Het Europees Parlement: een korte samenvatting 

Bijgewerkt op: 
 
ұ𳦰ë:   
 

Deel deze pagina: 

Het Europees Parlement is de wetgevende macht van de Europese Unie en een van de zeven Europese instellingen. Het wordt rechtstreeks gekozen en bestaat uit 720 leden uit alle lidstaten.

Het Europees Parlement neemt besluiten over de EU-wetgeving – waaronder de meerjarenbegroting – samen met de Raad van de Europese Unie (de regeringen van de EU-lidstaten). Lees meer over de bevoegdheden van het Europees Parlement.

Het Parlement kan andere Europese instellingen, zoals de Europese Commissie, ter verantwoording roepen. Het verkiest de voorzitter van de Europese Commissie en speelt een sleutelrol bij de beoordeling van kandidaat-commissarissen tijdens individuele hoorzittingen.

De samenstelling van het Parlement

In zijn tiende zittingsperiode telt het Europees Parlement 720 leden. Het aantal EP-leden dat uit elk EU-land wordt gekozen, wordt voor de verkiezingen overeengekomen en is gebaseerd op het beginsel van degressieve evenredigheid, wat betekent dat elk EP-lid uit een groter land meer mensen vertegenwoordigt dan een EP-lid uit een kleiner land.

EP-leden verenigen zich op basis van politieke affiniteit, niet op basis van nationaliteit, en sluiten zich aan bij fracties met vertegenwoordigers uit veel verschillende landen. Bekijk hier het aantal EP-leden per land.

De voorzitter van het Parlement wordt gekozen voor een hernieuwbare termijn van tweeënhalf jaar. De voorzitter vertegenwoordigt het Europees Parlement naar de buitenwereld en in zijn betrekkingen met de andere EU-instellingen. De leden van het Europees Parlement herkozen Roberta Metsola tot voorzitter in juli 2024, tot januari 2027.

De Voorzitter houdt toezicht op de werkzaamheden van het Parlement en zijn organen, op de debatten in de plenaire vergadering en ziet erop toe dat het Reglement van het Parlement wordt nageleefd. Aan het begin van elke bijeenkomst van de Europese Raad zet de voorzitter van het Europees Parlement het standpunt en de zorgen van het Parlement over punten op de agenda en andere onderwerpen.

Nadat de begroting van de Europese Unie door het Parlement is goedgekeurd, ondertekent de Voorzitter de begroting en maakt deze operationeel. De voorzitter van het Europees Parlement en de voorzitter van de Raad ondertekenen beide alle wetgevingshandelingen die zijn aangenomen volgens de gewone wetgevingsprocedure.

Parlementaire commissies

De commissies wijzigen wetgevingsvoorstellen door middel van de goedkeuring van verslagen, stellen amendementen voor aan de plenaire vergadering en benoemen een onderhandelingsteam om onderhandelingen met de Raad over EU-wetgeving te voeren. Ze nemen ook initiatiefverslagen aan, organiseren hoorzittingen met deskundigen en controleren de andere EU-organen en -instellingen.

In de tiende zittingsperiode zijn de leden verdeeld over 22 gespecialiseerde vaste commissies en twee subcommissies, die tussen 25 en 90 gewone leden hebben, en hetzelfde aantal plaatsvervangers. Zie hier de lijst van de huidige vaste commissies en subcommissies. In december 2024 heeft het Parlement twee nieuwe bijzondere commissies opgericht: een over het zogenaamde “democratieschild”-initiatief en een over de aanpak van de huisvestingscrisis in de EU.

Elke commissie heeft een voorzitter en maximaal vier vicevoorzitters, die tijdens de constituerende commissievergadering uit de gewone leden worden gekozen. Deze vormen het "bureau van het Comité" voor een mandaat van tweeënhalf jaar. De politieke samenstelling van de commissies weerspiegelt die van het voltallige Parlement.

De commissievoorzitters coördineren de commissiewerkzaamheden in de Conferentie van commissievoorzitters (CCC).

Politieke fracties

Een fractie moet bestaan uit ten minste 23 EP-leden die zijn gekozen in ten minste een kwart van de lidstaten (ten minste zeven landen), zoals bepaald in artikel 33 van het Reglement van het EP. Door een fractie te vormen, aanvaarden de leden per definitie dat ze politieke affiniteit hebben - een politieke verklaring waarin het doel van de fractie wordt uiteengezet, is opgenomen in de verklaring die naar de Voorzitter wordt gestuurd. Een fractie kan op elk moment tijdens de zittingsperiode worden opgericht.

De fracties kunnen personeel in dienst nemen en beschikken over administratieve faciliteiten die uit de begroting van het Parlement worden gefinancierd. Het Bureau van het Parlement stelt de regels vast voor het beheer en de controle van deze fondsen en faciliteiten. Deze dienen niet alleen ter dekking van de administratieve en operationele kosten van het personeel van een groep, maar ook van de kosten van politieke en voorlichtingsactiviteiten in verband met de politieke prioriteiten van de Europese Unie.

De begroting mag niet worden gebruikt voor de financiering van Europese, nationale, regionale of lokale verkiezingscampagnes of voor de financiering van politieke partijen op nationaal en Europees niveau of de organen die daarvan afhankelijk zijn.

Niet alle leden van het Europees Parlement zitten in een fractie. Degenen die dat niet doen, worden "niet-ingeschrevenen" genoemd. Zij hebben ook recht op personeel en hebben rechten op grond van de door het Bureau vastgestelde regels.

Er zijn momenteel acht politieke fracties in het Europees Parlement:

  • Fractie Patriotten voor Europa


Elke fractie kiest haar eigen voorzitter of co-voorzitters.

De fractievoorzitters en de voorzitter van het EP vormen samen de Conferentie van voorzitters van het EP.

De Conferentie van voorzitters organiseert de planning van de werkzaamheden en wetgeving van het Parlement, beslist over de verantwoordelijkheden en het lidmaatschap van commissies en delegaties en is verantwoordelijk voor de betrekkingen met andere EU-instellingen, de nationale parlementen en niet-EU-landen.

De fracties kiezen “coördinatoren” voor de parlementaire commissies. Zij zijn de politieke leider van elke fractie in de commissie. Zij coördineren het standpunt van hun fractie over de onderwerpen voor de commissie en organiseren samen met de voorzitter en de vicevoorzitters de werkzaamheden in de commissie.