Ϸվ

Ի徱ċ
ʰċԳپ
Li jmiss
Test sħiħ
Proċedura :
Ċiklu ta' ħajja waqt sessjoni
Ċiklu relatat mad-dokument : B9-0123/2020

Testi mressqa :

B9-0123/2020

Dibattiti :

Votazzjonijiet :

PV17/06/2020-27
PV18/06/2020-20

Testi adottati :

P9_TA(2020)0156

Testi adottati
PDF188kWORD63k
Il-Ħamis, 18 ta' Ġunju 2020-Brussell
L-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità wara l-2020
P9_TA(2020)0156B9-0123/2020

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-18 ta' Ġunju 2020 dwar l-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità wara l-2020 ()

Il-Parlament Ewropew,

–wara li kkunsidra l-Artikolu2 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea u l-Artikoli2, 9, 10, 19 u 216(2) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

–wara li kkunsidra l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (il-Karta), b'mod partikolari l-Artikoli3, 15, 20, 21, 23, 25, 30, 26 u 47 tagħha,

–wara li kkunsidra l-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali, b'mod partikolari l-prinċipju17 tiegħu dwar l-inklużjoni ta' persuni b'diżabilità, il-prinċipju3 dwar l-opportunitajiet indaqs u l-prinċipju10 dwar ambjent tax-xogħol tajjeb għas-saħħa, sikur u adattat sew u l-protezzjoni tad-data;

–wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabilità (CRPD), u d-dħul fis-seħħ tagħha fil-21ta'Jannar2011, b'konformità mad-Deċiżjoni tal-Kunsill2010/48/KE tas-26ta'Novembru2009 dwar il-konklużjoni, mill-Komunità Ewropea, tal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabilità(1),

–wara li kkunsidra l-Kummenti Ġenerali tas-CRPD bħala l-gwida awtoritattiva dwar l-implimentazzjoni tas-CRPD,

–wara li kkunsidra l-Kodiċi ta' Kondotta bejn il-Kunsill, l-Istati Membri u l-Kummissjoni li jispjega l-arranġamenti interni għall-implimentazzjoni min-naħa tal-Unjoni Ewropea kif ukoll għar-rappreżentanza tagħha relatati mal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabilità(2),

–wara li kkunsidra l-osservazzjonijiet konklużivi tat-2ta'Ottubru2015 tal-Kumitat tan-NU dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabilità (il-Kumitat dwar is-CRPD) dwar ir-rapport inizjali tal-Unjoni Ewropea,

–wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem, il-Konvenzjoni għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Libertajiet Fundamentali (Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem), il-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ekonomiċi, Soċjali u Kulturali u l-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi,

–wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tat-Tfal (CRC) u l-Konvenzjoni tan-NU dwar l-Eliminazzjoni tal-Forom Kollha ta' Diskriminazzjoni Kontra n-Nisa (CEDAW),

–wara li kkunsidra l-inkjesti strateġiċi tal-Ombudsman Ewropew dwar kif il-Kummissjoni Ewropea tiżgura li persuni b'diżabilità jkunu jistgħu jaċċessaw is-siti web tagħha (OI/6/2017/EA), kif il-Kummissjoni Ewropea tittratta lil persuni b'diżabilità taħt ir-Reġim Komuni tal-Assigurazzjoni tal-Mard għall-persunal tal-UE (OI/4/2016/EA), u d-deċiżjoni tagħha f'inkjesta konġunta fil-każijiet1337/2017/EA u 1338/2017/EA dwar l-aċċessibilità għal kandidati b'vista batuta għall-proċeduri tal-għażla biex jiġu rreklutati bħala impjegati taċ-ċivil tal-UE, organizzati mill-Uffiċċju Ewropew għas-Selezzjoni tal-Persunal,

–wara li kkunsidra l-Aġenda2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli u l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli (SDGs) tagħha, li l-UE hi impenjata li timplimenta,

–wara li kkunsidra r-referenzi espliċiti dwar id-diżabilità fl-SDGs, relatati mal-edukazzjoni (SDG4), it-tkabbir u l-impjiegi (SDG8), l-inugwaljanza (SDG10), l-aċċessibilità għal insedjamenti umani (SDG11) u l-ġbir ta' data (SDG17),

–wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tal-Kunsill tal-Ewropa dwar il-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-vjolenza fuq in-nisa u l-vjolenza domestika (il-Konvenzjoni ta' Istanbul),

–wara li kkunsidra l-opinjoni esploratorja tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew mitluba mill-Parlament dwar is-sitwazzjoni ta' nisa b'diżabilità,

–wara li kkunsidra d-Direttiva (UE)2019/882 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17ta'April2019 dwar ir-rekwiżiti ta' aċċessibilità għall-prodotti u għas-servizzi(3),

–wara li kkunsidra d-Direttiva (UE)2016/2102 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26ta'Ottubru2016 dwar l-aċċessibilità tas-siti elettroniċi u tal-applikazzjonijiet mobbli tal-korpi tas-settur pubbliku(4),

–wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2018/1808 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14ta'Novembru2018 li temenda d-Direttiva2010/13/UE dwar il-koordinazzjoni ta' ċerti dispożizzjonijiet stabbiliti bil-liġi, b'regolament jew b'azzjoni amministrattiva fi Stati Membri rigward il-forniment ta' servizzi tal-media awdjoviżiva ("Direttiva dwar is-Servizzi tal-Media Awdjoviżiva") fid-dawl ta' realtajiet tas-suq li qed jinbidlu(5),

–wara li kkunsidra d-Direttiva tal-Kunsill2000/78/KE tas-27ta'Novembru2000 li tistabbilixxi qafas ġenerali għall-ugwaljanza fit-trattament fl-impjieg u fix-xogħol(6),

–wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-15ta'Settembru2016 dwar l-applikazzjoni tad-Direttiva tal-Kunsill2000/78/KE tas-27ta'Novembru2000 li tistabbilixxi qafas ġenerali għall-ugwaljanza fit-trattament fl-impjieg u fix-xogħol ("Direttiva dwar l-Ugwaljanza fl-Impjiegi")(7),

–wara li kkunsidra d-Direttiva (UE)2018/1972 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11ta'Diċembru2018 li tistabbilixxi l-Kodiċi Ewropew għall-Komunikazzjonijiet Elettroniċi (riformulazzjoni)(8),

–wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-15ta'Novembru2010 intitolata "Strateġija Ewropea tad-Diżabilità 2010-2020: Impenn mill-ġdid għal Ewropa mingħajr ostakoli" (),

–wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-14ta'Jannar2020 bit-titolu "Ewropa Soċjali b'saħħitha għal Tranżizzjonijiet Ġusti" (),

–wara li kkunsidra d-dokument ta' ħidma tal-persunal tal-Kummissjoni tat-2ta'Frar2017 intitolat "Rapport ta' Progress dwar l-implimentazzjoni tal-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità 2010-2020" (SWD(2017)0029),

–wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni għal Direttiva tal-Kunsill dwar l-implimentazzjoni tal-prinċipju ta' trattament ugwali bejn il-persuni irrispettivament mir-reliġjon jew it-twemmin, id-diżabilità, l-età jew l-orjentazzjoni sesswali () u l-pożizzjoni tal-Parlament dwarha tat-2ta'April2009(9),

–wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16ta'Jannar2019 dwar is-sitwazzjoni tad-drittijiet fundamentali fl-Unjoni Ewropea fl-2017(10),

–wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-30ta'Novembru2017 dwar l-implimentazzjoni tal-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità(11),

–wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-7ta'Lulju2016 dwar l-implimentazzjoni tal-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabilità b'riferiment partikolari għall-Osservazzjonijiet Konklużivi tal-Kumitat tan-NU dwar is-CRPD(12),,

–wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-20ta'Mejju2015 dwar il-Lista ta' Kwistjonijiet adottata mill-Kumitat tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabilità b'rabta mar-rapport inizjali tal-Unjoni Ewropea(13),

–wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-25ta'Ottubru2011 dwar il-mobilità u l-inklużjoni ta' persuni b'diżabilità u l-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità 2010-2020(14),

–wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-6ta'Mejju2009 dwar l-inklużjoni attiva tal-persuni esklużi mis-suq tax-xogħol(15),

–wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet tiegħu tas-17ta'Ġunju1988 dwar il-lingwi tas-sinjali għall-persuni neqsin mis-smigħ(16), tat-18ta'Novembru1998 dwar il-lingwi tas-sinjali(17) u tat-23ta'Novembru2016 dwar il-lingwa tas-sinjali u l-interpreti professjonali tal-lingwa tas-sinjali(18),

–wara li kkunsidra l-istudju tal-2016 tad-Direttorat Ġenerali għall-Politiki Interni tal-Parlament, id-Dipartiment Tematiku C intitolat "European structural and investment funds and persons with disabilities in the European Union" (Fondi strutturali u ta' investiment Ewropej u persuni b'diżabilità fl-Unjoni Ewropea),

–wara li kkunsidra l-briefing tas-Servizz ta' Riċerka tal-Parlament Ewropew intitolat "L-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità 2010-2020",

–wara li kkunsidra r-Rapport Annwali2018 mill-Ombudsman Ewropew,

–wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew intitolata "It-tiswir tal-aġenda tal-UE għal drittijiet tal-persuni b'diżabilità 2020-2030",

–li kkunsidra r-Rapport dwar id-Drittijiet Fundamentali tal-2019 tal-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għad-Drittijiet Fundamentali (FRA),

–wara li kkunsidra r-rapporti tematiċi tal-FRA,

–wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-Kummissjoni tas-17ta'Diċembru2019 dwar l-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità wara l-2020,

–wara li kkunsidra l-istatistika tal-Eurostat dwar id-diżabilità fir-rigward tal-aċċess għas-suq tax-xogħol, l-aċċess għall-edukazzjoni u t-taħriġ, u l-faqar u l-inugwaljanzi fl-introjtu,

–wara li kkunsidra r-rapporti u r-rakkomandazzjonijiet tal-organizzazzjonijiet rappreżentattivi ta' persuni b'diżabilità,

–wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17ta'Diċembru2013 li jistabbilixxi dispożizzjonijiet komuni dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta' Koeżjoni, il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali u l-Fond Marittimu u tas-Sajd Ewropew u li jistabbilixxi d-dispożizzjonijiet ġenerali dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta' Koeżjoni u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru1083/2006(19), b'mod partikolari l-Artikoli4, 6 u 7 tiegħu,

–wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru1301/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17ta'Diċembru2013 dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali u dwar dispożizzjonijiet speċifiċi li jikkonċernaw l-Investiment li għandu fil-mira t-tkabbir ekonomiku u l-impjiegi, u li jirrevoka r-Regolament (KE) Nru1080/2006(20), u b'mod partikolari l-Artikolu5(9) tiegħu,

–wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru1304/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17ta'Diċembru2013 dwar il-Fond Soċjali Ewropew u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru1081/2006(21), b'mod partikolari l-Artikolu2(3) u l-Artikolu8 tiegħu,

–wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru1305/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17ta'Diċembru2013 dwar appoġġ għall-iżvilupp rurali mill-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali (FAEŻR) u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru1698/2005(22),

–wara li kkunsidra l-mozzjoni għal riżoluzzjoni tal-Kumitat għall-Impjiegi u l-Affarijiet Soċjali,

–wara li kkunsidra l-Artikolu132(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.billi, bħala ċittadini sħaħ, il-persuni kollha b'diżabilità għandhom drittijiet ugwali fl-oqsma kollha tal-ħajja (inkluż aċċess għal suq tax-xogħol miftuħ u għall-edukazzjoni) u huma intitolati għal dinjità inaljenabbli, trattament ugwali, għajxien indipendenti, awtonomija u parteċipazzjoni sħiħa fis-soċjetà, filwaqt li jintwera rispett u jingħata valur lill-input tagħhom għall-progress soċjali u ekonomiku tal-UE; billi aktar minn nofs l-Istati Membri qed iċaħħdu lin-nies li jbatu minn problemi ta' saħħa mentali jew li għandhom diżabilità intellettwali mid-dritt tal-vot tagħhom;

B.billi hemm madwar 100miljun persuna b'diżabilità fl-Unjoni Ewropea(23) li għadhom imċaħħda mid-drittijiet tal-bniedem bażiċi tagħhom u li kuljum huma ostakolati milli jgħixu ħajja indipendenti; billi n-nisa jirrappreżentaw aktar minn 60% tal-persuni b'diżabilità kif ukoll jirrappreżentaw il-maġġoranza kbira ta' indokraturi għal persuni b'diżabilità; billi l-għadd ta' tfal b'diżabilità mhuwiex magħruf minħabba nuqqas ta' statistika, iżda jista' jkun fir-reġjun ta' 15% tal-għadd totali ta' tfal fl-Unjoni Ewropea; billi popolazzjoni li dejjem qed tixjieħ aktar se jkollha aktar nies li jesperjenzaw xi diżabilità u li jkunu jeħtieġu ambjent aktar aċċessibbli u li jappoġġjahom, inklużi servizzi adattati b'mod xieraq;

C.billi t-TFUE jobbliga lill-Unjoni tiġġieled id-diskriminazzjoni bbażata fuq id-diżabilità meta tiddefinixxi u timplimenta l-politiki u l-attivitajiet tagħha (l-Artikolu10), u jagħtiha s-setgħa li tadotta leġiżlazzjoni sabiex tindirizza tali diskriminazzjoni (l-Artikolu19);

D.billi l-Artikolu21 u l-Artikolu26 tal-Karta jipprojbixxu b'mod espliċitu d-diskriminazzjoni abbażi tad-diżabilità u jipprevedu l-parteċipazzjoni ugwali ta' persuni b'diżabilità fis-soċjetà;

E.billi s-CRPD hija l-ewwel trattat internazzjonali dwar id-drittijiet tal-bniedem irratifikat mill-UE u l-Istati Membri kollha tagħha;

F.billi l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea (QĠUE) ssaħħaħ il-fatt li s-CRPD hija vinkolanti fuq l-UE u fuq l-Istati Membri tagħha meta tadotta u timplimenta d-dritt tal-UE, peress li hija strument ta' leġiżlazzjoni sekondarja(24);

G.billi l-Protokoll Fakultattiv tas-CRPD ma ġiex irratifikat mill-UE u minn diversi Stati Membri;

H.billi t-tfal b'diżabilità għandu jkollhom tgawdija sħiħa tad-drittijiet tal-bniedem u tal-libertajiet fundamentali kollha fuq bażi ugwali ma' tfal oħra, inkluż id-dritt li jikbru fil-familji tagħhom jew f'ambjent tal-familja li jkun konformi mal-aħjar interessi tagħhom kif definit fil-Konvenzjoni dwar id-Drittijiet tat-Tfal; billi l-membri tal-familja ta' spiss ikollhom inaqqsu jew iwaqqfu l-attivitajiet professjonali tagħhom sabiex jieħdu ħsieb membri tal-familja b'diżabilità; billi l-Istudju ta' Fattibilità għal Garanzija għat-Tfal tal-Kummissjoni Ewropea (rapport intermedju) jindika li l-ostakli ewlenin identifikati għal tfal b'diżabilità huma problemi ta' aċċess fiżiku, in-nuqqas ta' adattament ta' servizzi u faċilitajiet għall-ħtiġijiet tat-tfal u, f'ħafna każijiet, sempliċiment in-nuqqas ta' disponibilità tagħhom; billi fl-istess studju kien hemm ħafna minn dawk li wieġbu li ppuntaw subgħajhom lejn il-problemi ta' diskriminazzjoni, b'mod speċifiku fir-rigward ta' problemi relatati mal-edukazzjoni, u l-affordabilità fir-rigward ta' problemi relatati mal-akkomodazzjoni;

I.billi l-prinċipji tas-CRPD jmorru ferm lil hinn mid-diskriminazzjoni, u juru t-triq lejn it-tgawdija sħiħa tad-drittijiet tal-bniedem mill-persuni kollha b'diżabilità u mill-familji tagħhom f'soċjetà inklużiva;

J.billi l-ġurisprudenza tal-QĠUE tipprevedi li politika tista' titqies bħala indirettament diskriminatorja jekk, fil-prattika, id-dispożizzjoni kkontestata taffettwa b'mod negattiv proporzjon sostanzjalment ogħla ta' persuni b'diżabilità; billi jekk hemm ukoll suspett li dispożizzjoni hija intrinsikament diskriminatorja u li x'aktarx ikollha effett negattiv simili, din titqies ukoll diskriminatorja;

K.billi l-Artikolu1 tas-CRPD jiddikjara li "persuni b'diżabilità jinkludu dawk li għandhom nuqqasijiet fiżiċi, mentali, intellettwali jew sensorjali fit-tul, li meta jirrelataw ma' ostakoli varji jistgħu jtellfuhom milli jipparteċipaw b'mod sħiħ u effettiv fis-soċjetà fuq bażi ugwali mal-oħrajn"; billi l-Artikolu9 tas-CRPD, huwa ta' importanza partikolari f'dak ir-rigward;

L.billi 37% tal-persuni fl-UE-28 li għandhom 15-ilsena jew aktar irrappurtaw fl-2018 li għandhom limitazzjonijiet fiżiċi jew sensorjali moderati jew serji; billi 24,7% tal-popolazzjoni fl-UE-28 li għandhom 16-ilsena jew aktar irrappurtaw fl-2018 li għandhom xi limitazzjonijiet jew limitazzjonijiet fit-tul serji fl-attivitajiet tas-soltu tagħhom minħabba problemi ta' saħħa; billi 17,7% rrappurtaw xi limitazzjonijiet fit-tul u 7% rrappurtaw limitazzjonijiet fit-tul serji(25);

M.billi l-piż ta' mard kroniku ewlieni jiġi kkalkulat fuq il-bażi tas-sena ta' ħajja aġġustat għad-diżabilità (DALY); billi, madankollu, oqfsa li jindirizzaw mard kroniku jvarjaw madwar l-UE, u jistgħu jkunu parti minn skemi ta' diżabilità usa' f'uħud mill-Istati Membri;

N.billi l-Eurofound innutat li hemm nuqqas ta' ċarezza rigward l-inklużjoni tal-kunċett ta' "mard" (kroniku) fid-definizzjoni tad-diżabilità(26); billi l-Aġenzija tirrakkomanda li rieżami tal-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità għandu jfittex li jindirizza din il-kwistjoni;

O.billi l-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità2010-2020 naqset milli tintegra l-ugwaljanza bejn is-sessi u milli tinkludi u tindirizza s-sitwazzjoni speċifika, il-forom ta' diskriminazzjoni u ċ-ċaħda tad-drittijiet tan-nisa u l-bniet b'diżabilità, li jħabbtu wiċċhom ma' diskriminazzjoni multipla u ksur ieħor tad-drittijiet tagħhom; billi l-effetti ta' diskriminazzjoni multipla huma l-faqar, l-esklużjoni soċjali u edukattiva u l-esklużjoni mis-suq tax-xogħol (aktar probabbli biex jittieħdu impjiegi b'pagi baxxi, temporanji jew prekarji), u dawn jikkawżaw aktar stress u piż psikoloġiku għall-persuni b'diżabilità u għall-familji tagħhom u dawk li jieħdu ħsiebhom; billi t-trattament ugwali jista' jiġi żgurat bl-applikazzjoni ta' miżuri u politiki pożittivi għan-nisa b'diżabilità, l-ommijiet/il-missirijiet ta' tfal b'diżabilità, ġenituri waħedhom b'diżabilità u/jew ġenituri waħedhom ta' tfal b'diżabilità; billi l-inklużjoni ta' dimensjoni tal-ġeneri fl-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità mistennija wara l-2020 tikkontribwixxi għal approċċ intersezzjonali biex tiġi eliminata d-diskriminazzjoni kontra nisa u bniet b'diżabilità;

P.billi fl-2018 madwar 28,7% tal-popolazzjoni tal-UE b'diżabilità (ta' 16-ilsena jew aktar) kienu f'riskju ta' faqar jew ta' esklużjoni soċjali(27);

Q.billi, minkejja li l-Artikolu19 tas-CRPD jiddikjara li "L-Istati Partijiet għal din il-Konvenzjoni jagħrfu d-dritt ugwali tal-persuni kollha b'diżabilità li jgħixu fil-komunità, b'għażliet ugwali bħal ħaddieħor, u għandhom jieħdu miżuri adegwati u effettivi biex iħaffu t-tgawdija sħiħa mill-persuni b'diżabilità ta' dan id-dritt u tal-inklużjoni u l-parteċipazjoni tagħhom b'mod sħiħ fil-komunità", għad hemm 800000persuna b'diżabilità li huma mċaħħda mid-dritt tagħhom li jivvutaw fl-UE;

R.billi l-persuni torox-għomja jbatu minn diżabilitajiet doppji u uniċi, li jgħaqqdu żewġ nuqqasijiet sensorji (viżwali u ta' smigħ), u dan jirrestrinġi l-parteċipazzjoni sħiħa tagħhom u jikkawża problemi speċifiċi bħall-aċċess għall-komunikazzjoni, l-informazzjoni, il-mobilità u l-interazzjonijiet soċjali;

S.billi l-benefiċċji relatati mad-diżabilità għandhom jitqiesu bħala għajnuna mill-istat immirata biex tgħin lin-nies jeliminaw l-ostakoli li ġejjin mid-diżabilità u/jew il-kundizzjoni medika tagħhom bil-għan li jipparteċipaw bis-sħiħ fis-soċjetà, flimkien mas-sostituzzjoni tal-introjtu meta jkun meħtieġ;

T.billi l-Artikolu9 tas-CRPD jirrikonoxxi li jridu jittieħdu miżuri xierqa biex jiġi żgurat li persuni b'diżabilità, b'mod partikolari l-bniet u n-nisa, ikunu jistgħu jgawdu aċċess reali għall-ambjent fiżiku, għall-faċilitajiet tat-trasport, għall-informazzjoni u għall-komunikazzjoni, inklużi t-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni, u għal faċilitajiet u servizzi oħra li huma miftuħa għall-pubbliku jew ipprovduti lilu, kemm f'żoni rurali kif ukoll urbani;

U.billi d-Direttiva dwar il-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja privata għall-ġenituri u għall-persuni li jindukraw, adottata f'Ġunju2019(28), tistabbilixxi, għall-ewwel darba fil-livell tal-UE, dritt għal kull ħaddiem għal liv tal-persuni li jindukraw ta' ħamestijiem ta' xogħol fis-sena;

V.billi l-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità 2010-2020 (l-Istrateġija) serviet bħala qafas għal proposti ta' politika u proposti leġiżlattivi għall-implimentazzjoni tas-CRPD kemm fi ħdan kif ukoll barra l-UE;

W.billi persuni b'diżabilità għadhom mhux qed jipparteċipaw bis-sħiħ fis-soċjetà u jgawdu d-drittijiet tagħhom; billi f'konformità mal-Artikolu29 tas-CRPD, il-parteċipazzjoni ta' persuni b'diżabilità tista' tinkiseb biss jekk jiġu inklużi fil-ħajja politika u pubblika, fejn spiss ikunu sottorappreżentati;

X.billi l-Istrateġija ma ġietx adattata għal oqsma ta' politika emerġenti, pereżempju ma ġietx allinjata la mal-Aġenda2030, li l-UE u l-Istati Membri tagħha kollha huma impenjati li jimplimentaw, u lanqas mal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali;

Y.billi matul il-kriżi tal-COVID-19, il-persuni b'diżabilità esperjenzaw sfidi serji u każijiet ta' ksur tad-drittijiet, bħal interruzzjonijiet fl-assistenza personali, fis-servizzi ta' kura u appoġġ, fl-aċċess inugwali għal informazzjoni relatata mas-saħħa u l-kura tas-saħħa u/jew esklużjoni sħiħa minnhom, inkluża kura urġenti, nuqqas ta' informazzjoni ġenerali relatata mas-sikurezza pubblika ppreżentata b'mod ċar u sempliċi, inkluż f'formati aċċessibbli, mingħajr ostakoli u f'formati faċli biex jintużaw, nuqqas ta' miżuri ta' prekawzjoni f'istituzzjonijiet residenzjali, aċċess inugwali għall-alternattivi offruti minn istituzzjonijiet edukattivi, jiġifieri tagħlim mill-bogħod u online, u żieda fil-każijiet ta' vjolenza domestika; billi hemm il-possibbiltà li l-pandemija u l-isfidi ta' hawn fuq jerġgħu jitfaċċaw fix-xhur li ġejjin;

Z.billi l-Istrateġija ma tkoprix id-dispożizzjonijiet kollha tas-CRPD;

AA.billi l-Kummissjoni sa issa għadha ma wettqitx rieżami komprensiv u trażversali tal-leġiżlazzjoni tagħha sabiex tiżgura armonizzazzjoni sħiħa mad-dispożizzjonijiet tas-CRPD;

AB.billi l-Istrateġija kurrenti kisbet progress limitat;

AC.billi kien hemm nuqqas ta' integrazzjoni tad-drittijiet ta' persuni b'diżabilità f'għadd kbir ta' oqsma ta' politika tal-UE;

AD.billi għadha qed tiġi adottata leġiżlazzjoni ġdida u riveduta mingħajr ebda referenza għas-CRPD u l-aċċessibilità; billi l-aċċessibilità hija prerekwiżit għall-għajxien indipendenti u għall-parteċipazzjoni; billi l-UE, bħala parti fis-CRPD, għandha d-dmir li tiżgura l-involviment mill-qrib u l-parteċipazzjoni attiva ta' persuni b'diżabilità u l-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tagħhom fl-iżvilupp u l-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni u l-politiki, filwaqt li tirrispetta d-diversi kunċetti ta' diżabilità;

AE.billi huwa fundamentali għall-persuni b'diżabilità li jkollhom aċċess sħiħ u ugwali għas-suq tax-xogħol, li għadu problematiku minħabba r-rata ta' impjieg attwali, li hija ta' 50,6% (53,3% għall-irġiel u 48,3% għan-nisa b'diżabilità), meta mqabbla ma' 74,8% fost il-persuni mingħajr diżabilità(29), u r-rata tal-qgħad ta' persuni b'diżabilità li għandhom bejn l-20 u l-64sena, li hija ta' 17%, imqabbla ma' 10% tal-persuni mingħajr diżabilità, u b'hekk bosta persuni qed jiġu impediti milli jgħixu ħajja indipendenti u attiva; billi kull sena proporzjon konsiderevoli ta' 4miljunruħ li jgħixu mingħajr dar għandhom diżabilità; billi d-data tvarja b'mod konsiderevoli bejn tipi differenti ta' diżabilità u ħtiġijiet ta' appoġġ;

AF.billi min iħaddem jeħtieġlu jiġi appoġġjat u mħeġġeġ jiżgura li l-persuni b'diżabilità jkunu awtonomizzati tul it-passaġġ sħiħ mill-edukazzjoni sal-impjieg; billi għal dan il-għan, is-sensibilizzazzjoni ta' min iħaddem hija mezz wieħed biex tiġi miġġielda d-diskriminazzjoni ta' persuni b'diżabilità;

AG.billi l-miżuri fuq il-post tax-xogħol huma kruċjali għall-promozzjoni ta' saħħa mentali pożittiva, kif ukoll għall-prevenzjoni tal-mard mentali u d-diżabilitajiet psikosoċjali;

AH.billi l-azzjonijiet immirati biex jindirizzaw l-isfidi tal-bidla demografika jeħtieġ li jinkludu miżuri xierqa maħsuba biex il-persuni b'diżabilità jinżammu attivi fis-suq tax-xogħol; billi dan mhux biss jinkludi miżuri ta' prevenzjoni fir-rigward tas-saħħa u s-sikurezza okkupazzjonali, iżda wkoll miżuri li jiffokaw fuq ir-riabilitazzjoni u l-parteċipazzjoni wara mard jew inċident;

AI.billi l-parteċipazzjoni tista' tinkiseb bis-sħiħ biss jekk firxa kbira ta' persuni b'diżabilità u l-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tagħhom jiġu inklużi u t-tipi kollha ta' partijiet ikkonċernati jiġu kkonsultati b'mod siewi, filwaqt li jiġu rispettati d-diversi kunċetti ta' diżabilità;

1.Jirrikonoxxi l-progress li sar fl-implimentazzjoni tas-CRPD, li rriżulta mill-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità 2010-2020; jistieden lill-Kummissjoni tibni fuq dak li nkiseb billi tkabbar l-impenn tagħha lejn id-drittijiet tal-persuni b'diżabilità permezz ta' Strateġija Ewropea tad-Diżabilità wara l-2020 (Strateġija wara l-2020);

2.Ifakkar li fl-osservazzjonijiet konklużivi tiegħu, il-kumitat tas-CRPD innota b'mod kritiku li l-miżuri ta' awsterità adottati mill-UE u mill-Istati Membri tagħha kienu baxxew l-livell tal-għajxien tal-persuni b'diżabilità, u dan wassal għal livelli ogħla ta' faqar u ta' esklużjoni soċjali u għal tnaqqis fis-servizzi soċjali u fl-appoġġ għall-familji u s-servizzi bbażati fil-komunità;

3.Ifakkar li l-Kumitat tas-CRPD esprima t-tħassib serju tiegħu dwar is-sitwazzjoni prekarja tal-persuni b'diżabilità fil-kriżi kurrenti tal-migrazzjoni fl-UE, b'mod partikolari minħabba l-fatt li r-rifuġjati, il-migranti u dawk li jfittxu asil li għandhom diżabilità jiġu detenuti fl-UE f'kundizzjonijiet li ma jipprovdux appoġġ xieraq u aġġustamenti raġonevoli; jistieden, għaldaqstant, lill-Kummissjoni tirranġa din is-sitwazzjoni billi toħroġ linji gwida lill-aġenziji tagħha u lill-Istati Membri li jiddikjaraw li d-detenzjoni restrittiva ta' persuni b'diżabilità fil-kuntest tal-migrazzjoni u t-tfittxija ta' asil mhijiex f'konformità mas-CRPD;

4.Huwa partikolarment imħasseb dwar iż-żgħażagħ b'diżabilità u dawk li ilhom qiegħda għal perjodu itwal ta' żmien; jistieden lill-Istati Membri jaħdmu favur l-inklużjoni tagħhom fis-suq tax-xogħol bħala kwistjoni ta' prijorità, pereżempju bħala parti mill-programm Garanzija għaż-Żgħażagħ;

5.Jistieden lill-Kummissjoni tressaq Strateġija Ewropea tad-Diżabilità wara l-2020 komprensiva, ambizzjuża u fit-tul, li:

(a) tinkludi oqsma ta' prijorità definiti b'mod ċar li jkopru d-dispożizzjonijiet kollha tas-CRPD u li jirriflettu l-kummenti ġenerali tal-Kumitat tas-CRPD, inklużi definizzjonijiet ta' termini ewlenin, b'mod partikolari definizzjoni komuni fil-livell tal-UE ta' "diżabilità", fl-oqsma kollha tal-politika tal-UE u li jindirizzaw l-Osservazzjonijiet Konklużivi tal-Kumitat tas-CRPD lill-UE adottati fl-2015;
(b) tinkludi miri ambizzjużi, ċari u kalkolabbli, inkluża lista ta' azzjonijiet ippjanati b'perjodi ta' żmien ċari u b'riżorsi allokati fl-oqsma li ġejjin: l-ugwaljanza, il-parteċipazzjoni, il-moviment liberu u l-għajxien indipendenti, l-aċċessibilità, l-impjiegi u t-taħriġ, l-edukazzjoni u l-kultura, il-faqar u l-esklużjoni soċjali, l-azzjoni esterna, il-ħelsien mill-vjolenza u l-abbuż, l-integrazzjoni tad-diżabilità u s-sensibilizzazzjoni;
(c) tinkludi perjodi ta' żmien u skedi ta' żmien fissi għall-implimentazzjoni;
(d) tirrifletti d-diversità tal-persuni b'diżabilità u l-ħtiġijiet tagħhom, inklużi azzjonijiet immirati;
(e) tintegra fil-politiki kollha u fl-oqsma kollha d-drittijiet tal-persuni kollha b'diżabilità,
(f) tirrikonoxxi u tindirizza l-forom multipli u intersezzjonali ta' diskriminazzjoni li jħabbtu wiċċhom magħhom il-persuni b'diżabilità,
(g) tinkludi approċċ li jqis is-sitwazzjoni tat-tfal,
(h) tissalvagwardja l-integrazzjoni tal-perspettiva tal-ġeneri;
(i) tkun immirata għal persuni adulti b'diżabilità u tagħti attenzjoni speċjali lil dawk b'diżabilità intellettwali u l-futur tagħhom wara l-mewt ta' min ikun qed jieħu ħsiebhom;
(j) tkun sostnuta b'mekkaniżmu ta' monitoraġġ adegwat u mogħni b'biżżejjed riżorsi u b'parametri referenzjarji u indikaturi ċari,
(k) tiffaċilita l-konnessjonijiet bejn oqsma ta' politika differenti fil-livell tal-UE, u l-adattabilità tal-istrateġija għal oqsma ta' politika emerġenti u sfidi lil hinn mid-dispożizzjonijiet tas-CRPD, bħad-diġitalizzazzjoni u t-teknoloġiji ġodda, l-awtomatizzazzjoni u l-Intelliġenza Artifiċjali;
(l) tkun konsistenti ma' inizjattivi u strateġiji oħra tal-UE u tintegra s-segwitu għall-Istrateġija Ewropa2020 u għall-inizjattivi fil-qafas tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali u l-pjan direzzjonali għal Ewropa Soċjali;
(m) talloka baġit adegwat għall-implimentazzjoni u l-monitoraġġ tal-Istrateġija wara l-2020, inkluża l-allokazzjoni ta' baġit adegwat għall-Qafas tas-CRPD tal-UE, li jippromwovi, jipproteġi u jimmonitorja l-implimentazzjoni tas-CRPD fi kwistjonijiet ta' kompetenzi tal-UE (jiġifieri fil-leġiżlazzjoni u fil-politiki tal-UE u fl-amministrazzjoni pubblika tal-UE);
(n) tippromwovi kollaborazzjoni mal-awtoritajiet, in-negozji, is-sħab soċjali u s-soċjetà ċivili f'livell Ewropew, nazzjonali, reġjonali u lokali sabiex tiżgura l-implimentazzjoni xierqa tal-Istrateġija wara l-2020;
(o) tintegra l-aċċess ugwali għas-servizzi għall-persuni b'diżabilità, inkluż l-aċċess għall-kura tas-saħħa, l-edukazzjoni u l-impjieg, it-trasport pubbliku, l-akkomodazzjoni, il-kultura, l-isport u d-divertiment, u oqsma oħra, billi telimina l-ostakli għall-parteċipazzjoni soċjali, u billi tapplika l-prinċipji ta' disinn universali f'investimenti infrastrutturali u diġitali madwar l-UE;
(p) tiżgura li l-promozzjoni u l-appoġġ effettivi tal-ekonomija soċjali jiġu inklużi fil-prijoritajiet tal-Istrateġija;

6.Jenfasizza l-ħtieġa ta' konsistenza bejn l-Istrateġija wara l-2020 u l-oqfsa mmirati għall-persuni b'mard kroniku, inklużi miżuri dwar l-attivazzjoni tal-impjiegi, peress li l-istrateġiji mmirati għal persuni b'diżabilità mhux neċessarjament jindirizzaw dejjem il-ħtiġijiet tagħhom;

7.Jenfasizza l-importanza ta' definizzjoni u applikazzjoni olistiċi tal-aċċessibilità u l-valur tagħha bħala l-bażi sabiex il-persuni b'diżabilità biex jkollhom opportunitajiet indaqs, kif rikonoxxut fis-CRPD, u f'konformità mal-Kumment Ġenerali CRPD Nru2, filwaqt li titqies id-diversità tal-ħtiġijiet tal-persuni b'diżabilità u l-promozzjoni ta' disinn universali bħala prinċipju tal-UE;

8.Jistieden lill-Istati Membri jimplimentaw bis-sħiħ u jimmonitorjaw b'mod kontinwu l-leġiżlazzjoni kollha relatata mal-aċċessibilità, inklużi l-Att Ewropew dwar l-Aċċessibilità(30), id-Direttiva dwar is-Servizzi tal-Media Awdjoviżiva,, il-Pakkett tat-Telekomunikazzjonijiet u d-Direttiva dwar l-Aċċessibilità tas-Siti Elettroniċi(31), kif ukoll ir-regolamenti rilevanti dwar it-trasport u d-drittijiet tal-passiġġieri; jinsisti li l-monitoraġġ għandu jsir mhux permezz ta' awtovalutazzjoni iżda minn entità indipendenti li tinkludi persuni b'diżabilità; jistieden, għalhekk, lill-Kummissjoni tiffaċilita l-implimentazzjoni u tistabbilixxi Bord Ewropew dwar l-Aċċessibilità biex timmonitorja l-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-UE dwar l-aċċessibilità;

9.Jistieden lill-Kummissjoni tuża l-Att Ewropew dwar l-Aċċessibilità bħala bażi għal qafas robust tal-UE għal ambjent aċċessibbli u inklużiv bi spazji pubbliċi, servizzi, inklużi s-servizzi tat-trasport, il-komunikazzjoni u s-servizzi finanzjarji, kif ukoll l-ambjent mibni, li jkunu kompletament aċċessibbli; jistieden lill-Kummissjoni ssaħħaħ id-drittijiet tal-passiġġieri biex tiġi evitata aktar diskriminazzjoni;

10.Jistieden lill-Kummissjoni tirrevedi r-regoli għall-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għas-Sikurezza tal-Avjazzjoni (EASA) u għall-Assoċjazzjoni Internazzjonali tat-Trasport bl-Ajru (IATA) sabiex tipproteġi d-drittijiet tal-passiġġieri b'diżabilità, li jiffokaw fuq is-sikurezza u l-integrità kemm ta' ġisimhom kif ukoll tat-tagħmir tagħhom meta jiġu ttrasportati, u r-rikonoxximent tal-ħtieġa ta' seats żejda għal assistenti personali jew għal dawk il-persuni li jkollhom jimteddu;

11.Ifakkar li l-implimentazzjoni tal-obbligi kollha relatati mal-aċċessibilità tirrikjedi finanzjament suffiċjenti fil-livell tal-UE, fil-livell nazzjonali u fil-livell lokali; jistieden lill-Kummissjoni u l-Istati Membri jagħtu spinta lill-investiment pubbliku sabiex jiżguraw l-aċċessibilità għall-persuni b'diżabilità kemm għall-ambjent fiżiku kif ukoll għal dak diġitali;

12.Jesprimi t-tħassib tiegħu dwar il-fatt li l-kundizzjonalità exante tal-akkwist pubbliku ta' xiri aċċessibbli qabel l-iffirmar ta' kuntratt pubbliku mhux qed tiġi implimentata biżżejjed fil-livell nazzjonali; jirrakkomanda, f'dan ir-rigward, li jinħoloq portal, b'mod simili għall-akkwist pubbliku ekoloġiku, li jkun fih il-linji gwida kollha dwar l-aċċessibilità;

13.Jistieden lill-Kummissjoni taħdem mal-QĠUE dwar strateġiji ta' komunikazzjoni u aċċessibilità biex tiżgura li l-persuni b'diżabilità jista' jkollhom aċċess għas-sistema ġudizzjarja tal-UE;

14.Jenfasizza li l-Istrateġija wara l-2020 għandha tkun ibbażata fuq rieżami trasversali u komprensiv tal-leġiżlazzjoni u l-politiki kollha tal-UE, sabiex tkun armonizzata għalkollox mad-dispożizzjonijiet tas-CRPD; jinsisti li għandu jkun fiha dikjarazzjoni tal-kompetenzi riveduta li tinkludi l-oqsma kollha ta' politika li fihom l-UE lleġiżlat jew adottat miżuri legali mhux vinkolanti li għandhom impatt fuq il-persuni b'diżabilità, u għandha tipproponi proposti leġiżlattivi b'miżuri ta' implimentazzjoni u monitoraġġ;

15.Jistieden lill-Kummissjoni tiżgura l-inklużjoni ta' approċċ ibbażat fuq il-ġeneru u intersezzjonali biex tiġġieled il-forom multipli tad-diskriminazzjoni li jħabbtu wiċċhom magħhom in-nisa u l-bniet b'diżabilità; jinsisti li għandha tinġabar data diżaggregata skont il-ġeneru sabiex jiġu identifikati l-forom ta' diskriminazzjoni multipla intersezzjonali li jiffaċċjaw in-nisa u l-bniet b'diżabilità, fl-oqsma kollha koperti mill-Konvenzjoni ta' Istanbul u fejn rilevanti; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tressaq proposta kkonsolidata fi ħdan l-Istrateġija tad-Diżabilità wara l-2020 u tadotta miżuri effettivi għall-prevenzjoni tal-vjolenza fuq in-nisa u t-tfal b'diżabilità u l-ġlieda kontriha, inklużi l-fastidju u l-abbuż sesswali, u li jkollhom fil-mira l-familji, il-komunitajiet, il-professjonisti u l-istituzzjonijiet; iħeġġeġ lill-Unjoni Ewropea u lil dawk l-Istati Membri li għadhom ma rratifikawx il-Konvenzjoni ta' Istanbul biex dan jagħmluh;

16.Jitlob li l-Istrateġija wara l-2020 tiżviluppa struttura interistituzzjonali biex tissorvelja l-implimentazzjoni tagħha bl-użu ta' proċeduri stabbiliti fil-Ftehim Interistituzzjonali dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet(32); jenfasizza li l-punti fokali dwar id-diżabilità għandhom ikunu preżenti fl-istituzzjonijiet u l-aġenziji kollha tal-UE, fejn il-punt fokali ċentrali jkun jinsab fi ħdan is-Segretarjat Ġenerali tal-Kummissjoni; jenfasizza li l-punti fokali tad-diżabilità għandhom ikunu appoġġjati b' mekkaniżmu interistituzzjonali xieraq biex tiġi kkoordinata l-implimentazzjoni tas-CRPD fl-istituzzjonijiet u fl-aġenziji tal-UE; jenfasizza li mekkaniżmu interistituzzjonali jeżisti biex tiġi ffaċilitata l-kooperazzjoni bejn il-Kummissjoni, il-Parlament u l-Kunsill, filwaqt li l-presidenti rispettivi tagħhom jiltaqgħu fil-bidu ta' kull mandat; jenfasizza, f'dan ir-rigward, li l-istituzzjonijiet tal-UE, bħala amministrazzjonijiet pubbliċi, għandhom jikkonformaw mas-CRPD fl-aspetti kollha tagħha;

17.Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tħejji l-Istrateġija wara l-2020 bl-involviment mill-qrib, sinifikanti u sistematiku ta' persuni b'diżabilità u tal-membri tal-familja u l-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tagħhom, u biex tiżgura li l-Kummissjoni, flimkien mal-Istati Membri, taħdem mill-qrib magħhom fl-implimentazzjoni, il-monitoraġġ u l-evalwazzjoni tal-Istrateġija wara l-2020; anki permezz ta' finanzjament u bini ta' kapaċità adegwati;

18.Jistieden lill-Kummissjoni tinkludi rieżami tal-Istrateġija kull tlietsnin, bi rwol definit b'mod ċar għall-Qafas tas-CRPD tal-UE u biex tinvolvi b'mod sistematiku u attiv il-persuni b'diżabilità u l-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tagħhom (kemm fil-livell Ewropew kif ukoll f'dak nazzjonali) fit-tali rieżami;

19.Jenfasizza l-ħtieġa ta' monitoraġġ kontinwu tal-implimentazzjoni tas-CRPD; jitlob, f'dan il-kuntest:

(a) li tinġabar (b'salvagwardji stabbiliti legalment) data diżaggregata robusta, imqassma skont it-tip ta' diżabilità, l-età, il-ġeneru, u fatturi li huma rilevanti għall-monitoraġġ tal-progress fl-implimentazzjoni tas-CRPD u għall-indirizzar tal-ostakli li l-persuni b'diżabilità jħabbtu wiċċhom magħhom fl-eżerċitar tad-drittijiet tagħhom;
(b) li jiġu allokati riżorsi adegwati lill-qafas ta' monitoraġġ tas-CRPD tal-UE biex ikun jista' jwettaq il-funzjonijiet tiegħu b'mod indipendenti u xieraq;
(c) mekkaniżmu flessibbli li kapaċi jipprovdi inċentivi għall-implimentazzjoni ottimali tas-CRPD, bħall-Access City Awards; jitlob li jkun hemm inizjattivi rilevanti fil-livell nazzjonali;
(d) inizjattivi rilevanti f’livell nazzjonali;

20.Jitlob lill-Kummissjoni tiżgura li l-Istrateġija wara l-2020 se tippromwovi b'mod partikolari aċċess garantit għall-impjiegi, u taħriġ vokazzjonali u dak professjonali, edukazzjoni inklużiva, servizzi tal-kura tas-saħħa ta' kwalità u ekonomikament aċċessibbli, servizzi diġitali u attivitajiet sportivi għall-persuni b'diżabilità, billi tiżgura, fost oħrajn, li jiġu pprovduti arranġamenti raġonevoli fuq il-post tax-xogħol, li l-persuni b'diżabilità jitħallsu daqs l-impjegati mingħajr diżabilità u li tiġi evitata u impedita l-possibilità ta' kwalunkwe tip ieħor ta' diskriminazzjoni; jistieden lill-Istati Membri jiżviluppaw aktar u/jew jimplimentaw aħjar miżuri li jippromwovu l-parteċipazzjoni ta' persuni b'diżabilità fis-suq tax-xogħol, u jagħmlu mod li l-persuni b'diżabilità li jaħdmu f'workshops protetti jiġu rikonoxxuti mil-liġi bħala ħaddiema u jiżguraw li jkunu intitolati għall-istess protezzjoni soċjali bħal ħaddiema oħra; jistieden lill-Kummissjoni tinkoraġġixxi l-iżvilupp ta' oqfsa ta' kwalità għat-traineeships u tinkoraġġixxi u tiżviluppa opportunitajiet ta' taħriġ permezz ta' apprendistati għall-persuni b'diżabilità; jistieden lill-Kummissjoni tinkludi l-aħjar prattiki f'rapporti futuri sabiex tippermetti lil minn iħaddem jimplimenta b'mod effettiv il-leġiżlazzjoni dwar id-diżabilità; jistieden lill-Kummissjoni tirrikonoxxi, tippromwovi u tipproteġi l-intrapriżi inklużivi sabiex toħloq impjiegi permanenti għall-persuni b'diżabilità fis-suq tax-xogħol; jenfasizza l-potenzjal tal-intrapriżi u l-organizzazzjonijiet tal-ekonomija soċjali li jiffaċilitaw l-inklużjoni fis-suq tax-xogħol għall-persuni b'diżabilità; jistieden lill-Kummissjoni tipprovdi appoġġ immirat mill-Fond Soċjali Ewropew għall-ekonomija soċjali;

21.Jenfasizza li huwa fundamentali li jiġi żgurat livell għoli ta' servizzi u assistenza lill-persuni b'diżabilità; iqis, għalhekk, li huwa meħtieġ li jiġu definiti standards minimi fil-livell tal-UE sabiex jiġi garantit li jiġu ssodisfati l-bżonnijiet kollha tal-persuni b'diżabilità;

22.Jistieden lill-Kummissjoni tirrevedi d-direttiva dwar il-kura tas-saħħa transfruntiera biex tinġieb f'konformità mas-CRPD, sabiex ikun garantit l-aċċess għal kura tas-saħħa transfruntiera ekonomikament aċċessibbli u ta' kwalità għall-persuni b'diżabilitajiet;

23.Jitlob lill-Istati Membri jiżguraw aċċess għal persuni b'diżabilità għal servizzi tas-saħħa li jkunu sensittivi għall-ġeneru, inklużi r-riabilitazzjoni relatata mas-saħħa u, fejn applikabbli, kura fit-tul;

24.Iqis li n-nisa u l-bniet b'diżabilità għandu jkollhom aċċess sħiħ għall-kura medika li tkun tlaħħaq mal-ħtiġijiet partikolari tagħhom, inkluża l-konsultazzjonijiet ġinekoloġiċi, eżamijiet mediċi, ippjanar tal-familja u appoġġ adattat għal matul it-tqala; iħeġġeġ lill-UE tqis dawn is-servizzi meta timplimenta l-Istrateġija wara l-2020;

25.Jenfasizza li l-persuni torox-għomja jeħtieġu kura addizzjonali mogħtija minn professjonisti b'għarfien speċjalizzat u kwalifikat kif ukoll interpreti għat-torox-għomja; jistieden lill-Istati Membri jirrikonoxxu l-bastun abjad u aħmar bħala s-simbolu tal-persuni torox-għomja li jkunu mixjin sabiex il-persuni torox-għomja jkunu aktar viżibbli fit-traffiku;

26.Jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li l-persuni mċaħħda mill-kapaċità ġuridika tagħhom ikunu jistgħu jeżerċitaw id-drittijiet kollha minquxa fit-trattati u fil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni Ewropea;

27.Jinnota b'dispjaċir li l-politiki Ewropej attwali dwar id-drittijiet tat-tfal ma jinkludux b'mod suffiċjenti strateġija globali bbażata fuq id-drittijiet għas-subien u l-bniet b'diżabilità, u lanqas ma fihom salvagwardji biex jipproteġu d-drittijiet tagħhom, u li l-istrateġiji tad-diżabilità ma jindirizawhomx jew jintegrawhomx b'mod suffiċjenti;

28.Jistieden lill-Kummissjoni ttejjeb l-aċċess għas-servizzi u għad-drittijiet soċjali essenzjali għat-tfal vulnerabbli (b'mod speċifiku l-kura tas-saħħa, l-edukazzjoni, l-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal, in-nutrizzjoni u l-akkomodazzjoni);

29.Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jagħmlu mod li l-UE jkollha rwol ewlieni fil-promozzjoni tad-drittijiet ta' persuni b'diżabilità u jippromwovu r-ratifika tas-CRPD madwar id-dinja; jitlob lit-Task Force ta' esperti fuq l-ugwaljanza tal-Kummissjoni taħt is-superviżjoni tal-Kummissarju għall-Ugwaljanza tintegra d-drittijiet tal-persuni b'diżabilità b'mod sistematiku fil-liġijiet, id-deċiżjonijiet, il-politiki u l-programmi rilevanti kollha tal-UE; iħeġġeġ l-integrazzjoni sħiħa tal-perspettiva tad-drittijiet tal-persuni b'diżabilità fl-aspetti kollha tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali, fl-Istrateġija dwar l-Ugwaljanza bejn is-Sessi, b'enfasi speċjali fuq il-ġlieda kontra l-vjolenza, f'Erasmus+ u l-Garanzija għaż-Żgħażagħ, il-Mekkaniżmu ta' Tranżizzjoni Ġusta, il-Garanzija għat-Tfal, il-Green Paper dwar it-Tixjiħ li jmiss, fis-Semestru Ewropew u fil-politika barranija tal-UE, u jenfasizza l-ħtieġa ta' Garanzija għad-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabilità biex tgħin lill-persuni b'diżabilità biex isibu impjieg, traineeships, kollokamenti f'impjieg u edukazzjoni ulterjuri; ifakkar lill-Kummissjoni biex dan jiġi mmonitorjat ukoll fi ħdan l-istituzzjonijiet tal-UE;

30.Jistieden lill-Kummissjoni tħejji evalwazzjoni tal-isfidi u l-każijiet ta' ksur tad-drittijiet li jesperjenzaw il-persuni b'diżabilità matul il-pandemija tal-COVID-19, il-miżuri adottati mill-Istati Membri b'rispons għall-pandemija, u l-lakuni u n-nuqqasijiet fil-leġiżlazzjoni; jistieden lill-Kummissjoni tipproponi miżuri ta' rkupru u mitigazzjoni rilevanti u speċifiċi fl-Istrateġija tad-Diżabilità wara l-2020 biex nuqqasijiet bħal dawn jingħelbu u jiġu evitati fil-futur; ifakkar li tali miżuri jridu jiġu żviluppati abbażi ta' konsultazzjonijiet ma' persuni b'diżabilità u l-membri tal-familja jew l-organizzazzjonijiet li jirrappreżentawhom, kif ukoll in-netwerk tas-CRPD tal-Parlament Ewropew;

31.Jitlob lit-Task Force ta' esperti tal-Kummissjoni jwaqqaf u jwettaq konsultazzjonijiet sistematiċi ma' persuni b'diżabilità u mal-organizzazzjonijiet li jirrappreżentawhom;

32.Jenfasizza d-dritt li wieħed jgħix b'mod indipendenti u li jiġi inkluż fil-komunità huwa essenzjali għat-twettiq ta' ħafna mid-drittijiet l-oħra stabbiliti fis-CRPD, fosthom l-ugwaljanza u n-nondiskriminazzjoni, l-awtonomija u l-libertà, il-kapaċità ġuridika u l-libertà ta' moviment;

33.Jitlob lill-Kummissjoni tippromwovi b'mod attiv it-tranżizzjoni mill-kura istituzzjonali u/jew segregata għal appoġġ ibbażat fil-komunità, inkluża l-assistenza personali, u s-servizzi inklużivi (kemm dawk ġenerali kif ukoll dawk imfassla għal bżonnijiet speċifiċi), fl-għodod u l-inizjattivi ta' politika kollha tal-UE; jitlob, ukoll, lill-Kummissjoni tiżgura li l-progress globali fid-deistituzzjonalizzazzjoni jiġi inkluż bħala indikatur fit-tabella ta' valutazzjoni soċjali tal-UE;

34.Jistieden lill-Istati Membri jippromwovu l-parteċipazzjoni billi jaċċelleraw il-proċess tad-deistituzzjonalizzazzjoni f'perjodu ta' żmien speċifiku u jissostitwixxu t-teħid ta' deċiżjonijiet sostituttiv b'teħid ta' deċiżjonijiet appoġġjat; jitlob lill-Istati Membri jiżguraw li d-deistituzzjonalizzazzjoni qatt ma twassal għal sitwazzjoni fejn il-persuni b'diżabilità jispiċċaw bla dar minħabba nuqqas ta' akkommodazzjoni adegwata u/jew aċċessibbli;

35.Jitlob lill-Kummissjoni tadotta pożizzjoni b'saħħitha dwar il-fatt li d-disponibilità globali tas-servizzi ġenerali bbażati fil-komunità (CBS) hija essenzjali għat-tranżizzjoni mill-kura istituzzjonali għall-għajxien fil-komunità;

36.Jitlob lill-Kummissjoni tippromwovi l-libertà tal-moviment għall-persuni b'diżabilità;

37.Jitlob lill-Kummissjoni tiżviluppa azzjonijiet fil-livell tal-UE biex tiżgura li l-persuni kollha b'diżabilità jkunu kapaċi jeżerċitaw il-libertà ta' moviment tagħhom u jgawdu l-libertà tal-moviment u tax-xogħol barra minn pajjiżhom fuq bażi ugwali mal-oħrajn;

38.Jitlob li l-Kummissjoni tiżgura li l-użu tal-fondi tal-UE jkun konformi mas-CRPD u li l-fondi tal-UE ma jikkontribwux għall-kostruzzjoni jew għar-rinnovament ta' faċilitajiet tal-kura istituzzjonali jew strutturi ta' kwalunkwe tip ieħor li jistgħu faċilment isiru istituzzjoni, jew għall-proġetti li ma jinvolvux b'mod sinifikanti lill-persuni b'diżabilità, il-membri tal-familja u l-organizzazzjonijiet li jirrappreżentawhom, u mhumiex investiti fi strutturi li mhumiex aċċessibbli għall-persuni b'diżabilità;

39.Jitlob li l-Kummissjoni tiżgura li l-użu tal-fondi tal-UE ma jikkontribwixxux għar-riċerka mhux etika, l-isterilizzazzjoni mhux volontarja u l-ksur tad-drittjiet riproduttivi ta' persuni b'diżabilità;

40.Jitlob li l-Kummissjoni tirrikonoxxi li l-persuni b'diżabilitajiet intellettwali u psikosoċjali jkunu partikolarment vulnerabbli għal approċċi u trattamenti sperimentali, li m'għandhomx bażi ta' evidenza xjentifika robusta u li jistgħu jikkawżaw ħsara sinifikanti;

41.Jinsisti li l-fondi tal-UE għandu jkollhom l-għan li jippromwovu ambjenti, servizzi, prattiki u apparati inklużivi u aċċessibbli, li jsegwu approċċ ta' disinn universali u li jiffavorixxu d-deistituzzjonalizzazzjoni, li jinkludu appoġġ qawwi għall-assistenza personali u l-għajxien indipendenti; jitlob lill-Kummissjoni tippromwovi inizjattivi li jiżguraw li s-servizzi ta' assistenza ffinanzjati mill-fondi tal-UE jissodisfaw il-ħtiġijiet ta' persuni b'diżabilità; jenfasizza li l-fondi għandhom jiġu investiti b'mod attiv fir-riċerka biex tiġi żviluppata teknoloġija ta' assistenza aħjar u aktar ekonomikament aċċessibbli għall-persuni b'diżabilità; jitlob li jkun hemm kuntatt attiv ma' persuni b'diżabilità, mal-membri tal-familja u mal-organizzazzjonijiet li jirrappreżentawhom fil-programmi kollha ffinanzjati mill-UE;

42.Jitlob lill-Qorti Ewropea tal-Awdituri teżamina jekk l-opportunitajiet iffinanzjati mill-UE jilħqux lill-persuni b'diżabilità;

43.Jitlob lill-Kummissjoni tiżgura li l-proġetti u l-infrastruttura kollha appoġġjati mill-fondi tal-UE f'pajjiżi terzi jkunu aċċessibbli għall-inklużjoni tal-persuni b'diżabilità u li l-fondi tal-UE jinvestu fl-implimentazzjoni u l-monitoraġġ tas-CRPD u l-bini ta' kapaċità tal-organizzazzjonijiet ta' persuni b'diżabilità;

44.Jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiżguraw li l-Istrateġija tal-UE u l-azzjonijiet tal-Istati Membri jkunu kompletament allinjati mal-SDGs u mal-Aġenda2030 tan-Nazzjonijiet Uniti, bħala qafas globali ewlieni għal azzjoni favur is-sostenibilità, l-ugwaljanza u l-inklużjoni, li tinkludi d-diżabilità bħala kwistjoni orizzontali fl-SDGs4, 8, 10, 11 u 17;

45.Jistieden lill-Kummissjoni biex, fl-azzjoni esterna tagħha, tkun minn ta' quddiem nett fl-implimentazzjoni tal-SDGs b'mod li tkun jinkludi lill-persuni b'diżabilità, indipendentement minn strateġija Ewropea ġdida tad-diżabilità, billi tadotta pjan direzzjonali ċar, trasparenti u inklużiv biex tilħaq l-għanijiet;

46.Jilqa' d-direttiva adottata dan l-aħħar dwar il-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja privata għall-ġenituri u għall-persuni li jindukraw u, b'mod partikolari, l-introduzzjoni ta' liv ta' ħamest ijiem xogħol fis-sena għall-persuni li jindukraw; jistieden lill-Istati Membri jimplimentaw id-direttiva malajr u jinkoraġġihom biex imorru lil hinn mir-rekwiżiti minimi stabbiliti fiha, anki billi jistabbilixxu d-dritt għal-liv tal-paternità imħallas u għal-liv imħallas għall-ġenituri u għall-persuni li jindukraw; iħeġġeġ lill-Istati Membri aktar arranġamenti għal-liv għall-persuni li jindukraw, għal-liv tal-paternità, għal-liv għall-ġenituri u arranġamenti tax-xogħol flessibbli li huma adattati għall-ħtiġijiet speċifiċi tal-ġenituri f'sitwazzjonijiet partikolarment żvantaġġati, bħal dawk il-ġenituri b'diżabilità jew ġenituri ta' tfal b'diżabilità jew mard fit-tul; jitlob lill-Istati Membri kollha jiżguraw appoġġ suffiċjenti, kemm finanzjarju kif ukoll professjonali, għall-persuni li jieħdu ħsieb lill-membri tal-familja b'diżabilità li jgħixu fl-istess dar. jenfasizza li l-fatt li dawn jeħtiġilhom jieħdu ħsieb il-qraba tagħhom ta' spiss ikollu impatt negattiv fuq il-familja u l-ħajja professjonali tagħhom u dan jista' jwassal għall-esklużjoni u d-diskriminazzjoni;

47.Jistieden lill-Kummissjoni toħloq mekkaniżmi biex tikkoordina l-portabilità u l-adattabilità tal-benefiċċji u tas-servizzi għall-persuni b'diżabilità bejn l-Istati Membri u biex tespandi l-proġett pilota tal-Karta tad-Diżabilità tal-UE għall-Istati Membri kollha, u testendih lil hinn mill-kultura u l-isport u tiżgura li l-karta għall-parkeġġ tal-UE għall-persuni b'diżabilità tkun osservata bis-sħiħ fl-Istati Membri kollha; jenfasizza li tali miżuri huma kruċjali biex jiġi żgurat li l-persuni b'diżabilità madwar l-UE jkollhom aċċess għall-appoġġ għad-diżabilità mingħajr il-ħtieġa ta' valutazzjonijiet separati f'kull Stat Membru; jistieden lill-Istati Membri jinkorporaw fil-leġiżlazzjoni tagħhom ir-rikonoxximent ta' diżabilitajiet speċifiċi sabiex jiġu indirizzati u koperti l-ħtiġijiet speċifiċi tagħhom (bħal pereżempju l-persuni torox-għomja);

48.Jitlob lill-Kummissjoni tippromwovi l-involviment strutturali ta' jistieden lill-Istati Membri jinkorporaw fil-leġiżlazzjoni tagħhom ir-rikonoxximent ta' diżabilitajiet speċifiċipersuni b'diżabilità u l-membri tal-familja u l-organizzazzjonijiet li jirrappreżentawhom fil-fażijiet kollha ta' teħid ta' deċiżjonijiet, kemm fil-livell nazzjonali kif ukoll fil-livell tal-UE, u tiffinanzja l-bini tal-kapaċitajiet għall-organizzazzjonijiet ta' persuni b'diżabilità sabiex ikunu jistgħu jipparteċipaw b'mod strutturali fid-deċiżjonijiet kollha li jikkonċernawhom; jitlob lill-Kummissjoni tiżviluppa inizjattivi li jippromwovu l-awtopromozzjoni u l-parteċipazzjoni politika ta' persuni b'diżabilità, u jistieden lill-Istati Membri jtejbu l-inizjattivi nazzjonali f'dan ir-rigward;

49.Jitlob lill-Kummissjoni tippromwovi koordinazzjoni aħjar tas-servizzi ta' assistenza bejn l-Istati Membri u t-twaqqif ta' punti ta' kuntatt fl-Istati Membri kollha biex jinfurmaw liċ-ċittadini tal-UE b'diżabilità dwar id-drittijiet soċjali tagħhom u s-servizzi ta' assistenza li huma intitolati għalihom;

50.Jitlob lill-Kummissjoni toħloq, f'kooperazzjoni mas-settur privat, portal wieħed li jiġbor l-istrumenti kollha intiżi sabiex jipprovdu parteċipazzjoni soċjali ottimali tal-persuni b'diżabilità;

51.Ifakkar fid-dritt li għandhom il-persuni b'diżabilità għal livell adegwat ta' għajxien u protezzjoni soċjali, b'mod partikolari għal assistenza finanzjarja u kura ta' serħan; jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li l-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità għall-2030 tinkludi azzjonijiet speċifiċi għall-promozzjoni ta' sistemi ta' protezzjoni soċjali inklużivi fl-UE kollha li jkunu jiggarantixxu lill-persuni b'diżabilità l-aċċess għall-benefiċċji u s-servizzi tul iċ-ċiklu kollu tal-ħajja; jistieden lill-Istati Membri jistabbilixxu livell minimu ta' protezzjoni soċjali għall-persuni b'diżabilità li jiżguralhom standard ta' għajxien adegwat;

52.Jitlob lill-Kummissjoni u lill-Kunsill jibnu fuq ir-rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar l-aċċess għall-protezzjoni soċjali(33) u l-proposta għal regolament dwar il-Koordinazzjoni tas-sistemi ta' sigurtà soċjali (), biex iċ-ċittadini kollha tal-UE jkunu jistgħu jaċċedu s-servizzi ta' assistenza soċjali madwar l-UE, b'mod konformi ma' rakkomandazzjoni mill-KumitatCRPD;

53.Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiżviluppaw kampanja komprensiva li tinvolvi persuni b'diżabilità, il-membri tal-familja u l-organizzazzjonijiet li jirrappreżentawhom, li tkun disponibbli f'formati aċċessibbli, inkluża verżjoni li tinqara faċilment, u f'lingwi tas-sinjali nazzjonali sabiex titqajjem kuxjenza dwar is-CRPD, id-drittijiet u l-ħtiġijiet ta' persuni b'diżabilità u l-ostakli li jiffaċċjaw fost persuni b'diżabilità, dawk li jġorru d-dmirijiet u s-soċjetà b'mod ġenerali; jistieden lill-Kummissjoni u l-Istati Membri jippromwovu, jikkoordinaw u joħolqu materjal edukattiv li jista' jintuża fl-Istati Membri, bil-għan li jippromwovu attitudnijiet pożittivi dwar il-persuni b'diżabilità u biex itejbu l-inklużjoni tagħhom;

54.Jistieden lill-UE u lill-Istati Membri jiffinanzjaw taħriġ għal u minn persuni b'diżabilità, l-organizzazzjonijiet tagħhom, it-trejdjunjins, il-federazzjonijiet ta' min iħaddem, il-korpi tal-ugwaljanza u l-impjegati taċ-ċivil dwar il-prinċipju ta' nondiskriminazzjoni, inklużi d-diskriminazzjoni multipla u intersezzjonali u l-akkomodazzjoni raġonevoli;

55.Jitlob lill-Istati Membri kollha jappoġġjaw u jżidu l-prestiġju tal-ħidma soċjali (jiġifieri ħaddiema soċjali u persuni li jaħdmu fis-servizzi soċjali);

56.Jitlob lill-Kummissjoni toħloq mekkaniżmu ċar ta' responsabilità, kontroll u sanzjonijiet għall-istrateġiji;

57.Jistieden lill-Istati Membri kollha jindirizzaw b'mod urġenti l-kwistjoni ta' persuni mingħajr dar billi jadottaw strateġiji fit-tul u bbażati fuq akkomodazzjoni, strateġiji integrati ta' persuni mingħajr dar f'livell nazzjonali, reġjonali u lokali u biex jirrikonoxxu r-riskji partikolari li jesperjenzaw il-persuni b'diżabilità, inklużi dawk li jinsabu fl-ispettru tal-awtiżmu;

58.Jistieden lill-Istati Membri jaffermaw l-impenn tagħhom favur il-promozzjoni, il-protezzjoni u l-iżgurar tat-tgawdija sħiħa u ugwali tad-drittijiet tal-bniedem u tal-libertajiet fundamentali kollha minn kull persuna b'diżabilità, inkluż id-dritt ta' moviment liberu u residenza u d-dritt tal-vot fl-elezzjonijiet, f'konformità mal-Artikolu12 tas-CRPD, u biex jiżguraw ir-rispett għad-dinjità inerenti tagħhom billi jimplimentaw u jimmonitorjaw mill-qrib l-implimentazzjoni tal-istrateġija wara l-2020 bl-involviment sinifikanti tal-persuni b'diżabilità u tal-membri tal-familja jew l-organizzazzjonijiet li jirrappreżentawhom, b'kooperazzjoni mal-awtoritajiet, is-sħab soċjali u s-soċjetà ċivili fil-livell tal-UE, dak nazzjonali, reġjonali u lokali u jallokaw riżorsi umani u finanzjarji adegwati u suffiċjenti għall-implimentazzjoni tagħha;

59.Jitlob lill-Istati Membri kollha jiżviluppaw strateġiji nazzjonali tad-diżabilità għalihom infushom għall-promozzjoni tal-integrazzjoni tal-ugwaljanza tal-persuni b'diżabilità u jindirizzaw l-implimentazzjoni tas-CRPD;

60.Jitlob lill-Istati Membri jiżviluppaw strateġiji nazzjonali li jqisu l-aħjar prattiki minn Stati Membri oħra biex jiżguraw l-implimentazzjoni korretta tas-CRPD;

61.Jitlob lill-Unjoni Ewropea u lill-Istati Membri jirratifikaw il-Protokoll Fakultattiv għas-CRPD;

62.Jitlob lill-Istati Membri kollha jirrappurtaw dwar l-implimentazzjoni tal-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità;

63.Jitlob lill-Istati Membri jirrapportaw dwar is-segwitu tar-rakkomandazzjonijiet nazzjonali magħmula mill-Kumitat dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabilità, wara l-evalwazzjoni tagħhom tal-implimentazzjoni tas-CRPD;

64.Jenfasizza l-importanza li jintlaħaq ftehim kemm jista' jkun malajr; jitlob lill-Kunsill jissupera l-perjodu ta' staġnar, sabiex isir progress għal soluzzjoni pragmatika u titħaffef, mingħajr aktar dewmien l-adozzjoni tad-direttiva orizzontali kontra d-diskriminazzjoni tal-UE proposta mill-Kummissjoni fl-2008 u sussegwentement approvata mill-Parlament; iqis id-direttiva bħala prekundizzjoni biex jiġi żgurat qafas legali tal-UE konsolidat u konsistenti li jipproteġi lin-nies mid-diskriminazzjoni bbażata fuq ir-reliġjon u t-twemmin, id-diżabilità, l-età u l-orjentazzjoni sesswali barra mid-dinja tax-xogħol; jinnota li l-ebda restrizzjoni indebita tal-kamp ta' applikazzjoni tad-direttiva m'għandha tiġi aċċettata; iqis li l-konsolidazzjoni tal-qafas leġiżlattiv tal-UE dwar il-ġlieda kontra r-reati ta' mibegħda hija wkoll element kruċjali, meta jitqies li reati simili huma wkoll prevalenti fl-ambjent tax-xogħol;

65.Jirrakkomanda li l-UE tintegra strutturalment l-Istrateġija Ewropea tad-Diżabilità fil-proċess tas-Semestru Ewropew;

66.Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kummissjoni, lill-Kunsill, lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri u tal-pajjiżi kandidati, lill-Aġenzija tal-UE għad-Drittijiet Fundamentali, lill-Qorti tal-Awdituri, lill-Kumitat tar-Reġjuni, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew, biex iqassamha lill-parlamenti u lill-kunsilli sottonazzjonali, lill-Kunsill tal-Ewropa u lin-Nazzjonijiet Uniti.

(1) ĠU L23, 27.1.2010, p.35.
(2) ĠU C340, 15.12.2010, p.11.
(3) ĠU L151, 7.6.2019, p.70.
(4) ĠU L327, 2.12.2016, p.1.
(5) ĠU L303, 28.11.2018, p.69.
(6) ĠU L303, 2.12.2000, p.16.
(7) ĠU C204, 13.6.2018, p.179.
(8) ĠU L321, 17.12.2018, p.36.
(9) ĠU C137 E, 27.5.2010, p.68.
(10) Testi adottati, P8_TA(2019)0032.
(11) ĠU C356, 4.10.2018, p.110.
(12) ĠU C101, 16.3.2018, p.138.
(13) ĠU C353, 27.9.2016, p.41.
(14) ĠU C131 E, 8.5.2013, p.9.
(15) ĠU C212 E, 5.8.2010, p.23.
(16) ĠU C187, 18.7.1988, p.236.
(17) ĠU C379, 7.12.1998, p.66.
(18) ĠU C224, 27.6.2018, p.68.
(19) ĠU L347, 20.12.2013, p.320.
(20) ĠU L347, 20.12.2013, p.289.
(21) ĠU L347, 20.12.2013, p.470.
(22) ĠU L347, 20.12.2013, p.487.
(23) Dan in-numru jinkludi 99miljun persuna skont l-istħarriġ EU-SILC tal-2016 u 1miljun persuna stmati li huma segregati f'istituzzjonijiet residenzjali u għalhekk mhux rappreżentati fl-istħarriġ.
(24) Is-sentenzi tal-11ta'April2013 fil-Kawżi KonġuntiC-335/11 u C-337/11, il-paragrafi29-30; tat-18ta'Marzu2014 fil-KawżaC-363/12, paragrafu73; u tat-22ta'Mejju2014 fil-KawżaC-356/12.
(25) https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Functional_and_activity_limitations_statistics
(26) Eurofound (2019), How to respond to chronic health problems in the workplace? Uffiċċju tal-Pubblikazzjonijiet tal-Unjoni Ewropea, il-Lussemburgu.
(27) https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/-/DDN-20191029-2
(28) Id-Direttiva (UE) 2019/1158 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20ta'Ġunju2019 dwar il-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja privata għall-ġenituri u għall-persuni li jindukraw u li tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 2010/18/UE (ĠU L188, 12.7.2019, p.79).
(29) Proposta tal-Kummissjoni tas-17 ta’ Diċembru 2019 għal Rapport Konġunt dwar l-Impjiegi mill-Kummissjoni u mill-Kunsill ().
(30) ĠU L151, 7.6.2019, p.70.
(31) ĠU L327, 2.12.2016, p.1.
(32) ĠU L123, 12.5.2016, p.1.
(33) ĠUC387, 15.11.2019, p. 1.

Aġġornata l-aħħar: 8 ta' Settembru 2020Avviż legali-Politika tal-privatezza