合法博彩网站

Traktaty nadaj膮 wielkie znaczenie utworzeniu przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci. W 2009 r. wprowadzono kilka wa偶nych nowych element贸w: skuteczniejsz膮 i听bardziej demokratyczn膮 procedur臋 podejmowania decyzji, kt贸ra jest odpowiedzi膮 na zlikwidowanie wcze艣niejszej struktury opartej na filarach, rozszerzenie uprawnie艅 Trybuna艂u Sprawiedliwo艣ci UE oraz now膮 rol臋 parlament贸w narodowych. Prawa podstawowe wzmocniono prawnie wi膮偶膮c膮 Kart膮 praw podstawowych Unii Europejskiej.

Podstawa prawna

G艂贸wne cele UE dotycz膮ce przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i sprawiedliwo艣ci zawarto w art. 3 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE).

Przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci po艣wi臋cony jest tytu艂听V Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) 鈥� art.听67-89. Poza przepisami og贸lnymi tytu艂 ten zawiera szczeg贸艂owe rozdzia艂y po艣wi臋cone:

• polityce dotycz膮cej kontroli granicznej, azylu i听imigracji,
• wsp贸艂pracy s膮dowej w听sprawach cywilnych,
• wsp贸艂pracy s膮dowej w听sprawach karnych,
• wsp贸艂pracy policyjnej[1].

Dania nie uczestniczy w przyj臋ciu przez Rad臋 艣rodk贸w na mocy tytu艂u V TFUE ( 鈥� klauzula opt-out zwalnia Dani臋 z uczestnictwa w tej polityce). Niemniej jednak od 2001 r. wdra偶a ona dorobek Schengen na szczeblu mi臋dzyrz膮dowym. Je艣li chodzi o wsp贸艂prac臋 s膮dow膮 w sprawach cywilnych oraz przepisy reguluj膮ce w艂a艣ciwo艣膰 s膮d贸w w sporach prawnych o charakterze cywilnym lub handlowym mi臋dzy osobami fizycznymi zamieszka艂ymi w r贸偶nych pa艅stwach cz艂onkowskich (), Kr贸lestwo Danii i UE zawar艂y 19听pa藕dziernika 2005听r. . Zgodnie z art. 3 ust. 2 umowy w przypadku przyj臋cia zmian do rozporz膮dzenia Dania musi powiadomi膰 Komisj臋 o swej decyzji dotycz膮cej ewentualnego wdro偶enia tre艣ci takich zmian. Irlandia, podj膮wszy decyzj臋 o uczestniczeniu, bierze udzia艂 jedynie w przyj臋ciu i stosowaniu niekt贸rych 艣rodk贸w ().

Nale偶y r贸wnie偶 wspomnie膰 o听innych artyku艂ach, kt贸re s膮 nieod艂膮cznie zwi膮zane z听utworzeniem przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci. Chodzi mianowicie o听art.听6 TUE, kt贸ry dotyczy Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i听europejskiej Konwencji o听ochronie praw cz艂owieka i听podstawowych wolno艣ci[2], art.听8 TFUE dotycz膮cy zniesienia nier贸wno艣ci, art.听15 ust.听3 TFUE o听prawie dost臋pu do dokument贸w instytucji, art.听16 TFUE o听ochronie danych osobowych[3] oraz artyku艂y 18-25 TFUE, kt贸re dotycz膮 niedyskryminacji i听obywatelstwa Unii[4]. W TFUE wprowadzono jednak r贸wnie偶 szereg klauzul wstrzymuj膮cych, w przypadku gdy pa艅stwo cz艂onkowskie uwa偶a, 偶e projekt aktu prawnego mia艂by wp艂yw na podstawowe aspekty jego systemu s膮downictwa karnego (art. 82 ust. 3 TFUE), a tak偶e wsp贸lne normy minimalne dotycz膮ce okre艣lania przest臋pstw i kar za szczeg贸lnie powa偶ne przest臋pstwa o wymiarze transgranicznym (art. 83 ust. 3 TFUE). W praktyce dzia艂a to nast臋puj膮co: projekt dyrektywy przedk艂ada si臋 Radzie Europejskiej, a zwyk艂a procedura ustawodawcza zostaje zawieszona; w przypadku osi膮gni臋cia konsensusu Rada Europejska w ci膮gu czterech miesi臋cy odsy艂a projekt do Rady, kt贸ra zaka艅cza zawieszenie zwyk艂ej procedury ustawodawczej.

Cele

Cele przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci zosta艂y szczeg贸艂owo okre艣lone w听art.听67 TFUE:

• 鈥濽nia stanowi przestrze艅 wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci w听poszanowaniu praw podstawowych oraz r贸偶nych system贸w i听tradycji prawnych pa艅stw cz艂onkowskich.
• Unia zapewnia brak kontroli os贸b na granicach wewn臋trznych i听rozwija wsp贸ln膮 polityk臋 w听dziedzinie azylu, imigracji i听kontroli granic zewn臋trznych, opart膮 na solidarno艣ci mi臋dzy pa艅stwami cz艂onkowskimi i听sprawiedliw膮 wobec obywateli pa艅stw trzecich. Do cel贸w niniejszego tytu艂u, bezpa艅stwowcy s膮 traktowani jak obywatele pa艅stw trzecich.
• Unia dok艂ada stara艅, aby zapewni膰 wysoki poziom bezpiecze艅stwa za pomoc膮 艣rodk贸w zapobiegaj膮cych przest臋pczo艣ci, rasizmowi i听ksenofobii oraz zwalczaj膮cych te zjawiska, a听tak偶e za pomoc膮 艣rodk贸w s艂u偶膮cych koordynacji i听wsp贸艂pracy organ贸w policyjnych i听s膮dowych oraz innych w艂a艣ciwych organ贸w, a听tak偶e za pomoc膮 wzajemnego uznawania orzecze艅 s膮dowych w听sprawach karnych i,听w听miar臋 potrzeby, przez zbli偶anie przepis贸w karnych.
• Unia u艂atwia dost臋p do wymiaru sprawiedliwo艣ci, w听szczeg贸lno艣ci przez zasad臋 wzajemnego uznawania orzecze艅 s膮dowych i听pozas膮dowych w听sprawach cywilnych鈥�.

翱蝉颈膮驳苍颈臋肠颈补

A. Najwa偶niejsze nowo艣ci wprowadzone Traktatem z听Lizbony

1. Skuteczniejsza i听bardziej demokratyczna procedura podejmowania decyzji

Traktat z听Lizbony zlikwidowa艂 trzeci filar, kt贸ry opiera艂 si臋 na wsp贸艂pracy mi臋dzyrz膮dowej, i tym samym upowszechni艂 stosowanie metody wsp贸lnotowej w听przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci. Przyjmowanie akt贸w prawnych odbywa si臋 obecnie z听regu艂y zgodnie ze zwyk艂膮 procedur膮 ustawodawcz膮 okre艣lon膮 w听art.听294 TFUE. Rada podejmuje decyzje wi臋kszo艣ci膮 kwalifikowan膮, a听Parlament Europejski jako wsp贸艂prawodawca zajmuje stanowisko w听procedurze wsp贸艂decyzji.

2. Nowa rola parlament贸w narodowych

Rol臋 parlament贸w narodowych w听UE okre艣laj膮 art. 12 TUE oraz protoko艂y nr听1 i听2. Parlamenty narodowe maj膮 obecnie osiem tygodni na zbadanie ka偶dego projektu aktu ustawodawczego pod wzgl臋dem poszanowania zasady pomocniczo艣ci, zanim na szczeblu UE mo偶liwe b臋dzie podj臋cie jakiejkolwiek decyzji dotycz膮cej takiego projektu. Je艣li chodzi o听przestrze艅 wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci, na wniosek jednej czwartej parlament贸w narodowych projekt musi zosta膰 rozpatrzony ponownie (art.听7 ust.听2 protoko艂u nr听2).

Istnieje mo偶liwo艣膰 wniesienia skargi do Trybuna艂u Sprawiedliwo艣ci UE o听uniewa偶nienie aktu ustawodawczego, je偶eli zosta艂a w听nim naruszona zasada pomocniczo艣ci.

Parlamenty narodowe bior膮 udzia艂 w听ocenie Eurojustu i听Europolu (art.听85 i听88 TFUE).

3. Rozszerzenie uprawnie艅 Trybuna艂u Sprawiedliwo艣ci Unii Europejskiej[5]

Trybuna艂 Sprawiedliwo艣ci mo偶e obecnie wydawa膰 bez ogranicze艅 orzeczenia w听trybie prejudycjalnym w听sprawie wszelkich aspekt贸w听przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci. Po up艂ywie pi臋cioletniego okresu przej艣ciowego od momentu wej艣cia w听偶ycie Traktatu z听Lizbony (tj.听pocz膮wszy od 1听grudnia 2014听r.) akty w听dziedzinie wsp贸艂pracy policyjnej i听s膮dowej w听sprawach karnych przyj臋te na podstawie poprzedniego traktatu r贸wnie偶 mog膮 by膰 przedmiotem takiego post臋powania. Taki sam system ma zastosowanie w听przypadku skargi z听powodu niewykonania zobowi膮zania (protok贸艂 36).

4. Wzmocnienie pozycji Komisji

Wa偶n膮 nowo艣ci膮 jest nowe uprawnienie Komisji w听zakresie monitorowania stosowania przepis贸w 鈥� mo偶e ona wnie艣膰 skarg臋 z听powodu niewykonania zobowi膮zania przeciwko pa艅stwu cz艂onkowskiemu, kt贸re nie przestrzega przepis贸w w听dziedzinie przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci.

5. Mo偶liwo艣膰 zaanga偶owania pa艅stw cz艂onkowskich w听ocen臋 wprowadzania w听偶ycie polityki w听dziedzinie przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci

Artyku艂 70 TFUE stanowi, 偶e Rada, na wniosek Komisji, mo偶e przyj膮膰 艣rodki ustanawiaj膮ce warunki dokonywania przez pa艅stwa cz艂onkowskie, we wsp贸艂pracy z听Komisj膮, obiektywnej i听bezstronnej oceny wprowadzania w听偶ycie przez w艂adze pa艅stw cz艂onkowskich polityki w听dziedzinie przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci.

B. Rola Rady Europejskiej w听zakresie planowania

Obok zmian wprowadzanych kolejnymi traktatami szczeg贸lnie wa偶n膮 rol臋, je艣li chodzi o听rozw贸j sytuacji i听post臋py zachodz膮ce w听r贸偶nych dziedzinach przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci, odgrywa艂a Rada Europejska.

W pa藕dzierniku 1999听r. odby艂o si臋 w听Tampere specjalne posiedzenie Rady Europejskiej, na kt贸rym omawiano sposoby utworzenia przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci w听UE przy pe艂nym wykorzystaniu mo偶liwo艣ci, jakie wynikaj膮 z听traktatu z听Amsterdamu.

W listopadzie 2004听r. Rada Europejska przyj臋艂a nowy pi臋cioletni plan dzia艂ania, tzw.听program haski.

W dniach 10 i听11听grudnia 2009听r. Rada Europejska przyj臋艂a program sztokholmski. W听centrum zainteresowania tego wieloletniego programu na lata 2010-2014 le偶a艂y interesy i听potrzeby obywateli i听innych os贸b, za kt贸re UE ponosi odpowiedzialno艣膰.

Traktat z听Lizbony formalnie uznaje pierwszoplanow膮 rol臋 Rady Europejskiej, kt贸ra 鈥瀘kre艣la strategiczne wytyczne planowania prawodawczego i听operacyjnego w听przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci鈥� (art.听68 TFUE).

C. Utworzenie specjalistycznych podmiot贸w odpowiedzialnych za zarz膮dzanie przestrzeni膮 wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci: agencje

Utworzono r贸偶ne agencje maj膮ce pomaga膰 w nadzorowaniu polityki w wielu wa偶nych dziedzinach przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci: w听dziedzinie wsp贸艂pracy policyjnej, (CEPOL), w dziedzinie wsp贸艂pracy s膮dowej w sprawach karnych, Unii Europejskiej (FRA) zajmuj膮c膮 si臋 prawami podstawowymi i听zwalczaniem dyskryminacji, (EMCDDA), (Frontex), kt贸ra odpowiada za koordynacj臋 kontroli granic zewn臋trznych, (AUEA), [6] oraz (eu-LISA).

Rola Parlamentu Europejskiego

Parlament ma do dyspozycji liczne instrumenty i听posiada szereg kompetencji, kt贸re umo偶liwiaj膮 mu wykonywanie w听pe艂ni jego funkcji:

• uprawnienia ustawodawcze w takim zakresie, 偶e od wej艣cia w 偶ycie w 2009听r. Traktatu z听Lizbony Parlament pe艂ni rol臋 wsp贸艂prawodawcy w zwyk艂ej procedurze ustawodawczej; sta艂o si臋 to zasad膮 og贸ln膮, jednak z kilkoma wyj膮tkami, takim jak 艣rodki maj膮ce na celu zapewnienie 鈥瀢sp贸艂pracy administracyjnej mi臋dzy w艂a艣ciwymi s艂u偶bami pa艅stw cz艂onkowskich鈥� (art. 74 TFUE), nadal podlegaj膮ce specjalnej procedurze ustawodawczej, w kt贸rej Rada stanowi na wniosek Komisji lub jednej czwartej pa艅stw cz艂onkowskich i po konsultacji z Parlamentem; ponadto specjaln膮 procedur臋 ustawodawcz膮 (Rada stanowi膮ca jednomy艣lnie po konsultacji z Parlamentem) stosuje si臋 do 艣rodk贸w okre艣laj膮cych warunki i ograniczenia wsp贸艂pracy policyjnej (art. 89 TFUE) lub przepis贸w dotycz膮cych paszport贸w, dowod贸w to偶samo艣ci i dokument贸w pobytowych (art. 77 ust. 3 TFUE);
• kompetencje bud偶etowe 鈥� Parlament Europejski odpowiada wraz z听Rad膮 za ustanowienie bud偶etu UE dla program贸w dotycz膮cych przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci oraz bud偶et贸w operacyjnych i administracyjnych wymienionych wy偶ej agencji;
• kontrola dzia艂ania agencji UE w tym obszarze polityki, na przyk艂ad przez wysy艂anie delegacji do pa艅stw cz艂onkowskich lub na granice zewn臋trzne UE, aby rozpozna膰 wyst臋puj膮ce problemy oraz zbada膰 spos贸b wdra偶ania prawodawstwa przyj臋tego na szczeblu UE;
• uprawnienia do wnoszenia skarg do Trybuna艂u Sprawiedliwo艣ci o听uniewa偶nienie aktu prawnego 鈥� z听tego uprawnienia Parlament Europejski skorzysta艂 na przyk艂ad w听celu uchylenia niekt贸rych postanowie艅 akt贸w ustawodawczych;
• prawo inicjatywy politycznej wykonywane w听drodze przyjmowania sprawozda艅 z w艂asnej inicjatywy i听rezolucji w听sprawach, kt贸rymi Parlament pragnie si臋 zajmowa膰.

G艂贸wne priorytety stale podkre艣lane przez Parlament w听ostatnich latach w听skr贸cie przedstawiaj膮 si臋 nast臋puj膮co:

• uznanie i听uwzgl臋dnienie rosn膮cego znaczenia przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci dla rozwoju UE;
• zniesienie trzeciego filara i听w艂膮czenie wsp贸艂pracy policyjnej i听s膮dowej w听sprawach karnych do procedur i听prawa UE, aby umo偶liwi膰 Parlamentowi Europejskiemu pe艂ne sprawowanie funkcji demokratycznej w procesie legislacyjnym;
• zniesienie zasady jednomy艣lno艣ci w听Radzie, aby u艂atwi膰 podejmowanie decyzji;
• utrzymanie sprawiedliwej r贸wnowagi mi臋dzy ochron膮 praw podstawowych obywateli i rezydent贸w a wymogami w zakresie bezpiecze艅stwa i zwalczania terroryzmu oraz dopilnowanie, by r贸wnowaga ta znalaz艂a odzwierciedlenie w prawodawstwie i we wdra偶aniu;
• wzmocnienie ochrony i szersze propagowanie praw podstawowych, w szczeg贸lno艣ci przez przyj臋cie prawnie wi膮偶膮cej Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i ustanowienie Agencji Praw Podstawowych, a tak偶e poprzez powo艂anie komisji 艣ledczej do zbadania stosowania oprogramowania Pegasus i r贸wnowa偶nego oprogramowania szpiegowskiego s艂u偶膮cego inwigilacji, kt贸ra oceni艂a, w jaki spos贸b stosowanie oprogramowania szpieguj膮cego wobec obywateli UE wp艂yn臋艂o na procesy demokratyczne i indywidualne prawa obywateli UE.

听

Udo Bux / Pablo Abril Marti / Mariusz Maciejewski

05-2024