Ϸվ

Sprawozdanie - A8-0059/2018Sprawozdanie
A8-0059/2018

SPRAWOZDANIEw sprawie wdrożenia 7. unijnego programu działań w zakresie środowiska

6.3.2018-(2017/2030())

Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności
Sprawozdawczyni: Daciana Octavia Sârbu


ʰdzܰ:
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury:
A8-0059/2018
Teksty złożone :
A8-0059/2018
Teksty przyjęte :

UZASADNIENIE – STRESZCZENIE FAKTÓW I USTALENIA

Wprowadzenie

7. unijny program działań w zakresie środowiska (7. EAP) ustanawia wiążące cele w zakresie ochrony środowiska do 2020 r. dla Unii Europejskiej i jej państw członkowskich.

Niniejsze sprawozdanie stanowi ocenę tego, jak 7. EAP był wdrażany dotychczas oraz jaka jest szansa, że cele programu zostaną osiągnięte do 2020 r. Zawiera ono również zalecenia dotyczące lepszego wdrażania i inne sugestie dla przyszłych EAP.

Kluczowe wnioski[1]

Zakres 7. EAP odpowiada obecnym potrzebom w dziedzinie środowiska. Program wywiera umiarkowany wpływ na strategie polityczne dotyczące ochrony środowiska i klimatu, a także zapewnia pomoc taktyczną na poziomach europejskim i poszczególnych państw członkowskich. Pomaga on uzyskać spójność między różnymi strategiami politycznymi oraz tworzyć długoterminowe cele.

Postępy w wypełnianiu założeń 7. EAP są nierównomierne i nie jest pewne, że cele na 2020 r. zostaną osiągnięte. Pomimo tej niepewności oraz ograniczeń różnych wskaźników, wedle prognoz większość celów cząstkowych w ramach celu 1 (kapitał naturalny) nie zostanie osiągnięta. Perspektywy osiągnięcia dobrych wyników w ramach celu 2 (gospodarka niskoemisyjna oraz efektywne gospodarowanie zasobami) są o wiele lepsze. Brak danych sprawia, że sporządzenie prognozy dla celu 3 (zagrożenia dla zdrowia i dobrostanu) jest trudne.

Mimo ogólnej spójności między 7. EAP i innymi unijnymi instrumentami polityki wysokiego szczebla można wskazać istotne wyjątki. Mowa w szczególności o wspólnej polityce rolnej (WPR), regularnie wykazującej brak spójności z 7. EAP.

Wysokość funduszy na działania w ramach 7. EAP uznaje się za nieadekwatną do potrzeb – ten problem dotyczy jednak bardziej poszczególnych państw członkowskich niż UE jako całości. Występują trudności z pozyskiwaniem funduszy na strategie polityczne dotyczące ochrony środowiska i klimatu, przy czym warto zauważyć, że na poziomie unijnym jest to częściej wynikiem nieprawidłowego zarządzania funduszami niż braku środków.

Wielu interesariuszy uznało 7. EAP za źródło unijnej wartości dodanej i za program mający pozytywny wpływ na obywateli, przyrodę oraz, w mniejszym stopniu, na podmioty gospodarcze.

Interesariusze wyrażają silne poparcie dla propozycji powstania 8. EAP. Paradoksalnie mimo że wystąpiono z wieloma sugestiami nowych celów cząstkowych dla przyszłego EAP, interesariusze uznali, że tego typu program powinien być prostszy i bardziej ukierunkowany od obecnego. Więcej wskaźników lepszej jakości mogłoby poprawić system monitorowania i przekazywania informacji zwrotnych.

Cel priorytetowy 1: Ochrona, zachowanie i poprawa kapitału naturalnego Unii

Ten cel należy do grupy celów sprawiających największe problemy w zakresie wdrażania. Mimo że w przeszłości w pewnych obszarach pojawiły się pozytywne tendencje, według wskaźników bardzo niewiele celów cząstkowych zostanie osiągniętych do 2020 r. Wielokrotnie identyfikowane główne przeszkody na drodze do osiągnięcia celów EAP to utrata różnorodności biologicznej oraz nieudolne wdrażanie dyrektyw ptasiej i siedliskowej. Nie mobilizuje się wystarczająco dobrze funduszy unijnych w celach wspierania zarządzania siecią Natura 2000, a szczególne wyzwanie stanowi wyznaczanie obszarów morskich. Charakter użytkowania mórz Europy pozostaje niezrównoważony.

Cel priorytetowy 2: Przekształcenie Unii w zieloną i konkurencyjną gospodarkę efektywnie korzystającą z zasobów

Dobrze rokujące wcześniejsze tendencje można zaobserwować w zakresie efektywnego gospodarowania zasobami i gospodarki niskoemisyjnej, chociaż niskoemisyjność wynika częściowo z obniżonej produkcji w czasie kryzysu gospodarczego. Najmniejsze szanse na obniżenie emisji dwutlenku węgla do 2020 r. ma sektor transportu. Największe problemy z wdrażaniem w ramach przedmiotowego celu sprawia gospodarowanie odpadami, choć wcześniejsze tendencje uwidaczniają niewielką poprawę w zakresie ograniczania ilości powstających odpadów i ich recyklingu. UE nie przyłącza się jeszcze w wystarczającym stopniu do globalnej walki z marnotrawieniem żywności, przy czym brak definicji marnotrawienia żywności oraz poziomu odniesienia, według którego można by ocenić skalę problemu, spowalnia postępy w tej dziedzinie. Nie jest jasne, czy wszystkie cele cząstkowe zostaną osiągnięte do 2020 r.

Cel priorytetowy 3: Ochrona obywateli Unii przed związanymi ze środowiskiem presjami i zagrożeniami dla zdrowia i dobrostanu

Niepowodzenia we wdrażaniu legislacji dotyczącej jakości powietrza na obszarach miejskich są wyjątkowo niepokojące, biorąc pod uwagę fakt, że zanieczyszczenie powietrza pozostaje na szczycie listy środowiskowych przyczyn zgonów w UE. W przeszłości pojawiły się pozytywne tendencje związane z tlenkami siarki, niemetalowymi lotnymi związkami organicznymi, amoniakiem i cząstkami stałymi, z kolei plany zmniejszenia emisji tlenków azotu musiały zostać zrewidowane z powodu różnicy między szacowanymi emisjami i faktycznymi emisjami z pojazdów z silnikami diesla. Emisja amoniaku utrzymuje się na stałym poziomie mimo dostępności środków służących do jej obniżania. Spalanie paliw kopalnych w budynkach mieszkalnych oraz transport pozostają głównymi źródłami cząstek stałych. Mimo że szansa spełnienia przez UE własnych standardów jakości powietrza na obszarach miejskich do 2020 r. jest niewielka, prawdopodobne wydaje się wypełnienie przez Unię do tego czasu zobowiązań w ramach protokołu z Göteborga[2]. Poziom narażenia na hałas w środowisku pozostaje wysoki, więc mało prawdopodobne jest, że cel cząstkowy w tej dziedzinie zostanie osiągnięty do 2020 r. Nie wiadomo, czy UE osiągnie swoje cele w kwestiach mierzenia i redukcji narażenia na działanie środków chemicznych szkodliwych dla zdrowia i środowiska lub zapewnienia zrównoważonego użytkowania pestycydów. Znaczące postępy poczyniono w kwestii czystszej wody w kąpieliskach – oczekuje się, że odnośne cele zostaną osiągnięte do 2020 r.

Cel priorytetowy 4: Maksymalizacja korzyści płynących z prawodawstwa Unii w zakresie środowiska poprzez lepsze wdrażanie tego prawodawstwa

Przegląd wdrażania polityki ochrony środowiska zawiera dane ze szczegółowych sprawozdań krajowych oraz identyfikuje problemy z wdrażaniem wspólne dla wielu lub wszystkich państw członkowskich. Opisuje on również główne przyczyny powstawania wspólnych problemów, w tym nieskuteczną koordynację między organami w państwach członkowskich, brak zdolności administracyjnych i środków finansowych oraz niespójność strategii politycznych. Przegląd wymienia również pewne dziedziny, w których wdrażanie uległo poprawie, w szczególności wodę w kąpieliskach i wodę pitną.

Prowadzenie przeglądu to ciągły proces, którego częścią jest współpraca z państwami członkowskimi w celu poprawy wdrażania. Stanowi on okazję do poczynienia postępów w ważnych kwestiach, takich jak jakość powietrza, zanieczyszczenie hałasem, gospodarka wodna, gospodarowanie odpadami oraz bioróżnorodność. Niektórzy interesariusze wyrazili się krytycznie o przeglądzie, ponieważ objęto nim jedynie Komisję i państwa członkowskie przy pominięciu podmiotów społeczeństwa obywatelskiego.

Cel priorytetowy 5: Doskonalenie bazy wiedzy i bazy dowodowej unijnej polityki w zakresie środowiska

Baza wiedzy została wzbogacona w następujących obszarach: skutki zmiany klimatu i utraty gatunków dla usług ekosystemowych; substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego; konsekwencje używania środków chemicznych dla zdrowia i środowiska; opłacalność metod przystosowania do zmiany klimatu; naturalne rozwiązania w rozwoju obszarów miejskich. Luki w wiedzy są widoczne w dziedzinach: wartości progowe w środowisku (punkty krytyczne), model gospodarki o obiegu zamkniętym, połączony wpływ chemikaliów, nanomateriały, metody rozpoznawania zagrożeń, efekty stosowania mikrodrobin plastiku oraz interakcja między zagrożeniami systemowymi i innymi czynnikami warunkującymi stan zdrowia.

Wielu interesariuszy dowodzi, że decydenci polityczni nie korzystają z dostępnej wiedzy lub nie przekazują jej podmiotom odpowiedzialnym za wdrażanie. Powyższa sytuacja dotyczy następujących dziedzin: spożycie żywności i odpady spożywcze; substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego; bioenergia; WPR; cele dotyczące energii i klimatu; urbanistyka i planowanie przestrzenne; efekty wzorców konsumpcji. Brak woli politycznej nie pozwala czasem na włączenie dostępnej wiedzy w strategię polityczną, chociaż można tu winić również bariery regulacyjne i brak zasobów.

Ograniczenia charakteryzujące szereg wskaźników używanych do śledzenia postępów w dążeniu do celów EAP nie pozwalają na pełną analizę sytuacji. W przyszłym EAP powinno znaleźć się więcej wskaźników lepszej jakości, aby usprawnić monitorowanie i wdrażanie.

Cel priorytetowy 6: Zapewnienie inwestycji na rzecz polityki w zakresie środowiska i klimatu oraz podjęcie kwestii ekologicznych efektów zewnętrznych

Europejski Trybunał Obrachunkowy zidentyfikował w serii sprawozdań specjalnych szereg problemów w realizacji powyższego celu. Mimo przeznaczania na nie funduszy unijnych, nie osiągnięto oczekiwanych rezultatów w następujących obszarach: zapewnianie integralności rynku ETS; promowanie zrównoważenia środowiskowego w akwakulturze i rolnictwie; ulepszanie oczyszczania ścieków komunalnych; promowanie dróg wodnych i transportu wodnego; wspieranie sieci Natura 2000. Nie było możliwe przeprowadzenie oceny działania zasady wzajemnej zgodności z WPR ani korzyści z inwestycji w bioróżnorodność. W pewnych przypadkach realizacja celów 1 i 2 jest utrudniona nie przez brak funduszy, ale przez nieudolne zarządzanie dostępnymi środkami. Wyjątkiem jest np. poprawa jakości wody pitnej (cel 2), która nastąpiła w wyniku solidnych inwestycji zasilanych przez środki unijne, jednak brak funduszy zahamował dalsze postępy.

Cel priorytetowy 7: Lepsze uwzględnianie problematyki środowiska i większa spójność polityki

Mimo ogólnej spójności między EAP i innymi strategiami politycznymi, można wymienić kilka znaczących wyjątków. Szczególne wyzwanie stanowi WPR. Rolnictwo intensywne, promowane przez WPR, nie zmniejszyło obciążeń dla kapitału naturalnego. Wręcz przeciwnie, zwiększyło ono obciążenie chemiczne dla zdrowia i środowiska, uszczupliło zasoby niezbędne do funkcjonowania rolnictwa oraz utrudniło wdrażanie dyrektyw ptasiej i siedliskowej oraz europejskiej strategii ochrony różnorodności biologicznej. Wydaje się, że inicjatywy zazieleniania nie przyniosły oczekiwanych rezultatów.

Polityka spójności zapewniała w przeszłości wsparcie projektom infrastrukturalnym, które szkodziły środowisku naturalnemu, jednak ostatnie ulepszenia zmieniają tę sytuację. Ulepszono wspólną politykę rybołówstwa (WPRyb), postrzeganą uprzednio jako niespójną z celami EAP, jednak aby zrealizować jej pełny potencjał – trzeba będzie poprawić jej wdrożenie. Transeuropejską sieć transportową (TEN-T) zidentyfikowano jako wyzwanie w realizacji celu 2 (efektywne gospodarowanie zasobami i zmiana klimatu).

Szereg państw członkowskich nie ratyfikował porozumień międzynarodowych związanych z celami EAP, co sugeruje, że zachodzi niespójność ze strategiami politycznymi na szczeblu krajowym. Cele zrównoważonego rozwoju uważa się głównie za kwestię zewnętrzną, jednak szersze uznanie ich oddziaływania na politykę wewnętrzną mogłoby pomóc zwiększyć spójność między EAP i unijnymi zobowiązaniami międzynarodowymi. Komisja Europejska podjęła już działania w tej kwestii i osiągnęła pozytywne rezultaty.

Cel priorytetowy 8: Wspieranie zrównoważonego charakteru miast w Unii

Bardzo trudno jest ocenić efektywność i poziom wdrożenia EAP w ramach powyższego celu ze względu na dużą różnorodność miast w UE oraz brak konkretnych oczekiwanych wyników w tej dziedzinie. Jednak przeprowadzona ograniczona analiza tej kwestii wykazała, że strategie polityczne miast UE są w sensie ogólnym spójne z EAP. Postępy są nierównomierne w dziedzinach sprawności energetycznej, zrównoważonego transportu i mobilności, zrównoważonej urbanistyki i planowania przestrzennego, miejskiej bioróżnorodności oraz zrównoważonego budownictwa.

Cel priorytetowy 9: Zwiększenie efektywności Unii w podejmowaniu międzynarodowych wyzwań związanych ze środowiskiem i klimatem

Nie zauważono wyraźnych tendencji w efektywności 7. EAP w powyższej dziedzinie, a postępy w realizacji poszczególnych inicjatyw wydają się nierównomierne. UE promowała na arenie międzynarodowej systemy handlu emisjami, ale odniosła mniejsze sukcesy w zapewnianiu, że wzrostu gospodarczego nie osiąga się kosztem przeciążenia środowiska naturalnego. Niewielkie postępy poczyniono też w kwestii zapotrzebowania UE na produkty żywnościowe i nieżywnościowe i jego wpływu na środowisko w skali globalnej.

Wnioski i zalecenia

Sprawozdawczyni uważa, że 7. EAP oferuje UE i państwom członkowskim ważne wskazówki strategiczne. Jego założenia i cele mają pozytywny wpływ na obywateli i środowisko, a ponadto zwiększają rozliczalność. Jednak nieudolne wdrażanie EAP w pewnych kluczowych obszarach przyczynia się do degradacji środowiska i stwarza bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia obywateli. Do obszarów tych należą: niezrównoważone użytkowanie gruntów i rybołówstwo; utrata bioróżnorodności, jakość powietrza; hałas wśrodowisku; gospodarowanie odpadami; oraz narażenie na działanie chemikaliów. Należy niezwłocznie rozwiązać problem niewdrożenia legislacji lub braku odpowiednich strategii politycznych w tych obszarach. Trzy główne tematy, na których skoncentrowanie się mogłoby zapewnić dalszy postęp w realizacji celów to: luki w wiedzy, spójność strategii politycznych oraz finansowanie.

Sprawozdawczyni popiera przyjęcie 8. EAP, jednak wyższym priorytetem powinno być teraz wdrożenie istniejącej legislacji oraz wspieranie strategii politycznych w obszarach wymienionych powyżej. Przyszły EAP powinien skupiać się na kwestiach, które mają fundamentalne znaczenie dla ochrony środowiska i zdrowia ludzkiego, zamiast dodawać różnorodne nowe cele i cele cząstkowe do już ambitnego programu. Sprawozdawczyni twierdzi, że obywatele, środowisko naturalne i podmioty gospodarcze skorzystaliby z EAP bardziej, gdyby program był prostszy i bardziej ukierunkowany oraz że takie podejście ułatwiłoby monitorowanie i przesyłane informacji zwrotnych. Zwiększenie spójności z istniejącymi instrumentami polityki UE jest niezbędne.

Sprawozdawczyni dziękuje instytucjom UE za wsparcie przygotowania niniejszego projektu sprawozdania za pomocą różnych badań, jak też interesariuszom zewnętrznym i państwom członkowskim za udział w ankiecie dla interesariuszy, który stanowił ogromny wkład w przedsięwzięcie.

  • [1] Kluczowe wnioski wyciągnięto na podstawie następujących źródeł:
    • raport w sprawie wskaźników środowiskowych (Europejska Agencja Środowiska, wydanie pierwsze, grudzień 2016 r.);
    • przegląd wdrażania polityki ochrony środowiska (Komisja Europejska, wydanie pierwsze, luty 2017 r.);
    • wybrane sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego;
    • wyniki ukierunkowanej konsultacji z interesariuszami w sprawie wdrożenia programu (Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, EPRS, maj–wrzesień 2017 r.);
    • europejska ocena wdrożenia autorstwa Biura Analiz Parlamentu Europejskiego (DG EPRS).
  • [2] Protokół z 1999 r. w sprawie przeciwdziałania zakwaszeniu, eutrofizacji i powstawaniu ozonu w warstwie przyziemnej (protokół z Göteborga) do Konwencji ONZ w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości.

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wdrożenia 7. unijnego programu działań w zakresie środowiska

()

Parlament Europejski,

–uwzględniając decyzję nr1386/2013/UE Parlamentu Europejskiego i Rady zdnia 20listopada 2013r. w sprawie ogólnego unijnego programu działań wzakresie środowiska do 2020r. pt. „Dobra jakość życia zuwzględnieniem ograniczeń naszej planety”[1] (7. EAP),

–uwzględniając art. 191 i 192 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, które odnoszą się do zachowania, ochrony i poprawy jakości zdrowia ludzkiego i środowiska,

uwzględniając porozumienie paryskie, decyzję 1/CP.21, oraz 21. Konferencję Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu (COP 21), który miały miejsce w Paryżu w dniach od 30 listopada do 11 grudnia 2015 r.,

uwzględniając cele zrównoważonego rozwoju ONZ oraz ich połączony i zintegrowany charakter,

–uwzględniając dokument Europejskiej Agencji Środowiska z grudnia 2016 r. pt. „Environmental indicator report 2016 — In support to the monitoring of the 7th Environment Action Programme” [Raport w sprawie wskaźników środowiskowych 2016 – wsparcie monitorowania 7. programu działań w zakresie środowiska];

uwzględniając sprawozdanie Europejskiej Agencji Środowiska z listopada 2017 r. pt. „Environmental Indicator Report 2017 – In support to the monitoring of the 7th Environment Action Programme” [Raport w sprawie wskaźników środowiskowych 2017 – wsparcie monitorowania 7. programu działań w zakresie środowiska],

–uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 lutego 2017 r. zatytułowany „Przegląd wdrażania polityki ochrony środowiska UE – Wspólne wyzwania i jak łączyć wysiłki by uzyskiwać lepsze wyniki” () i 28 towarzyszących mu sprawozdań krajowych,

–uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 maja 2016 r. zatytułowany „Osiągnięcie korzyści z polityki ochrony środowiska UE poprzez regularny przegląd wdrażania tej polityki” (),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 listopada 2017 r. w sprawie przeglądu wdrażania polityki ochrony środowiska UE[2],

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 lipca 2015 r. w sprawie oszczędnego gospodarowania zasobami: ku gospodarce o obiegu zamkniętym[3],

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 2 lutego 2016 r. w sprawie śródokresowego przeglądu unijnej strategii ochrony różnorodności biologicznej[4],

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 listopada 2017 r. w sprawie planu działania na rzecz przyrody, ludzi i gospodarki[5],

uwzględniając swoje zalecenie z dnia 4 kwietnia 2017 r. dla Rady i Komisji w następstwie dochodzenia w sprawie pomiarów emisji w sektorze motoryzacyjnym[6],

uwzględniając sprawozdanie Europejskiej Agencji Środowiska pt. „SOER 2015 – Środowisko Europy 2015 – Stan i prognozy”,

uwzględniając sprawozdanie Europejskiej Agencji Środowiska z dnia 19 maja 2015 r. pt. „State of Nature in the EU” [Stan przyrody w Unii Europejskiej],

–uwzględniając badanie dotyczące europejskiej oceny wdrożenia z listopada 2017 r. pt. „Mid-term review of the implementation of the 7th Environment Action Programme (2014-2020)” [Przegląd śródokresowy wdrożenia 7. unijnego programu działań w zakresie środowiska (2014-2020)], przeprowadzone przez Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, w tym załącznik do badania,

–uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 kwietnia 2012 r. w sprawie przeglądu 6. unijnego programu działań w zakresie środowiska oraz określenia priorytetów dla 7. unijnego programu działań w zakresie środowiska – lepsze środowisko dla lepszego życia[7],

–uwzględniając komunikat Komisji z dnia 22 listopada 2016 r. zatytułowany „Kolejne kroki w kierunku zrównoważonej przyszłości Europy” (),

uwzględniając Konwencję o różnorodności biologicznej (CBD),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 września 2011 r. pt. „Plan działania na rzecz zasobooszczędnej Europy” (),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 29 listopada 2017 r. pt. „Przyszłość rolnictwa i produkcji żywności” (),

–uwzględniając art. 52 Regulaminu, a także art. 1 ust. 1 lit. e) decyzji Konferencji Przewodniczących z dnia 12 grudnia 2002 r. w sprawie procedury udzielania zgody na sporządzenie sprawozdań z własnej inicjatywy i załącznik 3 do tej decyzji,

–uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A8-0059/2018),

A.mając na uwadze, że 7. EAP ustanawia w dziedzinach środowiska i zmiany klimatu prawnie wiążące cele, które mają zostać osiągnięte do 2020 r.; mając na uwadze, że nakreśla on długoterminową wizję do 2050 r.;

B.mając na uwadze, że 7. EAP nie zawiera klauzuli przeglądu śródokresowego; mając na uwadze, że sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności dotyczące wdrożenia 7. EAP jest okazją do oceny postępów poczynionych w ramach tego programu oraz przedstawienia opartych o dowody zaleceń dla dalszego wdrażania obecnego EAP oraz wszelkich przyszłych EAP; mając na uwadze, że sprawozdanie to powinno wykraczać poza potwierdzenie dobrze znanych problemów i skupiać się na proponowaniu rozwiązań służących osiągnięciu celów określonych w 7. EAP;

C.mając na uwadze, że Komisja opracowuje sprawozdanie z oceny skupiające się na strukturze 7. EAP oraz odgrywanej przez niego strategicznej roli; mając na uwadze, że celem sprawozdania jest w szczególności sprawdzenie, czy uzgodnione ramy pomagają nam w osiągnięciu w inteligentny sposób dziewięciu celów priorytetowych;

D.mając na uwadze, że choć UE ma rygorystyczne przepisy w zakresie środowiska, występującym od dawna problemem jest ich słabe i nieskuteczne wdrażanie; mając na uwadze, że luki we wdrażaniu stanowią zagrożenie dla zrównoważonego rozwoju, mają niekorzystne skutki transgraniczne dla środowiska i zdrowia ludzi oraz pociągają za sobą znaczne koszty społeczno-gospodarcze; mając ponadto na uwadze, że luki we wdrażaniu podważają wiarygodność UE;

E.mając na uwadze, że dotychczasowe postępy w realizacji celów na 2020 r. były nierównomierne: mało prawdopodobne jest, że cel 1 (ochrona kapitału naturalnego) zostanie osiągnięty, ale można oczekiwać realizacji niektórych celów cząstkowych w ramach celu 2 (gospodarka niskoemisyjna oraz efektywne gospodarowanie zasobami); nie jest jasne, czy uda się zrealizować cel 3 (zmniejszenie obciążeń dla środowiska i zagrożeń dla zdrowia ludzkiego);

F.mając na uwadze, że utrzymujący się brak wdrażania przepisów i włączania specjalistycznej wiedzy do kształtowania strategii politycznych w takich obszarach jak jakość powietrza, hałas w środowisku i narażenie na działanie chemikaliów stwarza poważne zagrożenia dla zdrowia oraz obniża jakość życia obywateli UE i je skraca;

G.mając na uwadze, że najnowsze dane opublikowane przez Europejską Agencję Środowiska potwierdzają opisane powyżej ogólne tendencje w ramach każdego celu tematycznego, a jednocześnie wykazują spowolnienie postępów w niektórych obszarach; mając na uwadze, że w niektórych przypadkach, takich jak emisja gazów cieplarnianych i efektywność energetyczna, perspektywa osiągnięcia celów cząstkowych pozostaje niezmieniona przez nowe tendencje;

H.mając na uwadze, że obecnie osiągnięcie celu dotyczącego emisji amoniaku jest niepewne, a celu dotyczącego zajmowania gruntów – mało prawdopodobne;

I.mając na uwadze, że panuje niepewność w kwestii wdrażania z powodu braku wskaźników oraz ograniczeń istniejących wskaźników; mając na uwadze, że luki w wiedzy wciąż hamują postęp na trzech poziomach: pojmowanie zagrożeń; tworzenie stosownych strategii politycznych w celu zarządzania zagrożeniami i ich redukcji; monitorowanie efektywności strategii politycznych;

J.mając na uwadze, że wiedza jest zazwyczaj dostępna, ale nie używa się jej przy kształtowaniu strategii politycznych ani nie przekazuje się jej stronom odpowiedzialnym za wdrażanie; mając na uwadze, że powyższe jest zazwyczaj wynikiem braku woli politycznej oraz konfliktu interesów, których nie postrzega się jako spójnych z EAP lub celami polityki środowiskowej ogólnie; mając na uwadze, że dalszy rozwój gospodarczy jest również uzależniony od czystego środowiska;

K.mając na uwadze, że należy poprawić synergię między innymi unijnymi instrumentami polityki wysokiego szczebla i EAP, aby osiągnąć cele programu;

L.mając na uwadze, że na niektórych szczeblach brakuje funduszy na właściwe wdrożenie 7. EAP; mając na uwadze, że finansowanie na poziomie UE nie zawsze przynosiło oczekiwane rezultaty, co w wielu przypadkach było wynikiem nieudolnego zarządzania funduszami, a nie braku środków;

M.mając na uwadze, że zakres 7. EAP odpowiada obecnym potrzebom w dziedzinie polityki środowiskowej, chociaż wielu interesariuszy zaleca dodanie nowych celów cząstkowych w celu zwiększenia przydatności programu w przyszłości;

N.mając na uwadze, że interesariusze oczekują mniej skomplikowanego i bardziej ukierunkowanego EAP;

O.mając na uwadze, że projekt utworzenia 8. EAP uzyskał ogólne poparcie;

Główne wnioski

1.uważa, że 7. EAP stanowi wartość dodaną i wywiera pozytywny wpływ na strategie polityczne w obszarze środowiska na poziomie unijnym i poszczególnych państw członkowskich, z korzyścią dla obywateli, środowiska naturalnego i zainteresowanych podmiotów gospodarczych;

2.ponownie zwraca uwagę, że 7. EAP obejmuje jasną długoterminową wizję do 2050 r., aby zapewnić stabilne środowisko dla zrównoważonych inwestycji i wzrostu w ramach ekologicznych ograniczeń naszej planety;

3.z zadowoleniem odnotowuje pozytywne tendencje w realizacji wielu celów cząstkowych 7. EAP oraz obiecujące perspektywy w odniesieniu do niektórych celów na 2020 r.;

4.podkreśla jednak, że nadal istnieje bardzo duży potencjał poprawy, oraz wzywa Komisję i właściwe organy państw członkowskich do zwiększenia na najwyższych szczeblach politycznej woli wdrożenia 7. EAP;

5.ubolewa nad tym, że realizacja priorytetowego celu w zakresie ochrony, zachowania i poprawy kapitału naturalnego Unii jest mało prawdopodobna; ponadto z niepokojem zauważa, że cele europejskiej strategii ochrony różnorodności biologicznej na okres do 2020 r. i Konwencji o różnorodności biologicznej nie zostaną osiągnięte bez natychmiastowego znacznego zwiększenia wysiłków w tym kierunku;

6.zauważa, że w niektórych obszarach osiągnięto pewne postępy w dążeniu do osiągnięcia celu priorytetowego 2, w szczególności w odniesieniu do celów związanych z klimatem i energią; zauważa jednak, że należy zrobić więcej w kwestii efektywnego gospodarowania zasobami; przypomina o potencjale dyrektywy dotyczącej ekoprojektu[8] i rozporządzenia w sprawie oznakowania ekologicznego[9] do poprawy efektywności środowiskowej produktów i efektywnego gospodarowania zasobami w całym cyklu życia produktów dzięki temu, że obejmują między innymi trwałość produktu, możliwość naprawy, możliwość ponownego użycia, możliwość recyklingu, materiały wtórne oraz okres trwałości produktu;

7.ubolewa, że cel cząstkowy dotyczący osiągnięcia dobrego stanu jakości części wód powierzchniowych do roku 2020 nie zostanie osiągnięty z powodu presji wywieranej przez zanieczyszczenie, roboty zmieniające morfologię cieków wodnych oraz nadmierne pobory wody wynikające z przekierowywania wody z cieków do celów wytwarzania energii elektrycznej;

8.podkreśla, że cele 7. EAP są celami minimalnymi oraz że należy poczynić znaczne dodatkowe starania, aby osiągnąć założenia porozumienia paryskiego i cele zrównoważonego rozwoju;

9.przypomina, że UE i wszystkie państwa członkowskie są sygnatariuszami porozumienia paryskiego, w związku z czym zobowiązały się do osiągnięcia jego celów oraz przedłożyły ustalone na poziomie krajowym wkłady w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych w całej gospodarce w Unii o 40% do 2030 r.; podkreśla potrzebę pełnego włączenia do wszystkich unijnych polityk i programów finansowania celu na 2030 r. oraz długoterminowego celu osiągnięcia zeroemisyjności netto; wzywa Komisję do przeprowadzenia przeglądu celów zawartych w ramach polityki klimatyczno-energetycznej w kontekście dialogu pomocniczego w 2018 r. i przeprowadzanych co pięć lat globalnych przeglądów oraz do opracowania strategii UE na rzecz osiągnięcia zerowej emisji do połowy wieku, przedstawiającej opłacalny sposób osiągnięcia celu zeroemisyjności netto przyjętego w porozumieniu paryskim;

10.zauważa, że panuje duża niepewność co do dokonanych postępów w dziedzinie zdrowia i dobrostanu ludzkiego; podkreśla, że luki w wiedzy i ograniczone wskaźniki przeszkadzają w rozwoju strategii politycznych i monitorowaniu;

11.przyjmuje z zadowoleniem istniejące inicjatywy, które przyczyniają się do zmniejszenia braków w wiedzy, w tym: schemat „czynnik sprawczy – presja – stan środowiska – narażenie – skutek zdrowotny – odpowiedź” (ang. DPSEEA, Driving force – Pressure – State – Exposure – Effect – Action) stosowany w celu zrozumienia czynników, które zaburzają funkcje ekosystemu, biomonitoring człowieka stosowany do oceny narażenia ludności na zanieczyszczenia i ich możliwych skutków zdrowotnych oraz „platformę informacyjną na rzecz monitorowania substancji chemicznych” (IPCheM);

12.niepokoi się faktem, że wiedza specjalistyczna i dowody naukowe nie są odpowiednio uwzględniane przy kształtowaniu strategii politycznych ani nie przekazuje się ich stronom odpowiedzialnym za wdrażanie; podkreśla przykłady bioenergii, oleju palmowego, środków ochrony roślin, substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego, produkcji i konsumpcji żywności, GMO, planowania i projektowania obszarów miejskich, zanieczyszczenia powietrza i zanieczyszczenia hałasem oraz marnowania żywności na obszarach miejskich jako obszary, w których naukowe dowody zagrożeń dla zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego zostały odsunięte na drugi plan w debatach publicznych i politycznych; uważa, że podstawą odpowiedzialnego procesu podejmowania decyzji powinny być szeroka wiedza naukowa, a także przestrzeganie zasady ostrożności ze względu na brak wystarczających danych naukowych; przypomina w tym kontekście o znaczeniu doradztwa naukowego agencji Unii Europejskiej; podkreśla, że inne przewodnie zasady prawa i polityki UE w zakresie środowiska obejmują zasadę „zanieczyszczający płaci”, działania zapobiegawcze i walkę ze szkodami w środowisku u źródła;

13.potępia nieprzestrzeganie przez Komisję terminów określonych przez prawo w odniesieniu do sporządzania zharmonizowanych i opartych na zagrożeniach kryteriach identyfikacji substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego oraz przeglądu rozporządzenia (WE) nr1223/2009[10] (rozporządzenie dotyczące produktów kosmetycznych) w odniesieniu do substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego; wzywa Komisję do niezwłocznego przeglądu rozporządzenia dotyczącego produktów kosmetycznych w odniesieniu do substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego; ubolewa nad faktem, że brak wystarczających postępów w sprawie substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego stanowi ryzyko dla zdrowia obywateli i przeszkodę w realizacji priorytetowego celu nr 3 7. EAP;

14.ubolewa nad brakiem postępów w rozwoju unijnej strategii na rzecz środowiska wolnego od toksyn, promowania nietoksycznych cyklów materiałowych i ograniczenia narażenia na szkodliwe substancje, w tym chemikalia w produktach; podkreśla, że należy zwiększyć wysiłki, aby zapewnić, by do 2020 r. wszystkie odpowiednie substancje wzbudzające szczególnie duże obawy, w tym substancje powodujące zaburzenia funkcjonowania układu hormonalnego, zostały umieszczone na liście kandydackiej REACH, zgodnie z 7. EAP; wzywa Komisję i państwa członkowskie do jak najszybszego zapewnienia właściwego uwzględnienia połączonego oddziaływania chemikaliów we wszystkich odpowiednich przepisach UE, kładąc szczególny nacisk na kwestię zagrożeń dla dzieci wynikających z narażenia na substancje stwarzające zagrożenie; pochwala strategię Komisji dotyczącą tworzyw sztucznych i apeluje o jej sprawne wdrożenie; w tym kontekście ponownie podkreśla, że propagowanie nietoksycznych cyklów materiałowych ma zasadnicze znaczenie dla rozwoju dobrze funkcjonującego rynku surowców wtórnych;

15.podkreśla, że nieuwzględnianie problemów ochrony środowiska w innych obszarach polityki jest jedną z podstawowych przyczyn luk we wdrażaniu przepisów i polityki zakresie środowiska; uważa, że synergie między innymi unijnymi instrumentami polityki wysokiego szczebla (takimi jak wspólna polityka rolna (WPR), wspólna polityka rybołówstwa (WPRyb), fundusze strukturalne i polityka spójności) oraz większa spójność pomiędzy priorytetami politycznymi wyższego szczebla mają podstawowe znaczenie dla realizacji celów 7. EAP; wzywa Komisję i Radę we wszystkich swoich składach do poprawy koordynacji polityki i włączenia celów 7. EAP; ponadto podkreśla potrzebę włączenia wszystkich nieuregulowanych kwestii 7. EAP do instrumentów wysokiego szczebla, w tym do europejskiego semestru;

16.podkreśla, że możliwość tworzenia nowych mechanizmów finansowych na rzecz ochrony różnorodności biologicznej, które miałyby umożliwić osiąganie celów do 2020 r., ograniczają ramy czasowe obecnych wieloletnich ram finansowych (WRF); w związku z tym wzywa do maksymalnego wykorzystania zasobów dostępnych w obecnych WRF, w tym programu LIFE, WPR i funduszy strukturalnych, oraz wzywa do włączenia nowych mechanizmów finansowych na rzecz zachowania różnorodności biologicznej do kolejnych WRF;

17.z zadowoleniem przyjmuje ulepszenia WPRyb i polityki spójności, których zgodność z 7. EAP uległa zwiększeniu; z żalem zauważa jednak, że mimo ulepszenia jej ram regulacyjnych WPRyb nadal wdrażana jest nieudolnie; przypomina o znaczeniu występowania zdrowych stad ryb;

18.odnotowuje stopniowe uwzględnianie kwestii środowiskowych w WPR, lecz uważa, że polityka ta nadal stanowi wyzwanie dla realizacji celów EAP, zwłaszcza w dziedzinach produkcji o wysokim zużyciu zasobów i bioróżnorodności; przypomina, że ważnym celem WPR jest zapobieganie degradacji środowiska spowodowanej niewłaściwymi praktykami rolniczymi (takimi jak niezrównoważone biopaliwa), niezrównoważoną intensyfikacją rolnictwa lub odłogowaniem gruntów przy jednoczesnym zapewnieniu lepszej jakości i większej ilości żywności i surowców rolnych dla stale rosnącej populacji światowej; podkreśla, że dalsze inicjatywy i wsparcie na rzecz zrównoważonych środowiskowo metod rolnictwa, w tym płodozmian i rośliny wiążące azot, mają podstawowe znaczenie i muszą uwzględnić rolnictwo i rolników jako część rozwiązania;

19.podkreśla, że długoterminowe ochrona i zwiększanie bezpieczeństwa żywności przez zapobieganie niszczeniu środowiska i zmierzanie w kierunku zrównoważonych systemów żywnościowych zapewniających konsumentom żywność po rozsądnych cenach powinny stanowić najwyższy priorytet nowej WPR; podkreśla, że cele te mogą zostać zrealizowane jedynie za pomocą zrównoważonego zarządzania zasobami naturalnymi i za pomocą działań politycznych zapewniających ochronę ekosystemów;

20.przypomina, że w kontekście zmiany klimatu i wzrostu liczby ludności na świecie zwiększające się spożycie białek zwierzęcych wywiera znaczną presję ekologiczną na grunty rolne i coraz bardziej słabnące ekosystemy; podkreśla również, że diety nadmiernie bogate w tłuszcze zwierzęce coraz częściej identyfikuje się jako jedną z przyczyn obciążenia chorobami niezakaźnymi;

21.przypomina o zaangażowaniu Komisji w 2016 r. we włączenie celów zrównoważonego rozwoju do głównego nurtu strategii politycznych i inicjatyw UE; przyznaje, że zobowiązanie to nie ma jasnej strategii i konkretnych propozycji dotyczących struktur instytucjonalnych i ram zarządzania, które zapewniłyby uwzględnianie celów zrównoważonego rozwoju w polityce UE, wnioskach ustawodawczych, ich wdrożeniu i egzekwowaniu; uznaje za istotne, aby UE odgrywała – z pełnym zaangażowaniem – rolę pioniera w osiąganiu celów agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i celów zrównoważonego rozwoju; ponadto podkreśla, że 7. EAP sam w sobie stanowi kluczowy instrument wdrożenia celów zrównoważonego rozwoju;

22.zwraca uwagę na dobrą jakość wody pitnej w UE; oczekuje, że przegląd dyrektywy 98/83/WE (dyrektywa w sprawie wody pitnej)[11] zapewni konieczną aktualizację tych ram prawnych; zachęca Komisję i państwa członkowskie, by w ramach EAP w większym stopniu połączyły cele Unii w dziedzinie gospodarki wodnej z pozostałymi strategiami sektorowymi, w szczególności z WPR;

23.z zadowoleniem przyjmuje ulepszenia wprowadzone dzięki niektórym projektom finansowanym z funduszy UE, ale ubolewa nad niewykorzystanymi szansami na osiągnięcie lepszych rezultatów, na co zwrócił uwagę Europejski Trybunał Obrachunkowy (ETO); podkreśla, że WRF na okres po 2020 r. muszą zostać przeorientowane na zrównoważony rozwój i włączanie polityki środowiskowej do wszystkich mechanizmów finansowania i linii budżetowych; podkreśla potrzebę zwiększenia inwestycji ekologicznych, innowacji i zrównoważonego wzrostu przy wykorzystaniu nowych narzędzi finansowania, zarówno ze środków publicznych, jak i prywatnych, oraz podkreśla różne podejścia do obecnej polityki inwestycyjnej takie jak stopniowe wycofywanie dotacji o skutkach szkodliwych dla środowiska w celu realizacji długoterminowej wizji 7. EAP; uważa, że w odniesieniu do wszystkich unijnych funduszy strukturalnych i inwestycyjnych należy stosować jasno zdefiniowane kryteria zrównoważonego rozwoju i celów opartych na wynikach; apeluje o bardziej skuteczne i ukierunkowane wykorzystanie obecnych WRF i funduszy w ramach polityki spójności i rozwoju regionalnego, a wyżej wymienione problemy wskazane przez ETO należy pilnie rozwiązać; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania dalszego przeznaczania i ewentualnego zwiększania środków budżetowych UE na działania związane ze środowiskiem i zmianą klimatu;

24.wyraża ubolewanie, że wciąż istnieją poważne niedociągnięcia w zakresie oczyszczania ścieków komunalnych w różnych regionach Europy; podkreśla potencjał oczyszczania i ponownego wykorzystywania ścieków do łagodzenia przypadków deficytu wody, ograniczenia bezpośredniego pobierania wody oraz produkcji biogazu i zagwarantowania lepszej gospodarki wodnej w szczególności przez wykorzystywanie do nawadniania w rolnictwie; oczekuje na wniosek ustawodawczy w sprawie ponownego wykorzystywania ścieków, który ma zostać przedstawiony przez Komisję na początku 2018 r.;

25.uważa, że największe zagrożenia środowiskowe dla zdrowia ludzkiego są najbardziej widoczne na obszarach miejskich, ale także na ich obrzeżach i w aglomeracjach podmiejskich i że według szacunków do 2020 r. 80 % ludności będzie zamieszkiwać obszary miejskie i podmiejskie; zwraca uwagę na fakt, że poziom emisji zanieczyszczeń atmosferycznych, w połączeniu z nieodpowiednim planowaniem i infrastrukturą, mają katastrofalne skutki dla gospodarki, sektora socjalnego, zdrowia publicznego i środowiska naturalnego; stwierdza, że zanieczyszczenie powietrza powoduje ponad 400000 przedwczesnych zgonów w UE[12] oraz generuje koszty zewnętrzne związane ze zdrowiem w przedziale od 330 mld EUR do 940 mld EUR;

26.zauważa, że w UE odnotowano co najmniej 10 000 przypadków przedwczesnej śmierci spowodowanej przez schorzenia wywołane hałasem i że w 2012 r. jedna czwarta ludności UE była narażona na poziom hałasu przekraczający dopuszczalne wartości graniczne; wzywa państwa członkowskie, aby priorytetowo potraktowały monitorowanie poziomów hałasu zgodnie z dyrektywą 2002/49/WE[13] w celu zapewnienia przestrzegania obowiązujących wartości granicznych na zewnątrz i wewnątrz pomieszczeń;

27.odnotowuje postępy w redukcji szeregu czynników zanieczyszczenia atmosferycznego, zwłaszcza na obszarach miejskich, z drugiej strony ubolewa nad ciągłymi problemami z jakością powietrza, do których w znacznym stopniu przyczyniają się emisje z transportu drogowego i rolnictwa; odnotowuje pakiet dotyczący czystej mobilności przedstawiony przez Komisję w listopadzie 2017 r. oraz europejską strategię na rzecz mobilności niskoemisyjnej przedstawioną w 2016 r., otwierające możliwości dla mobilności niskoemisyjnej w obrębie Unii;

28.przyjmuje z zadowoleniem postęp prac nad pakietem legislacyjnym dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym; wzywa wszystkie strony, aby dążyły do osiągnięcia porozumienia obejmującego ambitne cele;

Zalecenia

29.wzywa państwa członkowskie, by oceniły postępy w osiąganiu celów 7. EAP i w razie potrzeby zmieniły kierunek swoich działań; wzywa państwa członkowskie do podania wyników do publicznej wiadomości;

30.wzywa Komisję do zapewnienia, by wszelkie nowe wnioski ustawodawcze w pełni wdrażały cele i środki 7. EAP;

31.wzywa Komisję do zapewnienia czynnego zaangażowania organizacji społeczeństwa obywatelskiego w ocenę wdrażania unijnych przepisów w zakresie środowiska;

32.domaga się, aby stosowne instytucje i agencje UE priorytetowo potraktowały badania naukowe i wypełniły luki w następujących obszarach wiedzy: wartości progowe w środowisku (punkty krytyczne), model gospodarki o obiegu zamkniętym, połączony wpływ chemikaliów, nanomateriały, metody rozpoznawania zagrożeń, efekty stosowania mikrodrobin plastiku oraz interakcja między zagrożeniami systemowymi i innymi czynnikami warunkującymi stan zdrowia, wykorzystywanie gruntów i gleb oraz inwazyjne gatunki obce;

33.przyjmuje z zadowoleniem przegląd wdrażania polityki w zakresie środowiska jako pozytywny mechanizm służący poprawie wdrażania przepisów i polityki UE w zakresie środowiska, który może przyczynić się do monitorowania wdrażania 7. EAP, co podkreślono już w rezolucji PE z dnia 16 listopada 2017 r. w sprawie przeglądu wdrażania polityki ochrony środowiska UE[14]; uważa, że przegląd wdrażania polityki w zakresie środowiska powinien w pełni angażować wszystkie zainteresowane strony, w tym społeczeństwo obywatelskie, i powinien obejmować pełny zakres działań priorytetowych celów tematycznych EAP;

34.wzywa Unię i państwa członkowskie do niezwłocznego i definitywnego wycofania dotacji szkodliwych dla środowiska;

35.zwraca się do Komisji i państw członkowskich, aby zwiększyły i skoordynowały wysiłki mające na celu wspieranie opracowywania i zatwierdzania metod alternatywnych wobec testowania na zwierzętach, tak aby przyczynić się do osiągnięcia celu priorytetowego nr 5 7. EAP;

36.wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby wzmogły wysiłki mające na celu doskonalenie bazy wiedzy i bazy dowodowej unijnych strategii w zakresie środowiska, zwiększając dostępność danych dla obywateli i wspierając zaangażowanie obywateli w dziedzinie nauki;

37.wzywa instytucje UE oraz, w stosownych przypadkach, rządy krajowe i regionalne, do nieograniczonego stosowania dostępnej wiedzy specjalistycznej dotyczącej zagrożeń dla środowiska naturalnego i zdrowia ludzkiego przy tworzeniu i monitorowaniu strategii politycznych;

38.wzywa do poprawy systemu wydawania zezwoleń na stosowanie pestycydów w UE w oparciu o recenzowane badania naukowe i pełną przejrzystość na temat stopnia narażenia człowieka i środowiska oraz zagrożeń dla zdrowia; wzywa do poprawy standardów monitorowania pestycydów i celów dotyczących ograniczenia ich użycia; odnotowuje komunikat Komisji z dnia 12 grudnia 2017 r. dotyczący europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Zakaz stosowania glifosatu i ochrona ludzi i środowiska przed toksycznymi pestycydami” (C(2017) 8414);

39.wzywa Komisję do zapewnienia, by do 2020 r. zostały określone długoterminowe działania zmierzające do osiągnięcia celu, jakim jest nietoksyczne środowisko;

40.prosi Europejską Agencję Środowiska o zwiększenie liczby i jakości wskaźników używanych do monitorowania postępów;

41.apeluje, by kwestia wdrażania figurowała jako stały punkt w priorytetach i programach trzech prezydencji, co najmniej raz do roku była omawiana na posiedzeniu Rady ds. Środowiska, np. w formie specjalnej Rady ds. Wdrażania, oraz została uzupełniona innym forum, w którym weźmie udział także Parlament Europejski i Komitet Regionów; apeluje o wspólne posiedzenia Rady mające na celu poruszenie międzysektorowych, horyzontalnych kwestii wdrażania i wspólnych wyzwań, a także nowych kwestii o potencjalnych skutkach transgranicznych;

42.wzywa do niezwłocznego przyspieszenia pełnego wdrożenia europejskiej strategii ochrony różnorodności biologicznej;

43.apeluje, aby przy projektach infrastrukturalnych, zwłaszcza tych związanych z TEN-T, brano w pełni pod uwagę ich oddziaływanie na środowisko na poziomie regionalnym i poziomie projektu; odnotowuje również, że istotna jest spójność pomiędzy różnymi politykami środowiskowymi; podkreśla znaczenie uwzględnienia środowiska i różnorodności biologicznej w projektach infrastruktury pozyskiwania energii hydroelektrycznej z odnawialnych źródeł oraz energii elektrycznej z morskich odnawialnych źródeł energii;

44.apeluje do państw członkowskich, aby podjęły większe wysiłki ukierunkowane na utrzymanie dostępności i integralności zapasów wody słodkiej w związku z niepewnością co do możliwości osiągnięcia celu cząstkowego dotyczącego tej kwestii, zawartego w 7. EAP; apeluje do państw członkowskich, aby jak najszybciej rozwiązały problem złego stanu wód powierzchniowych, ponieważ cele w tym obszarze prawdopodobnie nie zostaną osiągnięte do roku 2020; apeluje do właściwych organów państw członkowskich, aby zaradziły presjom, jakim podlegają jednolite części wód, przez zwalczanie źródeł zanieczyszczenia wód w miejscu ich powstawania, przez określenie obszarów, na których niedozwolone jest przekierowywanie wód do celów wytwarzania energii elektrycznej, oraz przez zagwarantowanie, że zachowano przepływy hydrobiologiczne wzdłuż biegów rzek; apeluje do Komisji, aby nie zwlekała z oceną zgodności drugiego cyklu planów gospodarowania wodami w dorzeczu, przyjętych przez państwa członkowskie zgodnie z ramową dyrektywą wodną;

45.wzywa do dalszych reform WPR w celu dostosowania systemu produkcji żywności do celów polityki środowiskowej, w tymi celów bioróżnorodności, tak aby zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe teraz i w przyszłości; podkreśla potrzebę inteligentnej polityki rolnej silnie zaangażowanej w dostawę dóbr publicznych i usług ekosystemowych związanych z glebą, wodą, różnorodnością biologiczną, jakością powietrza, działaniami w dziedzinie klimatu oraz zapewnianiem walorów krajobrazowych; apeluje o zintegrowaną politykę o bardziej celowym i ambitnym, lecz elastycznym podejściu, w której udzielanie pomocy sektorowi rolnemu połączone jest zarówno z bezpieczeństwem żywności, jak i osiąganiem rezultatów w zakresie ochrony środowiska; wzywa państwa członkowskie do uznania systemu rolno-leśnego za obszar proekologiczny zgodnie z art. 46 rozporządzenia (UE) 1307/2013[15]; wzywa Komisję, aby zapewniła odpowiednie wsparcie korzystnych dla środowiska praktyk rolnych we wszystkich przyszłych przeglądach WPR;

46.wzywa państwa członkowskie i Komisję, aby w większym stopniu wykorzystywały rozwiązania pozwalające sprostać wyzwaniom w dziedzinie środowiska, w szczególności w przypadkach, w których rozwiązania techniczne istnieją, ale nie zostały jeszcze w pełni wdrożone, takie jak redukcja emisji amoniaku w rolnictwie;

47.wzywa Komisję do znacznego zwiększenia oraz ulepszenia wykorzystania funduszy UE i zarządzania nimi w ramach celów EAP; apeluje o lepsze monitorowanie oraz większą przejrzystość i rozliczalność; wzywa do uwzględnienia kwestii związanych z klimatem i innych kwestii związanych ze środowiskiem w budżecie UE;

48.wzywa Komisję do bezzwłocznego opracowania kompleksowej, nadrzędnej strategii ramowej na potrzeby wdrożenia celów zrównoważonego rozwoju w UE, odnoszącej się do wszystkich obszarów polityki i obejmującej mechanizm przeglądu służący ocenie postępów wdrażania; zwraca się do Komisji o ustanowienie kontroli celów zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do wszystkich nowych strategii politycznych i przepisów oraz o zapewnienie pełnej spójności politycznej we wdrażaniu celów zrównoważonego rozwoju;

49.wzywa Komisję, by zagwarantowała egzekwowanie obowiązującego prawa UE oraz zapewniła, by państwa członkowskie w pełni przestrzegały celów 7. EAP, wykorzystując wszystkie dostępne narzędzia, np. postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego;

50.przyjmuje z zadowoleniem istniejące sprawozdania specjalne i kontrole wykonania zadań ETO zachęca również ETO do dalszej analizy wydatkowania w innych obszarach powiązanych z EAP, które nie zostały jeszcze uwzględnione w programie prac;

51.wzywa Komisję i właściwe organy państw członkowskich do zapewnienia odpowiednich wytycznych, aby uczynić fundusze UE bardziej dostępnymi, także dla projektów lokalnych, zwłaszcza w dziedzinach zielonej infrastruktury, bioróżnorodności oraz dyrektyw ptasiej i siedliskowej;

52.wzywa państwa członkowskie do zapewnienia pełnego wdrożenia legislacji dotyczącej jakości powietrza; apeluje do władz regionalnych o udostępnienie ram wsparcia, w szczególności w dziedzinie urbanistyki i kształtowania strategii politycznych na szczeblu lokalnym, aby poprawić wyniki zdrowotne na wszystkich obszarach, a szczególnie na tych najbardziej dotkniętych;

53.wzywa właściwe organy krajowe i regionalne do przyjmowania planów uwzględniających wiarygodne środki mające na celu definitywne rozwiązanie problemu przekraczania określonych przez przepisy UE dziennych i rocznych dopuszczalnych wartości pyłu drobnego i ultradrobnego w aglomeracjach, gdzie występuje niska jakość powietrza; podkreśla, że ma to zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów priorytetowych nr 2, 3 i 8 7. EAP;

54.proponuje następujące działania w celu poprawy jakości powietrza na obszarach miejskich: tworzenie „stref niskiej emisji”; promowanie instrumentów i usług w zakresie wspólnego korzystania z samochodów i wspólnych przejazdów; wycofywanie ulg podatkowych dla pojazdów powodujących duże zanieczyszczenie; wprowadzenie „funduszy na mobilność” dla pracowników jako alternatywy dla samochodów służbowych; stosowanie polityki parkingowej zmniejszającej natężenie ruchu na zatłoczonych obszarach; poprawa infrastruktury w celu zachęcenia do korzystania z roweru i zwiększenia liczby połączeń multimodalnych oraz zwiększenia bezpieczeństwa jazdy rowerowej; ustanowienie stref dla pieszych;

55.wzywa do lepszego planowania i rozwoju obszarów miejskich na odpowiednich szczeblach władzy, aby jak najszybciej dostosować infrastrukturę do pojazdów elektrycznych i pojazdów czystych ekologicznie, np. dzięki instalacji infrastruktury służącej do ładowania, i do zapewnienia korzyści dla środowiska i zdrowia, takich jak zmniejszenie efektu wyspy ciepła i zwiększenie aktywności fizycznej, na przykład poprzez rozbudowanie zielonej infrastruktury i odzyskiwanie opuszczonych lub zdegradowanych obszarów poprzemysłowych; przyznaje, że te środki mogłyby poprawić jakość powietrza, zwalczać choroby i przedwczesne zgony spowodowane zanieczyszczeniem i umożliwiać postępy na rzecz mobilności bezemisyjnej;

56.wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia uczciwej konkurencji pomiędzy różnymi rodzajami transportu i przejścia na zrównoważone środki transportu;

57.apeluje do Komisji, aby najpóźniej do 2019 r. przedstawiła nadrzędny unijny program działań w zakresie środowiska na okres po 2020 r. zgodnie z wymogami art. 192 ust. 3 TFUE; podkreśla znaczenie przejrzystości i demokratycznej rozliczalności podczas monitorowania polityki UE; kładzie w związku z tym nacisk na to, by kolejny EAP obejmował cele pośrednie, które są mierzalne i oparte na wynikach;

58.wzywa następną Komisję, by uczyniła jednym z obszarów priorytetowych kolejnej kadencji ogólnie zrównoważony rozwój, ochronę środowiska i klimatu, a w szczególności cele 7. EAP i nadchodzącego 8. EAP;

º

ºº

59.zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu, Europejskiej Agencji Środowiska oraz rządom iparlamentom państw członkowskich.

  • [1]. Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s. 171.
  • [2] Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0450.
  • [3] Dz.U. C 265 z 11.8.2017, s. 65.
  • [4] Dz.U. C 35 z 31.1.2018, s. 2.
  • [5] Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0441.
  • [6] Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0100.
  • [7] Dz.U. C 258 E z 7.9.2013, s. 115.
  • [8] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego iRady 2009/125/WE zdnia 21 października 2009r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych zenergią (Dz.U. L 285 z31.10.2009, s. 10).
  • [9] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 66/2010 z dnia 25 listopada 2009r. w sprawie oznakowania ekologicznego UE (Dz.U. L 27 z 30.1.2010, s. 1).
  • [10] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczące produktów kosmetycznych (Dz.U. L 342 z 22.12.2009, s. 59).
  • [11] Dyrektywa Rady 98/83/WE zdnia 3 listopada 1998 r. wsprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. L 330 z5.12.1998, s. 32).
  • [12] Sprawozdanie EEA nr 13/2017 z 11.10.2017 r. pt. „Air quality in Europe 2017” [Jakość powietrza w Europie w 2017 r.].
  • [13] Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. odnosząca się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku (Dz.U. L 189 z 18.7.2002, s. 12).
  • [14] Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0450.
  • [15] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 637/2008 i rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 608).

INFORMACJE O PRZYJĘCIUPRZEZ KOMISJĘ PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWĄ

Data przyjęcia

27.2.2018

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

55

1

3

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Margrete Auken, Pilar Ayuso, Zoltán Balczó, Ivo Belet, Biljana Borzan, Soledad Cabezón Ruiz, Miriam Dalli, Seb Dance, Angélique Delahaye, Mark Demesmaeker, Stefan Eck, Karl-Heinz Florenz, Francesc Gambús, Elisabetta Gardini, Jens Gieseke, Julie Girling, Françoise Grossetête, Andrzej Grzyb, Jytte Guteland, György Hölvényi, Anneli Jäätteenmäki, Karin Kadenbach, Kateřina Konečná, Urszula Krupa, Giovanni La Via, Peter Liese, Lukas Mandl, Valentinas Mazuronis, Susanne Melior, Miroslav Mikolášik, Rory Palmer, Gilles Pargneaux, Bolesław G. Piecha, Pavel Poc, John Procter, Julia Reid, Frédérique Ries, Michèle Rivasi, Annie Schreijer-Pierik, Renate Sommer, Nils Torvalds, Adina-Ioana Vălean, Jadwiga Wiśniewska, Damiano Zoffoli

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Nikos Androulakis, Ismail Ertug, Eleonora Evi, Luke Ming Flanagan, Martin Häusling, Peter Jahr, Rupert Matthews, Ulrike Müller, Alojz Peterle, Stanislav Polčák, Bart Staes, Carlos Zorrinho

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Josu Juaristi Abaunz, Tomáš Zdechovský, Maria Gabriela Zoană

GŁOSOWANIE KOŃCOWE WFORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

55

+

ALDE

Anneli Jäätteenmäki, Valentinas Mazuronis, Ulrike Müller, Frédérique Ries, Nils Torvalds

ECR

Mark Demesmaeker, Julie Girling, Rupert Matthews, John Procter

EFDD

Eleonora Evi

GUE/NGL

Stefan Eck, Luke Ming Flanagan, Josu Juaristi Abaunz, Kateřina Konečná

NI

Zoltán Balczó

PPE

Pilar Ayuso, Ivo Belet, Angélique Delahaye, Karl-Heinz Florenz, Francesc Gambús, Elisabetta Gardini, Jens Gieseke, Françoise Grossetête, Andrzej Grzyb, György Hölvényi, Peter Jahr, Giovanni La Via, Peter Liese, Lukas Mandl, Miroslav Mikolášik, Alojz Peterle, Stanislav Polčák, Annie Schreijer-Pierik, Renate Sommer, Adina-Ioana Vălean, Tomáš Zdechovský

S&D

Nikos Androulakis, Biljana Borzan, Soledad Cabezón Ruiz, Miriam Dalli, Seb Dance, Ismail Ertug, Jytte Guteland, Karin Kadenbach, Susanne Melior, Rory Palmer, Gilles Pargneaux, Pavel Poc, Maria Gabriela Zoană, Damiano Zoffoli, Carlos Zorrinho

Verts/ALE

Margrete Auken, Martin Häusling, Michèle Rivasi, Bart Staes

1

-

EFDD

Julia Reid

3

0

ECR

Urszula Krupa, Bolesław G. Piecha, Jadwiga Wiśniewska

Objaśnienie używanych znaków:

+:za

-:przeciw

0:wstrzymało się

Ostatnia aktualizacja: 23 kwietnia 2018
Informacja prawna-Polityka ochrony prywatności