη), πράγμα που θα οδηγήσει ενδεχομένως σε μεγαλύτερη ποσότητα καταλοίπων στη συγκομιδή·

Η.λαμβάνοντας υπόψη ότι το γλυφοσινικό ταξινομείται ως τοξικό για την αναπαραγωγή κατηγορίας 1B και πληροί, επομένως, τα κριτήρια αποκλεισμού που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ.1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[11]· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση του γλυφοσινικού για χρήση στην Ένωση έληξε στις 31 Ιουλίου 2018[12]·

Θ.λαμβάνοντας υπόψη ότι σε μελέτη που αξιολογήθηκε από ομότιμους διαπιστώθηκε ότι η γλυφοσάτη συσσωρεύεται σε ΓΤ σόγια, με αντίστοιχο αρνητικό αντίκτυπο στη διατροφική σύνθεση σε σύγκριση με τη μη ΓΤ σόγια[13]· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο πιλοτικού έργου που πραγματοποιήθηκε στην Αργεντινή, διαπιστώθηκαν αναπάντεχα υψηλά επίπεδα καταλοίπων γλυφοσάτης σε ΓΤ σόγια[14]·

Ι.λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υφίστανται ερωτηματικά όσον αφορά την καρκινογόνο δράση της γλυφοσάτης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Νοέμβριο του 2015 η EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, κατά πάσα πιθανότητα, η γλυφοσάτη δεν είναι καρκινογόνος, και τον Μάρτιο του 2017 ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν απαιτείται ταξινόμηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αντιθέτως, το 2015 ο Διεθνής Οργανισμός Ερευνών για τον Καρκίνο —η ειδική υπηρεσία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον καρκίνο— ταξινόμησε τη γλυφοσάτη στις μάλλον καρκινογόνες για τον άνθρωπο ουσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι σειρά από πρόσφατες επιστημονικές μελέτες αξιολογηθείσες από ομότιμους επιβεβαιώνουν το καρκινογόνο δυναμικό της γλυφοσάτης[15]·

ΙΑ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με επιστημονική μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο του 2020, η χρήση του δικάμβα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του ήπατος και ενδοηπατικού χολαγγειοκαρκινώματος[16]·

ΙΒ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, στα ΓΤ φυτά, ο τρόπος διάσπασης των συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων από το φυτό και η σύνθεση και, κατ’ επέκταση, η τοξικότητα των προϊόντων της διάσπασης («μεταβολίτες») ενδέχεται να καθορίζονται από την ίδια τη γενετική τροποποίηση[17]·

ΙΓ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ στη γνώμη της EFSA αναφέρεται ότι «η αξιολόγηση των καταλοίπων ζιζανιοκτόνων που σχετίζονται με την εν λόγω αίτηση έχει διερευνηθεί από τη μονάδα της EFSA για τα φυτοφάρμακα», αυτό δεν αρκεί, δεδομένου ότι δεν έχουν ληφθεί υπόψη η συνδυασμένη τοξικότητα των συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων και των προϊόντων διάσπασης και η πιθανή αλληλεπίδρασή τους με την ίδια τη γενετικώς τροποποιημένη σόγια συσσωρευμένων συμβάντων·

ΙΔ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη αναλύσεων σχετικά με τα κατάλοιπα ζιζανιοκτόνων στα ΓΤ φυτά και οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι για την υγεία επισημάνθηκαν από τις αρμόδιες αρχές πολλών κρατών μελών ως πηγή ανησυχίας στις παρατηρήσεις τους σχετικά με την αξιολόγηση κινδύνου της EFSA·

Έλλειψη ανώτατων επιπέδων καταλοίπων («ΑΟΚ») και σχετικών ελέγχων

ΙΕ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 396/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[18], ο οποίος αποσκοπεί στην εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των καταναλωτών σε σχέση με τα ΑΟΚ, τα κατάλοιπα δραστικών ουσιών που δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται στην Ένωση, όπως το γλυφοσινικό αμμώνιο, στις εισαγόμενες καλλιέργειες, θα πρέπει να ελέγχονται και να παρακολουθούνται προσεκτικά[19]·

ΙΣΤ.λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο του πλέον πρόσφατου συντονισμένου πολυετούς προγράμματος ελέγχου της Ένωσης (για τα έτη 2020, 2021 και 2022), τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να μετρούν κατάλοιπα γλυφοσινικού σε κανένα προϊόν, συμπεριλαμβανομένης της σόγιας[20]·

Πρωτεΐνες Bt

ΙΖ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με διάφορες μελέτες, έχουν παρατηρηθεί παρενέργειες που ενδεχομένως επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα έπειτα από έκθεση σε πρωτεΐνες Bt, και ορισμένες από τις εν λόγω πρωτεΐνες Bt ενδέχεται να έχουν ανοσοενισχυτικές ιδιότητες[21], δηλαδή να μπορούν να ενισχύσουν την αλλεργιογονικότητα άλλων πρωτεϊνών με τις οποίες έρχονται σε επαφή·

ΙΗ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη γνώμη μειοψηφίας ενός μέλους της ομάδας της EFSA για τους ΓΤΟ κατά τη διαδικασία αξιολόγησης ενός ΓΤ αραβοσίτου συσσωρευμένων συμβάντων και των επιμέρους συνδυασμών του, αν και ποτέ δεν έχουν διαπιστωθεί ανεπιθύμητες ενέργειες στο ανοσοποιητικό σύστημα σε καμία αίτηση που αφορά την έκφραση πρωτεϊνών Bt, αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες δεν θα ήταν και δυνατόν «να παρατηρηθούν κατά τις τοξικολογικές μελέτες [...] που συνιστώνται και πραγματοποιούνται επί του παρόντος για την αξιολόγηση της ασφάλειας των γενετικώς τροποποιημένων φυτών στην EFSA, αφού αυτές δεν περιλαμβάνουν τις κατάλληλες δοκιμές για τον σκοπό αυτό»[22]·

ΙΘ.λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι η κατανάλωση της ΓΤ σόγιας συσσωρευμένων συμβάντων είναι ασφαλής για την υγεία ανθρώπων και ζώων·

Μη δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων

Κ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφοφορία της 26ης Οκτωβρίου 2020 στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, που αναφέρεται στο άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ.1829/2003, δεν οδήγησε σε έκδοση γνώμης, κάτι που σημαίνει ότι η έγκριση δεν υποστηρίχθηκε από μια ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών·

ΚΑ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει ως προβληματικό το γεγονός ότι εξακολουθεί να εκδίδει αποφάσεις έγκρισης ΓΤΟ χωρίς ειδική πλειοψηφία κρατών μελών υπέρ της έγκρισης, κάτι που αποτελεί εξαίρεση στην περίπτωση της έγκρισης προϊόντων γενικότερα, αλλά έχει γίνει ο κανόνας κατά τη λήψη αποφάσεων όσον αφορά την έγκριση ΓΤ τροφίμων και ζωοτροφών·

ΚΒ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την όγδοη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε συνολικά 36 ψηφίσματα που αντιτίθενται στη διάθεση στην αγορά ΓΤΟ για τρόφιμα και ζωοτροφές (33 ψηφίσματα) και στην καλλιέργεια ΓΤΟ στην Ένωση (τρία ψηφίσματα)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μέχρι στιγμής, το Κοινοβούλιο έχει εγκρίνει έντεκα ενστάσεις κατά την ένατη κοινοβουλευτική του περίοδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπήρξε ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ της έγκρισης οποιουδήποτε από αυτούς τους ΓΤΟ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή εξακολουθεί να εγκρίνει ΓΤΟ, παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζει και η ίδια την ύπαρξη δημοκρατικού ελλείμματος, την έλλειψη στήριξης από την πλευρά των κρατών μελών και τις ενστάσεις του Κοινοβουλίου·

ΚΓ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ.182/2011, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να μην εγκρίνει έναν ΓΤΟ όταν δεν υπάρχει ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ της έγκρισης στην επιτροπή προσφυγών[23]· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν απαιτείται εν προκειμένω τροποποίηση της νομοθεσίας·

Τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων της Ένωσης

ΚΔ.λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ.1829/2003 ορίζει ότι τα ΓΤ τρόφιμα ή ζωοτροφές δεν πρέπει να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου, στην υγεία των ζώων ή στο περιβάλλον και ότι η Επιτροπή, κατά τη σύνταξη της απόφασής της, οφείλει να λαμβάνει υπόψη τυχόν συναφείς διατάξεις της ενωσιακής νομοθεσίας και άλλους θεμιτούς παράγοντες που αφορούν το υπό εξέταση ζήτημα· λαμβάνοντας υπόψη ότι στους εν λόγω θεμιτούς παράγοντες θα πρέπει να περιλαμβάνονται οι υποχρεώσεις της Ένωσης στο πλαίσιο των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών, της Συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα (ΣΒΠ)·

ΚΕ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Ειδικής Εισηγήτριας των Ηνωμένων Εθνών για το δικαίωμα στη διατροφή, τα επικίνδυνα φυτοφάρμακα έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες[24]· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον ΣΒΑ 3.9, στόχος είναι να μειωθεί σημαντικά, έως το 2030, ο αριθμός των θανάτων και των ασθενειών που προκαλούνται από επικίνδυνες χημικές ουσίες και από τη ρύπανση και τη μόλυνση του αέρα, των υδάτων και του εδάφους[25]·

ΚΣΤ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η EFSA διαπίστωσε ότι η εκτιμώμενη έκθεση του χρήστη σε γλυφοσινικό, το οποίο ταξινομείται ως τοξικό για την αναπαραγωγή, όταν χρησιμοποιείται για τον έλεγχο των ζιζανίων κατά την καλλιέργεια ΓΤ αραβοσίτου, υπερβαίνει τον αποδεκτό βαθμό έκθεσης του χρήστη, ακόμη και όταν χρησιμοποιείται εξοπλισμός ατομικής προστασίας[26]· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κίνδυνος αυξημένης έκθεσης του χρήση είναι ιδιαίτερα ανησυχητικός ως προς τις ανθεκτικές στα ζιζανιοκτόνα ΓΤ καλλιέργειες, δεδομένου του μεγαλύτερου όγκου των χρησιμοποιούμενων ζιζανιοκτόνων·

ΚΖ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποψίλωση των δασών αποτελεί σημαντική αιτία της μείωσης της βιοποικιλότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκπομπές από τη χρήση της γης και την αλλαγή της χρήσης της γης, κυρίως λόγω της αποψίλωσης των δασών, αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη αιτία της κλιματικής αλλαγής μετά την καύση ορυκτών καυσίμων[27]· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα και το Στρατηγικό σχέδιο για τη βιοποικιλότητα για την περίοδο 2011-2020, που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο της ΣΒΠ των Ηνωμένων Εθνών και των στόχων του Aichi για τη βιοποικιλότητα, προάγουν τις προσπάθειες για τη βιώσιμη διαχείριση, την προστασία και την αποκατάσταση των δασών[28]· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΣΒΑ 15 περιλαμβάνει τον στόχο της ανάσχεσης της αποψίλωσης των δασών έως το 2020[29]· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δάση διαδραματίζουν πολυλειτουργικό ρόλο που στηρίζει την επίτευξη της πλειονότητας των ΣΒΑ[30]·

ΚΗ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραγωγή σόγιας αποτελεί καθοριστικό παράγοντα της αποψίλωσης του Αμαζονίου, καθώς και των δασών του Cerrado και του Gran Chaco στη Νότια Αμερική· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 97% και το 100% της σόγιας που καλλιεργείται στη Βραζιλία και την Αργεντινή αντίστοιχα είναι ΓΤ σόγια[31]·

ΚΘ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η συντριπτική πλειονότητα των ΓΤ ποικιλιών σόγιας που έχουν εγκριθεί για καλλιέργεια στη Βραζιλία και την Αργεντινή έχουν επίσης εγκριθεί για εισαγωγή στην Ένωση[32]· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΓΤ σόγια συσσωρευμένων συμβάντων έχει ήδη εγκριθεί για καλλιέργεια στη Βραζιλία[33]·

.λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την ανάλυση της Επιτροπής, η σόγια αποτελεί ανέκαθεν όσον αφορά την Ένωση το προϊόν με τη μεγαλύτερη συμβολή στην αποψίλωση των δασών παγκοσμίως και στις συναφείς εκπομπές, καθώς αντιπροσωπεύει σχεδόν το ήμισυ της αποψίλωσης των δασών που ενσωματώνεται σε όλες τις εισαγωγές της Ένωσης[34]·

Α.επισημαίνει ότι, σύμφωνα με μια πρόσφατη αξιολογηθείσα από ομότιμους επιστημονική μελέτη, η Ένωση είναι η περιοχή με το μεγαλύτερο στον κόσμο αποτύπωμα άνθρακα που συνδέεται με τις εισαγωγές σόγιας από τη Βραζιλία, σε ποσοστό υψηλότερο κατά 13,8% από την Κίνα, τη μεγαλύτερη εισαγωγέα σόγιας, λόγω μεγαλύτερου μεριδίου εκπομπών από ενσωματωμένη αποψίλωση δασών[35]· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με άλλη πρόσφατη μελέτη, περίπου το ένα πέμπτο της σόγιας που εισάγεται στην Ένωση από τις περιοχές του Αμαζονίου και του Cerrado της Βραζιλίας, κυρίως για χρήση σε ζωοτροφές, μπορεί να «συνδέεται με παράνομη αποψίλωση των δασών»[36]·

Β.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δασικές πυρκαγιές στον Αμαζόνιο οφείλονται στα υψηλά επίπεδα αποψίλωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, σε ανακοίνωση που εξέδωσε το 2019, εξέφρασε τη φιλοδοξία της να προστατεύσει και να αποκαταστήσει τα δάση του πλανήτη[37]· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια προστασία της βιοποικιλότητας, συμπεριλαμβανομένων των δασών, αποτελεί βασικό στόχο της στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα που δημοσίευσε πρόσφατα η Επιτροπή[38]·

1.κρίνει ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003·

2.κρίνει ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής δεν είναι σύμφωνο με το δίκαιο της Ένωσης, υπό την έννοια ότι δεν συνάδει με τον σκοπό του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, ο οποίος είναι, σύμφωνα με τις γενικές αρχές που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[39], να προσφέρει τη βάση για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ζωής και της υγείας του ανθρώπου, της υγείας και της καλής διαβίωσης των ζώων, του περιβάλλοντος και των συμφερόντων των καταναλωτών σε σχέση με τα ΓΤ τρόφιμα και ζωοτροφές, εξασφαλίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς·

3.ζητεί από την Επιτροπή να αποσύρει το σχέδιο εκτελεστικής απόφασής της·

4.εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Επιτροπή αναγνώρισε τελικά, σε επιστολή της με ημερομηνία 11 Σεπτεμβρίου 2020 προς τα μέλη, την ανάγκη να λαμβάνεται υπόψη η βιωσιμότητα κατά τη λήψη αποφάσεων για την έγκριση ΓΤΟ[40]· εκφράζει, ωστόσο, τη βαθιά του απογοήτευση για το γεγονός ότι, στις 28 Σεπτεμβρίου 2020, η Επιτροπή ενέκρινε την εισαγωγή μιας άλλης ΓΤ σόγιας[41], παρά τις αντιρρήσεις του Κοινοβουλίου και της πλειοψηφίας των κρατών μελών·

5.καλεί την Επιτροπή να προχωρήσει κατεπειγόντως στην ανάπτυξη κριτηρίων βιωσιμότητας, με πλήρη συμμετοχή του Κοινοβουλίου· καλεί την Επιτροπή να παράσχει πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο και το χρονοδιάγραμμα διεξαγωγής αυτής της διαδικασίας·

6.παροτρύνει εκ νέου την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις υποχρεώσεις της Ένωσης στο πλαίσιο διεθνών συμφωνιών, όπως η Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα και οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών·

7.επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να σταματήσει να εγκρίνει ΓΤΟ, είτε για καλλιέργεια είτε για χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές, όταν δεν διατυπώνεται γνώμη από τα κράτη μέλη στην επιτροπή προσφυγών, σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ.182/2011·

8.επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να μην εγκρίνει ΓΤ καλλιέργειες ανθεκτικές στα ζιζανιοκτόνα έως ότου διερευνηθούν διεξοδικά και κατά περίπτωση οι κίνδυνοι για την υγεία που συνδέονται με τα κατάλοιπα, πράγμα που απαιτεί πλήρη αξιολόγηση των καταλοίπων που προέρχονται από τον ψεκασμό των εν λόγω ΓΤ καλλιεργειών με συμπληρωματικά ζιζανιοκτόνα, καθώς και αξιολόγηση των προϊόντων διάσπασης των ζιζανιοκτόνων και τυχόν συνδυαστικών επιπτώσεων, μεταξύ άλλων με το ίδιο το ΓΤ φυτό·

9.επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να μην εγκρίνει την εισαγωγή, για χρήση σε τρόφιμα ή ζωοτροφές, κανενός ΓΤ φυτού που έχει καταστεί ανθεκτικό σε ζιζανιοκτόνο δραστική ουσία μη εγκεκριμένη για χρήση στην Ένωση·

10.επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την EFSA να αναπτύξει περαιτέρω και να χρησιμοποιεί συστηματικά μεθόδους που επιτρέπουν την ταυτοποίηση ανεπιθύμητων συνεπειών από τη συσσώρευση συμβάντων γενετικής τροποποίησης, όπως για παράδειγμα σε σχέση με τις ανοσοενισχυτικές ιδιότητες των τοξινών Bt·

11.εκφράζει και πάλι τον αποτροπιασμό του για το γεγονός ότι η υψηλή εξάρτηση της Ένωσης από τις εισαγωγές ζωοτροφών με τη μορφή σόγιας ευθύνεται για την αποψίλωση δασών σε τρίτες χώρες[42]·

12.χαιρετίζει την εξαγγελία από την Επιτροπή νομοθετικής πρότασης με τίτλο «Μέτρα για την αποφυγή ή την ελαχιστοποίηση της διάθεσης στην αγορά της ΕΕ προϊόντων που συνδέονται με την αποψίλωση ή την υποβάθμιση των δασών», η οποία αναμένεται να υποβληθεί έως τον Ιούνιο του 2021· εν τω μεταξύ, δεδομένου ότι επείγει να αντιμετωπιστεί η αποψίλωση των δασών του Αμαζονίου, του Cerrado και του Gran Chaco και ότι η ζήτηση της Ένωσης για ΓΤ σόγια συμβάλλει στην αποψίλωση στην εν λόγω περιοχή, επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να αναστείλει αμέσως τις εισαγωγές ΓΤ σόγιας που καλλιεργείται στη Βραζιλία και την Αργεντινή, κάνοντας χρήση της διάταξης του άρθρου 53 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ.178/2002, εάν είναι απαραίτητο, έως ότου τεθούν σε εφαρμογή αποτελεσματικοί και νομικά δεσμευτικοί μηχανισμοί για την πρόληψη της διάθεσης στην αγορά της Ένωσης προϊόντων που συνδέονται με την αποψίλωση των δασών και τις σχετικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

13.αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

Τελευταία ενημέρωση: 14 Δεκεμβρίου 2020
Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου-Πολιτική απορρήτου