ΕΚΘΕΣΗσχετικά με την εφαρμογή του νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου για τον πολιτισμό και της στρατηγικής της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις
18.11.2022-()
Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας
Εισηγήτρια: Salima Yenbou
Συντάκτης γνωμοδότησης (*): Nacho Sánchez Amor, Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων
(*)Συνδεδεμένη επιτροπή – άρθρο 57 του Κανονισμού
- ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ – ΣΥΝΟΨΗ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΡΙΣΜΑΤΩΝ
- ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
- ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
- ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
- ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
- ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ – ΣΥΝΟΨΗ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΡΙΣΜΑΤΩΝ
1.ΕισαγӬγή
1.1. Περιγραφή της διαδικασίας
Στόχος της παρούσας έκθεσης είναι η εκτίμηση και η αξιολόγηση της εφαρμογής του νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου για τον πολιτισμό (NEAC) 2018 και της κοινής ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2016 με τίτλο «Στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις (ICR)» («η κοινή ανακοίνωση»). Τα δύο έγγραφα περιγράφουν τις πολιτικές προτεραιότητες της ΕΕ στον πολιτιστικό τομέα, όσον αφορά τόσο την εσωτερική όσο και την εξωτερική διάσταση των πολιτιστικών πολιτικών.
Η εισηγήτρια συγκέντρωσε πληροφορίες και συνέταξε την παρούσα έκθεση εφαρμογής κατόπιν εντατικών διαβουλεύσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη και βάσει πολυάριθμων γραπτών εισηγήσεων και πηγών, συμπεριλαμβανομένης της μελέτης της Υπηρεσίας Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (EPRS) που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2022 με τίτλο «Πολιτισμός: εντός ή εκτός», και έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής της 29ης Ιουνίου 2022 σχετικά με το πρόγραμμα εργασιών στον πολιτιστικό τομέα 2019-2022. Επιπλέον, τον Ιούνιο, τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο του 2022 διοργανώθηκαν συνεδριάσεις των σκιωδών εισηγητών με τα ενδιαφερόμενα μέρη, κατά τις οποίες εμπειρογνώμονες από την ακαδημαϊκή κοινότητα, την κοινωνία των πολιτών και εκπροσώπους της τσεχικής Ποεδίας του Συμβουλίου κλήθηκαν να ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με την εφαρμογή των δύο εγγράφων και να διατυπώσουν συστάσεις σχετικά με τη μελλοντική πορεία, ιδίως ενόψει της έγκρισης από το Συμβούλιο του προγράμματος εργασιών στον πολιτιστικό τομέα για την περίοδο 2023-2026.
Η παρούσα έκθεση εφαρμογής εξετάζει τα περισσότερα από τα θέματα που περιγράφονται στο νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τον πολιτισμό και στην κοινή ανακοίνωση, με ιδιαίτερη έμφαση στην χωρίς αποκλεισμούς προσβασιμότητα στον πολιτισμό, στη διαθεσιμότητα ευκαιριών χρηματοδότησης σε επίπεδο ΕΕ, στη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στον από κοινού σχεδιασμό και τη συν-δημιουργία πολιτιστικών πολιτικών και έργων, καθώς και στη συμβολή του πολιτισμού και της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς στην κοινωνική συνοχή, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Η έκθεση διαρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς πυλώνες, οι οποίοι αντικατοπτρίζουν τη δομή του νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου:
I.την κοινωνική διάσταση
II.την οικονομική διάσταση·
III.την εξωτερική διάσταση των πολιτιστικών πολιτικών, εστιάζοντας επίσης στην κοινή ανακοίνωση
Πολλά από τα ζητήματα αφορούν τόσο την εσωτερική όσο και την εξωτερική διάσταση των πολιτιστικών πολιτικών και είναι αλληλένδετα· ως εκ τούτου, οι συστάσεις της εισηγήτριας πρέπει να εκληφθούν με ολιστικό τρόπο.
1.2. Πλαίσιο πολιτικής
Σύμφωνα με το άρθρο 167 ΣΛΕΕ, τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για τις δικές τους πολιτικές στον πολιτιστικό τομέα, ενώ ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι να συμβάλλει στην αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις αρχές της ΕΕ για την επικουρικότητα και την αναλογικότητα.
Από το 2007, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαρθρώνει τις προτεραιότητές της στον τομέα του πολιτισμού μέσω του ευρωπαϊκού θεματολογίου για τον πολιτισμό, που θέτει τρεις στρατηγικούς στόχους: την προαγωγή της πολιτιστικής πολυμορφίας και του διαπολιτισμικού διαλόγου· την προώθηση του πολιτισμού ως καταλύτη για τη δημιουργικότητα· και την προβολή του πολιτισμού ως ζωτικού στοιχείου στις διεθνείς σχέσεις της Ένωσης. Εισήγαγε επίσης δύο εργαλεία συνεργασίας στον τομέα του πολιτισμού σε επίπεδο ΕΕ: την ανοικτή μέθοδο συντονισμού (OMC) με τα κράτη μέλη της ΕΕ και ένα διαρθρωμένο διάλογο (SD) με την κοινωνία των πολιτών.
Στις 8 Ιουνίου 2016, η Επιτροπή και η ΕΥΕΔ δημοσίευσαν κοινή ανακοίνωση με τίτλο «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις». Το κείμενο περιγράφει τη σημασία της πολιτιστικής πολυμορφίας και τη δέσμευση της ΕΕ για την προώθηση των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων μέσω τριών ειδικών αξόνων εργασίας: τη στήριξη του πολιτισμού ως κινητήριας δύναμης βιώσιμης και οικονομικής ανάπτυξης· την προώθηση του πολιτισμού και του διαπολιτισμικού διαλόγου για ειρηνικές διακοινοτικές σχέσεις· την ενίσχυση της συνεργασίας για την πολιτιστική κληρονομιά· και ένα σύνολο κατευθυντήριων αρχών.
Το 2018 η Επιτροπή ενέκρινε το νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τον πολιτισμό (NEAC), λαμβάνοντας υπόψη την εξέλιξη και την ανάπτυξη του πολιτιστικού τομέα. Όπως δήλωσε η Επιτροπή, το NEAC ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση των Ευρωπαίων ηγετών, όπως δηλώθηκε επανειλημμένα το 2017, «να κάνει περισσότερα, μέσω του πολιτισμού και της εκπαίδευσης, για την οικοδόμηση συνεκτικών κοινωνιών και να προσφέρει ένα όραμα για μια ελκυστική Ευρωπαϊκή Ένωση. Αποσκοπεί στην αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού του πολιτισμού για να συμβάλει στην οικοδόμηση μιας πιο δίκαιης και χωρίς αποκλεισμούς Ένωσης, στηρίζοντας την καινοτομία, τη δημιουργικότητα και τη βιώσιμη απασχόληση και ανάπτυξη.» Το νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο τον πολιτισμό διαρθρώνεται γύρω από τρεις στρατηγικούς τομείς, με ειδικούς στόχους που αντιστοιχούν σε τρεις διαστάσεις των πολιτιστικών πολιτικών:
την κοινωνική διάσταση - αξιοποίηση της δύναμης του πολιτισμού και της πολιτιστικής πολυμορφίας για τους σκοπούς της κοινωνικής συνοχής και της ευημερίας
την οικονομική διάσταση - στήριξη της πολιτιστικής δημιουργικότητας στην εκπαίδευση και την καινοτομία, για την απασχόληση και την ανάπτυξη
την εξωτερική διάσταση - ενίσχυση των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων της ΕΕ
Το νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τον πολιτισμό προσδιορίζει επίσης δύο οριζόντιους τομείς πολιτικής δράσης σε επίπεδο ΕΕ:
προστασία και αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς
ψηφιακή καινοτομία και στρατηγική
Συμπληρωματικά προς το νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο, τα κράτη μέλη καθορίζουν τις κοινές προτεραιότητές τους για τη χάραξη πολιτιστικής πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ στα πολυετή προγράμματα εργασίας που εγκρίνονται με τη μορφή συμπερασμάτων από το Συμβούλιο της ΕΕ. Το τρέχον πρόγραμμα εργασιών του Συμβουλίου για τον πολιτισμό λήγει το 2022 και καταρτίζεται νέο πρόγραμμα εργασιών, το οποίο θα καλύπτει την περίοδο 2023-2026.
Τα τελευταία δύο χρόνια ήταν εξαιρετικά διαφορετικά για την ΕΕ και τον κόσμο ολόκληρο. Πολλά γεγονότα ήταν υπεύθυνα, όπως η πανδημία COVID-19, η κοινωνική και πολιτική αναταραχή λόγω της δολοφονίας του George Floyd στις ΗΠΑ και η επαναξιολόγηση των πολιτιστικών σχέσεων και των σχέσεων εξουσίας μεταξύ του παγκόσμιου Βορρά και του Νότου· η άνοδος αυταρχικών καθεστώτων και οι προκλήσεις στο κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως και ο ρωσικός επιθετικός πόλεμος κατά της Ουκρανίας, και η ολοένα πιο επείγουσα κλιματική κρίση. Η ΕΕ, μαζί με τον υπόλοιπο κόσμο, διανύει μια περίοδο αβεβαιότητας και αστάθειας, και οι θεμελιώδεις αξίες και οι προτεραιότητές της βρίσκονται υπό συζήτηση. Μολονότι η εισηγήτρια δεν συμμερίζεται την ιδέα ενός «πολέμου των πολιτισμών», είναι σίγουρα σημαντικό να εξεταστεί ο τρόπος με τον οποίο η ΕΕ και τα κράτη μέλη της σχεδιάζουν τις πολιτιστικές πολιτικές τους σε αυτό το δύσκολο πλαίσιο.
Ως εκ τούτου, μια έκθεση σχετικά με την εφαρμογή αυτών των βασικών εγγράφων φαίνεται έγκαιρη και κατάλληλη.
Η έκθεση έχει πολλούς στόχους. Πρώτον, να αξιολογήσει την εφαρμογή των αξόνων εργασίας στα δύο έγγραφα και τον βαθμό στον οποίο η ΕΕ έχει διασφαλίσει ότι οι κατευθυντήριες αρχές παρέμειναν στο επίκεντρο των εργασιών της. Δεύτερον, να αξιολογηθεί ο βαθμός στον οποίο έχουν ληφθεί (ή δεν έχουν) ληφθεί υπόψη οι εκκλήσεις του ΕΚ και της κοινωνίας των πολιτών. Τρίτον, να προβεί σε απολογισμό των επιτυχιών και των αποτυχιών στην εφαρμογή της NEAC και να θεσπίσει τις αναγκαίες δράσεις για να εξασφαλιστεί η συνεχής ανάπτυξη των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων της ΕΕ και των κρατών μελών της.
2.Βασικά πορίσματα και συστάσεις
2.1. Αξιολόγηση της εφαρμογής της νέας ευρωπαϊκής ατζέντας για τον πολιτισμό
Συνολικά, τόσο η Επιτροπή όσο και τα ενδιαφερόμενα μέρη ανταποκρίθηκαν θετικά στην υλοποίηση της NEAC, της οποίας οι στρατηγικές φιλοδοξίες εκπληρώνονται εντυπωσιακά, παρά την έξαρση της πανδημίας COVID-19, η οποία έχει πλήξει δυσανάλογα τους τομείς και κλάδους του πολιτισμού και της δημιουργίας (ΤΚΠΔ). Τα ενδιαφερόμενα μέρη έθεσαν ορισμένα θέματα ως ιδιαίτερα σημαντικά προς εξέταση.
α) Επανάκαμψη του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα
Σύμφωνα με την κύρια σύσταση που έλαβαν οι εμπειρογνώμονες και τα ενδιαφερόμενα μέρη, η Επιτροπή θα πρέπει να προχωρήσει πέρα από την προσέγγιση της υπέβασης της κρίσης, η οποία οδηγεί μόνο σε βραχυπρόθεσμες λύσεις, υιοθετώντας μάλλον μια συστημική προσέγγιση για τη μελλοντική χάραξη πολιτικής στον τομέα του πολιτισμού. Αυτό κατέστη ιδιαίτερα εμφανές στον απόηχο της κρίσης COVID-19, η οποία κατέδειξε σαφώς ότι η ανάκαμψη των κλάδων του πολιτισμού και της δημιουργικότητας δεν θα πρέπει να αποσκοπεί στην «επιστροφή στην κανονικότητα», διότι αυτή η κανονικότητα ήταν ακριβώς το πρόβλημα. Τα επισφαλή και μη εναρμονισμένα συστήματα απασχόλησης, οι μισθοί και τα εισοδήματα, η έλλειψη κοινών ευρωπαϊκών ελάχιστων προτύπων αποτελούν ζητήματα τα οποία τα ενδιαφερόμενα μέρη θεωρούν επείγοντα να αντιμετωπίσουν και στα οποία η ευρωπαϊκή διάσταση θα αποφέρει προστιθέμενη αξία. Όταν γίνεται αναφορά στην ανθεκτικότητα, την ευημερία και τις δυνατότητες κοινωνικής συνοχής των κλάδων αυτών, είναι καίριας σημασίας να διατηρηθεί μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση.
Η κρίση της νόσου COVID-19 κατέστησε τις ανταλλαγές μεταξύ των εταίρων πιο ρευστές, εξαλείφοντας την ανάγκη για τακτικές μετακινήσεις και αποστολές στο εξωτερικό για συναντήσεις με ομολόγους τους. Ωστόσο, τα ενδιαφερόμενα μέρη τόνισαν ότι η ψηφιακή διάσταση των έργων, όσο χρήσιμη και αν είναι, δεν θα είναι ποτέ σε θέση να αντικαταστήσει την ανθρώπινη επαφή και αλληλεπίδραση.
β) Χρηματοδότηση
Ένας τομέας που χρήζει βελτίωσης αφορά την προσβασιμότητα σε πολιτιστική χρηματοδότηση. Ο ιστότοπος CulturEU αποτελεί θετικό βήμα για τη χαρτογράφηση των ευκαιριών χρηματοδότησης της ΕΕ στον τομέα του πολιτισμού και της δημιουργικότητας, ιδίως λόγω των πολυγλωσσικού χαρακτήρα του.
Το έγγραφο αναφοράς από το εργαστήριο μελέτης σχετικά με τις συμπληρωματικές πηγές χρηματοδότησης για την πολιτιστική κληρονομιά, που πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2021, θεωρήθηκε επίσης πολύ θετικό βήμα. Το έγγραφο περιλαμβάνει διάφορες βέλτιστες πρακτικές, συμπεριλαμβανομένων των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, της χορηγίας, της χρηματοδότησης λαχειοφόρων αγορών, των δανείων και της φιλανθρωπίας.
Ωστόσο, διαπιστώνεται ένα παράδοξο: ενώ όλες οι πληροφορίες σχετικά με τη χρηματοδότηση της ΕΕ για τον πολιτισμό είναι διαθέσιμες στο κοινό στο διαδίκτυο, μια μεγάλη ομάδα φορέων, ιδίως μικρότερες ενώσεις και φορείς, δυσκολεύεται εξαιρετικά να πλοηγηθεί στην πολυπλοκότητα των διαγωνισμών, των προσκλήσεων υποβολής προτάσεων και των αιτήσεων επιχορήγησης της ΕΕ. Μολονότι ο ιστότοπος CulturEU έχει μεταφραστεί και στις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ, η ιστοσελίδα της Επιτροπής για τη χρηματοδότηση και τις προσκλήσεις υποβολής προσφορών, από την οποία οι δυνητικοί δικαιούχοι έχουν πρόσβαση στους λεπτομερείς οδηγούς και προσκλήσεις χρηματοδότησης και όπου πρέπει να υποβάλουν τις προτάσεις τους, εξακολουθεί να είναι διαθέσιμη μόνο στα αγγλικά. Οι προτάσεις γίνονται επίσης δεκτές, ως επί το πλείστον, αποκλειστικά στα αγγλικά, ανεξάρτητα από την κύρια γλώσσα ή γλώσσες του έργου.
Το υψηλό επίπεδο γραφειοκρατίας δημιουργεί εμπόδια για μικρότερες ενώσεις και πολιτιστικούς φορείς που δεν διαθέτουν την επιχειρησιακή ικανότητα ή τις τεχνικές ικανότητες για την προετοιμασία πολύπλοκων αιτήσεων στην αγγλική γλώσσα· αυτό με τη σειρά του μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην πολιτιστική πολυμορφία και ενέχει τον κίνδυνο να ευνοήσει τους σημαντικότερους οργανισμούς.
Η αλληλεγγύη των πολιτιστικών φορέων είναι πράγματι μία από τις θετικές πτυχές που επισημάνθηκαν, και όλοι οι ενδιαφερόμενοι εν γένει επιθυμούσαν μεγαλύτερη πολυμορφία, μεταξύ άλλων κατά τις φάσεις εφαρμογής και υλοποίησης των έργων, συμπεριλαμβάνοντας δημόσιους και ιδιωτικούς, μεγάλους και μικρούς φορείς, από διάφορους τομείς κ.λπ., προκειμένου να έρθουν πιο κοντά οι φορείς που διαφορετικά δεν θα είχαν συνεργαστεί.
Ένα άλλο καλό στοιχείο του τρέχοντος μοντέλου χρηματοδότησης της ΕΕ που θα πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω είναι η διαθεσιμότητα «κλιμακωτής χρηματοδότησης». Πρωτοβουλίες όπως το iPortunus εντός της ΕΕ και οι ευρωπαϊκοί χώροι πολιτισμού εκτός της ΕΕ, στο πλαίσιο των οποίων μεγάλοι οργανισμοί και/ή δημόσια ιδρύματα ενεργούν ως ενδιάμεσοι μεταξύ της Επιτροπής και των τελικών δικαιούχων των επιχορηγήσεων, επιτρέπουν τη δημιουργία μιας διάστασης κλίμακας που είναι χρήσιμη και αμοιβαία επωφελής, και προσφέρουν καλύτερη στήριξη σε μεμονωμένους δικαιούχους, οι οποίοι διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να λάβουν άμεση χρηματοδοτική στήριξη από την Επιτροπή.
2.2.Αξιολόγηση της κοινής ανακοίνωσης με τίτλο «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις».
Οι συζητήσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με την αξιολόγηση της κοινής ανακοίνωσης διαρθρώθηκαν γύρω από τρεις κύριους άξονες.
α) Το 2016 ήταν σημείο εκκίνησης αλλά όχι τελικό αποτέλεσμα
Τα ενδιαφερόμενα μέρη επιθυμούν να τονίσουν ότι το 2016 ήταν η αφετηρία και όχι το τελικό αποτέλεσμα. Η κοινή ανακοίνωση δεν αποτελεί ακόμη στρατηγική, αλλά έγγραφο που περιγράφει τον δρόμοπρος μια μελλοντική στρατηγική. Τα βήματα είναι πολύ περιορισμένα, αλλά ουσιαστικά. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να τονιστεί το γεγονός ότι η ΓΔ DEVCO (σήμερα INTPA) και η ΓΔ NEAR δεν συμμετείχαν στην κατάρτιση της παρούσας κοινής ανακοίνωσης και, γενικότερα, στη διαμόρφωση των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων (ICR)ICR της ΕΕ από την αρχή. Αυτό οδήγησε σε ορισμένα προβλήματα όσον αφορά τον συντονισμό μεταξύ των θεσμικών φορέων στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ, με μεγαλύτερη έμφαση στον πολιτισμό ως εργαλείο της εξωτερικής διπλωματίας, ενώ τέθηκαν και ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης.
Το σύγχρονο πλαίσιο στο οποίο βρισκόμαστε δίνει την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε τη στρατηγική, λαμβάνοντας υπόψη ορισμένα στοιχεία που δεν είναι ορατά στο έγγραφο του 2016, συμπεριλαμβανομένης της κατάστασης της δημιουργικής και πολιτιστικής έκφρασης στις ανελεύθερες χώρες, του ρόλου του πολιτισμού για τη βιώσιμη ανάπτυξη και του τόνου που υιοθέτησε η ΕΕ στις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις της.
β) Μια κοινή αντίληψη για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις και την ενεργό συμμετοχή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ)
Όταν μιλάμε για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις, η γλώσσα που επιλέγουμε αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία. Αρχικά, η ΕΕ και οι φορείς της χρησιμοποιούσαν τους όρους «πολιτιστική διπλωματία» και «πολιτιστικές σχέσεις» εναλλακτικά, αλλά με την πάροδο του χρόνου ο πολιτιστικός τομέας έχει αναδείξει πόσο θεμελιωδώς διαφέρουν οι δύο αυτές έννοιες. Αυτό δεν είναι μόνο σημασιολογικό: οι λέξεις έχουν το δικό τους νόημα και, ανάλογα με το πως χρησιμοποιούνται, μεταδίδονται διαφορετικά μηνύματα.
Οι πολιτιστικές σχέσεις είναι αμοιβαίες, μη καταναγκαστικές διεθνικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ δύο ή περισσότερων πολιτισμών, που περιλαμβάνουν ένα φάσμα δραστηριοτήτων που διεξάγονται τόσο από κρατικούς όσο και από μη κρατικούς φορείς εντός του χώρου του πολιτισμού και της κοινωνίας των πολιτών. Τα συνολικά αποτελέσματα των πολιτιστικών σχέσεων είναι μεγαλύτερη συνδεσιμότητα, καλύτερη αμοιβαία κατανόηση, περισσότερες και βαθύτερες σχέσεις, αμοιβαία επωφελείς συναλλαγές και ενισχυμένος βιώσιμος διάλογος μεταξύ κρατών, ανθρώπων, μη κρατικών φορέων και πολιτισμών. Δραστηριοποιούνται προς μια αμφίδρομη κατεύθυνση.
Η πολιτιστική διπλωματία αφορά κράτη που συνδέονται με άλλα κράτη ή με τον λαό τους μέσω του πολιτισμού, με κυρίαρχη μια κυβερνητική και μονόδρομη προοπτική προώθησης για αμοιβαία οφέλη και επίτευξη διαλόγου. Η πολιτιστική διπλωματία επηρεάζεται από την πολιτική που είναι εγγενής στην εξωτερική πολιτική, λογοδοτεί στους αρμόδιους κρατικούς θεσμούς και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για τη στήριξη των στόχων πολιτικής.
Είναι ζωτικής σημασίας να ξεπεραστεί η συμβατική συζήτηση που πλαισιώνεται αποκλειστικά γύρω από τη χρήση του πολιτισμού ως εργαλείου «ήπιας δύναμης» για την άσκηση επιρροής μέσω της ελκυστικότητας. Στην πραγματικότητα, το πλαίσιο αυτό δεν αντικατοπτρίζει τις τρέχουσες θεωρίες και πρακτικές των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων, οι οποίες επικεντρώνονται στη σχεσιακή διαδικασία και στα αποτελέσματα των πολιτιστικών σχέσεων και βασίζονται στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των ανθρώπων, στην αναγνώριση των σχέσεων εξουσίας και στην επιδίωξη ισότητας και δικαιοσύνης για την αντιμετώπιση των συλλογικών προκλήσεων.
Η ΕΕ προσαρμόζεται σταδιακά στις παρατηρήσεις αυτές και πραγματοποιεί ορισμένες μικρές αλλά σημαντικές αλλαγές στη χρήση της γλώσσας, π.χ. μετονομάζοντας τη ΓΔ «Ανάπτυξης και Συνεργασίας» (DEVCO) σε «Διεθνών Εταιρικών Σχέσεων» (INTPA), προκειμένου να επιτευχθεί ισορροπία προς την κατεύθυνση της ισότιμης εταιρικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών.
Είναι σημαντικό ότι όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη που συμμετέχουν σε συζητήσεις ανέφεραν πώς η προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις μπορεί να θεωρηθεί από ορισμένους από τους εταίρους της σε τρίτες χώρες υπερβολικά ευρωκεντρική και ενδεχομένως κατά μια έννοια νεοαποικιοκρατική. Φαίνεται σκόπιμο για την ΕΕ και τα θεσμικά της όργανα να επιστρέψουν και να αξιολογήσουν την προσέγγισή τους όσον αφορά τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις, η οποία πρέπει να βασίζεται σε μια προσέγγιση διαπροσωπική και από τη βάση προς την κορυφή. Η ΕΕ πρέπει να συνεργάζεται συστηματικά με τα ενδιαφερόμενα μέρη και να αυξάνει την ποικιλία των εταίρων και των απόψεων. Μια σημαντική ορθή πρακτική που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι η εμπειρία από την πρωτοβουλία «Φωνές του πολιτισμού» (Voices of Culture), μια πλατφόρμα για διαρθρωτικό διάλογο μεταξύ του πολιτιστικού τομέα της ΕΕ και της Επιτροπής. Ιδίως μετά την τελευταία έκθεση της πρωτοβουλίας αυτής σχετικά με τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις, τα ενδιαφερόμενα μέρη ζητούν την τακτική συμμετοχή και διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών στους διαλόγους με την Επιτροπή και με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της ανοικτής μεθόδου συντονισμού.
Είναι σημαντικό η συζήτηση να πραγματοποιείται όχι μόνο με την κοινωνία των πολιτών αλλά να καθοδηγείται από αυτήν. Το καλύτερο παράδειγμα για να καταδειχθεί ότι ο τρόπος αυτός είναι ο βέλτιστος είναι οι «Ευρωπαϊκοί χώροι πολιτισμού», δράση που υλοποιείται από τη EUNIC. Αντί να καθορίζουν τις προτεραιότητες της ΕΕ μέσω θεματικών κριτηρίων επιλογής, οι χορηγήσεις «Χώροι Πολιτισμού» επιτρέπουν στις τοπικές κοινότητες να επιλέγουν τα θέματα στα οποία επιθυμούν να εστιάσουν στα πολιτιστικά τους έργα. Το αποτέλεσμα ήταν ότι οι τοπικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών επέλεξαν αυτόνομα να επικεντρωθούν στις προτεραιότητες που θα επιθυμούσε να προτείνει η ΕΕ, όπως η προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής. Ενδυναμώνοντας τις τοπικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και αφήνοντάς τους την οικειοποίηση αυτής της επιλογής, οι δράσεις των φορέων και των εταίρων της ΕΕ καθίστανται πιο νομιμοποιημένες από ό,τι θα ήταν εάν τα ίδια θέματα επιβάλλονταν με τρόπο από την κορυφή.
Για τους λόγους αυτούς, τα ενδιαφερόμενα μέρη προτείνουν την ενίσχυση του ρόλου των αντιπροσωπειών της ΕΕ οι οποίες, όντας πιο κοντά στην περιοχή και σε συνεχή επαφή με τις ομάδες EUNIC στις χώρες/περιφέρειες, έχουν περισσότερες δυνατότητες να συμμετάσχουν σε εποικοδομητικές συζητήσεις με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και να μην καταφύγουν σε μια ενιαία προσέγγιση για όλους.
Στο ίδιο πνεύμα και αντανακλώντας όσα αναφέρθηκαν σε σχέση με τον διοικητικό φόρτο των αιτήσεων επιχορήγησης της ΕΕ στο πλαίσιο του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη», επισημάνθηκε ότι εξαιρετικά ικανοί εταίροι από τρίτες χώρες συχνά δεν κατορθώνουν να ξεπεράσουν τις επαχθείς διαδικασίες και, ως εκ τούτου, δεν είναι σε θέση να ηγηθούν μιας κοινοπραξίας, ακόμη και αν είναι οι πλέον κατάλληλοι για να το πράξουν όσον αφορά το περιεχόμενο και τις τοπικές γνώσεις.
γ) Ηγετικός ρόλος και εφαρμογή στην πράξη των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων
Σύμφωνα με πολλούς παράγοντες, η πολιτική ηγεσία της ΕΕ όσον αφορά τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις είναι μάλλον εύθραυστη. Οι οργανώσεις για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις πραγματοποιούν συχνές συναντήσεις και ανταλλαγές με συναδέλφους της ΕΕ στην ΕΥΕΔ, τη ΓΔ INTPA και τη ΓΔ NEAR, αλλά οι συζητήσεις αυτές πραγματοποιούνται σε επίπεδο αξιωματούχων πολιτικής και προϊσταμένων μονάδας. Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για συμμετοχή των ανώτερων διοικητικών στελεχών (τα ενδιαφερόμενα μέρη σημείωσαν τον προσωπικό ρόλο που διαδραμάτισε ο πρώην Γενικός Διευθυντής της DEVCO στην ανάπτυξη των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων), συμμετοχή εκπροσώπων της ΕΜΑ και πρέσβεων, καθώς και για μια πιο ορατή πολιτική δέσμευση των αρμόδιων Επιτρόπων. Ειδικότερα, τα ενδιαφερόμενα μέρη παρατηρούν σημαντική διαφορά στη συμμετοχή και το ενδιαφέρον μεταξύ της προηγούμενης και της τρέχουσας διοίκησης της ΕΥΕΔ, επισημαίνοντας ότι η πρώην ΥΕ/ΑΕ κ. Mogherini υπήρξε σημαντικός καταλύτης για συζητήσεις σχετικά με τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις.
Κατά την άποψη της εισηγήτριας, αυτή η χαμηλή ιεράρχηση των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων στη στρατηγική εξωτερικής δράσης της ΕΕ αντικατοπτρίζεται στον ορισμό των αρμόδιων σημείων επαφής για τον πολιτισμό στις αντιπροσωπείες της ΕΕ, που είναι συνήθως άτομα στις ομάδες προβολής και όχι επιχειρησιακά στελέχη ή εμπειρογνώμονες πολιτικής. Αυτό οδηγεί σε μια επικίνδυνη εσφαλμένη αντίληψη του πολιτισμού ως τομέα που συνδέεται απλώς με τις επικοινωνίες και τις εκδηλώσεις, παρουσιάζοντας καλλιτεχνικές παραγωγές σε ένα ακροατήριο με μια στενή λογική, και όχι ως αυτοτελές πεδίο πολιτικής που πρέπει να αντιμετωπίζεται εγκάρσια σε όλες τις σχέσεις με τρίτες χώρες και μέρη. Η αξία του ίδιου του πολιτισμού φαίνεται να χάνεται στη μετάφραση.
2.3. Γενική σύσταση: Παρακολούθηση και αξιολόγηση
Τόσο για τη νέα ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό όσο και για την κοινή ανακοίνωση σχετικά με μια στρατηγική της ΕΕ για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση έχουν προσδιοριστεί ως ένας άλλος τομέας στον οποίο υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης. Υπάρχει σαφής ανάγκη για καλύτερο ορισμό του τι σημαίνει η «επιτυχία» ενός πολιτιστικού έργου: ειδικότερα, να επιτυγχάνονται τόσο ποσοτικοί όσο και ποιοτικοί δείκτες επιδόσεων, να υπάρχει μια ανοιχτόμυαλη αξιολόγηση της επιτυχίας, και να εκτιμάται η αποτυχία ως μηχανισμός μάθησης. Η μέτρηση της πολιτιστικής επιτυχίας, ιδίως από ποιοτική άποψη, είναι δύσκολη, αλλά η διεξοδικότερη και ποιοτική παρακολούθηση και αξιολόγηση μπορεί επίσης να είναι χρήσιμη για την ενίσχυση της πολιτιστικής πολυμορφίας.
3. Συμπέρασμα
Συνολικά, η εισηγήτρια θεωρεί ότι το νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τον πολιτισμό και η κοινή ανακοίνωση αποτελούν πολύ καλά σημεία εκκίνησης για τη χάραξη πολιτικής στον πολιτιστικό τομέα.
Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη έχουν σημειώσει πρόοδο όσον αφορά τους περισσότερους, αν όχι όλους, τους στόχους του νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου για τον πολιτισμό, κυρίως μέσω της δημιουργίας πλατφορμών για επαγγελματίες του δημιουργικού και του πολιτιστικού τομέα και μέσω της δημοσίευσης εκθέσεων ανοικτής μεθόδου συντονισμού και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών. Ωστόσο, απαιτούνται μεγαλύτερη φιλοδοξία και αυξημένη δέσμευση για την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων και των συστάσεων.
Η κοινή ανακοίνωση παραμένει ορόσημο για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις της ΕΕ και έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου. Παρόλα αυτά, η εφαρμογή της φαίνεται να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δέσμευση των επιμέρους φορέων χάραξης πολιτικής και του προσωπικού της ΕΕ στην Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τις αντιπροσωπείες της ΕΕ. Η εισηγήτρια πιστεύει ακράδαντα ότι αυτό επιβεβαιώνει την ανάγκη για μια ολοκληρωμένη στρατηγική, συμπεριλαμβανομένων των κατάλληλων οικονομικών και ανθρώπινων πόρων.
Τέλος, υπογραμμίζει ότι, τόσο κατά την εφαρμογή του νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου για τον πολιτισμό όσο και της κοινής ανακοίνωσης, απαιτείται επανεξέταση των μεθόδων παρακολούθησης και αξιολόγησης, ιδίως με τη συμπερίληψη ποιοτικών δεικτών, ώστε να ενισχυθεί η συνέχεια και η βιωσιμότητα των επιτυχημένων έργων και, τελικά, να διασφαλιστεί ότι τα θετικά αποτελέσματα δεν θα χαθούν με την πάροδο του χρόνου.
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την εφαρμογή του νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου για τον πολιτισμό και της στρατηγικής της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις
()
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
–έχοντας υπόψη την Ατζέντα του 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) του ΟΗΕ, ιδίως τον ΣΒΑ 17 για την αναζωογόνηση της παγκόσμιας εταιρικής σχέσης για την αειφόρο ανάπτυξη,
–έχοντας υπόψη την τελική διακήρυξη που εγκρίθηκε από την Παγκόσμια Διάσκεψη της UNESCO για τις Πολιτιστικές Πολιτικές και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη — MONDIACULT 2022, η οποία έλαβε χώρα στην Πόλη του Μεξικού από τις 28 έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2022,
–έχοντας υπόψη τη δήλωση που εγκρίθηκε σε συνέχεια της άτυπης συνόδου των υπουργών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι αρμόδιοι για τον πολιτισμό και τις ευρωπαϊκές υποθέσεις, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι στις 3 Μαΐου 2019,
–έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρώπης, της 8 Δεκεμβρίου 2010, για τη θέσπιση διευρυμένης μερικής συμφωνίας για τις πολιτιστικές διαδρομές,
–έχοντας υπόψη την έκθεση της ομάδας εργασίας των εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών για την ανοικτή μέθοδο συντονισμού (ΑΜΣ), της 4ης Μαΐου 2017, με τίτλο «How culture and the arts can promote intercultural dialogue in the context of the migratory and refugee crisis» (Πώς ο πολιτισμός και οι τέχνες μπορούν να προάγουν τον διαπολιτισμικό διάλογο στο πλαίσιο της μεταναστευτικής και προσφυγικής κρίσης),
–έχοντας υπόψη την έκθεση της ομάδας εργασίας εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών για την ΑΜΣ, της 17ης Δεκεμβρίου 2019, σχετικά με τον βιώσιμο πολιτιστικό τουρισμό,
–έχοντας υπόψη την έκθεση της ομάδας εργασίας εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών για την ΑΜΣ, της 4ης Ιουνίου 2021, με τίτλο «Towards gender equality in the cultural and creative sectors» (Για την ισότητα των φύλων στον πολιτιστικό και τον δημιουργικό τομέα),
–έχοντας υπόψη την έκθεση της ομάδας εργασίας των εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών για την ΑΜΣ, της 5ης Σεπτεμβρίου 2022, με τίτλο «Ενίσχυση της ανθεκτικότητας της πολιτιστικής κληρονομιάς στην κλιματική αλλαγή»,
–έχοντας υπόψη την έκθεση της ομάδας εργασίας των εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών για την ΑΜΣ, της 22ας Σεπτεμβρίου 2022, με τίτλο «Stormy Times. Nature and Humans: Cultural Courage for Change» (Θυελλώδεις εποχές. Φύση και άνθρωποι: Πολιτιστική τόλμη για αλλαγή),
–έχοντας υπόψη τη Σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (CRPD),
–έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη της Ρώμης, των Υπουργών Πολιτισμού της G20, της 30 Ιουλίου 2021,
έχοντας υπόψη το άρθρο 8 παράγραφος 2 του Καταστατικού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Ρώμης,
έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ποινικά αδικήματα που σχετίζονται με πολιτιστικά αγαθά (Σύμβαση της Λευκωσίας),
–έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 22ας Μαΐου 2018 με τίτλο «Νέα ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό» (),
–έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας της 8ης Ιουνίου 2016 με τίτλο «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις» (JOIN(2016)0029),
έχοντας υπόψη το έγγραφο με τίτλο «Shared Vision, Common Action: A Stronger Europe – A Global Strategy for the European Union’s Foreign and Security Policy» (Κοινό όραμα, κοινή δράση: μια ισχυρότερη Ευρώπη – Μια συνολική στρατηγική για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης) που παρουσίασε στις 28 Ιουνίου 2016 η Αντιπρόεδρος της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΕ/ΥΕ),
έχοντας υπόψη τις κοινές κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης και των εθνικών ιδρυμάτων πολιτισμού της ΕΕ που δημοσιεύθηκαν τον Ιανουάριο του 2021,
–έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 28ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με την εφαρμογή, τα αποτελέσματα και τη συνολική αξιολόγηση του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018 (),
–έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 15ης Σεπτεμβρίου 2021 με τίτλο «Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους: Αισθητική, βιωσιμότητα, συμπεριληπτικότητα» (),
–έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 2022 σχετικά με το πρόγραμμα εργασιών στον πολιτιστικό τομέα (2019-2022) (),
–έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 15ης Νοεμβρίου 2019, σχετικά με το πρόγραμμα εργασιών στον πολιτιστικό τομέα (2019-2022),
–έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 7ης Ιουνίου 2019 σχετικά με μια στρατηγική προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις και ένα πλαίσιο δράσης,
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 22ας Ιανουαρίου 2018, σχετικά με την ολοκληρωμένη προσέγγιση έναντι των εξωτερικών συγκρούσεων και κρίσεων,
–έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 21ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την προσέγγιση της ΕΕ για την πολιτιστική κληρονομιά σε συγκρούσεις και κρίσεις,
–έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 18ης Μαΐου 2021, σχετικά με την ανάκαμψη, την ανθεκτικότητα και τη βιωσιμότητα των τομέων του πολιτισμού και της δημιουργικότητας,
–έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 8ης Ιουνίου 2018 σχετικά με την ανάγκη πρόταξης της πολιτιστικής κληρονομιάς στο σύνολο των πολιτικών της ΕΕ,
–έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη της Ρώμης η οποία εγκρίθηκε στις 25 Μαρτίου 2017 από τους ηγέτες 27 κρατών μελών και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή,
–έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Δεκεμβρίου 2018 σχετικά με το νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τον πολιτισμό[1],
–έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Ιουλίου 2017 με θέμα «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις»[2],
–έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 20ής Ιανουαρίου 2021, σχετικά με την επίτευξη μιας αποτελεσματικής πολιτικής παρακαταθήκης για το Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς[3],
–έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουνίου 2007 σχετικά με το κοινωνικό καθεστώς των καλλιτεχνών[4] και της 20ης Οκτωβρίου 2021 σχετικά με την κατάσταση των καλλιτεχνών και την πολιτιστική ανάκαμψη στην ΕΕ[5],
–έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Μαρτίου 2022 σχετικά με τον ρόλο του πολιτισμού, της εκπαίδευσης, των μέσων ενημέρωσης και του αθλητισμού στην καταπολέμηση του ρατσισμού[6],
–έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με την πολιτιστική ανάκαμψη της Ευρώπης[7],
–έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Σεπτεμβρίου 2022 σχετικά με το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους[8],
–έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με αποτελεσματικά μέτρα προκειμένου τα προγράμματα Erasmus+, Δημιουργική Ευρώπη και Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης να αποκτήσουν οικολογικό προσανατολισμό[9],
–έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2021/818 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Μαΐου 2021 για τη θέσπιση του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» (2021 έως 2027)[10],
–έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EE) 2021/817 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2021, για τη θέσπιση του προγράμματος «Erasmus+»: το πρόγραμμα της Ένωσης για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό[11],
–έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/888 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2021, για τη θέσπιση του προγράμματος του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης[12],
–έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ) 2021/2316 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με το ευρωπαϊκό έτος Νεολαίας (2022)[13],
–έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ) 2020/2229 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Δεκεμβρίου 2020, για την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 445/2014/ΕΕ για τη θέσπιση δράσης της Ένωσης όσον αφορά τις πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης για τα έτη 2020 έως 2033[14],
–έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ) 2017/864 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2017, σχετικά με το ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς (2018)[15],
–έχοντας υπόψη τη σύμβαση της UNESCO του 2005 για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας της πολιτιστικής έκφρασης,
–έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, και ιδίως το άρθρο 27 σχετικά με το δικαίωμα συμμετοχής στην πολιτιστική ζωή,
–έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης για το 2022 με τίτλο «The Culture Fix: Creative people, places and industries», (Πολιτισμός: Δημιουργικοί άνθρωποι, τόποι και κλάδοι)
έχοντας υπόψη την προπαρασκευαστική δράση για τον πολιτισμό στις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ και τις συστάσεις της,
έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών,
–ēέχοντας υπόψη τη δήλωση του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Σαντιάγο ντε Κομποστέλα, της 23 Οκτωβρίου 1987, με την ευκαιρία της διακήρυξης του Camino de Santiago ως πρώτης ευρωπαϊκής πολιτιστικής διαδρομής,
έχοντας υπόψη το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,
–έχοντας υπόψη τα άρθρα 6 και 167 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
–έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του, καθώς και το άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και το παράρτημα 3 της απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων, της 12ηςΔεκεμβρίου 2002, σχετικά με τη διαδικασία για την εξουσιοδότηση εκπόνησης εκθέσεων πρωτοβουλίας,
–έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Ανάπτυξης,
–έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (A9-0279/2022),
A.λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής, του 2018, σχετικά με ένα νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τον πολιτισμό () και η κοινή ανακοίνωση του 2016 με τίτλο «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις» (JOIN(2016)0029) έχουν διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο στη διαμόρφωση των πολιτιστικών πολιτικών της ΕΕ και των κρατών μελών στην εθνική και τη διεθνή τους διάσταση·
B.λαμβάνοντας υπόψη το πρόγραμμα εργασιών του Συμβουλίου για τον πολιτιστικό τομέα για την περίοδο 2023-2026 αποτελεί τον βασικό χάρτη πορείας για τον συντονισμό των ενωσιακών πολιτικών για τον πολιτισμό τα επόμενα χρόνια και αποτελεί ευκαιρία για αλλαγή παραδείγματος που επιτρέπει στους τομείς του πολιτισμού και της δημιουργίας (ΤΠΔ) να προσαρμοστούν σε μια νέα κανονικότητα μετά την πανδημία και να αναπτύξουν ανθεκτικότητα ενόψει πιθανών μελλοντικών προκλήσεων·
Γ.λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πολιτισμός αποτελεί δημόσιο αγαθό και ότι οι τομείς και οι κλάδοι του πολιτισμού και της δημιουργίας (ΤΚΠΔ) θα πρέπει να υποστηριχθούν με φιλόδοξα πλαίσια πολιτικής, επαρκή δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση και ευνοϊκό περιβάλλον για τους εργαζομένους σε αυτούς, καθώς και για την πρόσβαση του κοινού στον πολιτισμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι το νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τον πολιτισμό θα πρέπει να αποσκοπεί στη διατήρηση, την επέκταση και τη διάδοση μιας δυναμικής και ποικιλόμορφης ευρωπαϊκής πολιτιστικής σκηνής που θα ενθαρρύνει τη συμμετοχή όλων, χωρίς να αφήνεται κανείς στο περιθώριο·
Δ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτιστική δημιουργία αποτελεί ουσιαστικό τρόπο δημόσιας έκφρασης απόψεων, συμπεριλαμβανομένων των επικριτικών απόψεων προς τους κρατούντες, και ότι, συνεπώς, είναι καθοριστικό να διασφαλιστεί η ελευθερία της έκφρασης στον πολιτισμό, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της έκφρασης στα μέσα ενημέρωσης·
Ε.λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρώπη είναι μια πολιτιστική κοινότητα που βασίζεται σε κοινές αξίες και ιστορία, καθώς και στη συνεχιζόμενη ολοκλήρωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πολιτισμός και η πολιτιστική κληρονομιά, συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών πολιτιστικών διαδρομών, προσφέρουν μεγάλες δυνατότητες για την προαγωγή των αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την ενίσχυση της διαφορετικότητας των ταυτοτήτων της και τη συμβολή στην επίτευξη των στόχων της σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και τη συμβολή στην επίλυση των παγκόσμιων προκλήσεων·
ΣΤ.λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018 υποστήριξε και προώθησε τον πολιτισμό και την πολιτιστική κληρονομιά ως «κοινή πηγή μνήμης, κατανόησης, ταυτότητας, διαλόγου, συνοχής και δημιουργικότητας για την Ευρώπη»· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γενικοί στόχοι του ευρωπαϊκού έτους ήταν «η ενθάρρυνση και η υποστήριξη των προσπαθειών που καταβάλλουν η Ένωση, τα κράτη μέλη και οι περιφερειακές και τοπικές αρχές, σε συνεργασία με τον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς και την ευρύτερη κοινωνία των πολιτών, για την προστασία, τη διαφύλαξη, την επαναχρησιμοποίηση, την ενίσχυση, την ανάδειξη και την προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης»[16]· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατήρηση, η προστασία και η προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς σε όλες τις μορφές της μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ενίσχυση των διαπολιτισμικών σχέσεων, της ειρήνης, της δημοκρατίας, της μακροπρόθεσμης βιώσιμης οικονομικής ανάκαμψης, του βιώσιμου τουρισμού και της περιφερειακής ανάπτυξης, καθώς και της συμφιλίωσης και της πολιτιστικής συνύπαρξης, ενισχύοντας τη συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο·
Ζ.λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πολιτισμός δημιουργεί κοινωνικά και οικονομικά οφέλη, τόσο εντός όσο και εκτός της Ένωσης, και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΤΚΠΔ αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 4,4% του ΑΕγχΠ της ΕΕ και απασχολούν περίπου 7,6 εκατομμύρια ανθρώπους, έχοντας έτσι τη δυνατότητα να αποτελέσουν κινητήρια δύναμη της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΤΚΠΔ έχουν υψηλό βαθμό κατακερματισμού, και περισσότερο από το 90% των εταιρειών ΤΚΠΔ είναι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, ενώ το 33% του εργατικού δυναμικού είναι αυτοαπασχολούμενοι[17] και έχουν άτυπες ρυθμίσεις εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΤΚΠΔ ανακτούν ελάχιστο μόνο μερίδιο της οικονομικής αξίας που παράγουν, γεγονός που έχει αρνητικό αντίκτυπο για τους εργαζομένους στους τομείς του πολιτισμού και της δημιουργίας·
Η.λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αντίκτυπος της πανδημίας COVID-19 στους ευρωπαϊκούς ΤΚΠΔ υπήρξε δραματικός αλλά άνισος μεταξύ των διαφόρων τομέων, και έχει επιδεινώσει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι τομείς και τις συχνά άτυπες συνθήκες εργασίας των καλλιτεχνών και των εργαζομένων στον πολιτιστικό τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δραστηριότητες με φυσική παρουσία υπέστησαν σοβαρό πλήγμα από τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας, τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς και τα άλλα αναγκαία υγειονομικά μέτρα, ενώ τομείς με ισχυρότερη ψηφιακή ικανότητα κατόρθωσαν να αντιμετωπίσουν καλύτερα την κρίση· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες πολιτιστικές συνήθειες που χάθηκαν με την πανδημία δεν έχουν επανέλθει συστηματικά σε ορισμένους τομείς·
Θ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επενδύσεις του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ) δεν αντικατοπτρίζουν την τεράστια οικονομική και κοινωνική σημασία των ΤΚΠΔ, αφήνοντας τους τομείς αυτούς σημαντικά υποεκπροσωπούμενους στη συνολική προσπάθεια της ΕΕ να στηρίξει την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας μετά την πανδημία· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο ζήτησε να τεθεί επενδυτικός στόχος στο επίπεδο του 2% του ΜΑΑ για τους ΤΚΠΔ, και επανέλαβε ότι είναι σημαντικό να γίνουν κατάλληλες επενδύσεις στο πολιτιστικό θεματολόγιο της ΕΕ[18]· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο 16 κράτη μέλη έχουν συμπεριλάβει τον πολιτισμό στα εθνικά τους σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και, μολονότι ο στόχος του 2% έχει επιτευχθεί κατά μέσο όρο σε επίπεδο ΕΕ, η πλειονότητα των κρατών μελών παραμένει αρκετά κάτω από αυτό το ποσοστό·
Ι.λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο, στα ψηφίσματά του της 7ης Ιουνίου 2007 και της 20ής Οκτωβρίου 2021, ζήτησε την ενίσχυση των συνθηκών εργασίας στους ΤΚΠΔ στην Ευρώπη και τη θέσπιση ενός ευρωπαϊκού καθεστώτος του καλλιτέχνη ως κοινού πλαισίου για τις συνθήκες εργασίας και τα ελάχιστα πρότυπα τα οποία ισχύουν σε όλες τις χώρες της ΕΕ·
ΙΑ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή στον πολιτισμό μπορεί να εκληφθεί τόσο ως παθητική συμμετοχή όσο και ως ενεργητική δημιουργία, ανεξαρτήτως του επιπέδου, ερασιτεχνικού ή επαγγελματικού, στο οποίο αναλαμβάνεται η δραστηριότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο η ενεργητική όσο και η παθητική συμμετοχή έχουν πολλαπλά οφέλη για την οικονομία, κοινωνία, και την υγεία·
ΙΒ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής, της 22 Μαΐου 2018, σχετικά με ένα νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τον πολιτισμό () τονίζει τη σημασία του πολιτισμού και των τεχνών για την ένταξη των προσφύγων και άλλων μεταναστών·
ΙΓ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τέχνες και οι πολιτιστικές δραστηριότητες έχουν αναγνωριστεί εδώ και καιρό από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ)[19] ως επωφελείς για την υγεία, μεταξύ άλλων για την ψυχική υγεία, και για την ατομική και κοινωνική ευεξία, ιδίως χάρη στην πολυδιάστατη φύση τους και σε συνιστώσες στις οποίες συγκαταλέγονται η κοινωνική αλληλεπίδραση, η ενεργοποίηση των αισθήσεων, η έκφραση των συναισθημάτων, η γνωστική τόνωση και η σωματική δραστηριότητα, και στην ικανότητά τους να τονώνουν πολλαπλές ψυχολογικές, συμπεριφορικές και κοινωνικές διαδικασίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τέχνες και ο πολιτισμός έχουν αποδείξει την ανεκτίμητη αξία τους για την ανθεκτικότητα των κοινωνιών σε περιόδους κρίσεων·
ΙΔ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τέχνες και οι καλλιτεχνικοί κλάδοι αποτελούν σημαντικές συνιστώσες και κινητήριες δυνάμεις της τυπικής, της άτυπης και της μη τυπικής εκπαίδευσης και προσωπικής ανάπτυξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μάθηση με και σχετικά με τις τέχνες και τους καλλιτεχνικούς κλάδους συμβάλλει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και ικανοτήτων, όπως η δημιουργική σκέψη και άλλες μεταβιβάσιμες δεξιότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχουν αναπτυχθεί επαρκώς αυτές οι συνιστώσες των εθνικών προγραμμάτων διδασκαλίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μέσω της ενίσχυσης των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής, των τεχνών και των μαθηματικών (STEAM), τα κράτη μέλη μπορούν να προαγάγουν μια νοοτροπία καινοτομίας και δημιουργικότητας από νεαρή ηλικία με μακροχρόνιο αντίκτυπο·
ΙΕ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η καλλιτεχνική έρευνα θα πρέπει να έλθει σε διάλογο ομοτίμων με άλλους ερευνητικούς κλάδους και να χρηματοδοτηθεί ως τέτοιος λόγω τόσο της αυταξίας της όσο και της καθοριστικής της συμβολής στην ενεργοποίηση της καινοτομίας·
ΙΣΤ.λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» της ΕΕ για τους ΤΠΔ διαδραματίζει καίριο ρόλο στην προώθηση των τεχνών, του πολιτισμού και του οπτικοακουστικού περιεχομένου και στη στήριξη μέσων ενημέρωσης υψηλής ποιότητας, ιδίως μέσω της στήριξης έργων από τη βάση, μικρών επιχειρήσεων και μεμονωμένων καλλιτεχνών· λαμβάνοντας υπόψη ότι συμβάλλει στη στρατηγική της Ένωσης για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις με στόχο τη διασφάλιση του μακροπρόθεσμου αντικτύπου της μέσω μιας διαπροσωπικής προσέγγισης με τη συμμετοχή πολιτιστικών δικτύων, της κοινωνίας των πολιτών και τοπικών οργανώσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα περισσότερα στοχευόμενα αποτελέσματα του προγράμματος εργασιών του Συμβουλίου στον πολιτιστικό τομέα για την περίοδο 2019-2022 επιτεύχθηκαν μέσω δράσεων προβλεπόμενων από το πρόγραμμα·
ΙΖ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτιστικές σχέσεις ορίζονται κατά κανόνα[20] ως αμοιβαίες, μη καταναγκαστικές, διακρατικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ δύο ή περισσότερων πολιτισμών, οι οποίες περιλαμβάνουν ένα φάσμα δραστηριοτήτων που διεξάγονται τόσο από κρατικούς όσο και από μη κρατικούς φορείς εντός του πολιτιστικού χώρου και της κοινωνίας των πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι στα συνολικά αποτελέσματα των πολιτιστικών σχέσεων συγκαταλέγονται η μεγαλύτερη συνδεσιμότητα, η καλύτερη αμοιβαία κατανόηση, οι περισσότερες και βαθύτερες σχέσεις, οι αμοιβαία επωφελείς συναλλαγές και ο ενισχυμένος βιώσιμος διάλογος μεταξύ κρατών, λαών, μη κρατικών φορέων και πολιτισμών, γεγονός που οδηγεί στην οικοδόμηση ανθεκτικότερων κοινωνιών·
ΙΗ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτιστική διπλωματία αφορά κράτη που συνδέονται με άλλα κράτη ή με τον λαό τους μέσω του πολιτισμού, με κυρίαρχη μια κυβερνητική και μονόδρομη προοπτική υποστήριξης για αμοιβαία οφέλη και επίτευξη διαλόγου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτιστική διπλωματία επηρεάζεται από την πολιτική που είναι εγγενής στην εξωτερική πολιτική, λογοδοτεί στους αρμόδιους κρατικούς θεσμούς και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για τη στήριξη των στόχων πολιτικής[21]·
ΙΘ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες της ΕΕ στον τομέα των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων και της πολιτιστικής διπλωματίας, που αποτελούν πολύτιμα στοιχεία της διπλωματικής εργαλειοθήκης της, θα πρέπει να αποσκοπούν στην προώθηση αξιών όπως η αλληλεγγύη και η αδελφοσύνη, με τη συμμετοχή φορέων σε όλα τα επίπεδα των δημόσιων θεσμών και της κοινωνίας των πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάθεση χρηματοδοτικών πόρων στους εν λόγω παράγοντες, ειδικά για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις, θα αυξήσει σημαντικά την ικανότητά τους να απελευθερώσουν το δυναμικό τους·
Κ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ομογένειες τρίτων χωρών στην ΕΕ και οι ευρωπαϊκές ομογένειες σε τρίτες χώρες μπορούν να αποτελέσουν σημαντικούς παράγοντες για την ενίσχυση των πολιτιστικών σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και άλλων χωρών·
ΚΑ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ δημιούργησε το 1993 ένα ειδικό σύστημα, γνωστό ως «πολιτιστική εξαίρεση», προκειμένου να προστατεύσει τα πολιτιστικά αγαθά και τις υπηρεσίες από τους κανόνες του ελεύθερου εμπορίου, καθώς ο πολιτισμός δεν θα πρέπει να θεωρείται εμπορικό αγαθό ούτε θα πρέπει να υπόκειται στις ανάγκες της αγοράς·
ΚΒ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η ατζέντα 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη και οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) του ΟΗΕ υπολείπονται όσον αφορά τη σαφή ενασχόληση με τον πολιτισμό, μολονότι ο πολιτισμός συνιστά παγκόσμιο δημόσιο αγαθό, εγκάρσια διάσταση βιώσιμης ανάπτυξης και αυτόνομο σκοπό, όπως κατέστη σαφές από παγκόσμιες εκστρατείες, όπως η εκστρατεία #Culture2030Goal·
ΚΓ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες επηρεάζουν όλες τις πτυχές της πολιτιστικής ζωής, καθώς και του έργου των καλλιτεχνών, των εργαζομένων στον τομέα του πολιτισμού, των οργανώσεων και των ιδρυμάτων, και μπορούν να συμβάλουν στη διευκόλυνση της αλληλεπίδρασης με διαφορετικά κοινά και άνοιγμα της πρόσβασης στο έργο τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορα προγράμματα και πρωτοβουλίες που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ στηρίζουν την ψηφιακή μετάβαση του τομέα, ιδίως τα προγράμματα «Ορίζων Ευρώπη», «Erasmus +», «Δημιουργική Ευρώπη» και το «Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους»· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφιοποίηση προσφέρει τεράστιες δυνατότητες και έχει αλλάξει τους τρόπους με τους οποίους οι ΤΚΠΔ δημιουργούν, παράγουν και διαθέτουν περιεχόμενο, ενισχύοντας τις ευκαιρίες ανάπτυξης και αύξησης της πολιτιστικής συμμετοχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφιοποίηση θέτει επίσης προκλήσεις όσον αφορά την πολυμορφία, τη δίκαιη αμοιβή και την πρόσβαση στον πολιτισμό, και εντείνει τις ανισότητες, μεταξύ άλλων ως αποτέλεσμα της έλλειψης επαρκών ψηφιακών δεξιοτήτων·
1.αναγνωρίζει τη συνολικά ικανοποιητική εφαρμογή της νέας ευρωπαϊκής ατζέντας για τον πολιτισμό και της κοινής ανακοίνωσης με τίτλο «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις»· σημειώνει, ωστόσο, ότι η αξιολόγηση της εφαρμογής του νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου για τον πολιτισμό ανέδειξε ελλείψεις, ιδίως όσον αφορά τις προτεραιότητες· τονίζει πως, παρά το γεγονός ότι τα δύο έγγραφα παρέμειναν επίκαιρα παρά τις προκλήσεις που προέκυψαν από απρόβλεπτες κρίσεις, όπως η πανδημία COVID-19, το στρατηγικό τους πλαίσιο πρέπει να επικαιροποιηθεί ώστε να καθοριστούν οι πρωταρχικοί στόχοι της πολιτιστικής πολιτικής της ΕΕ, καθώς και τα πρακτικά εργαλεία που πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την εφαρμογή τους, μεταξύ άλλων με την αποσαφήνιση του τρόπου με τον οποίο το πρόγραμμα εργασιών του Συμβουλίου για τον πολιτισμό και η στρατηγική της ΕΕ για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις συμβάλλουν στην υλοποίηση της επικαιροποιημένης νέας ευρωπαϊκής ατζέντας για τον πολιτισμό·
2.αναγνωρίζει ότι το σχέδιο εργασίας του Συμβουλίου για τον πολιτισμό για την περίοδο 2023-2026 αποτελεί βασικό εργαλείο που κατευθύνει τις στρατηγικές των κρατών μελών για να αντιμετωπίσουν τα θέματα που αφορούν τους ΤΚΠΔ στην Ευρώπη· εν προκειμένω, όσον αφορά τις προτεραιότητες, το σχέδιο εργασίας του Συμβουλίου για τον πολιτισμό για την περίοδο 2023-2026 θα πρέπει να επικεντρωθεί στα εξής:
i.στην ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα των τομέων και των κλάδων του πολιτισμού και της δημιουργίας (CCSI), με περαιτέρω ενίσχυση της ικανότητάς τους να ανταποκριθούν σε μελλοντικούς κραδασμούς·
ii.στον πολιτισμό και τη βιωσιμότητα, παρουσιάζοντας τον πολιτισμό ως κινητήριο δύναμη της βιώσιμης ανάπτυξης, της ευημερίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης·
iii.στο καθεστώς, τις συνθήκες εργασίας και τις κοινωνικές συνθήκες των επαγγελματιών στους τομείς του πολιτισμού και της δημιουργίας.
iv.στην προστασία και διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς·
v.στην ενίσχυση και διασφάλιση της αποτελεσματικής ανάπτυξης και εφαρμογής στρατηγικών διεθνών πολιτιστικών σχέσεων·
3.επισημαίνει ότι το πρόγραμμα εργασίας του Συμβουλίου για την περίοδο 2023-2026 θα πρέπει να αυξήσει τη συνεργασία στον τομέα της πολιτιστικής πολιτικής και να περιλαμβάνει πλαίσια αξιολόγησης ως προσέγγιση για την παρακολούθηση της εφαρμογής· επισημαίνει ότι οι μέθοδοι εργασίας που προβλέπονται στο σχέδιο εργασίας του Συμβουλίου θα πρέπει να επανεξεταστούν προκειμένου να καταστούν ελαφρύτερες και πιο αποτελεσματικές από διαδικαστική άποψη και θα πρέπει να εξεταστεί η θέσπιση στοχευμένων ομάδων εργασίας·
4.υπενθυμίζει ότι το σχέδιο εργασίας του Συμβουλίου για τον πολιτισμό για την περίοδο 2023-2026 αποτελεί ευκαιρία να προχωρήσουμε προς μια πιο ολοκληρωμένη πολιτική για τον πολιτισμό σε επίπεδο ΕΕ· τονίζει ότι μια τέτοια φιλοδοξία απαιτεί ανάλογη χρηματοδότηση· υπενθυμίζει ότι οι ΤΚΠΔ ανακτούν μόνο ένα ελάχιστο μερίδιο της οικονομικής αξίας που παράγουν και χρειάζεται νέες, εναλλακτικές και σταθερές πηγές χρηματοδότησης·
5.εκφράζει την ικανοποίησή του για την ενίσχυση του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» 2021-2027, ιδίως με τον διπλασιασμό του προϋπολογισμού συγκριτικά με τον προηγούμενο και με ισχυρότερη έμφαση στην πολιτισμική πολυμορφία, τη συμπερίληψη, την κινητικότητα, τη διεθνική δημιουργία και τη συνεργασία πολιτικής, καθώς και την ψηφιοποίηση, τον οικολογικό προσανατολισμό και την ανθεκτικότητα των ΤΚΠΔ· εκφράζει, ωστόσο, τη βαθιά ανησυχία του για το γεγονός ότι το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» εξακολουθεί να υποχρηματοδοτείται σημαντικά όσον αφορά την επίτευξη των στόχων του, και ότι τυχόν ετήσιες περικοπές στον προϋπολογισμό του προγράμματος θα βλάψουν σοβαρά την ανάκαμψη των ΤΚΠΔ· επιμένει, συνεπώς, στην ανάγκη να εξασφαλιστεί επαρκές επίπεδο χρηματοδότησης του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» μέσω της επικείμενης αναθεώρησης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ)·
6.καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες που προσφέρουν η χρηματοδότηση, τα προγράμματα και οι πολιτικές της ΕΕ που αφορούν τον πολιτισμό, και τις συνέργειές τους με τα κατάλληλα προγράμματα, ιδίως το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», το Erasmus +, το NEB και άλλα· ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει να αξιοποιεί αυτές τις συνέργειες, με σκοπό τη μεγιστοποίηση των θετικών τους αποτελεσμάτων, τόσο ως προς την ουσία όσο και ως προς τη διαθεσιμότητα χρηματοδότησης, και στην εσωτερική και στην εξωτερική τους διάσταση· επιμένει ότι ο πολιτισμός και η πολιτιστική κληρονομιά θα πρέπει να ενσωματωθούν οριζόντια σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ, ιδίως στις πολιτικές για την πράσινη και για την ψηφιακή μετάβαση· καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν την ανάπτυξη του πολιτισμού και της τεχνικής έρευνας και να προστατεύσουν τη φυσική, ιστορική και καλλιτεχνική κληρονομιά, μεταξύ άλλων προς το συμφέρον των μελλοντικών γενεών·
7.αναγνωρίζει ότι η ΑΜΣ στον πολιτιστικό τομέα δεν διαθέτει συγκεκριμένους και θεσμοθετημένους μηχανισμούς παρακολούθησης· συνιστά, επομένως, την εφαρμογή συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων και δεικτών που θα επέτρεπαν ενέργειες παρακολούθησης ή αξιολόγηση της επίδοσης των κρατών μελών· ζητά την επέκταση της συνεργασίας με τρίτες χώρες στο πλαίσιο ομάδων ΑΜΣ, καθώς έχει αποδειχθεί επωφελής·
8.εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι εκθέσεις που καταρτίζονται σε επίπεδο ΑΜΣ έχουν περιορισμένη άμεση επιρροή στη χάραξη πολιτικής σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, λόγω της έλλειψης κατάλληλης διάδοσης και συνδεσιμότητας μεταξύ των συμμετεχουσών χωρών και των εθνικών υπουργείων· συνιστά, συνεπώς, την εκπόνηση εκθέσεων με σαφείς και συγκεκριμένες συστάσεις πολιτικής, οι οποίες θα υποστηρίζονται από μια πιο τεκμηριωμένη προσέγγιση· επιπλέον, καλεί την Επιτροπή να διαδώσει ευρέως πληροφορίες, με ψηφιακά μέσα, σχετικά με τα πορίσματα της ΑΜΣ σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο σε όσο το δυνατόν περισσότερες γλώσσες·
9.χαιρετίζει τη δημιουργία του διαρθρωμένου διαλόγου «Φωνές του πολιτισμού» (Voices of Culture), ο οποίος αποτελεί μια πλατφόρμα προκειμένου οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ) στον τομέα του πολιτισμού να αλληλεπιδρούν με την Επιτροπή και την ΑΜΣ· αναγνωρίζει ότι ο διαρθρωμένος διάλογος με την κοινωνία των πολιτών διευκόλυνε τη διακλαδική συνεργασία, τη δικτύωση και τις ανταλλαγές· επισημαίνει, ωστόσο, τις ανεπαρκείς αλληλεπιδράσεις μεταξύ της ΑΜΣ και των πλατφορμών διαρθρωμένου διαλόγου και, στο πλαίσιο αυτό, ενθαρρύνει τις συχνότερες και συστηματικές ανταλλαγές μεταξύ των μελών της βιώσιμης ανάπτυξης και της ΑΜΣ, καθώς και τη διεύρυνση της συμμετοχής ώστε να συμπεριλάβει όλους τους υποτομείς· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρακολουθούν τακτικά τις συστάσεις που προτείνονται στις τελικές εκθέσεις, τις διασκέψεις, τα εργαστήρια και οποιαδήποτε άλλη εκδήλωση στο πλαίσιο των δομών της ανοικτής μεθόδου συντονισμού και του διαρθρωμένου διαλόγου· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να παρακολουθούν τις εν λόγω συστάσεις με απτές αλλαγές πολιτικής και σχέδια δράσης·
10.επικροτεί το πιλοτικό έργο με τίτλο «Establishing a European Heritage Hub to support a holistic and cost-effective follow-up of the European Year of Cultural Heritage» (Δημιουργία κόμβου ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς για τη στήριξη μιας ολιστικής και οικονομικά αποδοτικής συνέχειας του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς), σύμφωνα με το ψήφισμα του Κοινοβουλίου σχετικά με την επίτευξη μιας αποτελεσματικής πολιτικής κληρονομιάς για το Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς[22]· ζητά από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τη δημιουργία περισσότερων εταιρικών σχέσεων με τον ιδιωτικό, τον δημόσιο και τον μη κερδοσκοπικό τομέα για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, σε πλήρη συμμόρφωση με την αρχή της προσθετικότητας, και να αναθεωρήσουν και να επικαιροποιήσουν το ευρωπαϊκό πλαίσιο δράσης για την πολιτιστική κληρονομιά, προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ευρώπη μετά την πανδημία· τονίζει ότι είναι σημαντικό να συνεχίσει να βασίζεται στην κληρονομιά της με τους κατάλληλους πόρους· επαναλαμβάνει τη σημασία του Σήματος Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς ως σχεδίου που ενισχύει την ενημέρωση για τις πολιτιστικές και ιστορικές ρίζες της ΕΕ με καινοτόμο τρόπο·
11.καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πλήρως την αρχή που κατοχυρώνεται στο άρθρο27 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και να αναγνωρίσουν το δικαίωμα στην πολιτιστική, καλλιτεχνική και επιστημονική ζωή και τα συναφή πολιτιστικά δικαιώματα ως ανθρώπινα δικαιώματα για όλους, επιτρέποντας σε όλα τα άτομα να συμμετέχουν στην πολιτιστική ζωή της κοινότητας, να απολαμβάνουν τις τέχνες και να μοιράζονται τα οφέλη τους· καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να εξαλειφθεί κάθε εμπόδιο στην άσκηση των εν λόγω δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων, ενδεικτικά, εμποδίων που συνδέονται με κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά, το εισόδημα και τη φυσική προσβασιμότητα, και να διασφαλίσουν τις απαιτούμενες συνθήκες ώστε να συμμετέχουν όλοι ελεύθερα στις πολιτιστικές δραστηριότητες·
12.επιμένει ότι η ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης αποτελεί βασικό στοιχείο της δημιουργικότητας και της πολιτιστικής παραγωγής, καθώς διασφαλίζει ότι τα καλλιτεχνικά έργα αντικατοπτρίζουν την πολυμορφία και τον πλούτο των κοινωνιών μας και πρέπει, κατά συνέπεια, να παραμείνουν εγγυημένα για όλους τους δημιουργούς· καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει στις ετήσιες εκθέσεις της την ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης ως αυτοτελή δείκτη για τον σεβασμό του κράτους δικαίου· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να διερευνήσουν συγκεκριμένες λύσεις ώστε να στηρίξουν την ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης των καλλιτεχνών που βρίσκονται σε κίνδυνο, ιδίως ως συνέπεια πολέμων και γεωπολιτικής αστάθειας·
13.επαναβεβαιώνει την ισχυρή προσήλωσή του στην ισότητα των φύλων και υιοθετεί την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου ως μία από τις πολιτικές προσεγγίσεις του για τη διασφάλιση της ισότητας· επαναλαμβάνει τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο πολιτισμός στην προώθηση της ισότητας των φύλων, καθώς και στην οικονομική και πολιτιστική χειραφέτηση των γυναικών και των μειονοτήτων λόγω φύλου· καλεί την Επιτροπή να προχωρήσει πέρα από την πρότασή της να θεσπίσει κριτήρια επιλογής που θα επιβραβεύουν τα έργα που εγγυώνται την ισότητα των φύλων στην οργάνωσή τους, να θεσπίσει μηχανισμούς παρακολούθησης και αξιολόγησης για την απόκτηση επαρκών δεδομένων σχετικά με την ισότητα των φύλων και την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου μεταξύ των δικαιούχων των διαφόρων ευρωπαϊκών προγραμμάτων, καθώς και πιθανά μέτρα βελτίωσης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την πρόσβαση των γυναικών και των μειονοτήτων λόγω φύλου στους ΤΚΠΔ, μεταξύ άλλων όσον αφορά την επιχειρηματικότητα·
14.τονίζει ότι η συλλογή δεδομένων θα πρέπει να θεωρείται βασική οριζόντια προτεραιότητα στο πρόγραμμα εργασιών του Συμβουλίου για τον πολιτισμό 2023-2026· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να εργαστούν περισσότερο για τη συλλογή επικαιροποιημένων και συγκρίσιμων δεδομένων σχετικά με τον πολιτισμό, μεταξύ άλλων με τη χαρτογράφηση και τη συγκριτική αξιολόγηση ορθών πρακτικών και με τη διαρθρωτική συμμετοχή εμπειρογνωμόνων, ενδιαφερόμενων μερών και δημόσιων αρχών και του κοινού, όχι μόνο από τον πολιτιστικό τομέα, αλλά και από όλους τους τομείς της οικονομίας·
15.τονίζει την ανάγκη για αυστηρότερη παρακολούθηση και αξιολόγηση της υλοποίησης όλων των δράσεων στο πλαίσιο της νέας ευρωπαϊκής ατζέντας για τον πολιτισμό και της κοινής ανακοίνωσης του 2016 με τίτλο «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις», τόσο σε στρατηγικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο έργου, με βάση ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους, καθώς και για συστηματική υποβολή εκθέσεων υψηλού επιπέδου· ζητά από την Επιτροπή να αναπτύξει περισσότερους δείκτες και μια ευρύτερη προοπτική για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των έργων, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τα ποιοτικά αποτελέσματα, όπως η δημιουργία κοινοτήτων και τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τα έργα που διακόπηκαν· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη διαχρονική βιωσιμότητα των πολιτιστικών σχεδίων και πρωτοβουλιών που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ·
Κοινωνική διάσταση
16.ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προωθήσουν και να επενδύσουν τόσο στην ενεργητική όσο και στην παθητική συμμετοχή των ανθρώπων σε πολιτιστικές και καλλιτεχνικές δραστηριότητες, όχι μόνο μέσω εκστρατειών επικοινωνίας και προβολής, αλλά και κυρίως μέσω συνεκτικών, ολοκληρωμένων και χωρίς αποκλεισμούς μέτρων πολιτικής και κινήτρων για τον εντοπισμό και την άρση των διοικητικών, οικονομικών και γλωσσικών φραγμών στη συμμετοχή, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με τα κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά, το εισόδημα και τη φυσική προσβασιμότητα, και για τις περιθωριοποιημένες, μειονεκτούσες και ευάλωτες ομάδες, με ιδιαίτερη έμφαση στις προαστιακές, αγροτικές και απομονωμένες περιοχές, καθώς και στις περιοχές που διατρέχουν κίνδυνο ερήμωσης·
17.καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν τις υφιστάμενες πολιτιστικές και καλλιτεχνικές δραστηριότητες και να παράσχουν περαιτέρω ευκαιρίες για ενεργό συμμετοχή, να αυξήσουν την ικανότητα προσέγγισης νέου κοινού, να ενσωματώσουν και να εντάξουν στόχους πολιτιστικής συμμετοχής στη χάραξη πολιτικής πέραν της πολιτιστικής πολιτικής, και να υιοθετήσουν μια προσέγγιση για τα πολιτιστικά δικαιώματα που θα απέχει από τη στενή εστίαση στην πρόσβαση προς την ουσιαστική συμμετοχή, χωρίς να μένει κανείς στο περιθώριο·
18.εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που συνέλεξε η Eurostat σχετικά με τη συμμετοχή στον πολιτισμό χρονολογούνται από το 2015· με δεδομένη τη δραστική αλλαγή την οποία υπέστησαν οι πολιτιστικοί και δημιουργικοί τομείς και κλάδοι από τότε, λόγω της πανδημίας COVID-19 καθώς και λόγω καινοτόμων τεχνολογικών εξελίξεων, καλεί την Επιτροπή να πραγματοποιήσει έρευνα της Eurostat σχετικά με την πολιτιστική συμμετοχή και τις τάσεις στην ΕΕ, να συλλέξει και να αναλύσει στατιστικά δεδομένα σε διαφορετικές εδαφικές κλίμακες (εθνική, περιφερειακή κ.λπ.) αποδίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στη συμμετοχή ατόμων από προαστιακές, αγροτικές και περιφερειακές περιοχές και ατόμων από περιθωριοποιημένες κοινωνικοοικονομικές κοινότητες, καθώς επίσης μειονεκτούσες και ευπαθείς ομάδες·
19.αναγνωρίζει το έργο που έχει αναλάβει η Επιτροπή για την αξιοποίηση της δύναμης του πολιτισμού και της πολιτιστικής πολυμορφίας για την κοινωνική συνοχή, την ευημερία και τη συμμετοχή, και για την ενίσχυση της ιδιότητας του πολίτη, της γνώσης των δικαιωμάτων και των αξιών της ΕΕ και της δημοκρατίας· υπογραμμίζει τον ρόλο του πολιτισμού σε περιόδους κρίσης και ζητά να αξιολογηθεί ποιες πολιτιστικές στρατηγικές και πολιτικές έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές όσον αφορά τον θετικό αντίκτυπο στην κοινωνική ένταξη, τις ευκαιρίες απασχόλησης και την οικονομική ανάπτυξη· συνιστά να συνεχιστούν οι εργασίες για τον σκοπό αυτό και να αξιοποιηθούν τα αποτελέσματα και τα διδάγματα που αντλήθηκαν από όλα τα σχετικά έργα και εργαστήρια, όπως το εργαστήριο για τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών της ΕΕ σχετικά με τον πολιτισμό για την κοινωνική συνοχή που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2020, και από τον Χάρτη του Porto Santo για την πολιτιστική δημοκρατία·
20.καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη συμπερίληψη των πλέον περιθωριοποιημένων και υποεκπροσωπούμενων ομάδων στις πολιτιστικές δραστηριότητες και πρωτοβουλίες, όχι μόνο ως παθητικών αποδεκτών αλλά και ως ενεργών δημιουργών αυτών των δραστηριοτήτων, προωθώντας το αίσθημα του κοινού ανήκειν και ένα κοινό μέλλον για όλους τους ανθρώπους· χαιρετίζει εν προκειμένω τη δρομολόγηση μιας ανεξάρτητης μελέτης με τίτλο «The importance of citizens’ participation in culture for civic engagement and democracy - policy lessons from international research» (Η σημασία της συμμετοχής των πολιτών στον πολιτισμό για τη συμμετοχή στα κοινά και τη δημοκρατία — διδάγματα πολιτικής από τη διεθνή έρευνα) και προσβλέπει στη δημοσίευσή της τον Νοέμβριο του 2022· ενθαρρύνει την Επιτροπή να κοινοποιήσει τα αποτελέσματα της μελέτης και να αναλάβει τις κατάλληλες ενέργειες επακολούθησης·
21.υπογραμμίζει τη σημασία των πολιτιστικών προγραμμάτων για την ένταξη των προσφύγων και των μεταναστών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, και ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να προωθούν τις δράσεις που προβλέπονται στη νέα ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό — Ενσωμάτωση των προσφύγων και άλλων μεταναστών·
22.ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τον ρόλο των τεχνών και του πολιτισμού στην προώθηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, της ψυχικής υγείας και της ατομικής και κοινωνικής ευημερίας· τονίζει τη σημασία των πολιτιστικών και καλλιτεχνικών πρωτοβουλιών που αποσκοπούν στη βελτίωση της υγείας και της ποιότητας ζωής των ανθρώπων με αναπηρία· εκφράζει τη λύπη του για τη ζημία που προκλήθηκε από τη διακοπή των εν λόγω δραστηριοτήτων κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν τις τέχνες και τον πολιτισμό στο πλαίσιο ολοκληρωμένων μέτρων ψυχοκοινωνικής στήριξης για τις πλέον ευπαθείς και μειονεκτούσες ομάδες και κοινότητες·
23.υπογραμμίζει τη θεμελιώδη σημασία του πολιτισμού για την ανάπτυξη ταυτοτήτων και ατομικής έκφρασης, ιδίως για όσους είναι συχνά θύματα διακρίσεων, για παράδειγμα γυναίκες, εθνοτικές και άλλες μειονότητες, άνθρωποι με αναπηρία και μέλη της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+, καθώς και για την ανάπτυξη της κατανόησης της κοινωνίας και των διαπολιτισμικών ικανοτήτων, συμβάλλοντας στην καταπολέμηση του μίσους και του ρατσισμού και στην οικοδόμηση ειρηνικών κοινωνιών·
24.τονίζει τη σημασία του πολιτισμού για τη διά βίου εκπαίδευση ανθρώπων όλων των ηλικιών· εκφράζει ανησυχία σχετικά με τον κοινό περιορισμό των προγραμμάτων σπουδών των σχολείων, ο οποίος τείνει να εκτοπίζει τις τέχνες και τα καλλιτεχνικά μαθήματα σε μια πιο περιθωριακή θέση σε σύγκριση με άλλα μαθήματα· υπενθυμίζει τη σημασία των ολοκληρωμένων και καλά δομημένων σχολικών προγραμμάτων σπουδών, τα οποία περιλαμβάνουν τις τέχνες και τους καλλιτεχνικούς κλάδους, με σκοπό την ενίσχυση της ευθύνης και της ικανότητας ενός ατόμου να συμμετέχει σε πολιτιστικές δραστηριότητες, και επιμένει στην ανάγκη προώθησης των σχετικών δεξιοτήτων· παροτρύνει, ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη να διαθέσουν τους κατάλληλους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους και κίνητρα για τις τέχνες και τους καλλιτεχνικούς κλάδους ως προγράμματα σπουδών, καθώς και εξωσχολικές δραστηριότητες σε όλα τα στάδια της εκπαίδευσης, και μέσω της κατάρτισης εκπαιδευτών σχετικά με τη σημασία και τη δύναμη του πολιτισμού για την κοινωνία και τη συνολική ευημερία· στο πλαίσιο αυτό, παροτρύνει την Επιτροπή να υπερβεί τα όρια μιας «προσέγγισης STEM» και αντ’ αυτής να εφαρμόσει πλήρως μια «προσέγγιση STEAM» (επιστήμες, τεχνολογίες, μηχανική, τέχνες και μαθηματικά)·
25.παράλληλα με το έργο της επαγγελματοποίησης των ΤΚΠΔ, ζητά να αναπτυχθούν στρατηγικές για τους πολυάριθμους ερασιτέχνες καλλιτέχνες στην Ευρώπη·
26.υπενθυμίζει ότι η διασυνοριακή κινητικότητα εξακολουθεί να αποτελεί βασικό στοιχείο της σταδιοδρομίας των καλλιτεχνών και των εργαζομένων στον πολιτιστικό τομέα, μεταξύ άλλων για τους καλλιτέχνες και τους εργαζομένους στον πολιτιστικό τομέα που είναι υπήκοοι τρίτων χωρών· τονίζει, συνεπώς, τη σημασία της αμοιβαίας αναγνώρισης και της δυνατότητας διασυνοριακής μεταφοράς των καλλιτεχνικών ικανοτήτων και των δημιουργικών δεξιοτήτων και προσόντων προκειμένου να διευκολυνθεί η κινητικότητα αυτή· υπενθυμίζει ότι τα χρηματοδοτικά μέσα που στηρίζουν και αυξάνουν τις ευκαιρίες για διεθνή κινητικότητα θα πρέπει επίσης να προωθούν την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των καλλιτεχνών και των επαγγελματιών του πολιτιστικού τομέα, και να τονώνουν όσο το δυνατόν περισσότερο την περιβαλλοντικά και κοινωνικά βιώσιμη κινητικότητα·
27.τονίζει τη σημασία της κινητικότητας των σπουδαστών και των νέων επαγγελματιών στους ΤΚΠΔ προκειμένου να καταστεί δυνατή μια ευρύτερη και πιο διαφοροποιημένη εκπαίδευση, παρέχοντας πιο συγκεκριμένες και ελκυστικές προοπτικές σταδιοδρομίας και παρουσιάζοντας ένα ευρύ και ποικίλο φάσμα πολιτιστικών δραστηριοτήτων· ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν καλύτερες ευκαιρίες κινητικότητας για τον σκοπό αυτό, μεταξύ άλλων μέσω του Erasmus+ και άλλων ευρωπαϊκών και εθνικών πρωτοβουλιών·
28.καλεί την Επιτροπή, βασιζόμενη στην επιτυχία της πρωτοβουλίας «DiscoverEU» (δωρεάν Interrail για νέους), να μελετήσει τη δημιουργία μιας δράσης στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+, ώστε οι νέοι Ευρωπαίοι να αποκτήσουν ταξιδιωτικό κουπόνι για να επισκεφθούν και να ανακαλύψουν τη διαδρομή Camino de Santiago και άλλες ευρωπαϊκές πολιτιστικές διαδρομές·
29.υπενθυμίζει στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη τις δεσμεύσεις που εκφράζονται μέσω της επικύρωσης από την ΕΕ της Σύμβασης της UNESCO για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας των πολιτιστικών εκφράσεων του 2005, ιδίως σχετικά με τις ανταλλαγές κινητικότητας και τη διευκόλυνση του ταξιδιού στα κράτη μέλη σύμφωνα με την προτιμησιακή μεταχείριση των καλλιτεχνών και άλλων επαγγελματιών και δραστηριοποιούμενων στον τομέα του πολιτισμού, καθώς και πολιτιστικά αγαθά και υπηρεσίες από αναπτυσσόμενες χώρες· καλεί την Επιτροπή να προτείνει τρόπους για τη διευκόλυνση της κινητικότητας των εργαζομένων στον πολιτιστικό τομέα από τρίτες χώρες, ιδίως εκείνων που προέρχονται από τον Παγκόσμιο Νότο, μέσω των κατάλληλων θεσμικών και νομικών πλαισίων, συμπεριλαμβανομένης της διευκόλυνσης της έκδοσης θεωρήσεων·
30.εκφράζει την ικανοποίησή του για τη θέσπιση του προγράμματος κινητικότητας «Πολιτισμός σε κίνηση στην Ευρώπη» για επαγγελματίες στους ΤΚΠΔ στο πλαίσιο της Δημιουργικής Ευρώπης· υπογραμμίζει ότι αυτό το σύστημα θα μπορεί να επιτύχει το πλήρες δυναμικό του εάν στηριχθεί από επαρκή προϋπολογισμό στο μέλλον και εάν μπορέσει να απευθυνθεί σε ένα ευρύτερο κοινό· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι εξακολουθούν να υπάρχουν διοικητικά, οικονομικά και γλωσσικά εμπόδια στην κινητικότητα, και ζητά, αυτό το σύστημα να άρει τους υφιστάμενους δομικούς φραγμούς για την καλλιτεχνική και πολιτιστική κινητικότητα· ζητά την προώθηση διασυνοριακών προσεγγίσεων στον πολιτισμό και την αναζήτηση εταίρων για τη δημιουργία σημαντικών ευρωπαϊκών και διεθνών προγραμμάτων πολιτιστικών συμπαραγωγών και διαμονής, με στόχο την προώθηση της κινητικότητας των καλλιτεχνών και των δημιουργών μέσω της ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών, μεταξύ άλλων με τρίτες χώρες·
31.καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους για την παροχή ποιοτικών πληροφοριών σχετικά με τα προγράμματα κινητικότητας και ανταλλαγών για καλλιτέχνες και άλλους επαγγελματίες του πολιτισμού, καθώς και ουσιαστική στήριξη για την αντιμετώπιση κάθε είδους εμποδίων για την κινητικότητα στους ΤΚΠΔ, συμπεριλαμβανομένων διοικητικών, οικονομικών και γλωσσικών φραγμών, καθώς και φραγμών που σχετίζονται με την αναπηρία·
Οικονομική διάσταση
32.θεωρεί ότι οι εργαζόμενοι στους ΤΚΠΔ, οι οποίοι έχουν πληγεί σοβαρά από την πανδημία COVID-19, πρέπει να επωφεληθούν από μια πραγματική και στοχευμένη ευρωπαϊκή ανάκαμψη, δεδομένου ιδίως ότι ο τομέας αυτός αποτελείται κυρίως από άτομα, μικρές και πολύ μικρές οργανώσεις και εταιρείες που εργάζονται με βάση άτυπα συστήματα απασχόλησης, μερικής απασχόλησης ή βάσει έργων, και εξαρτάται από μη τακτικά έσοδα χωρίς δυνατότητα μακροπρόθεσμης χρηματοοικονομικής προβλεψιμότητας· καλεί τα κράτη μέλη να διαθέσουν το 2% του προϋπολογισμού τους στον πολιτισμό, όπως έχει ζητήσει επανειλημμένα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·
33.επιδοκιμάζει τη στήριξη της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη όσον αφορά τη διασφάλιση δίκαιων αμοιβών και τη βελτίωση των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών για τους καλλιτέχνες και τους δημιουργούς μέσω γενικών και ειδικών διαλόγων για τον τομέα· υπογραμμίζει ότι, πέραν των μέτρων για τη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης των ΤΚΠΔ, η στήριξη από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ιδίως για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, της κατάρτισης, της αναβάθμισης των δεξιοτήτων και της επανειδίκευσης των επαγγελματιών στους ΤΚΠΔ, προκειμένου να μπορούν να παρακολουθούν τις διαρκείς διαρθρωτικές αλλαγές στους τομείς αυτούς·
34.υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι η ανομοιογένεια των δημόσιων επενδύσεων οδηγεί στην ανάκαμψη των ΤΚΠΔ με διαφορετικές ταχύτητες, προκαλώντας αυξημένες ανισότητες εντός του πολιτιστικού οικοσυστήματος της ΕΕ, το οποίο χρειάζεται σταθερή και αξιόπιστη δομή και χρηματοδότηση και, τελικά, απειλεί την πολιτιστική πολυμορφία της Ευρώπης· υπογραμμίζει ότι η ανάκαμψη των ΤΚΠΔ πρέπει να λάβει υπόψη τις συνεχιζόμενες προσπάθειες για αυξημένη βιωσιμότητα και ψηφιοποίηση, καθώς και να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας και αμοιβής των εργαζομένων στους ΤΚΠΔ, προκειμένου να ξεπεραστούν τα διαρθρωτικά προβλήματα που υπήρχαν ήδη πριν από την πανδημία COVID-19·
35.υπενθυμίζει στην Επιτροπή τις επανειλημμένες εκκλήσεις του Κοινοβουλίου για ένα ευρωπαϊκό καθεστώς του καλλιτέχνη, το οποίο θα καθορίζει ένα κοινό πλαίσιο για επαρκείς, δίκαιες και διαφανείς συνθήκες εργασίας και ελάχιστα πρότυπα κοινά για όλες τις χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της δίκαιης αμοιβής, με πλήρη σεβασμό των ευθυνών των κρατών μελών και της ΕΕ όσον αφορά την αγορά εργασίας και την πολιτιστική πολιτική, προκειμένου να βελτιωθούν οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες όλων των εργαζομένων των ΤΚΠΔ σε όλα τα κράτη μέλη και να διασφαλιστούν οι υποκείμενες συνθήκες που εκ των πραγμάτων εγγυώνται πραγματική δημιουργικότητα και ελευθερία έκφρασης· προσβλέπει στη δημοσίευση της σχετικής έκθεσης ΑΜΣ, η οποία αναμένεται στα μέσα του 2023· ζητά να λαμβάνεται δεόντως υπόψη η συνεισφορά των οικείων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων, σε θέματα που σχετίζονται με την κοινωνική προστασία, προκειμένου να διασφαλίζεται κατάλληλη παρακολούθηση σχετικά με αυτό το θέμα·
36.επιπλέον, ενθαρρύνει όλα τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν την οδηγία (ΕΕ) 2019/790 για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην ψηφιακή ενιαία αγορά[23] και καλεί τα κράτη μέλη που δεν το έχουν ακόμη πράξει να μεταφέρουν την οδηγία στο εθνικό τους δίκαιο, διασφαλίζοντας δίκαιη, κατάλληλη και αναλογική αμοιβή των δημιουργών και των ερμηνευτών· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τη μεταφορά σε εθνικό επίπεδο και τις προσπάθειες υλοποίησης·
37.σημειώνει με λύπη ότι οι διαδικασίες υποβολής αίτησης για χρηματοδότηση από την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων για το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη», εξακολουθούν να είναι συχνά υπερβολικά επαχθείς και δημιουργούν δυσανάλογα εμπόδια για όλους τους πιθανούς δικαιούχους, ιδίως τους πολύ μικρούς και μικρούς οργανισμούς στους ΤΚΠΔ, των οποίων οι διοικητικές ικανότητες είναι περιορισμένες, και τούτο αφορά οργανισμούς τόσο στην Ευρώπη όσο και σε τρίτες χώρες· καλεί, επομένως, την Επιτροπή να εργαστεί για την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τις ποικίλες δυνατότητες χρηματοδότησης και την περαιτέρω απλούστευση αυτών των διαδικασιών, ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε μια ευρύτερη δεξαμενή και ποικιλία οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων των μικρών και μεσαίων οργανώσεων στις πλέον μειονεκτούσες περιοχές, να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση της ΕΕ·
38.ζητά από την Επιτροπή να εφαρμόσει την αρχή της πολυγλωσσίας και της πολιτιστικής πολυμορφίας κατά την απλούστευση αυτών των διαδικασιών, επιτρέποντας την υποβολή αιτήσεων σε πρόσθετες γλώσσες, αρχής γενομένης από τις ευρωπαϊκές γλώσσες, προκειμένου να δοθεί μια δίκαιη ευκαιρία σε οργανώσεις και άτομα που δεν έχουν την ικανότητα ή τα μέσα να εξασφαλίσουν τη μετάφραση στην αγγλική γλώσσα·
39.εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη δημιουργία «κλιμακωτής χρηματοδότησης» ως μέσου με το οποίο καλύπτονται περισσότερο όλοι οι δικαιούχοι, ιδίως οι μεμονωμένοι ιδιώτες και οι μικρομεσαίοι οργανισμοί· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει περαιτέρω τέτοια συστήματα σε όλα τα προγράμματα που αφορούν τους ΤΚΠΔ· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει, κατά την ανάπτυξη τέτοιων συστημάτων, το ενδεχόμενο να εμπλέξει ενδιάμεσους οργανισμούς, τα ζητήματα πιθανών συγκρούσεων συμφερόντων μεταξύ του ενδιάμεσου και των τελικών αποδεκτών, τα γενικά έξοδα των ενδιάμεσων για την υλικοτεχνική υποστήριξη και την κατανομή των επιδοτήσεων, τα κριτήρια επιλογής και τις τελικές αξιολογήσεις των επιδοτήσεων·
40.καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι ενωσιακές και εθνικές πολιτιστικές πολιτικές και πρωτοβουλίες υποστηρίζονται από επαρκή χρηματοδότηση, ευκολότερη πρόσβαση σε πιστώσεις και ικανότητες, ιδίως σε περιόδους σοβαρών οικονομικών δυσχερειών, προκειμένου να προχωρήσουν πέρα από μια προσέγγιση διαχείρισης κρίσεων και να υιοθετήσουν αντ’αυτού μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για τις πολιτιστικές πολιτικές·
41.υπενθυμίζει τον βασικό στόχο της Επιτροπής να συνοδεύσει την ανάπτυξη δημιουργικών εταιρικών σχέσεων μεταξύ του πολιτιστικού και άλλων τομέων·
42.επισημαίνει την επιτυχία της πρωτοβουλίας «Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης» όσον αφορά την ανάπτυξη πόλεων και περιφερειών σε ολόκληρη την ΕΕ και τις συνδεδεμένες χώρες· τονίζει την ανάγκη πρόσθετη χρηματοδότηση της πρωτοβουλίας «Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης» (ECOC), επειδή η πανδημία της COVID-19 και ο αυξανόμενος πληθωρισμός που ακολούθησε επιδείνωσαν σημαντικά τις γενικές συνθήκες υλοποίησης της πρωτοβουλίας ECOC· εκφράζει την ικανοποίησή του για το Παρατηρητήριο πολιτιστικών και δημιουργικών πόλεων της Επιτροπής, το οποίο ανέπτυξε το Κοινό Κέντρο Ερευνών και το οποίο συνεισφέρει στην αντικειμενική αξιολόγηση των πολιτιστικών και φυσικών περιουσιακών στοιχείων των περιφερειών και των πόλεων, με βάση τη σύνδεση μεταξύ πολιτισμού και τουρισμού· ενθαρρύνει την Επιτροπή να παρακολουθεί το σχέδιο πολιτικής για τους πολιτιστικούς και δημιουργικούς χώρους και πόλεις, για την προώθηση της πολιτιστικής συμμετοχής και της κοινωνικής και αστικής αναζωογόνησης·
43.συμβουλεύει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τις συστάσεις της έκθεσης για τις ανοικτές μεθόδους συντονισμού για τον βιώσιμο πολιτιστικό τουρισμό προκειμένου να διασφαλίσουν ότι επιτυγχάνεται η σωστή ισορροπία, μεταξύ, αφενός της διασφάλισης και της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς και αφετέρου της ενίσχυσης της πρόσβασης και των υποδομών για τους επισκέπτες· ταυτόχρονα, προτρέπει τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να επαγρυπνούν όσον αφορά τους κινδύνους του μαζικού τουρισμού για την πολιτιστική κληρονομιά, καθώς και για τα φυσικά οικοσυστήματα, και τονίζει την ανάγκη να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της μεγέθυνσης και της ανάπτυξης του τουριστικού τομέα σε πόλεις που αποτελούν καλλιτεχνικούς και τουριστικούς προορισμούς, και της ποιότητας ζωής των πολιτών που ζουν εκεί μόνιμα·
44.αναγνωρίζει τη σημαντική συμβολή της πρωτοβουλίας για το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους (NEB) ως δημιουργικής, διεπιστημονικής και διεπιστημονικής πρωτοβουλίας που αποσκοπεί στην επίτευξη των στόχων της Πράσινης Νέας Συμφωνίας της ΕΕ γεφυρώνοντας τον κόσμο της επιστήμης, της τεχνολογίας, της τέχνης και του πολιτισμού και ενσωματώνοντας την περιβαλλοντική βιωσιμότητα σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι η πρωτοβουλία αυτή θα πρέπει να βασίζεται στην καινοτομία σε όλα τα επίπεδα και στην ενεργό συμμετοχή και ουσιαστική συμμετοχή όλων των ανθρώπων, μεταξύ άλλων από κοινωνικά μειονεκτούντα περιβάλλοντα, και των τοπικών κοινοτήτων· τονίζει ότι το νέο σχέδιο εργασίας του Συμβουλίου για τον πολιτισμό θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τη συνάφεια της πρωτοβουλίας του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους, συμπεριλαμβανομένης της εξωτερικής της διάστασης, με σαφή αποτελέσματα στόχων· καλεί εκ νέου την Επιτροπή να παρουσιάσει το συντομότερο δυνατόν πρόταση για να καταστεί το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους ένα νέο αυθύπαρκτο πρόγραμμα της ΕΕ με δική του χρηματοδότηση στο επόμενο ΠΔΠ·
45.επισημαίνει την τεράστια συμβολή των τεχνών και του πολιτισμού στην ευαισθητοποίηση σχετικά με ζητήματα περιβάλλοντος, κλίματος και βιωσιμότητας και την κοινωνική τους διάσταση, καθώς και στην ενθάρρυνση της θετικής αλλαγής συμπεριφοράς· ειδικότερα, υπενθυμίζει ότι η παραδοσιακή γνώση, η οποία αποτελεί μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς, είναι κεντρικής σημασίας για την ενίσχυση των προσπαθειών για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και για τον μετριασμό της· για τον σκοπό αυτό, ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεργαστεί στενότερα με τα κράτη μέλη, την κοινωνία των πολιτών και τις εθνικές και τοπικές οργανώσεις για την ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με το θέμα αυτό και να παράσχει ειδική χρηματοδότηση για τέτοιες πολιτιστικές πρωτοβουλίες μέσω συνεργειών με άλλα ειδικά προγράμματα, ταμεία και πολιτικές της ΕΕ·
46.ενθαρρύνει την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να σχεδιάσουν τα πολιτιστικά προγράμματά τους σύμφωνα με τις αρχές της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της καταπολέμησης της κλιματικής κρίσης και να αξιολογήσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις όλων των σχεδίων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους· συνιστά στα ενδιαφερόμενα μέρη και στους δικαιούχους των χρηματοδοτικών πόρων της ΕΕ να αναζητήσουν τις πιο φιλικές προς το περιβάλλον μεθόδους και προσεγγίσεις στον σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και την υλοποίηση των σχεδίων τους·
47.χαιρετίζει την έκθεση ΑΜΣ με τίτλο «Ενίσχυση της ανθεκτικότητας της πολιτιστικής κληρονομιάς για την κλιματική αλλαγή — όπου η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία συναντά την πολιτιστική κληρονομιά» και ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν ενεργό συνέχεια στις συστάσεις και να αξιοποιήσουν τα παραδείγματα ορθών πρακτικών·
48.τονίζει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα βιωσιμότητας κατά την αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς και των παραδοσιακών κτιρίων· αναγνωρίζει τις δυνατότητες του ΝΕΒ να συμβάλει στην προστασία και την αποκατάσταση των πόλεων και της πολιτιστικής κληρονομιάς τους σε περίπτωση καταστροφών που προκαλούνται από φυσικούς και ανθρωπογενείς κινδύνους· τονίζει την ανάγκη για περαιτέρω ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, καθώς και με τρίτες χώρες, σχετικά με την προστασία, τη διατήρηση και την αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς, συμπεριλαμβανομένων καινοτόμων μέτρων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των υφιστάμενων κτιρίων, με παράλληλη διατήρηση του αρχιτεκτονικού τους ενδιαφέροντος ή του ιστορικού τους χαρακτήρα, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη τη γνησιότητα και την ποιότητα του τελικού αποτελέσματος της αποκατάστασης, ώστε να αποφευχθεί η προσβολή της φυσικής ακεραιότητας, της αρχιτεκτονικής συνοχής, του ιστορικού χαρακτήρα ή της αξίας των ιστορικών ή καλλιτεχνικών κτιρίων ή των ιστορικών κέντρων, σύμφωνα με τους σχετικούς εθνικούς κανόνες για τη διατήρηση της φύσης και τον Χάρτη της Βενετίας, του 1964, για την αποκατάσταση πολιτιστικών μνημείων και τόπων·
49.υπενθυμίζει το άρθρο 3 της Συνθήκης για την ΕΕ, το οποίο ορίζει πως η ΕΕ πρέπει να εγγυάται ότι η πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης διασφαλίζεται και ενισχύεται· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να λάβει υπόψη αυτή την πρωταρχική σημασία στην απόφασή της σχετικά με τη συμπερίληψη του μολύβδου στον κατάλογο των ουσιών που υπόκεινται σε αδειοδότηση στο παράρτημα XIV του κανονισμού για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH)· επαναλαμβάνει ότι ένα τέτοιο μέτρο θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα το κλείσιμο ή τη μετατόπιση πολλών βιοτεχνιών τομέων όπως ο κλάδος των βιτρό και τελικά θα επηρέαζε την αποκατάσταση της τεράστιας κληρονομιάς της Ένωσης και θα οδηγούσε στην εξαφάνιση πολλών παραδοσιακών γεωργικών παραγωγών· επιμένει στην ανάγκη για συμφιλίωση μεταξύ του απαιτούμενου επιπέδου προστασίας για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον και της διατήρησης της ευρωπαϊκής κληρονομιάς και ζητεί μόνιμη εξαίρεση του πολιτιστικού τομέα από τον προαναφερθέντα κανονισμό·
50.καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να ενισχύσουν τη συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις πολιτιστικές διαδρομές, με σκοπό την προώθηση των θεμελιωδών αξιών της πολιτιστικής πολυμορφίας, του διαπολιτισμικού διαλόγου και της βιώσιμης εδαφικής ανάπτυξης των λιγότερο γνωστών προορισμών, με παράλληλη διατήρηση, προστασία και αποκατάσταση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς αυτών των τόπων·
51.αναγνωρίζει την ψηφιοποίηση ως μέσο μεγιστοποίησης των οφελών της πολιτιστικής κληρονομιάς· τονίζει τις προκλήσεις που θέτει η ψηφιοποίηση στους ΤΚΠΔ και την ανάγκη τους για συνεχή επανεξέταση και αναμόρφωση των επιχειρηματικών μοντέλων, καθώς και για επανειδίκευση των εργαζομένων των ΤΚΠΔ· τονίζει ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση για την ψηφιοποίηση, τη διατήρηση και τη διαδικτυακή διαθεσιμότητα πολιτιστικού και δημιουργικού περιεχομένου και της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς μας· υπενθυμίζει τη σημασία της επένδυσης στον ψηφιακό γραμματισμό για όλους, μεταξύ άλλων ως μέσου απόλαυσης του πολιτισμού·
52.ζητά από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, κατά την αντιμετώπιση της ψηφιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς να λαμβάνουν υπόψη τις εξελίξεις που σχετίζονται με το μετασύμπαν, διατηρώντας την ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά όταν ουσιαστικά αναπαράγεται ή μεταφέρεται με οποιονδήποτε τρόπο στο μετασύμπαν·
53.σημειώνει ειδικότερα τη θετική συνεισφορά των ευρωπαϊκών κόμβων καινοτομίας και των εργαστηρίων δημιουργικής καινοτομίας, τα οποία στηρίζουν τους ευρωπαϊκούς βιομηχανικούς κλάδους όσον αφορά την ικανότητά τους για καινοτομία στους τομείς της ψηφιακής και της οπτικοακουστικής τεχνολογίας αντίστοιχα·
54.εκφράζει την ικανοποίησή του για την ενσωμάτωση της ομάδας «Πολιτισμός, δημιουργικότητα και πολυδεκτική κοινωνία» στο πρόγραμμα Ορίζων Ευρώπη, καθώς και για την αύξηση των προσκλήσεων για έρευνα και καινοτομία στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς και των ΤΚΠΔ, και εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη έναρξη της κοινότητας γνώσης και καινοτομίας (ΚΓΚ) για τον πολιτισμό και τη δημιουργικότητα, του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας (EIT)· προσβλέπει στα αποτελέσματα αυτών των προσκλήσεων υποβολής προτάσεων, ιδίως στη συμβολή που μπορεί να έχουν η έρευνα και η τεχνολογία στην ανάπτυξη ευρωπαϊκών διεθνών πολιτιστικών σχέσεων (ICR)·
55.ζητά από την Επιτροπή να προστατεύσει την πνευματική ιδιοκτησία του ψηφιοποιημένου ευρωπαϊκού τοπίου, η οποία πρέπει να παραμείνει ευρωπαϊκή·
56.εκφράζει τη λύπη του για τη σταδιακή εξάλειψη του πολιτιστικού περιεχομένου σε έντυπη μορφή και τις επιπτώσεις που έχει η εν λόγω τάση στον εκδοτικό τομέα, ιδίως στους μικρούς και μεσαίους εκδοτικούς οίκους και βιβλιοπωλεία·
Εξωτερική διάσταση και διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις
57.θεωρεί ότι ο πολιτισμός και ο διαπολιτισμικός διάλογος συμβάλλουν καθοριστικά στην προώθηση της αμοιβαίας κατανόησης εντός μιας κοινωνίας και μεταξύ διαφορετικών κοινωνιών, καθώς και στην αποκατάσταση της επικοινωνίας πέραν των γλωσσικών ορίων στη διεθνή σκηνή σε δύσκολα παγκόσμια πλαίσια, καταδεικνύοντας την αξία, τον σεβασμό και τη στήριξη της πολιτιστικής πολυμορφίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· τονίζει τον ρόλο της ΕΕ στην προώθηση ενός συνεχούς διαλόγου σχετικά με τις πολιτιστικές πολιτικές μεταξύ των κρατών μελών της και τρίτων χωρών, και καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν επαρκή χρηματοδότηση, προκειμένου να ενισχυθεί η διεθνής ικανότητα της ΕΕ στον τομέα του πολιτισμού και να δοθεί η δυνατότητα στους ευρωπαϊκούς ΤΚΠΔ, συμπεριλαμβανομένων μικρότερων οργανισμών και καλλιτεχνών, να δραστηριοποιηθούν διεθνώς·
58.καταδικάζει τη χρήση του πολιτισμού, μεταξύ άλλων μέσω των πολιτιστικών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων τους, ιδίως από αυταρχικές κυβερνήσεις, οι οποίες προσπαθούν να επαναπροσδιορίσουν τους διεθνείς κανόνες και αξίες αμφισβητώντας την οικουμενικότητά τους και να ασκήσουν την πολιτική τους επιρροή παραβιάζοντας την καλλιτεχνική και ακαδημαϊκή ελευθερία·
59.τονίζει τις δυνατότητες των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων της ΕΕ για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης σε τρίτες χώρες και των ξένων παρεμβάσεων προς την ΕΕ, και των εχθρικών αφηγημάτων κατά της ΕΕ σε ανελεύθερα και αυταρχικά καθεστώτα· καλεί την ΕΥΕΔ να αναλύσει την επικράτηση και την επιρροή κακόβουλων κρατικών φορέων στις ευρωπαϊκές διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις στις οποίες συμμετέχει η ΕΕ·
60.επισημαίνει τη διαφορά όσον αφορά τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, τον σχεδιασμό και την υλοποίηση προγραμμάτων και τη γενική φιλοσοφία μεταξύ των «πολιτιστικών σχέσεων» και της «πολιτιστικής διπλωματίας»· υπογραμμίζει ότι και οι δύο προσεγγίσεις μπορούν να συνυπάρχουν και να αλληλοσυμπληρώνονται, αλλά ότι η καθεμία εξυπηρετεί τελικά διαφορετικό σκοπό·
61.εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη σαφούς και συνεκτικής στρατηγικής της ΕΕ για τις ICR· ενθαρρύνει ένθερμα την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να ανταλλάσσουν τακτικά πρακτικές και διδάγματα και να αναπτύξουν, σε συνεργασία με τα Εθνικά Ιδρύματα Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUNIC) και τις ΟΚΠ σε τρίτες χώρες, συνεκτικές στρατηγικές, με βάση την κοινή αντίληψη για το τι συνιστά ICR, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την εφαρμογή τους και εξατομικευμένων κατευθυντήριων γραμμών για τις δραστηριότητες πολιτιστικών σχέσεων που θα υλοποιηθούν από τις αντιπροσωπείες της ΕΕ σε τρίτες χώρες και τις διπλωματικές αντιπροσωπείες των κρατών μελών· συνιστά αυτές οι στρατηγικές να επενδύουν στην προβολή και τη στρατηγική επικοινωνία σχετικά με την κοινή πολιτιστική κληρονομιά της ΕΕ και τη συνεισφορά της στην προώθηση της δημοκρατίας και των κοινών αξιών μας·
62.τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να συμμετάσχει στην ICR χρησιμοποιώντας τα δικά της μέσα, ώστε να παρουσιάσει μια πολιτιστική εικόνα της ΕΕ στην παγκόσμια σκηνή μεγαλύτερη από το άθροισμα των μερών της, συμπληρώνοντας έτσι το έργο των πολιτιστικών ιδρυμάτων των κρατών μελών στο εξωτερικό· ζητά την ανάπτυξη της αυτόνομης εργαλειοθήκης της ΕΕ για την ICR και την πολιτιστική διπλωματία της, με βάση την εμπειρία και τις εταιρικές σχέσεις με το EUNIC και τα πολιτιστικά ιδρύματα των κρατών μελών στο εξωτερικό, καθώς και με την κοινωνία των πολιτών και τους πολιτιστικούς τομείς τρίτων χωρών· τονίζει ότι οποιαδήποτε τέτοια εργαλειοθήκη θα πρέπει να εργάζεται για την υλοποίηση δραστηριοτήτων τόσο για την προώθηση του ευρωπαϊκού πολιτισμού στο εξωτερικό όσο και για την παροχή τεχνικής και υλικής ανάπτυξης ικανοτήτων και χρηματοδοτικής στήριξης στους ΤΠΔ σε τρίτες χώρες και θα πρέπει επομένως να υποστηρίζεται από επαρκή ίδιους πόρους και κονδύλια·
63.καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να εκπονήσουν μελέτη για να αξιολογήσουν τη σκοπιμότητα είτε της εισαγωγής ειδικού κεφαλαίου για τις ICR στον Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας (ΜΓΑΔΣ) — Η Ευρώπη στον κόσμο είτε της ενίσχυσης της εξωτερικής διάστασης του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη», ενδεχομένως μέσω της δημιουργίας ενός σκέλους αφιερωμένου στη χρηματοδότηση έργων ICR· παροτρύνει την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να διαθέσουν νέα χρηματοδότηση για τον σκοπό αυτό, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τυχόν νέες δράσεις δεν θα χρηματοδοτηθούν εις βάρος των υφιστάμενων προγραμμάτων·
64.παροτρύνει τα κράτη μέλη, την Επιτροπή και τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη κοινών θέσεων της ΕΕ σε πολυμερή φόρουμ και δίκτυα και, κατά περίπτωση, να εκφράζονται με μία φωνή σε θέματα που έχουν αντίκτυπο στις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις·
65.τονίζει την ανάγκη να είναι η ΕΕ πλήρως παρούσα στις πολιτιστικές εκδηλώσεις παγκοσμίως, ιδίως σε εκείνες που είναι παγκόσμιες, όπως η Παγκόσμια Έκθεση· ζητά να δοθεί η δυνατότητα στην ΕΕ να φιλοξενήσει μια Παγκόσμια Έκθεση, η οποία θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί σε διάφορα κράτη μέλη·
66.εκφράζει την ικανοποίησή του για τις συστάσεις που δημοσίευσε ο διαρθρωμένος διάλογος «Φωνές του πολιτισμού» για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις και καλεί την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να τις λάβουν δεόντως υπόψη κατά την ανάπτυξη των οικείων στρατηγικών για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις· ειδικότερα, παροτρύνει την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μια προσέγγιση από τη βάση προς την κορυφή, μια προσέγγιση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και μια διαπροσωπική προσέγγιση κατά την οικοδόμηση των πολιτιστικών τους σχέσεων με τρίτες χώρες, όπως επίσης να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν την στρατηγική τους για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις και τον προγραμματισμό σχεδίων τους λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες και τις απαιτήσεις των χωρών εταίρων τους και των τοπικών κοινοτήτων, αντιμετωπίζοντάς τις ως ισότιμους εταίρους· τονίζει ότι αυτές οι στρατηγικές θα πρέπει να ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τη συγκεκριμένη πολιτική και κοινωνικοοικονομική κατάσταση κάθε χώρας ή περιφέρειας εταίρου, αντί να συνιστά προϊόν μιας ενιαίας προσέγγισης για όλους· ζητά επαρκή χρηματοδότηση για την ICR στα τρέχοντα προγράμματα για τον πολιτισμό και την εκπαίδευση, τόσο μέσω των γεωγραφικών όσο και των θεματικών προγραμμάτων του ΜΓΑΔΣ· σημειώνει ότι η συνεργασία με τοπικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένων των διαπολιτισμικών και διαθρησκευτικών φορέων, είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση των σχέσεων που βασίζονται σε κοινές αξίες, όπως η ειρήνη, η ανεκτικότητα και η αμοιβαία κατανόηση, και για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των έργων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ·
67.εξαίρει το έργο που πραγματοποιούν τα πολιτιστικά ινστιτούτα και οργανισμοί των κρατών μελών καθώς και των ομάδων EUNIC στις τρίτες χώρες· ενθαρρύνει την περαιτέρω συνεργασία μεταξύ τους και την ανάπτυξη του δικτύου τους με τοπικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, με ιδιαίτερη έμφαση στα μικρότερα κράτη μέλη και στα κράτη μέλη με περιορισμένη ή καθόλου προβολή στο εξωτερικό, καθώς και στις ανάγκες τους για πολιτιστική εκπροσώπηση·
68.εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι αρκετές μονάδες της Επιτροπής και της ΕΥΕΔ συμμετέχουν σε εγκάρσιες εργασίες σχετικά με τις ICR· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να βελτιώσουν τους μηχανισμούς συντονισμού μεταξύ των ενδιαφερόμενων οντοτήτων, για παράδειγμα μέσω της δημιουργίας πιο συνεκτικών και ευθυγραμμισμένων μεθόδων εργασίας, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα, να αποφευχθεί η επικάλυψη δράσεων και να διασφαλιστεί η θεσμική μνήμη;
69.χαιρετίζει τη δημιουργία πολιτιστικών σημείων επαφής στις αντιπροσωπείες της ΕΕ· ενθαρρύνει τις αντιπροσωπείες της ΕΕ να ενισχύσουν τον ρόλο τους, να ενισχύσουν τις δεξιότητές τους και να τις ενσωματώσουν στις πολιτικές ομάδες τους και όχι στις ομάδες επικοινωνίας και εκδηλώσεων τους· ζητά να διατεθούν οι αναγκαίοι δημοσιονομικοί και ανθρώπινοι πόροι στις ομάδες ICR και πολιτιστικής διπλωματίας της ΕΕ στην έδρα της Επιτροπής και της ΕΥΕΔ, καθώς και στις αντιπροσωπείες της ΕΕ, προκειμένου να διευκολυνθεί και να ενισχυθεί η πολιτιστική συνεργασία με όλους τους σχετικούς τοπικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων οργανισμών, των ΟΚΠ και της ακαδημαϊκής κοινότητας σε τρίτες χώρες·
70.ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να ενσωματώσουν τις πολιτιστικές πολιτικές, τις ICR και την πολιτιστική διπλωματία στην κατάρτιση όλου του διπλωματικού προσωπικού τους, προκειμένου να αυξηθεί η ενημέρωση μεταξύ των διπλωματών των ICR ως βασικός, ανεξάρτητος τομέας στο πλαίσιο της δημόσιας διπλωματίας και να αναπτυχθούν οι κατάλληλες πολιτικές δεξιότητες στον τομέα των ICR και της πολιτιστικής διπλωματίας· προσβλέπει στα αποτελέσματα της νεοσύστατης ευρωπαϊκής διπλωματικής ακαδημίας, με βάση ένα πιλοτικό πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και στη δημοσίευση, τον Νοέμβριο, της μελέτης σκοπιμότητας που έχει παραγγείλει η ΕΥΕΔ·
71.χαιρετίζει τα πρώτα αποτελέσματα της προπαρασκευαστικής δράσης «Ευρωπαϊκοί χώροι πολιτισμού»· υπογραμμίζει τα θετικά αποτελέσματα των καινοτόμων μοντέλων συνεργασίας που αναλαμβάνουν οι εταίροι σχεδίων, ύστερα από μια πρόσκληση παρουσίασης ιδεών που δημιουργήθηκε από κοινού με τοπικούς ενδιαφερόμενους φορείς υπό το πνεύμα της ισότιμης εταιρικής σχέσης· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τη χρηματοδότηση αυτής της πολύ επιτυχημένης δράσης· ενθαρρύνει τους πολιτιστικούς φορείς στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες να διερευνήσουν περαιτέρω ρυθμίσεις συνεργασίας, όπως η συνδημιουργία κοινών έργων τέχνης και διεθνών συμπαραγωγών, προκειμένου να προωθηθεί η αμοιβαία διαγλωσσική και διασυνοριακή κατανόηση·
72.τονίζει ότι η ΕΕ έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει τις διεθνείς συμπράξεις πολιτιστικής συνεργασίας μέσω των εξόχως απόκεντρων περιοχών (ΕΑΠ) και των υπερπόντιων χωρών και εδαφών (ΥΧΕ) της που βρίσκονται σε γεωγραφικά, πολιτιστικά και γλωσσικά σταυροδρόμια σε ολόκληρο τον κόσμο· καλεί την ΕΕ να σχεδιάσει έργα διεθνούς πολιτιστικής συνεργασίας με τη συμμετοχή ΕΑΠ και ΥΧΕ, προκειμένου να προωθηθεί η περιφερειακή ολοκλήρωση και να δημιουργηθούν νέες συμπράξεις με τις χώρες εταίρους·
73.εμμένει στην ανάγκη να ενταθεί η καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις πρόσφατες διαβουλεύσεις της Επιτροπής στο πλαίσιο της προετοιμασίας ενός νέου σχεδίου δράσης για την παροχή ενός σαφούς, ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού πλαισίου για τη συνεισφορά της ΕΕ στην καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών, με στόχο τη διαταραχή των παράνομων δραστηριοτήτων και την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς στην ενιαία αγορά, στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για το οργανωμένο έγκλημα· ζητά καλύτερη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών σχετικά με τη διατήρηση και την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών·
74.υπενθυμίζει ότι η αρχαιολογική και πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ταυτότητας ενός λαού· καταδικάζει, στο πλαίσιο αυτό, την παράνομη απομάκρυνση και εμπορία πολιτιστικών αγαθών· χαιρετίζει τις προσπάθειες που καταβάλλουν ορισμένα κράτη μέλη για την επιστροφή των πολιτιστικών έργων και τεχνουργημάτων στον τόπο προέλευσής τους στο πλαίσιο της στρατηγικής εξωτερικής πολιτικής τους και προκειμένου να προωθήσουν την αμοιβαία κατανόηση για την πολιτιστική κληρονομιά της καθεμιάς, καθώς και να στηρίξουν την ανάπτυξη αυτόνομων πολιτιστικών πολιτικών στις τρίτες χώρες· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να στηρίξουν ενεργά τα εν λόγω κράτη μέλη στις διαπραγματευτικές τους διαδικασίες με τρίτες χώρες στο πλαίσιο μιας ολιστικής προσέγγισης και να στηρίξουν ενεργά τις προσπάθειες όλων των κρατών μελών όσον αφορά την προστασία και την αποκατάσταση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς τους, σύμφωνα με τη δήλωση MONDIACULT 2022·
75.υπενθυμίζει τη σημασία της προώθησης του πολιτισμού ως παράγοντα διευκόλυνσης της βιώσιμης ανάπτυξης, ο οποίος προσφέρει πολλές δυνατότητες για κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη· καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει τη συνεισφορά των παραγόντων πολιτισμού και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στη βιώσιμη ανάπτυξη μέσω της ενεργού συμμετοχής τους στον τακτικό διάλογο, σε επαγγελματικά δίκτυα και εταιρικές σχέσεις πολλαπλών ενδιαφερόμενων μερών, καθώς και μέσω δράσεων που χρηματοδοτούνται από τον ΜΓΑΔΣ στον τομέα του πολιτισμού· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να παρακολουθούν και να υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις στο Κοινοβούλιο σχετικά με την πορεία υλοποίησης των δράσεων για τη διεθνή πολιτιστική συνεργασία και τα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται στο πλαίσιο αυτό από τον ΜΓΑΔΣ·
76.υπενθυμίζει ότι, στο πλαίσιο των ΣΒΑ, η προώθηση και διαφύλαξη του πολιτισμού αποτελεί από μόνη της σκοπό, κυρίως όπως κατοχυρώνεται στους στόχους 4.7, 8.9 και 11.4, αλλά και βασικό παράγοντα για την υλοποίηση του θεματολογίου του ΟΗΕ με ορίζοντα το 2030· επισημαίνει την εγκάρσια φύση του πολιτισμού και των πολιτιστικών έργων, γεγονός που τους επιτρέπει να συνεισφέρουν θετικά στην επίτευξη όλων των ΣΒΑ· καλεί την Επιτροπή, τις αντιπροσωπείες της ΕΕ σε τρίτες χώρες και τα κράτη μέλη να διερευνήσουν περαιτέρω τις διασυνδέσεις μεταξύ των πολιτικών για τον πολιτισμό και του ίδιου του πολιτισμού, και της επίτευξης όλων των ΣΒΑ, μεταξύ άλλων μέσω της συμμετοχής καλλιτεχνών και εργαζομένων στον πολιτιστικό τομέα σε διάλογο χωρίς αποκλεισμούς, σε επαγγελματικά δίκτυα, σε ανταλλαγές και σε πολυμερείς εταιρικές σχέσεις, καθώς και μέσω της στήριξης των ΟΚΠ· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να οργανώσουν περισσότερες ενημερώσεις και ανταλλαγές απόψεων και πρακτικών προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθή υλοποίηση αυτών των κοινών προτεραιοτήτων·
77.επισημαίνει το δυναμικό του πολιτισμού και της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς ως φορέα επικοινωνίας, ανταλλαγών και ειρήνης, που προωθεί τη συμφιλίωση και την πρόληψη των συγκρούσεων· στο πλαίσιο αυτό, ενθαρρύνει την ενισχυμένη συνεργασία με την UNESCO για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και την ανάπτυξη διερευνητικών αποστολών·
78.καλεί την Επιτροπή να καταδικάσει απερίφραστα την καταστροφή της ιστορικής, καλλιτεχνικής και πολιτιστικής κληρονομιάς σε πρόσφατες συγκρούσεις, όπως επίσης τη συστηματική και πολιτικά ή ιδεολογικά στοχευμένη καταστροφή της ιστορικής, καλλιτεχνικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και την εξάλειψη των ταυτοτήτων και των πολιτισμών κυρίαρχων κρατών, λαών ή μειονοτήτων· υπενθυμίζει ότι η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς μπορεί να συνιστά έγκλημα πολέμου και παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και, στο πλαίσιο αυτό, υπενθυμίζει την ευθύνη προστασίας των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει τα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων όσον αφορά την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς τόσο μετά τις ένοπλες συγκρούσεις όσο και κατά τη διάρκειά τους· ζητά να συμπεριληφθεί η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς στις αποστολές και επιχειρήσεις της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας (ΚΠΑΑ) της ΕΕ μέσω της παροχής βοήθειας και κατάρτισης σε τοπικούς εταίρους για την αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα της ασφάλειας που επηρεάζουν την πολιτιστική κληρονομιά· ζητά στοχευμένες κυρώσεις κατά των ατόμων και των οντοτήτων που ευθύνονται για την καταστροφή, την βανδαλισμό ή την εμπορία πολιτιστικής κληρονομιάς, ως σημαντικό βήμα για τη θέσπιση αποτροπής και τη διασφάλιση της λογοδοσίας για τις εν λόγω πράξεις·
79.καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να παράσχουν τεχνική και υλική βοήθεια σε εταίρους στα κράτη μέλη και σε τρίτες χώρες για την ευαισθητοποίηση και την ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων και γνώσεων για τη διατήρηση και τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς, μεταξύ άλλων μέσω της συνεργασίας με οργανώσεις νεολαίας και εκπαιδευτικά ιδρύματα σε τρίτες χώρες·
80.προειδοποιεί την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ, τις αντιπροσωπείες της ΕΕ στις τρίτες χώρες και τα κράτη μέλη ότι η αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς που έχει καταστραφεί από πόλεμο σε τρίτες χώρες, η οποία χρηματοδοτείται από την ΕΕ, δεν θα πρέπει να ωφελεί επιθετικές πλευρές που κατηγορούνται για παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων, να νομιμοποιεί αυταρχικά καθεστώτα ή να κανονικοποιεί τις σχέσεις με αυτά·
81.ζητά από τα κράτη μέλη να λάβουν δεόντως υπόψη τη θέση του Κοινοβουλίου κατά την έγκριση του προγράμματος εργασιών στον πολιτιστικό τομέα 2023-2026·
°
°°
82.αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ(13.10.2022)
προς την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας
σχετικά με την εφαρμογή του νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου για τον πολιτισμό και της στρατηγικής της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις
()
Συντάκτης γνωμοδότησης: Nacho Sánchez Amor
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
έχοντας υπόψη τη σύμβαση της UNESCO του 2005 για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας της πολιτιστικής έκφρασης,
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 23ης Μαΐου 2018 σχετικά με την ανάγκη πρόταξης της πολιτιστικής κληρονομιάς στο σύνολο των πολιτικών της ΕΕ[24],
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 21ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με το πρόγραμμα εργασιών στον πολιτιστικό τομέα 2019-2022[25],
έχοντας υπόψη το άρθρο 8 παράγραφος 2 του Καταστατικού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Ρώμης,
έχοντας υπόψη τη Σύμβαση της Λευκωσίας σχετικά με τα ποινικά αδικήματα που αφορούν πολιτιστικά αγαθά,
έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας της 8ης Ιουνίου 2016 με τίτλο «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις» (JOIN(2016)0029),
έχοντας υπόψη το άρθρο 167 παράγραφοι 3 και 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),
έχοντας υπόψη το έγγραφο με τίτλο «Shared Vision, Common Action: A Stronger Europe – A Global Strategy for the European Union’s Foreign and Security Policy» (Κοινό όραμα, κοινή δράση: μια ισχυρότερη Ευρώπη – Μια συνολική στρατηγική για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης) που παρουσίασε στις 28 Ιουνίου 2016 η Αντιπρόεδρος της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας,
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 22ας Ιανουαρίου 2018 σχετικά με την ολοκληρωμένη προσέγγιση έναντι των εξωτερικών συγκρούσεων και κρίσεων,
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 7ης Ιουνίου 2019 σχετικά με μια στρατηγική προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις και ένα πλαίσιο δράσης[26],
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 21ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την προσέγγιση της ΕΕ για την πολιτιστική κληρονομιά σε συγκρούσεις και κρίσεις,
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Ιουλίου 2017 με θέμα «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις»[27],
έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 30ής Απριλίου 2015 σχετικά με την καταστροφή τόπων πολιτισμικής σημασίας που διαπράττεται από το Ισλαμικό Κράτος (ISIS/Da’esh)[28] και της 10ης Μαρτίου 2022 σχετικά με την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς στο Ναγκόρνο Καραμπάχ[29],
έχοντας υπόψη τις κοινές κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης και των εθνικών ιδρυμάτων πολιτισμού της ΕΕ που δημοσιεύθηκαν τον Ιανουάριο του 2021,
έχοντας υπόψη την προπαρασκευαστική δράση για τον πολιτισμό στις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ και τις συστάσεις της,
έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών,
έχοντας υπόψη το ψήφισμα CM/Res(2010)53 του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με τη σύναψη διευρυμένης επιμέρους συμφωνίας (ΔΕΣ) για τη διευκόλυνση της στενότερης συνεργασίας όσον αφορά τις πολιτιστικές διαδρομές,
Α.λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πολιτισμός έχει μεγάλες δυνατότητες να προωθήσει τις ανθρωπιστικές αξίες της ΕΕ, να εδραιώσει την ταυτότητά της και να συμβάλει στην εκπλήρωση των στόχων της σε παγκόσμιο επίπεδο·
Β.λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πολιτισμός αποτελεί βασικό παράγοντα στην αντιμετώπιση των μεγάλων παγκόσμιων προκλήσεων και, εάν εκληφθεί ως μια ελεύθερη ροή ιδεών και δημιουργιών από τη βάση προς την κορυφή, συνιστά επίσης θεμελιώδες εργαλείο για την ειρήνη και την πρόληψη των συγκρούσεων και πηγή σταθερότητας και αναζωογόνησης σε κάθε εύθραυστο πλαίσιο·
Γ.λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πολιτισμός αποτελεί έναν από τους πιο πολύτιμους μοχλούς της κοινωνικής συνοχής, των διαπολιτισμικών συναντήσεων και της βιώσιμης κοινωνικής, οικονομικής και ανθρώπινης ανάπτυξης, και μπορεί να προωθήσει την αμοιβαία κατανόηση μεταξύ λαών και εθνών παγκοσμίως·
Δ.λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πολιτισμός έχει βαθιές ρίζες στις τοπικές πραγματικότητες και αποτελεί βασικό καθοριστικό παράγοντα των κοινωνικών και προσωπικών δεσμών σε πολλές από τις χώρες και περιοχές εταίρους της ΕΕ, μεταξύ άλλων στην Αφρική, τη Λατινική Αμερική, την Ασία και τις ανατολικές και νότιες γειτονικές χώρες της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη βαθιάς κατανόησης αυτών των πραγματικοτήτων και η πλήρης συνεκτίμησή τους θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ενίσχυση του ολοκληρωμένου και δίκαιου χαρακτήρα των εταιρικών σχέσεων της ΕΕ και στην αύξηση της όλης αποτελεσματικότητας της εξωτερικής δράσης της ΕΕ·
Ε.λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτιστική πολυμορφία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την πρόληψη των συγκρούσεων, τη συμφιλίωση και την καταπολέμηση του εξτρεμισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες της ΕΕ για την ενίσχυση των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων και της πολιτιστικής διπλωματίας θα πρέπει να επιδιώκουν την προώθηση αξιών όπως η αλληλεγγύη και η αδελφοσύνη, με τη συμμετοχή φορέων σε όλα τα επίπεδα των δημόσιων θεσμών και της κοινωνίας των πολιτών·
ΣΤ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ομογένειες τρίτων χωρών στην ΕΕ και οι ευρωπαϊκές ομογένειες σε τρίτες χώρες μπορούν να αποτελέσουν σημαντικούς παράγοντες για την ενίσχυση των πολιτιστικών σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και άλλων χωρών·
Ζ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ δημιούργησε το 1993 ένα ειδικό σύστημα, γνωστό ως «πολιτιστική εξαίρεση», προκειμένου να προστατεύσει τα πολιτιστικά αγαθά και τις υπηρεσίες από τους κανόνες του ελεύθερου εμπορίου, καθώς ο πολιτισμός δεν θα πρέπει να θεωρείται εμπορικό αγαθό και δεν θα πρέπει να υπόκειται στις ανάγκες της αγοράς·
Η.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σαφώς στοχοθετημένοι πόροι για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις θα ενισχύσουν σημαντικά την ικανότητά τους να αναπτυχθούν πλήρως·
Θ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαπολιτισμικές σχέσεις της ΕΕ αποτελούν πολύτιμη συνιστώσα της διπλωματικής εργαλειοθήκης·
Ι.λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ πρέπει να συμμετέχει στις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις χρησιμοποιώντας τα δικά της μέσα για να διαμορφώσει το πολιτιστικό πρόσωπο της ΕΕ παγκοσμίως και να συμπληρώνει το έργο των πολιτιστικών ιδρυμάτων των κρατών μελών στο εξωτερικό, καθώς και να διασφαλίζει τη διάθεση επαρκών πόρων και κονδυλίων για την επίτευξη αυτού του στόχου·
ΙΑ.λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 167 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ αναφέρει ότι «η Ένωση και τα κράτη μέλη ευνοούν τη συνεργασία με τις τρίτες χώρες και τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς στη σφαίρα του πολιτισμού, και ειδικότερα με το Συμβούλιο της Ευρώπης»·
ΙΒ.λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ανελεύθερα και αυταρχικά καθεστώτα επιχειρούν να επαναπροσδιορίσουν τους διεθνείς κανόνες και αξίες, αμφισβητώντας την καθολικότητά τους και ισχυριζόμενα ότι αποτελούν όπλο πολιτιστικής ηγεμονίας που έχει αναπτύξει η ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα καθεστώτα αυτά προσπαθούν να παρουσιάσουν την ΕΕ ως έναν νεοαποικιακό παράγοντα στην παγκόσμια ρητορική τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ενέργειες των εν λόγω καθεστώτων έχουν ευρύτατο αντίκτυπο παγκοσμίως και επιδιώκουν τον επαναπροσδιορισμό των διεθνών κανόνων και της πολυμερούς προσέγγισης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα καθεστώτα αυτά, με το πρόσχημα της πολιτιστικής συνεργασίας, θέτουν σε εφαρμογή επιχειρήσεις επιρροής, προκειμένου να διαμορφώσουν ή να αποπροσανατολίσουν τον ευρωπαϊκό δημόσιο διάλογο, να υπονομεύσουν τις ευρωπαϊκές δημοκρατικές αξίες και να παρουσιάσουν εαυτά με θετικό τρόπο· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ταξίδια σε αυταρχικές χώρες για την ανάπτυξη πολιτιστικών έργων μπορεί να εκθέσουν τους πολιτιστικούς φορείς σε κακόβουλες επιρροές· λαμβάνοντας υπόψη ότι, για να καταπολεμηθούν οι ισχυρισμοί των καθεστώτων αυτών, είναι απαραίτητο η ΕΕ να επενδύσει περαιτέρω σε εκστρατείες στρατηγικής επικοινωνίας και προβολής για την προώθηση των κοινών αξιών και της πολιτιστικής κληρονομιάς·
ΙΓ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο συγκρούσεων και πολέμων παγκοσμίως, έχουν σημειωθεί επιθέσεις κατά της πολιτιστικής κληρονομιάς· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς καθιστά τις κοινότητες πιο ευάλωτες και περιορίζει την άσκηση του δικαιώματός τους στην ελευθερία της πίστης, της σκέψης και της έκφρασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εσκεμμένες επιθέσεις κατά της πολιτιστικής κληρονομιάς στη διάρκεια ένοπλων συγκρούσεων θεωρούνται εγκλήματα πολέμου βάσει του διεθνούς δικαίου·
1.αναγνωρίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να εφαρμόσουν την κοινή ανακοίνωση με τίτλο «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις», αποδεικνύοντας την προστιθέμενη αξία της ΕΕ και προωθώντας την πολιτιστική συνεργασία και τις πολιτιστικές σχέσεις με τις χώρες εταίρους καθώς και τις προσπάθειές τους να αναπτύξουν ένα στενότερο μοντέλο συνεργασίας με τα κράτη μέλη, τα εθνικά ιδρύματα πολιτισμού στην ΕΕ (EUNIC) και τους ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς από την ΕΕ και τις χώρες εταίρους της·
2.ενθαρρύνει την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να λάβουν υπόψη την προστιθέμενη αξία της συμμετοχής των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στις προσπάθειες για την προώθηση των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων της ΕΕ, και να τονώσουν την αποτελεσματική συμμετοχή των εν λόγω φορέων στο πλαίσιο αυτό·
3.υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης των συνεργειών και της συμπληρωματικότητας μεταξύ των δράσεων που αναλαμβάνονται από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της σε τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων μέσω των διπλωματικών και προξενικών αντιπροσωπειών τους και του δικτύου EUNIC·
4.παροτρύνει τα κράτη μέλη, την Επιτροπή και τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη κοινών θέσεων της ΕΕ σε πολυμερή φόρουμ και δίκτυα και, κατά περίπτωση, να εκφράζονται με μία φωνή σε θέματα που έχουν αντίκτυπο στις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις·
5.καλεί το Συμβούλιο, την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να ενσωματώσουν τον πολιτισμό ως στρατηγικό πυλώνα σε όλους τους τομείς της πολιτικής που αφορούν την εξωτερική δράση της ΕΕ· υποστηρίζει τη συμπερίληψη του πολιτισμού σε όλες τις υφιστάμενες και μελλοντικές διμερείς και πολυμερείς συμφωνίες, με τον δέοντα σεβασμό στις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο της σύμβασης της UNESCO για την πολιτιστική πολυμορφία· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις στις τακτικές εκθέσεις τους για την εξωτερική πολιτική·
6.επισημαίνει ότι ο ευρωπαϊκός πολιτισμός θα μπορούσε να εκπροσωπηθεί και να προσδιοριστεί καλύτερα μέσω μιας κοινής και ενοποιημένης εικόνας της ΕΕ σε παγκόσμιο επίπεδο, η οποία να υπερβαίνει την εικόνα διαφορετικών ιδιαίτερων πολιτισμών των κρατών μελών της ΕΕ ή ενός συνόλου αυτών των πολιτισμών·
7.χαιρετίζει τη δημιουργία σημείων επαφής στις αντιπροσωπείες της ΕΕ, την ανάπτυξη της Πλατφόρμας πολιτιστικών σχέσεων και την κοινή εφαρμογή προγραμμάτων που επιτρέπουν στους πολιτιστικούς φορείς και στους δημόσιους ενδιαφερόμενους να αναπτύσσουν καινοτόμες ιδέες και συγκεκριμένα έργα, να χρηματοδοτούν πολιτιστικές σχέσεις και να διευκολύνουν τα δίκτυα, καθώς και να μοιράζονται εμπειρογνωμοσύνη και βέλτιστες πρακτικές·
8.καλεί την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να ενισχύσουν τη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης, λεηλασίας και καταστροφής πολιτιστικών αγαθών· παροτρύνει την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να στηρίξουν τις δράσεις των κρατών μελών για τον επαναπατρισμό κλεμμένων ή λεηλατημένων πολιτιστικών τεχνουργημάτων σε όλο τον κόσμο στις χώρες καταγωγής τους ή στους πρώην ιδιοκτήτες τους, κατά τρόπο που να υιοθετεί μια τεκμηριωμένη προσέγγιση που βασίζεται στην αμοιβαία κατανόηση· καλεί τις τρίτες χώρες να σέβονται πλήρως τον ιστορικό και πολιτιστικό χαρακτήρα των πολιτιστικών μνημείων και συμβόλων, και ιδίως όσων έχουν χαρακτηριστεί τοποθεσίες παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO·
9.ζητεί από το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να ενισχύσουν την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς σε εμπόλεμες ζώνες, για παράδειγμα παρέχοντας στήριξη έκτακτης ανάγκης για τη διατήρησή της και εξετάζοντας το ενδεχόμενο θέσπισης στοχευμένων κυρώσεων κατά των ατόμων και των οντοτήτων που ευθύνονται για την καταστροφή ή τον βανδαλισμό, την εμπορία ή την παραποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, ως σημαντικό βήμα για τη θέσπιση αποτροπής και τη διασφάλιση της λογοδοσίας για τέτοιες πράξεις· ζητεί να συμπεριληφθεί η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς στις αποστολές και επιχειρήσεις της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας (ΚΠΑΑ) της ΕΕ μέσω της παροχής βοήθειας και κατάρτισης σε τοπικούς εταίρους για την αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα της ασφάλειας που επηρεάζουν την πολιτιστική κληρονομιά·
10.τονίζει τη σημασία της ενσωμάτωσης της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς στις διάφορες φάσεις των συγκρούσεων· ζητεί τη συστηματικότερη συμμετοχή πολιτιστικών φορέων σε κοινές αναλύσεις συγκρούσεων για χώρες που κινδυνεύουν από ή αντιμετωπίζουν συγκρούσεις ή αστάθεια· ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην προστασία και τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς σε όλα τα πολυμερή φόρουμ, μεταξύ άλλων μετά από συγκρούσεις και κρίσεις, καθώς μπορεί να συμβάλει στην προστασία της ταυτότητας, στην ανάπτυξη αμοιβαίας κατανόησης και στη δημιουργία των θεμελίων για βιώσιμη ανάκαμψη, συμφιλίωση και διαρκή ειρήνη σε μετασυγκρουσιακά περιβάλλοντα·
11.τονίζει τις δυνατότητες των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων της ΕΕ για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης σε τρίτες χώρες και των ξένων παρεμβάσεων προς την ΕΕ, και των εχθρικών αφηγημάτων κατά της ΕΕ σε ανελεύθερα και αυταρχικά καθεστώτα· καλεί την ΕΥΕΔ να αναλύσει την επικράτηση και την επιρροή κακόβουλων κρατικών φορέων στις ευρωπαϊκές διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις στις οποίες συμμετέχει η ΕΕ·
12.υπενθυμίζει, για παράδειγμα, τις προσπάθειες της Κίνας να ασκήσει πίεση και λογοκρισία στο μουσείο της Νάντης σε σχέση με μια έκθεση για τον Τζένγκις Χαν που είχε αρχικά προγραμματιστεί για το 2020 ή τον ρόλο που διαδραματίζουν τα ινστιτούτα Κομφούκιος στη διευκόλυνση της Κίνας να ασκεί αυστηρό έλεγχο σε όλα τα θέματα που σχετίζονται με την Κίνα στον τομέα της έρευνας και της διδασκαλίας, γεγονός που συνιστά παραβίαση της συνταγματικής προστασίας της ακαδημαϊκής ελευθερίας και αυτονομίας·
13.καταδικάζει την εσκεμμένη καταστροφή πολιτιστικών χώρων στην Ουκρανία ως αποτέλεσμα του απρόκλητου και παράνομου ρωσικού επιθετικού πολέμου· επαινεί τις προσπάθειες εθελοντών, επιμελητών μουσείων και εργαζομένων στον πολιτιστικό τομέα στην Ουκρανία, καθώς και στα κράτη μέλη της ΕΕ, για τη διάσωση και την προστασία έργων τέχνης και τεχνουργημάτων που ανήκουν στην Ουκρανία· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να στηρίξουν τις προσπάθειες αυτές για τη διατήρηση και την αποκατάσταση των πολιτιστικών χώρων που υπέστησαν βλάβη ή καταστράφηκαν, και να συνεργαστούν με διεθνείς οργανισμούς για να πιέσουν τη Ρωσία να επιστρέψει τεχνουργήματα που εκλάπησαν από την Ουκρανία·
14.καταδικάζει τη συνεχιζόμενη πολιτική του Αζερμπαϊτζάν να διαγράφει και να αρνείται την ύπαρξη της αρμενικής πολιτιστικής κληρονομιάς εντός και πέριξ του Ναγκόρνο Καραμπάχ, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και της απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου της 7ης Δεκεμβρίου 2021· καταδικάζει περαιτέρω τη νέα επίθεση του Αζερμπαϊτζάν κατά της Αρμενίας, η οποία θέτει περαιτέρω σε κίνδυνο την αρμενική πολιτιστική κληρονομιά· καλεί την ΕΕ να ασκήσει ενεργό πίεση στο Αζερμπαϊτζάν για την παύση των εχθροπραξιών και να συμμετάσχει στις προσπάθειες για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς που κινδυνεύει στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ιδίως με την ανάπτυξη μηχανισμών για τη διευκόλυνση της διερευνητικής αποστολής της UNESCO·
15.καλεί τις τουρκικές αρχές να σέβονται πλήρως τον ιστορικό και πολιτιστικό χαρακτήρα των πολιτιστικών και θρησκευτικών μνημείων και συμβόλων, και ιδίως εκείνων που έχουν χαρακτηριστεί τοποθεσίες παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO· καλεί την Τουρκία να σέβεται πλήρως τη διεθνή υποχρέωσή της να προστατεύει μνημεία αλεβικής, χριστιανικής, αρμενικής, ποντιακής και εβραϊκής καταγωγής·
16.τονίζει την ανάγκη να είναι η ΕΕ πλήρως παρούσα στις πολιτιστικές εκδηλώσεις παγκοσμίως, ιδίως σε εκείνες που είναι παγκόσμιες, όπως η Παγκόσμια Έκθεση· ζητεί να δοθεί η δυνατότητα στην ΕΕ να φιλοξενήσει μια Παγκόσμια Έκθεση, η οποία θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί σε διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ·
17.υπογραμμίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η συνεργασία για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις μεταξύ της Επιτροπής και της ΕΥΕΔ με την EUNIC, καθώς και με ομοϊδεάτες εταίρους και διεθνείς οργανισμούς, όπως η UNESCO, για παράδειγμα μέσω της διάθεσης πρόσθετων χρηματοδοτικών πόρων· τονίζει την ανάγκη να επικεντρωθεί η ΕΕ ιδίως στις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις με την Αφρική και τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, καθώς και με τα Δυτικά Βαλκάνια και τις ανατολικές και νότιες γειτονικές χώρες της ΕΕ, χωρίς να παραβλέπονται άλλοι εταίροι·
18.καλεί την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να ενισχύσουν περαιτέρω τον ρόλο των αντιπροσωπειών της ΕΕ στις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις της ΕΕ και των σημείων επαφής της, με στόχο τον καλύτερο συντονισμό της πολιτιστικής προβολής και συνεργασίας της ΕΕ στις χώρες εταίρους, μεταξύ άλλων με τη διάθεση των αναγκαίων πόρων, με την ενίσχυση των ειδικών δεξιοτήτων των σημείων επαφής που απαιτούνται για την εκτέλεση των καθηκόντων τους στο ανώτατο επίπεδο και με την ανάπτυξη ενός ειδικά προσαρμοσμένου καταλόγου δραστηριοτήτων και προγραμμάτων διεθνών πολιτιστικών σχέσεων που θα πρέπει να εφαρμόζουν οι αντιπροσωπείες της ΕΕ με τους κατάλληλους πόρους·
19.ζητεί την ανάπτυξη στρατηγικών που θα βασίζονται στις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις για τις αντιπροσωπείες της ΕΕ και άλλους παράγοντες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του EUNIC, στις σχέσεις τους με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς όπως η UNESCO, το Συμβούλιο της Ευρώπης, η Ιντερπόλ, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τελωνείων και το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων· ζητεί οι στρατηγικές αυτές να ενστερνίζονται την ευρωπαϊκή πολιτιστική πολυμορφία, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών γλωσσών, και να περιλαμβάνουν δράσεις για την προώθηση του σεβασμού των μειονοτήτων και της πολιτιστικής πολυμορφίας παγκοσμίως·
20.καλεί την ΕΕ, με τα μέσα που διατίθενται στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών της προγραμμάτων σε χώρες εταίρους, να επενδύσει σε, και να συνεργαστεί με, οργανώσεις νεολαίας και εκπαιδευτικά ιδρύματα για την αύξηση της ευαισθητοποίησης και την ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων και γνώσεων για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς·
21.ζητεί να διατεθούν οι αναγκαίοι δημοσιονομικοί και ανθρώπινοι πόροι στις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις και την πολιτιστική διπλωματία της ΕΕ, προκειμένου να ενισχυθεί η σχετική δράση της ΕΕ, και ζητεί την αύξηση της πολιτιστικής συνεργασίας με τοπικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων θεσμικών οργάνων, των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και του ακαδημαϊκού κόσμου σε τρίτες χώρες·
22.καλεί την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να εξετάσουν τη σκοπιμότητα της εισαγωγής ειδικού κεφαλαίου για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις στον Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Η Ευρώπη στον κόσμο, στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αξιολόγησης του μέσου, μεταξύ άλλων όσον αφορά την ανάκαμψη, την προστασία, την αποκατάσταση και την προώθηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς και τη συνέχιση των προγραμμάτων πολιτιστικών ανταλλαγών μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών σε καταστάσεις συγκρούσεων·
23.καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει περαιτέρω τη διεθνή διάσταση των προγραμμάτων της ΕΕ (Erasmus, Ορίζων, ειδικά προγράμματα αντιπροσωπειών, προγράμματα ανταλλαγών και παγκόσμιο πρόγραμμα ηγετικής θέσης), να παράσχει επαρκείς χρηματοδοτικούς πόρους και να προωθήσει το πρόγραμμα «artist-in-residence» στην ΕΕ· ζητεί την εμβάθυνση της συνεργασίας σε πολιτιστικά προγράμματα με ομοϊδεάτες εταίρους, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης και η διευρυμένη μερική συμφωνία του για τις πολιτιστικές διαδρομές, με στόχο την εδραίωση των πολιτιστικών σχέσεων με τρίτες χώρες και την προώθηση της πολιτιστικής πολυμορφίας και του διαπολιτισμικού διαλόγου· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν τα προγράμματα της ΕΕ στους τομείς του πολιτισμού ως κύριο στοιχείο αντιμετώπισης της παραπληροφόρησης και των ξένων παρεμβάσεων σε τρίτες χώρες·
24.ζητεί την επικαιροποίηση της κοινής ανακοίνωσης με τίτλο «Προς μια στρατηγική της ΕΕ του 2016 για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις» με σκοπό τη θέσπιση μιας συνεκτικής μόνιμης ενωσιακής διάστασης σε διαρθρωτικό και θεσμικό επίπεδο και την ανάπτυξη και εφαρμογή μιας γενικής μακροπρόθεσμης στρατηγικής που θα ενσωματωθεί μόνιμα και οριζόντια στην εργαλειοθήκη εξωτερικής δράσης της ΕΕ·
25.ζητεί να αναπτυχθεί η ιδία αυτόνομη εργαλειοθήκη της ΕΕ για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις και την πολιτιστική διπλωματία της, η οποία θα αντλεί από την εμπειρία και τις εταιρικές σχέσεις του EUNIC και των πολιτιστικών ιδρυμάτων των κρατών μελών στο εξωτερικό, με δραστηριότητες πολιτιστικής διπλωματίας και διεθνών πολιτιστικών σχέσεων που θα βασίζονται σε εκδηλώσεις που θα οργανωθούν σε ένα πλαίσιο πολιτιστικής συνεργασίας και συνδημιουργίας, με την ενεργό συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και των πολιτιστικών τομέων των κοινωνιών τρίτων χωρών·
26.τονίζει ότι η εν λόγω εργαλειοθήκη θα μπορούσε να βοηθήσει στην προώθηση του ευρωπαϊκού πολιτισμού και τρόπου ζωής και στην παροχή ενωσιακής βοήθειας για την ανάπτυξη τεχνικών και υλικών, καθώς και οικονομικής στήριξης στους πολιτιστικούς, δημιουργικούς και καινοτόμους τομείς των κοινωνιών των πολιτών τρίτων χωρών· υπογραμμίζει ότι αυτή η εργαλειοθήκη θα πρέπει να περιλαμβάνει την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς στην εξωτερική δράση της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς των μειονοτήτων, της προώθησης του διαπολιτισμικού διαλόγου και της βιώσιμης εδαφικής ανάπτυξης των λιγότερο γνωστών πολιτιστικών τουριστικών προορισμών μέσω της δημιουργίας μιας πρωτοβουλίας «100 τουριστικοί τόποι της ΕΕ» με 100 τόπους ενδιαφέροντος από όλα τα κράτη μέλη, και ότι η εργαλειοθήκη θα πρέπει να προωθεί την κινητικότητα των καλλιτεχνών και των επαγγελματιών του πολιτιστικού τομέα μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Ημερομηνία έγκρισης |
13.10.2022 |
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
56 3 2 |
||
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Alexander Alexandrov Yordanov, Maria Arena, Petras Auštrevičius, Traian Băsescu, Fabio Massimo Castaldo, Włodzimierz Cimoszewicz, Katalin Cseh, Anna Fotyga, Michael Gahler, Bernard Guetta, Sandra Kalniete, Dietmar Köster, Andrius Kubilius, Miriam Lexmann, Leopoldo López Gil, Jaak Madison, Claudiu Manda, Lukas Mandl, Thierry Mariani, Pedro Marques, Marisa Matias, Sven Mikser, Matjaž Nemec, Κώστας Παπαδάκης, Tonino Picula, Manu Pineda, Giuliano Pisapia, Thijs Reuten, Nacho Sánchez Amor, Isabel Santos, Jacek Saryusz-Wolski, Mounir Satouri, Dominik Tarczyński, Dragoş Tudorache, Hilde Vautmans, Harald Vilimsky, Viola von Cramon-Taubadel, Witold Jan Waszczykowski, Charlie Weimers, Isabel Wiseler-Lima, Željana Zovko |
|||
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Markéta Gregorová, Christophe Grudler, Evin Incir, Μανώλης Κεφαλογιάννης, Arba Kokalari, Andrey Kovatchev, Γεώργιος Κύρτσος, Sergey Lagodinsky, Pierfrancesco Majorino, Juozas Olekas, Tom Vandenkendelaere, Mick Wallace |
|||
Αναπληρωτές (άρθρο 209 παρ. 7) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Asim Ademov, Bas Eickhout, Andrzej Halicki, Javier Moreno Sánchez, Piernicola Pedicini, Ramona Strugariu, Miguel Urbán Crespo, Juan Ignacio Zoido Álvarez |
ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ
ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
56 |
+ |
ECR |
Anna Fotyga, Jacek Saryusz‑Wolski, Dominik Tarczyński, Witold Jan Waszczykowski |
NI |
Fabio Massimo Castaldo |
PPE |
Asim Ademov, Alexander Alexandrov Yordanov, Traian Băsescu, Michael Gahler, Andrzej Halicki, Sandra Kalniete, Μανώλης Κεφαλογιάννης, Arba Kokalari, Andrey Kovatchev, Andrius Kubilius, Miriam Lexmann, Leopoldo López Gil, Lukas Mandl, Tom Vandenkendelaere, Isabel Wiseler‑Lima, Juan Ignacio Zoido Álvarez, Željana Zovko |
RENEW |
Petras Auštrevičius, Katalin Cseh, Christophe Grudler, Bernard Guetta, Γεώργιος Κύρτσος, Ramona Strugariu, Dragoş Tudorache, Hilde Vautmans |
S&D |
Maria Arena, Włodzimierz Cimoszewicz, Evin Incir, Dietmar Köster, Pierfrancesco Majorino, Claudiu Manda, Pedro Marques, Sven Mikser, Javier Moreno Sánchez, Matjaž Nemec, Juozas Olekas, Tonino Picula, Giuliano Pisapia, Thijs Reuten, Isabel Santos, Nacho Sánchez Amor |
THE LEFT |
Marisa Matias, Manu Pineda, Miguel Urbán Crespo, Mick Wallace |
VERTS/ALE |
Bas Eickhout, Markéta Gregorová, Sergey Lagodinsky, Piernicola Pedicini, Mounir Satouri, Viola vonCramon‑Taubadel |
3 |
- |
NI |
Κώστας Παπαδάκης |
ECR |
Charlie Weimers |
ID |
Thierry Mariani |
2 |
0 |
ID |
Jaak Madison, Harald Vilimsky |
Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:
+:υπέ
-:κατά
0:αποχή
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ(17.10.2022)
προς την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας
σχετικά με την εφαρμογή του νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου για τον πολιτισμό και της στρατηγικής της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις
()
Συντάκτρια γνωμοδότησης: Sabine Verheyen
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
Α.λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πολιτισμός και η πρόσβαση σε αυτόν είναι θεμελιώδη για την ελευθερία και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
Β.λαμβάνοντας υπόψη ότι, δυνάμει της Διακήρυξης της Ρώμης του 2021, οι υπουργοί Πολιτισμού της G20 όλων των κρατών μελών δεσμεύτηκαν για δράσεις με στόχο την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς που διατρέχει κίνδυνο σε περιοχές κρίσης και αναγνώρισαν τις μεγάλες δυνατότητες της πολιτιστικής κληρονομιάς να προωθήσει τη δράση για το κλίμα και τη βιώσιμη ανάπτυξη·
Γ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση COVID-19 κατέδειξε ότι οι τομείς του πολιτισμού και της δημιουργικότητας, που συνιστούν συνήθως φορείς κοινωνικής συνοχής, συγκαταλέγονται στους πλέον ευάλωτους τομείς·
1.επιβεβαιώνει εκ νέου ότι ο πολιτισμός αποτελεί βασικό στοιχείο της ανθρώπινης ανάπτυξης, κινητήρια δύναμη της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και αναπόσπαστη συνιστώσα της κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής διάστασής της· υπενθυμίζει ότι ο πολιτισμός μπορεί να δημιουργήσει θέσεις εργασίας, να τονώσει την ανάπτυξη και να προωθήσει μακροπρόθεσμες κοινωνικές αλλαγές και πρόοδο, συμβάλλοντας στη σταθερότητα και τη βιωσιμότητα των κοινοτήτων και στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής· υπενθυμίζει ότι ο πολιτισμός είναι καθοριστικός για την υλοποίηση της δέσμευσης του θεματολογίου των Ηνωμένων Εθνών για το 2030, ώστε να διασφαλιστεί ότι κανείς δεν θα μείνει στο περιθώριο· ζητεί να ενισχυθεί η συμβολή των πολιτιστικών φορέων στη βιώσιμη ανάπτυξη μέσω της αναγνώρισης των δημιουργών, των καλλιτεχνών και των πολιτιστικών και δημιουργικών φορέων ως επαγγελματιών εργαζομένων, της συμμετοχής σε ενισχυμένο και χωρίς αποκλεισμούς διάλογο, επαγγελματικών δικτύων, ανταλλαγών και πολυμερών συμπράξεων, καθώς και στήριξης των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών· υπογραμμίζει την ανάγκη να ενισχυθεί ο διπλωματικός ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως παγκόσμιου πολιτιστικού εταίρου σύμφωνα με το πνεύμα των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης· υπογραμμίζει ότι οι ανταλλαγές νέων, η αδελφοποίηση πόλεων και οι εταιρικές συμπράξεις είναι σημαντικά μέσα ενθάρρυνσης της διαπολιτισμικής κατανόησης και θα πρέπει να προωθούνται από την ΕΕ στις αναπτυξιακές και εξωτερικές πολιτικές της· επιβεβαιώνει την ανάγκη να διευκολυνθούν οι διεθνείς ανταλλαγές με στόχο την ενίσχυση των πολιτιστικών σχέσεων και την εξάλειψη των εμποδίων για την κινητικότητα στον πολιτιστικό τομέα·
2.επαναλαμβάνει ότι ο πολιτισμός και η πολιτιστική κληρονομιά, συμπεριλαμβανομένης της διεθνούς πολιτιστικής συνεργασίας, αποτελούν μοχλό για την προώθηση των αξιών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ειρήνης, της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών ελευθεριών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ισότητας των φύλων, προσφέροντας στην ΕΕ, τα κράτη μέλη της και τις χώρες εταίρους την ευκαιρία να διδαχθούν από τους πολιτισμούς, τις ορθές πρακτικές και την τεχνογνωσία, να τονώσουν την ανάπτυξη των κλάδων του πολιτισμού και της δημιουργικότητας, και να προωθήσουν την ανοχή, τον διαπολιτισμικό και διαθρησκευτικό διάλογο και την αμοιβαία κατανόηση·
3.υπογραμμίζει ότι πρέπει να διασφαλιστεί η πρόσβαση στον πολιτισμό και την εκπαίδευση για τα άτομα με αναπηρία, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, ώστε να σπάσει ο φαύλος κύκλος που έχει ως αποτέλεσμα την επιδείνωση των κοινωνικοπολιτισμικών συνθηκών της ζωής τους·
4.εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμπερίληψη του πολιτισμού ως τομέα παρέμβασης στο θεματικό πρόγραμμα «Παγκόσμιες προκλήσεις» στο πλαίσιο του κανονισμού «Μηχανισμός Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας (ΜΓΑΔΣ) – Η Ευρώπη στον κόσμο» με σκοπό την προώθηση της βιώσιμης κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, και της διεθνούς πολιτιστικής συνεργασίας, καθώς και τη στήριξη πρωτοβουλιών για την πολιτισμική πολυμορφία· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμβολή του μέσου «ΜΓΑΔΣ – Η Ευρώπη στον κόσμο» στο πρόγραμμα Erasmus+, ιδίως με δράσεις που απευθύνονται σε χώρες του νοτίου ημισφαιρίου που δεν σχετίζονται με το πρόγραμμα Erasmus+· καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να παρακολουθούν δεόντως και να υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις στο Κοινοβούλιο σχετικά με την πορεία υλοποίησης των δράσεων που αφορούν τη διεθνή πολιτιστική συνεργασία και τα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται από το μέσο «ΜΓΑΔΣ — Η Ευρώπη στον κόσμο», ιδίως στον πολιτισμό και την εκπαίδευση, μεταξύ άλλων μέσω της εξαμηνιαίας διαδικασίας ελέγχου (γεωπολιτικός διάλογος υψηλού επιπέδου), της ετήσιας υποβολής εκθέσεων και της στενής αξιολόγησης των δεικτών επιδόσεων·
5.παροτρύνει την Επιτροπή να παράσχει κατάλληλη χρηματοδότηση για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις στα τρέχοντα προγράμματα για τον πολιτισμό και την εκπαίδευση, ιδίως συμπεριλαμβάνοντας ευκαιρίες χρηματοδότησης του πολιτισμού στη γεωγραφική κατανομή, καθώς και στα θεματικά προγράμματα του μέσου ΜΓΑΔΣ· ζητεί επίσης επαρκή χρηματοδότηση για την προστασία, τη διατήρηση και την αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς στο πλαίσιο του μέσου «ΜΓΑΔΣ — Η Ευρώπη στον κόσμο», ιδίως σε περιοχές επιρρεπείς σε συγκρούσεις και σε περιοχές ευάλωτες σε φυσικές καταστροφές και κινδύνους που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή· καλεί, επιπλέον, τις χώρες εταίρους να ενισχύσουν τις πολιτιστικές πολιτικές τους· υπογραμμίζει ότι, για να είναι βιώσιμες μακροπρόθεσμα, οι δραστηριότητες εξωτερικής χρηματοδότησης της ΕΕ για τον πολιτισμό πρέπει να επιδιώκουν τη στενή συμμετοχή των τοπικών εταίρων, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, τα προγράμματα πρέπει να είναι κατάλληλα για την τοπική πραγματικότητα, ενώ πρέπει να γίνεται δέουσα συνεκτίμηση της χρονική περιόδου μετά τη χρηματοδότηση στην υλοποίηση και την αξιολόγηση των έργων·
6.τονίζει ότι η ΕΕ έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει τις διεθνείς συμπράξεις πολιτιστικής συνεργασίας μέσω των εξόχως απόκεντρων περιοχών (ΕΑΠ) και των υπερπόντιων χωρών και εδαφών (ΥΧΕ) της που βρίσκονται σε γεωγραφικά, πολιτιστικά και γλωσσικά σταυροδρόμια σε ολόκληρο τον κόσμο· καλεί την ΕΕ να σχεδιάσει έργα διεθνούς πολιτιστικής συνεργασίας με τη συμμετοχή ΕΑΠ και ΥΧΕ, προκειμένου να προωθηθεί η περιφερειακή ολοκλήρωση και να δημιουργηθούν νέες συμπράξεις με τις χώρες εταίρους·
7.τονίζει την ανάγκη να προστατευτεί η πολιτιστική πολυμορφία και να προωθηθεί ως προϋπόθεση για γόνιμο διάλογο μεταξύ χωρών και πολιτισμών· υπενθυμίζει ότι η ΕΕ έχει δεσμευτεί να συνεισφέρει στην εφαρμογή της σύμβασης της Εκπαιδευτικής, Επιστημονικής και Επιμορφωτικής Οργάνωσης των Ηνωμένων Εθνών (UNESCO) για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας των πολιτιστικών εκφράσεων·
8.χαιρετίζει την ενσωμάτωση ειδικού κεφαλαίου για τον πολιτισμό στον Τίτλο ΙΙΙ (Ανθρώπινη και κοινωνική ανάπτυξη) της προτεινόμενης συμφωνίας σύμπραξης μεταξύ της ΕΕ και του Οργανισμού Κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΟΚΑΚΕ)· υπογραμμίζει ότι η συνεργασία σε αυτόν τον τομέα θα πρέπει επίσης να αφορά την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης αντικειμένων πολιτιστικής κληρονομιάς και τη συμβολή στις προσπάθειες διασφάλισης της επιστροφής, της αποκατάστασης και της συντήρησης πολιτιστικών έργων και τεχνουργημάτων· υπενθυμίζει ότι η συμφωνία οικονομικής σύμπραξης ΕΕ-CARIFORUM περιλαμβάνει χωριστό πρωτόκολλο για την πολιτιστική συνεργασία, το οποίο περιέχει διατάξεις σχετικά με τις πολιτιστικές ανταλλαγές και τον διάλογο· ζητεί προτιμησιακό καθεστώς για μέτρα διευκόλυνσης της ροής πολιτιστικών αγαθών και υπηρεσιών και για την προώθηση της κινητικότητας των καλλιτεχνών από αναπτυσσόμενες χώρες, όπως ορίζεται στη σύμβαση της UNESCO του 2005 για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας της πολιτιστικής έκφρασης, προκειμένου να δημιουργηθεί ένας δίκαιος παγκόσμιος πολιτιστικός τομέας· ζητεί την ενίσχυση των πολιτιστικών προγραμμάτων για την τόνωση των ευκαιριών απασχόλησης, του τουρισμού, της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής, με στόχο την προώθηση της ενδυνάμωσης των νέων και της ισότητας των φύλων, την αντιμετώπιση επιβλαβών κοινωνικών και έμφυλων προτύπων και στερεοτύπων, την καταπολέμηση κάθε είδους διακρίσεων και τη στήριξη του πολιτιστικού τομέα που έχει πληγεί σοβαρά από την πανδημία COVID-19, καθώς και τη στήριξη και την προώθηση των πολιτιστικών δικαιωμάτων σε χώρες εκτός ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας έκφρασης για καλλιτέχνες, δημοσιογράφους και ακαδημαϊκούς, όπως και την προώθηση του ελεύθερου διαλόγου και της ανταλλαγής ορθών πρακτικών σε διεθνές επίπεδο·
9.ζητεί την ανάπτυξη νέων μοντέλων συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και των αναπτυσσόμενων χωρών, ιδίως με τα εθνικά τους πολιτιστικά ιδρύματα·
10.ζητεί το επικείμενο σχέδιο δράσης για τη νεολαία στην εξωτερική δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να περιλαμβάνει ειδικά μέτρα και προγράμματα που συμβάλλουν στην έκθεση των νέων που βρίσκονται τόσο στην ΕΕ όσο και στο νότιο ημισφαίριο σε άλλους πολιτισμούς και γλώσσες·
11.τονίζει ότι η προστασία, η διατήρηση και η αποκατάσταση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς αποτελεί ουσιαστικό παράγοντα για τη διασφάλιση της μεταβίβασής της στις μελλοντικές γενιές, ιδίως για τους νέους· υπενθυμίζει ότι η αποκατάσταση των πολιτιστικών έργων και τεχνουργημάτων προάγει τον σεβασμό και την αμοιβαία κατανόηση της αξίας των διαφόρων πολιτισμών, αλλά προωθεί επίσης την ειρήνη, τη συμφιλίωση και τον διάλογο· ενθαρρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να διευκολύνουν τον διάλογο και να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές σχετικά με την προστασία, τη διατήρηση και την αποκατάσταση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς στο πλαίσιο του κανονισμού «ΜΓΑΔΣ – Η Ευρώπη στον κόσμο»·
12.υπογραμμίζει τον μοναδικό ρόλο των αυτοχθόνων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων, που ζουν στην πατροπαράδοτη γη τους δίπλα στη φύση και την άγρια πανίδα και χλωρίδα, στην προστασία και την προώθηση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, καθώς και τη σημασία τους για την εφαρμογή μέτρων μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογής σε αυτήν· υπογραμμίζει ότι, στις αναπτυσσόμενες χώρες, η προστασία των μειονοτικών και αυτοχθόνων γλωσσών είναι απαραίτητη για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής ταυτότητας και αξιοπρέπειας των αυτοχθόνων πληθυσμών και για τη διατήρηση της παραδοσιακής κληρονομιάς τους· ζητεί το μέσο «ΜΓΑΔΣ – Η Ευρώπη στον κόσμο» να παρέχει επαρκή χρηματοδότηση για την ενίσχυση της προστασίας της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, με σεβασμό για τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων εγγείου ιδιοκτησίας·
13.ζητεί την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ του ιδιωτικού τομέα και των δημόσιων φορέων για την προστασία και τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς στις χώρες εταίρους· υπενθυμίζει ότι ο ιδιωτικός τομέας συμβάλλει στη διοίκηση, τη χρηματοδότηση και την προστασία των πολιτιστικών χώρων·
14.ζητεί να γίνονται σεβαστά, να προστατεύονται και να λαμβάνονται υπόψη στο σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών για την περίοδο 2022-2025 τα συμφέροντα των αναπτυσσόμενων χωρών, των οποίων η πολιτιστική κληρονομιά πολύ συχνά λεηλατείται ως αποτέλεσμα συγκρούσεων·
15.υπογραμμίζει ότι η έλλειψη κατάλληλων υποδομών, επαγγελματικών γνώσεων και καταρτισμένων επαγγελματιών μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στην ορθή διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς και των τεχνουργημάτων·
16.τονίζει τη σημασία της ανταλλαγής ιδεών, πληροφοριών, τέχνης και άλλων πτυχών του πολιτισμού μεταξύ των εθνών και των λαών τους, προκειμένου να ενισχυθεί η αμοιβαία κατανόηση· υπενθυμίζει ότι ο λαϊκή κουλτούρα και η τέχνη διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο γίνεται αντιληπτή μια χώρα, ένα έθνος ή ένα επίμαχο ζήτημα· τονίζει τον ρόλο των πολιτιστικών έργων για τη διαγλωσσική και διασυνοριακή κατανόηση· τονίζει ότι πολιτιστικά έργα, όπως ταινίες ή λογοτεχνία, δημιουργούν δεσμούς μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών, συνεπώς θα πρέπει να προωθούνται οι διεθνείς συμπαραγωγές·
17.ζητεί την ενσωμάτωση επαρκούς κατάρτισης, καθώς και ανταλλαγής γνώσεων και βέλτιστων πρακτικών στις πρωτοβουλίες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων πρωτοβουλιών για την υποστήριξη προγραμμάτων εκπαίδευσης και ανταλλαγών.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Ημερομηνία έγκρισης |
13.10.2022 |
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
19 1 1 |
||
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Eric Andrieu, Hildegard Bentele, Catherine Chabaud, Λευτέρης Χριστοφόρου, Antoni Comín i Oliveres, Mónica Silvana González, Pierrette Herzberger-Fofana, György Hölvényi, Rasa Juknevičienė, Beata Kempa, Karsten Lucke, Pierfrancesco Majorino, Tomas Tobé, Miguel Urbán Crespo |
|||
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Alessandra Basso, Benoît Biteau, Caroline Roose |
|||
Αναπληρωτές (άρθρο 209 παρ. 7) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
France Jamet, Pierre Karleskind, Ljudmila Novak, Christine Schneider |
ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
19 |
+ |
NI |
Antoni Comín i Oliveres |
PPE |
Hildegard Bentele, Λευτέρης Χριστοφόρου, György Hölvényi, Rasa Juknevičienė, Ljudmila Novak, Christine Schneider, Tomas Tobé |
Renew |
Catherine Chabaud, Pierre Karleskind |
S&D |
Eric Andrieu, Ilan DeBasso, Mónica Silvana González, Karsten Lucke, Pierfrancesco Majorino |
The Left |
Miguel Urbán Crespo |
Verts/ALE |
Benoît Biteau, Pierrette Herzberger‑Fofana, Caroline Roose |
1 |
- |
ID |
France Jamet |
1 |
0 |
ECR |
Beata Kempa |
Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:
+:υπέ
-:κατά
0:αποχή
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Ημερομηνία έγκρισης |
14.11.2022 |
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
19 4 0 |
||
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Asim Ademov, Christine Anderson, Andrea Bocskor, Tomasz Frankowski, Catherine Griset, Hannes Heide, Irena Joveva, Petra Kammerevert, Νιαζί Κιζιλγιουρέκ, Peter Pollák, Marcos Ros Sempere, Monica Semedo, Andrey Slabakov, Massimiliano Smeriglio, Michaela Šojdrová, Sabine Verheyen, Maria Walsh |
|||
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Isabella Adinolfi, João Albuquerque, Marcel Kolaja, Iuliu Winkler, Salima Yenbou |
|||
Αναπληρωτές (άρθρο 209 παράγραφος 7 του Κανονισμού) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Karen Melchior |
ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
19 |
+ |
PPE |
Asim Ademov, Isabella Adinolfi, Tomasz Frankowski, Peter Pollák, Michaela Šojdrová, Sabine Verheyen, Maria Walsh, Iuliu Winkler |
RENEW |
Irena Joveva, Karen Melchior, Monica Semedo, Salima Yenbou |
S&D |
João Albuquerque, Hannes Heide, Petra Kammerevert, Marcos Ros Sempere, Massimiliano Smeriglio |
THE LEFT |
Νιαζί Κιζιλγιουρέκ |
VERTS/ALE |
Marcel Kolaja |
4 |
- |
ECR |
Andrey Slabakov |
ID |
Christine Anderson, Catherine Griset |
NI |
Andrea Bocskor |
0 |
0 |
|
|
Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:
+:υπέ
-:κατά
0:αποχή
- [1] ΕΕ C 388 της 13.11.2020, σ. 30.
- [2] ΕΕC 334 της 19.9.2018, σ. 112.
- [3] ΕΕ C 456 της 10.11.2021, σ. 24.
- [4] EE C 125 E της 22.5.2008, σ. 223.
- [5] ΕΕ C 184 της 5.5.2022, σ. 88.
- [6] ΕΕ C 347 της 9.9.2022, σ. 15.
- [7] ΕΕ C 385 της 22.9.2021, σ. 152.
- [8] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0319.
- [9] ΕΕ C 385 της 22.9.2021, σ. 2.
- [10] ΕΕ L 189 της 28.5.2021, σ. 34.
- [11] ΕΕ L 189 της 28.5.2021, σ. 1.
- [12] ΕΕ L 202 της 8.6.2021, σ. 32.
- [13] ΕΕ L 462 της 28.12.2021, σ. 1.
- [14] ΕΕ L 437 της 28.12.2020, σ. 116.
- [15] ΕΕ L131 της20.5.2017, σ.1.
- [16] ΕΕ L 131 της 20.5.2017, σ.1
- [17] Ernst & Young, Rebuilding Europe: The cultural and creative economy before and after the COVID-19 crisis, January2021.
- [18] Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17 Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με την πολιτιστική ανάκαμψη της Ευρώπης (ΕΕ C385 της 22.9.2021, σ.152), και ψήφισμά του της 20 Οκτωβρίου 2021 σχετικά με την κατάσταση των καλλιτεχνών και την πολιτιστική ανάκαμψη στην ΕΕ (ΕΕ C184 της 5.5.2022, σ.88).
- [19] Fancourt, D. and Finn, S., What is the evidence on the role of the arts in improving health and well-being? A scoping review, WHO Regional Office for Europe (Health Evidence Network (HEN) synthesis report 67), Copenhagen, 2019.
- [20] British Council and Goethe Institut, Cultural Value – Cultural Relations in Societies in Transition: A Literature Review, 2018, p. 7.
- [21] Rivera, T., Distinguishing Cultural Relations From Cultural Diplomacy: The British Council’s Relationship With Her Majesty’s Government, Figueroa Press, Los Angeles, 2015, pp. 9-10.
- [22] ΕΕ C 456 της 10.11.2021, σ. 24.
- [23] Οδηγία (EE) 2019790 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2019, για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα συγγενικά δικαιώματα στην ψηφιακή ενιαία αγορά και την τροποποίηση των οδηγιών 96/9/ΕΚ και 2001/29/ΕΚ, ΕΕ L130 της 17.5.2019, σ.92.
- [24] ΕΕ C 196 της 8.6.2018, σ. 20.
- [25] ΕΕ C 460 της 21.12.2018, σ. 12.
- [26] ΕΕ C 192 της 7.6.2019, σ. 6.
- [27] ΕΕ C 334 της 19.9.2018, σ. 112.
- [28] ΕΕ C 346 της 21.9.2016, σ. 55.
- [29] ΕΕ C 347 της 9.9.2022, σ. 198.