�Ϸ�������վ

Sacharovprijs 2020: de kandidaten

Ontdek de kandidaten voor de 2020 Sacharovprijs voor de vrijheid van denken uitgereikt door het Europees Parlement.

Het Parlement reikt elk jaar de Sacharovprijs uit om eer te bewijzen aan uitzonderlijke mensen en organisaties die de mensenrechten en de fundamentele vrijheden verdedigen. In 2019 werd de prijs uitgereikt aan Ilham Tohti, een Oeigoerse econoom die strijdt voor de rechten van de Oeigoerse minderheid in China.

Kandidaturen voor de Sacharovprijs kunnen worden voorgedragen door politieke fracties en/of een groep van minstens 40 EP-leden.

Tijdens een gezamenlijke vergadering van de commissies buitenlandse zaken en ontwikkelingssamenwerking en de subcommissie mensenrechten die op plaatsvond presenteerden de politieke fracties hun kandidaten.

De kandidaten voor de Sacharovprijs 2020 voor de vrijheid van denken zijn:

De democratische oppositie in Belarus, wordt vertegenwoordigd door de ����ö���徱�Բ��پ���������� - een initiatief van dappere vrouwen; Sviatlana Tsikhanouskaya - de belangrijkste oppositiekandidaat; Svetlana Alexievich - Nobelprijswinnaar; Maryia Kalesnikava - muzikante en politieke activiste; Volha Kavalkova en Veranika Tsapkala - politieke activisten; en vertegenwoordigers van het middenveld Siarhei Tsikhanouski - video blogger en politiek gevangene, Ales Bialiatski - oprichter van de Belarussische mensenrechtenorganisatie “Viasna”; Siarhei Dyleuski, Stsiapan Putsila - oprichter van het Telegram kanaal NEXTA; en Mikola Statkevich - politiek gevangene en presidentskandidaat tijdens de verkiezingen in 2010.

Sviatlana Tsikhanouskaya is een lerares, mensenrechtenactiviste en politica, die na de arrestatie van haar echtgenoot de belangrijkste oppositiekandidaat werd tijdens de 2020 presidentsverkiezingen in Belarus. Alexander Lukashenko werd officieel winnaar verklaard in een verkiezing overschaduwd door verregaande verkiezingsfraude. Tsikhanouskaya moest - na haar vraag om de stemmen te hertellen - naar Litouwen vluchten uit angst voor gevangenschap. Als reactie op de beschuldigingen van verkiezingsfraude, barstten er in het hele land grote vreedzame protesten los, die met ongezien geweld door het regime werden teruggedrongen. Ondertussen werd een ����ö���徱�Բ��پ���������� opgericht om de burgernatie van Belarus te vertegenwoordigen en een vreedzame machtsoverdracht mogelijk te maken.

“Het volk van Belarus verdient de Sacharovprijs omdat Wit-Russen van alle generaties zich verzet hebben tegen de dictatuur van Lukashenko” (...) Geweld zal de Wit-Russen niet stoppen om vrije verkiezingen en democratische veranderingen te eisen”, zei Sandra Kalniete, Lets lid van de EVP-fractie. Nederlands lid van de S&D-fractie Kati Piri zei dat “deze kandidatuur een bewijs is van de sterke steun voor de rechtmatige eisen en aspiraties van het Wit-Russische volk voor nieuwe, vrije en eerlijke verkiezingen, voor een democratisch bestuur, voor fundamentele rechten en een einde aan totalitaire onderdrukking op het Europees continent”. Urmas Paet, Ests lid van Renew Europe, voegde toe, “de Wit-Russische democratische oppositie is een onvermijdelijk ruim begrip en deze kandidatuur biedt een totaalvisie die de realiteit van een diverse oppositie weerspiegelt en duidelijk de moed en dapperheid van de burgermaatschappij steunt”.

Pools lid van de ECH-fractie, Anna Fotyga, legde de achtergrond uit van de partijbeslissing om de nominatie van de democratische oppositie in Belarus - vertegenwoordigd door Sviatlana Tsikhanouska - te steunen: “Al deze jaren, over partijpolitieke grenzen heen, hebben we in het Europees Parlement de democratische samenleving, de democratische oppositie van Belarus, gesteund. Deze oppositie heeft (...) Sviatlana Tsikhanouskaya gekozen als leider en vertegenwoordiger”.

Wanneer de Islamitische Staat (IS) in Mosul arriveerde, zorgde Monseigneur Najeeb Michaeel, Aartsbisschop van Mosul in August 2014 voor de evacuatie van Christenen, Arameeërs en Chaldeeërs naar Iraaks Koerdistan en beschermde meer dan 800 historische manuscripten daterend van de 13e tot de 19e eeuw. Deze manuscripten werden later gedigitaliseerd en tentoongesteld in Frankrijk en Italië. Hij heeft sinds 1990 bijgedragen tot de bescherming van nog 8 000 manuscripten en 35 000 documenten van de Oosterse kerk.

“Dit is een echte kans om de prijs aan een moedige persoon uit te reiken, een eeuwige verdediger van de Christenen in het land, die opkwam tegen barbarisme en de manuscripten in Irak heeft gered, en om de inspanningen van deze priester te erkennen en te benadrukken,” zei Frans lid van de ID-fractie, Nicolas Bay.

De Guapinol milieuactivisten Porfirio Sorto Cedillo, José Avelino Cedillo, Orbin Naún Hernández, Kevin Alejandro Romero, Arnold Javier Aleman, Ever Alexander Cedillo, Daniel Marquez en Jeremías Martínez Díaz, zijn leden van het Gemeentelijk Comité voor de verdediging van gemeenschappelijke en publieke goederen van Tocoa (Honduras). Ze zitten gevangen voor hun deelname aan een vreedzaam protestkamp tegen een mijnbouwbedrijf, waarvan de activiteiten de Guapinol en San Pedro rivieren besmet hebben. Terwijl andere gevangenen vrijgelaten werden, worden de Guapinol verdedigers nog steeds vastgehouden en de aanklagers hebben nog geen harde bewijzen voorgelegd om deze langdurige aanhouding te verantwoorden.

Berta Cáceres, vermoord in maart 2016, was een moedige ecoloog en prominente landrechten activiste van de inheemse Lenka gemeenschap in Honduras. Ze was de medeoprichter van COPINH (Council of Indigenous People of Honduras - of Raad van de Inheemse bevolking van Honduras). Meer dan twee decennia lang vocht ze tegen landroof, illegale houtkap en megaprojecten. Ze ontving in 2015 de Goldman milieuprijs (ook wel de groene Nobelprijs genoemd).

Tilly Metz, Luxemburgs lid van de Groenen/EVA-fractie, beschreef de harde tijden voor mensenrechtenactivisten in Honduras. “Dit zijn twee symbolische zaken die onrechtvaardigheid en straffeloosheid in Honduras aantonen... Honduras heeft het hoogste aantal doden per capita, waardoor Honduras het gevaarlijkste land ter wereld is voor landrechten- en milieuactivisten”.

Poolse LGBTI-activisten Jakub Gawron, Paulina Pajak en Paweł Preneta, Kamil Maczuga richtten in 2019 de website “Atlas of Hate” op, die de vele Poolse gemeenten, die anti-LGBTI-resoluties aangenomen, verworpen of in behandeling hebben, in kaart brengt en opvolgt. De website verspreidt ook informatie aan activisten, media en politici. Tot op heden hebben meer dan 100 Poolse gemeenten of lokale autoriteiten zichzelf als LGBTI-vrije zones verklaard of zogezegde “Regionale Charters van Familiewaarden” aangenomen. In 2020 werden Jakub Gawron, Paulina Pajak en Paweł Preneta aangeklaagd door vijf van deze lokale gemeenten voor reputatieschade en vroegen ze een openbare verontschuldiging en economische compensatie ten voordele van “familievriendelijke organisaties” in de vijf regio’s.

(...) Deze kandidatuur gaat om het grotere geheel; respect voor de rechtstaat, democratie, fundamentele rechten, dus precies wat deze prijs moet zijn. Deze activisten worden nu voor het gerecht gedaagd omdat ze de discriminatie tegen LGBTI-mensen zichtbaar willen maken”, zei Zweeds lid van GUE/NGL Malin Björk.

Tijdschema

• 22 oktober: de Conferentie van voorzitters maakt de prijswinnaar bekend
• 16 december: officiële uitreiking van de Sacharovprijs in Straatsburg

Volgende stappen

Op basis van de officiële kandidaturen stemmen de commissie buitenlandse zaken, de commissie ontwikkelingssamenwerking en de subcommissie mensenrechten over een shortlist van drie finalisten. Vervolgens kiest de Conferentie van voorzitters, bestaande uit de Voorzitter van het Europees Parlement en de fractieleiders, de prijswinnaar.

Meer informatie

• Website van de Sacharovprijs