Dyskryminacja Romów: jak wygląda i jak reaguje UE?
W UE mieszka sześć milionów Romów. Przeczytaj o propozycjach Parlamentu na ich integrację w społeczeństwie i o rodzajach dyskryminacji, z którą się spotykają.
Z jaką dyskryminacją spotykają się Romowie?
Romowie to największa mniejszość etniczna w Europie - ok. 6 milionów z nich mieszka w UE. W stwierdzono, że prawie połowa Romów i Wędrowców (45%) w sześciu badanych krajach UE czuła się dyskryminowana w co najmniej jednej dziedzinie życia.
Typowe trudności, z którymi się borykają, to ograniczony dostęp do edukacji na dobrym poziomie i trudności z integracją na rynku pracy. To zwiększa ubóstwo i wykluczenie społeczne, powoduje brak dobrej opieki zdrowotnej i złe warunki życia.
Edukacja i zatrudnienie
Dla wielu Romów wykluczenie i dyskryminacja zaczynają się już w młodym wieku. Według z 2019 r., 68% Romów przedwcześnie zakończyło naukę. Ponadto, tylko 18% romskich dzieci przechodzi na wyższe poziomy edukacji, a 63% młodych Romów nie kształci się, nie pracuje ani nie szkoli. Tylko 43% Romów ma płatne zatrudnienie.
óٷɴ
Wielu Romów żyje na marginesie społeczeństwa, w złych warunkach społeczno-ekonomicznych i jest narażonych na dyskryminację, wykluczenie społeczne i segregację. Według Agencji Praw Podstawowych UE, 80% z nich nadal żyje poniżej granicy ubóstwa.
Nękanie motywowane nienawiścią
Prawie połowa ankietowanych Romów i Wędrowców (44%) doświadczyła nękania motywowanego nienawiścią w ciągu 12 miesięcy poprzedzających badanie. Niedawno obwiniano Romów o rozprzestrzenianie koronawirusa w krajach Europy Wschodniej.
Brak dobrej opieki zdrowotnej i złe warunki życia
Badania pokazują również, że prawie jedna czwarta Romów nie posiada krajowego ubezpieczenia zdrowotnego. Jedna trzecia romskich gospodarstw domowych nie ma wody z kranu, nieco ponad połowa nie ma w domu toalety z bieżącą wodą ani prysznica, a 78% Romów żyje w przepełnionych gospodarstwach domowych. 43% Romów doświadcza dyskryminacji, próbując kupić lub wynająć mieszkanie.
Kim są Romowie?
- Termin Romowie obejmuje różne grupy, takie jak Romowie, Cyganie, Wędrowcy, Manusze, Aszkali, Sinti i Bojasze.
Włączenie społeczne Romów: propozycje posłów
W rezolucji przyjętej na pierwszej sesji plenarnej w październiku, posłowie domagają się równego dostępu do edukacji, zatrudnienia, opieki zdrowotnej i mieszkań dla Romów mieszkających w osiedlach w UE. Wezwali państwa członkowskie do włączenia romskich dzieci do krajowych planów walki z wykluczeniem społecznym dzieci zagrożonych ubóstwem. Kraje UE powinny również pracować nad wyeliminowaniem segregacji i prowadzić kampanie antydyskryminacyjne w szkołach. Rezolucja zachęca do uwzględnienia różnorodności społeczeństwa i zapewnienia Romom równego udziału w polityce publicznej.
Parlament stwierdził, że Romowie powinni mieć dostęp do godnych mieszkań. Wezwał Komisję Europejską do stworzenia mechanizmu wczesnego ostrzegania, który identyfikowałby niewłaściwe wykorzystanie funduszy UE przeznaczonych na rozwiązywanie bieżących problemów. Wezwał też Radę do zakończenia negocjacji w sprawie dyrektywy antydyskryminacyjnej, ponieważ prace nad nią nie posuwają się do przodu od 2008 roku.
Posłowie do PE przestrzegają, że 10-20% z 400 000 Romów, którzy według szacunków żyją na Ukrainie, nie posiada żadnego obywatelstwa lub są tym zagrożeni. Deputowani domagają się ochrony romskich uchodźców przed bezprawnymi wydaleniami i dyskryminacją przy ubieganiu się o ochronę tymczasową.
Jak UE przeciwdziała wykluczeniu Romów?
W 2011 r. ustanowiono (NRIS), aby promować równe traktowanie Romów oraz ich integrację społeczno-gospodarczą w społeczeństwach europejskich. wzmocniło NRIS, koncentrując się na przeciwdziałaniu dyskryminacji i ograniczaniu ubóstwa, oraz w 2016 r. wprowadziło dla państw członkowskich. Ponadto, w 2017 r. Parlament przyjął rezolucję wzywającą do równych praw dla Romów.
Strategia NRIS dobiegła końca w 2020 roku. Dlatego stwierdza, że chociaż w dziedzinie edukacji odnotowano największy postęp w ciągu ostatniej dekady (w której przedwczesne kończenie edukacji zmniejszyło się o 19%), ogólny postęp był ograniczony głównie dlatego, że strategia była niewiążąca.
W październiku 2020 r. Komisja Europejska zaproponowała , które mają wspierać integrację zmarginalizowanych Romów, a w marcu 2021 r. . finansuje społeczną i ekonomiczną integrację zmarginalizowanych społeczności, natomiast zwalcza wszelkie formy dyskryminacji.
Podczas ożywionej debaty plenarnej w kwietniu 2022 r. europosłowie podkreślili utrzymujące się złe warunki życia, brak możliwości dla społeczności romskich w UE i wezwali do podjęcia dalszych działań.