Comhar p贸il铆neachta
Is gn茅 l谩rnach de strucht煤r sl谩nd谩la inmhe谩na铆 an Aontais ina ioml谩ine 铆 Gn铆omhaireacht AE i nd谩il le Comhar i bhForfheidhmi煤 an Dl铆 (Europol). T谩 comhar agus beartais um fhorfheidhmi煤 an dl铆 谩 bhforbairt i gc贸na铆, agus cuirtear b茅im ar leith ar an sceimhlitheoireacht, an chibearchoireacht agus cine谩lacha eile coireachta tromch煤is铆 agus eagraithe a chomhrac. Is 茅 an pr铆omhchusp贸ir at谩 ann n谩 Eoraip n铆os s谩bh谩ilte a bhaint amach chun leasa c谩ch san Aontas, i gcomhr茅ir le cearta bun煤sacha agus rialacha cosanta sonra铆, mar a d鈥檌arr an Pharlaimint roinnt uaireanta.
Bun煤s dl铆
Airteagail听33 (comhar custaim), 87, 88听agus听89 den Chonradh ar Fheidhmi煤 an Aontais Eorpaigh (CFAE).
颁耻蝉辫贸颈谤铆
T谩 comhar p贸il铆neachta 茅ifeachtach ina ghn茅 l谩rnach i nd谩il le AE a thiont煤 ina limist茅ar saoirse, sl谩nd谩la agus ceartais at谩 bunaithe ar urraim do chearta bun煤sacha. T谩 s茅 mar aidhm le comhar trasteorann i bhforfheidhmi煤 an dl铆 鈥� lena mbaineann na p贸il铆n铆, lucht custaim agus seirbh铆s铆 forfheidhmithe eile dl铆 鈥� cionta coiri煤la a chosc, a bhrath agus a imscr煤d煤 ar fud AE. I gcleachtas, baineann an comhar sin go pr铆omha leis an gcoireacht thromch煤iseach (amhail coireacht eagraithe, g谩inne谩il ar dhruga铆, sci煤radh airgid, brionn煤 an euro, g谩inne谩il ar dhaoine, agus an chibearchoireacht) agus leis an sceimhlitheoireacht. Gn铆omhaireacht forfheidhmithe dl铆 an Aontais is ea Europol.
A bhfuil bainte amach
A. 罢煤蝉
Cuireadh t煤s le comhar p贸il铆neachta i measc na mBallst谩t in听1976 tr铆 鈥楪hr煤pa Trevi鈥�, mar a thugta铆 air, l铆onra idir-rialtasach ionadaithe 贸 aireachta铆 dl铆 agus cirt agus gn贸tha铆 baile. As a aithle sin, leagadh amach le Conradh Maastricht 谩bhair chomhleasa lenar tugadh forais dhlisteanacha le comhar p贸il铆neachta (sceimhlitheoireacht, druga铆 agus cine谩lacha eile coireachta idirn谩isi煤nta). Buna铆odh leis freisin an prionsabal maidir le 鈥榟oifig Eorpach p贸il铆n铆鈥� (Europol) a chruth煤, arbh 茅 a bh铆 inti ar dt煤s n谩 Aonad Druga铆 Europol. Rinneadh Coinbhinsi煤n Europol a sh铆ni煤 an 26听I煤il听1995, c茅 n谩r thosaigh an oifig ar a chuid oibre go hoifigi煤il go dt铆 an 1听I煤il听1999, ar bhonn na gcumhachta铆 feabhsaithe a deona铆odh le Conradh Amstardam (a s铆n铆odh an 2听Deireadh听F贸mhair听1997). Bh铆 dul chun cinn d茅anta 贸 thaobh comhar p贸il铆neachta de, 谩fach, sularbh ann do Europol. Le cruth煤 Limist茅ar Schengen in听1985, n谩r bhain ach dorn谩n Ballst谩t leis i dtosach, ba ann do chomhar p贸il铆neachta trasteorann (f茅ach chomh mait听4.2.4). Le teacht i bhfeidhm Chonradh Amstardam, rinneadh acquis Schengen 鈥� lena n-谩ir铆tear na gn茅ithe um chomhar p贸il铆neachta a ghabhann leis 鈥� a ionchorpr煤 i ndl铆 AE, si煤d is gur th谩inig s茅 faoin 鈥榯r铆煤 col煤n鈥� den chomhar idir-rialtasach. Baineadh feidhm as an gcur chuige idir-rialtasach c茅anna i leith bearta um chomhar p贸il铆neachta a ghlac gr煤pa beag Ballst谩t faoi Chonradh Pr眉m, ina raibh for谩lacha chun ADN, m茅arloirg agus mionsonra铆 maidir le cl谩r煤 feithicl铆 a mhalart煤. Rinneadh Conradh Pr眉m a thabhairt isteach ina ioml谩ine ar leibh茅al AE le .
B. An creat institi煤ideach reatha
T谩 simpli煤 nach beag d茅anta ar an gcreat institi煤ideach le Conradh Liosp贸in (CFAE), agus bun谩ite na mbeart um chomhar p贸il铆neachta 谩 nglacadh feasta faoin ngn谩thn贸s imeachta reachtach (comhchinnteoireacht) agus faoi r茅ir athbhreithni煤 breithi煤nach ag C煤irt Bhreithi煤nais AE. B铆odh sin mar at谩, m谩 fh谩gtar as an 谩ireamh na gn茅ithe sonracha den limist茅ar saoirse, sl谩nd谩la agus ceartais (i.e. rogha an di煤ltaithe ag 脡irinn agus ag an Danmhairg (f茅ach Pr贸tacail听21 agus听22 a ghabhann le CFAE) agus an r贸l pribhl茅ide do na parlaimint铆 n谩isi煤nta (Pr贸tacail听1 agus听2)), n铆l an comhar p贸il铆neachta, maille leis an gcomhar breithi煤nach in 谩bhair choiri煤la, fite ina ioml谩ine i gcreat an Chomhphobail agus t谩 roinnt d谩 ghn茅ithe bunaidh ag gabh谩il leis i gc贸na铆:
- Roinneann an 颁辞颈尘颈蝉颈煤苍 a chumhacht tionscnaimh leis na Ballst谩it, ar choinn铆oll gurb ionann iad agus an ceathr煤 cuid d鈥橣heisir铆 na Comhairle (Airteagal听76听CFAE);
- N铆 dh茅antar ach dul i gcomhairle leis an bParlaimint i dtaobh bearta maidir le comhar oibr铆ocht煤il, a nd茅anann an Chomhairle iad a ghlacadh d鈥檃on toil. In 茅agmais aontoil铆ochta sa Chomhairle, is f茅idir le naoi mBallst谩t, n贸 n铆os m贸 n谩 sin, oibri煤 le ch茅ile ar bhonn comhar feabhsaithe. Sa ch谩s sin, cuireann an Chomhairle Eorpach an pr贸iseas ar fionra铆 chun teacht ar chomhthoil (s谩sra 鈥榓n chosc谩in 茅igeand谩la鈥� faoi Airteagal听87(3)听CFAE).
C. Na pr铆omhghn铆omhartha reachtacha maidir le comhar p贸il铆neachta arna nglacadh faoin ngn谩thn贸s imeachta reachtach
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 12听L煤nasa听2013 maidir le hionsaithe ar ch贸rais faisn茅ise agus lena n-ionada铆tear Cinneadh R茅ime 2005/222/CGB 贸n gComhairle (ar a dtugtar an 鈥楾reoir maidir le Cibearshl谩nd谩il鈥�). Ceangla铆odh ar na Ballst谩it an treoir sin a thrasu铆 ina ndl铆 n谩isi煤nta faoin 4听Me谩n F贸mhair听2015;
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 25听Samhain听2015 maidir le Gn铆omhaireacht an Aontais Eorpaigh um Oili煤int i bhForfheidhmi煤 an Dl铆 (CEPOL), agus a ghabhann ionad Chinneadh 2005/681/CGB 贸n gComhairle, agus lena n-aisghairtear an Cinneadh sin, at谩 infheidhme 贸n 1听I煤il听2016;
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 27听Aibre谩n听2016 maidir le h煤s谩id sonra铆 taifead ainmneacha paisin茅ir铆 (PNR) chun cionta sceimhlitheoireachta agus coireacht thromch煤iseach a chosc, a bhrath, a imscr煤d煤 agus a ionch煤iseamh. Ceangla铆odh ar na Ballst谩it an treoir a thrasu铆 ina ndl铆 n谩isi煤nta faoin 25听Bealtaine听2018;
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 6听I煤il听2016 maidir le bearta le haghaidh ardleibh茅al comhchoiteann sl谩nd谩la do l铆onra铆 agus do ch贸rais faisn茅ise (NIS) ar fud an Aontais. Ceangla铆odh ar na Ballst谩it an treoir sin a thrasu铆 ina dl铆 n谩isi煤nta faoin 9 Bealtaine 2018;
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 15听M谩rta听2017 maidir leis an sceimhlitheoireacht a chomhrac agus lena n-aisghairtear Cinneadh听R茅ime 2002/475/CGB 贸n gComhairle agus lena leasa铆tear Cinneadh听2005/671/CGB 贸n gComhairle. Ceangla铆odh ar na Ballst谩it an treoir sin a thrasu铆 ina ndl铆 n谩isi煤nta faoin 8 Me谩n F贸mhair 2018;
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 24听M谩rta 2021 maidir le f谩il agus seilbh arm a rial煤;
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 14 Samhain 2018 maidir le Gn铆omhaireacht an Aontais Eorpaigh chun Bainisti煤 Oibr铆ocht煤il a dh茅anamh ar Ch贸rais Mh贸rsc谩la TF sa Limist茅ar Saoirse, Sl谩nd谩la agus Ceartais (eu-LISA), agus lena leasa铆tear Rialach谩n (CE) Uimh. 1987/2006 agus Cinneadh 2007/533/CGB 贸n gComhairle agus lena n-aisghairtear Rialach谩n (AE) Uimh. 1077/2011, at谩 infheidhme 贸 bh铆 an 11 Nollaig 2018 ann;
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 28听Samhain听2018 maidir le C贸ras Faisn茅ise Schengen (SIS) a bhun煤, a oibri煤 agus a 煤s谩id i r茅imse an chomhair p贸il铆neachta agus an chomhair bhreithi煤naigh in 谩bhair choiri煤la, lena leasa铆tear agus lena n-aisghairtear Cinneadh听2007/533/CGB 贸n gComhairle, agus lena n-aisghairtear Rialach谩n听(CE) Uimh.听1986/2006 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle agus Cinneadh听2010/261/AE 贸n g颁辞颈尘颈蝉颈煤苍, a bheidh infheidhme 贸n 28听Nollaig听2021 ar a dh茅ana铆;
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 20听Bealtaine听2019 maidir le creat a bhun煤 le haghaidh idir-inoibritheacht idir c贸rais faisn茅ise AE i r茅imse an chomhair p贸il铆neachta agus an chomhair bhreithi煤naigh, an tearmainn agus na himirce agus lena leasa铆tear Rialach谩in (AE)听2018/1726, (AE)听2018/1862 agus (AE)听2019/816.
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 20听Meitheamh听2019 lena leagtar s铆os rialacha lena n-茅asca铆tear 煤s谩id faisn茅ise airgeadais agus faisn茅ise eile le haghaidh cionta coiri煤la 谩irithe a chosc, a bhrath, a imscr煤d煤 n贸 a ionch煤iseamh, agus lena n-aisghairtear Cinneadh听2000/642/CGB 贸n gComhairle. Ceangla铆odh ar na Ballst谩it an treoir sin a thrasu铆 ina dl铆 n谩isi煤nta faoin 1 L煤nasa 2021.
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 29听Aibre谩n听2021 chun aghaidh a thabhairt ar scaipeadh 谩bhair sceimhlitheoireachta ar l铆ne, a th谩inig i bhfeidhm an 7听Meitheamh听2022.
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 8听Meitheamh 2022 lena leasa铆tear Rialach谩n (AE) 2016/794, a mh茅id a bhaineann le comhar Europol le p谩irtithe pr铆obh谩ideacha, leis an bpr贸ise谩il a dh茅anann Europol ar shonra铆 pearsanta chun tac煤 le himscr煤duithe coiri煤la, agus le r贸l Europol sa taighde agus nu谩la铆ocht, at谩 infheidhme 贸n 28 Meitheamh 2022.
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 14 Nollaig 2022 maidir le bearta le haghaidh ardleibh茅al comhchoiteann cibearshl谩nd谩la ar fud an Aontais, lena leasa铆tear Rialach谩n (AE) Uimh. 910/2014 agus Treoir (AE) 2018/1972, agus lena n-aisghairtear Treoir (AE) 2016/1148 (Treoir NIS听2). Ceangla铆odh ar na Ballst谩it an treoir sin a thrasu铆 ina dl铆 n谩isi煤nta faoin 18 Deireadh F贸mhair 2024;
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 14听Nollaig 2022 maidir le hathl茅imneacht eintiteas critici煤il agus lena n-aisghairtear Treoir 2008/114/CE 贸n gComhairle (Treoir CER). Ceangla铆odh ar na Ballst谩it an treoir sin a thrasu铆 ina dl铆 n谩isi煤nta faoin 18 Deireadh F贸mhair 2024;
- 2023/977 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle maidir le malart煤 faisn茅ise idir 煤dar谩is forfheidhmithe dl铆 na mBallst谩t agus lena n-aisghairtear Cinneadh R茅ime 2006/960/CGB 贸n gComhairle Ceangla铆tear ar na Ballst谩it an treoir sin a thrasu铆 ina dl铆 n谩isi煤nta faoin 12 Nollaig 2024.
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 4 Deireadh F贸mhair 2023 lena leasa铆tear Rialach谩n (AE) 2018/1727 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle agus Cinneadh 2005/671/CGB 贸n gComhairle, a mh茅id a bhaineann le malart煤 digiteach faisn茅ise i gc谩sanna sceimhlitheoireachta, at谩 infheidhme 贸n 31 Deireadh F贸mhair 2023.
- 贸 Pharlaimint na hEorpa agus 贸n gComhairle an 13 M谩rta 2024 maidir le cuardach uathoibrithe agus malart煤 sonra铆 le haghaidh comhair p贸il铆neachta (Rialach谩n Pr眉m II), is infheidhme 贸n 25 Aibre谩n 2024.
D. Gn铆omhaireachta铆 comhair p贸il铆neachta agus comhlachta铆 gaolmhara eile
1. Gn铆omhaireacht an Aontais Eorpaigh i nd谩il le Comhar i bhForfheidhmi煤 an Dl铆 (Europol)
Gn铆omhaireacht is ea arb 铆 an phr铆omhsprioc at谩 aige n谩 an Eoraip a dh茅anamh n铆os s谩bh谩ilte. Taca铆onn s茅 leis na Ballst谩it ina gcomhrac i gcoinne na sceimhlitheoireachta, na cibearchoireachta agus cine谩lacha eile coireachta tromch煤is铆 agus eagraithe. Thairis sin, b铆onn Europol ag obair le lear st谩it chomhph谩irt铆ochta neamh-AE agus eagra铆ochta铆 idirn谩isi煤nta. T谩 Europol ina ionad taca铆ochta i gcomhair oibr铆ochta铆 forfheidhmithe dl铆 agus ina mhol faisn茅ise maidir le gn铆omha铆ochta铆 coiri煤la.
T谩 m贸rl铆onra铆 coiri煤la agus sceimhlitheoireachta ina mbagairt shuntasach ar shl谩nd谩il inmhe谩nach AE. Is iad an sceimhlitheoireacht, an gh谩inne谩il idirn谩isi煤nta ar dhruga铆, sci煤radh airgid, calaois eagraithe, brionn煤 an euro, agus an gh谩inne谩il ar dhaoine na bagairt铆 sl谩nd谩la is m贸.
T谩 aonaid speisialaithe 茅ags煤la curtha ar bun ag Europol chun freagairt ar na bagairt铆 sin:
- Ionad Cibearchoireachta na hEorpa a nearta铆onn freagairt lucht forfheidhmithe dl铆 don chibearchoireacht in AE agus, ar an gcaoi sin, a chabhra铆onn le c贸naitheoir铆, gn贸tha铆 agus rialtais na hEorpa a chosaint ar an gcoireacht ar l铆ne;
- an L谩rionad Eorpach in aghaidh Smuigle谩il Imirceach a thaca铆onn leis na Ballst谩it i nd谩il le l铆onra铆 coiri煤la casta agus ardghairmi煤la a bhfuil l谩mh acu i smuigle谩il imirceach a aimsi煤 agus a r茅abadh;
- L谩rionad Frithsceimhlitheoireachta na hEorpa, l谩rionad oibr铆ochta铆 agus mol saineolais at谩 ina l茅iri煤 ar an ng谩 at谩 ann, anois n铆os m贸 n谩 riamh, go nd茅anfadh AE a fhreagairt don sceimhlitheoireacht a neart煤;
- an L谩rionad Eorpach um Choireacht Thromch煤iseach agus Eagraithe a chuireann taca铆ocht oibr铆ocht煤il ar f谩il d鈥檌mscr煤duithe na mBallst谩t i gc谩sanna tosa铆ochta a bhaineann le coireacht thromch煤iseach agus eagraithe;
- an Chomhghuaill铆ocht Chomhordaithe um an gCoireacht Maoine Intleacht煤la a thugann taca铆ocht oibr铆ocht煤il agus theicni煤il do ghn铆omhaireachta铆 forfheidhmithe dl铆 agus do chomhph谩irtithe eile;
- an L谩rionad Eorpach um Choireacht Airgeadais agus Eacnama铆och, ionad oibr铆ocht煤il chun tac煤 leis na Ballst谩it i gc谩sanna reatha a bhaineann leis an gcoireacht airgeadais agus eacnama铆och;
- FIU.net, l铆onra r铆omhaireachta d铆l谩raithe agus ardfheidhm铆ochta tr铆na dtugtar taca铆ocht do na hAonaid um Fhaisn茅is Airgeadais in AE ina gcomhrac i gcoinne sci煤radh airgid agus mhaoini煤 na sceimhlitheoireachta;
- Aonad Atreor煤ch谩in ar L铆ne an Aontais Eorpaigh a bhraitheann agus a imscr煤da铆onn inneachar mail铆seach ar an idirl铆on agus ar l铆onra铆 na me谩n s贸isialta.
Buna铆odh Europol faoi Rialach谩n Europol. T谩 s茅 lonnaithe sa H谩ig, san 脥silt铆r. D茅anann Europol roinnt tuarasc谩lacha a chur i dtoll a ch茅ile, amhail an Tuarasc谩il maidir le Staid agus Treochta铆 na Sceimhlitheoireachta (), an Meas煤n煤 ar Bhagairt na Coireachta Tromch煤is铆 Eagraithe (), an Meas煤n煤 ar Bhagairt na Coireachta Eagraithe ar L铆ne (), agus. D鈥檉hoilsigh Europol is d茅ana铆 d谩 chuid in Aibre谩n 2021, is d茅ana铆 d谩 chuid i Meitheamh 2023 agus is d茅ana铆 d谩 chuid in I煤il 2023. An 5 Aibre谩n 2024, th铆olaic Europol a ch茅ad ar 鈥楧ecoding the EU鈥檚 most threatening criminal networks鈥� [L铆onra铆 coiri煤la an Aontais is bagairt铆 a dh铆ch贸d煤].
Chun breis cuntasachta a bhaint amach don ghn铆omhaireacht, rinneadh Gr煤pa um Ghrinnscr煤d煤 Parlaiminteach Comhph谩irteach (GGPC) maidir le Europol a chur ar bun faoi Rialach谩n Europol. Le hAirteagal听88 CFAE, d茅antar for谩il do ghrinnscr煤d煤 a bheith 谩 dh茅anamh ag Parlaimint na hEorpa, in 茅ineacht leis na parlaimint铆 n谩isi煤nta, ar ghn铆omha铆ochta铆 Europol. De r茅ir Airteagal听51 de Rialach谩n Europol, 鈥榙茅anfaidh GGPC faireach谩n polaiti煤il ar na gn铆omha铆ochta铆 a dh茅anann Europol agus 茅 i mbun a mhisin, lena n-谩ir铆tear a mh茅id a bhaineann le tionchar na ngn铆omha铆ochta铆 sin ar chearta bun煤sacha agus saoirs铆 bun煤sacha daoine n谩d煤rtha鈥�. Eagra铆odh an an 18 agus an 19 Feabhra听2024 i nGent.
I mBealtaine 2022, ghlac an Pharlaimint agus an Chomhairle nua lenar leasa铆odh sainord煤 Europol, a th谩inig i bhfeidhm ar 28 Meitheamh 2022. Cumhda铆onn an Rialach谩n nua Europol feabhsuithe maidir le taighde agus nu谩la铆ocht, pr贸ise谩il tacar sonra铆 m贸r, comhar le p谩irtithe pr铆obh谩ideacha agus le t铆ortha neamh-AE, comhar le hOifig an Ionch煤isitheora Phoibl铆 Eorpaigh, agus conas is f茅idir le fol谩irimh nua a bheith curtha isteach i gC贸ras Faisn茅ise Schengen ar bhonn faisn茅ise 贸 th铆ortha neamh-AE, toisc gur f茅idir le Europol a mholadh go gcuirfeadh Ballst谩it fol谩irimh isteach anois. Is f茅idir le Sti煤rth贸ir Feidhmi煤ch谩in Europol moladh a dh茅anamh go n-oscl贸far imscr煤d煤 n谩isi煤nta ar choireanna nach coireanna trasteorann iad a dh茅anann difear do leas coiteann at谩 cumhdaithe ag beartas de chuid an Aontais.
2. Gn铆omhaireacht an Aontais Eorpaigh um Oili煤int i bhForfheidhmi煤 an Dl铆 (CEPOL)
Gn铆omhaireacht is ea arb 茅 an c煤ram at谩 uirthi n谩 oili煤int d鈥檕ifigigh forfheidhmithe dl铆 a fhorbairt, a chur chun feidhme agus a chomhord煤. Rannchuid铆onn CEPOL leis an Eoraip a dh茅anamh n铆os s谩bh谩ilte tr铆 茅asc煤 a dh茅anamh ar chomhroinnt comhair agus eolais i measc oifigigh forfheidhmithe dl铆 na mBallst谩t, agus i measc oifigigh forfheidhmithe dl铆 贸 th铆ortha nach t铆ortha den Aontas Eorpach iad, maidir le saincheisteanna a eascra铆onn 贸 thosa铆ochta铆 AE i r茅imse na sl谩nd谩la; go h谩irithe, 贸 thimthriall beartais an Aontais maidir leis an gcoireacht thromch煤iseach agus eagraithe. Buna铆tear an Ghn铆omhaireacht um Oili煤int i bhForfheidhmi煤 an Dl铆 faoi Rialach谩n CEPOL. T谩 s铆 lonnaithe i mB煤daipeist, san Ung谩ir.
3. An Buanchoiste um an gComhar Oibr铆ocht煤il sa tSl谩nd谩il Inmhe谩nach (COSI)
Faoi Airteagal听71听CFAE, 鈥榗uirfear buanchoiste ar bun laistigh den Chomhairle chun a 谩irithi煤 go nd茅anfar comhar oibr铆ocht煤il maidir leis an tsl谩nd谩il inmhe谩nach a chur chun cinn agus a neart煤 san Aontas. Gan dochar d鈥橝irteagal听240, 茅asc贸idh s茅 an comhord煤 ar ghn铆omha铆ocht 煤dar谩is inni煤la na mBallst谩t. F茅adfaidh ionadaithe na gcomhlachta铆, na n-oifig铆 agus na ngn铆omhaireachta铆 lena mbaineann den Aontas a bheith rannph谩irteach in imeachta铆 an choiste sin. Coinneofar Parlaimint na hEorpa agus na parlaimint铆 n谩isi煤nta ar an eolas faoi na himeachta铆.鈥� Buna铆odh COSI le maidir leis an mbuanchoiste um an gcomhar oibr铆ocht煤il sa tSl谩nd谩il Inmhe谩nach a chur ar bun (2010/131/AE).
4. L谩rionad Faisn茅ise agus Staide an Aontais Eorpaigh
N铆 hionann L谩rionad Faisn茅ise agus Staide an Aontais Eorpaigh (EU INTCEN) agus comhlacht comhair p贸il铆neachta, i nd谩ir铆re, 贸s rud 茅 gur comhlacht de chuid na Seirbh铆se Eorpa铆 Gn铆omha铆ochta Seachtra铆 茅 agus nach mb铆onn s茅 ag pl茅 ach le hanail铆s strait茅iseach. B铆odh sin mar at谩, rannchuid铆onn s茅 leis an gcomhar p贸il铆neachta tr铆 mheas煤nuithe ar bhagairt铆 a dh茅anamh bunaithe ar fhaisn茅is arna sol谩thar ag seirbh铆s铆 faisn茅ise, ag an arm, ag taidhleoir铆 agus ag seirbh铆s铆 p贸il铆neachta. T谩 INTCEN in ann rannchuidi煤 f贸nta a dh茅anamh 贸 thaobh na hoibr铆ochta de freisin tr铆, mar shampla, faisn茅is uile-Aontais maidir le cinn scr铆be, tucaid铆 agus gluaiseachta铆 sceimhlitheoir铆 a shol谩thar.
R贸l Pharlaimint na hEorpa
T谩 a m贸rchion f茅in 谩 dh茅anamh ag an bParlaimint i nd谩il le reachta铆ocht AE i r茅imse an chomhair p贸il铆neachta a mh煤nl煤 tr铆 thosa铆ocht pholaiti煤il a dh茅anamh de shl谩nd谩il phobail AE. Ina theannta sin, faoin ngn谩thn贸s imeachta reachtach, t谩 s铆 ar a bionda chun feabhas a chur ar an gcomhar p贸il铆neachta ar chomhch茅im leis an gComhairle.
Is 茅 Europol, ar gn茅 l谩rnach 茅 de strucht煤r sl谩nd谩la inmhe谩na铆 na hEorpa ina ioml谩ine, an phr铆omhionstraim den chomhar p贸il铆neachta. Mar chuid den athch贸iri煤 ar Europol, bh铆 an Pharlaimint i bhf谩ch, ar bhonn gn铆omhach, le grinnscr煤d煤 parlaiminteach n铆os m贸 a bheith ann agus le rialacha n铆os fearr maidir le cosaint sonra铆. Bh铆 (faoin ngn谩thn贸s imeachta reachtach) i neart煤 shainord煤 Europol, ag 茅ir铆 as an . a glacadh an 9听Nollaig听2020. Ceada铆onn an sainord煤 nua d鈥橢uropol tacair sonra铆 mh贸ra a phr贸ise谩il agus teicneola铆ochta铆 nua a chomhl铆onfaidh riachtanais forfheidhmithe dl铆 a fhorbairt. D茅anann s茅 creat cosanta sonra铆 agus maoirseacht pharlaiminteach Europol a neart煤 freisin. Th谩inig an Rialach谩n Europol athbhreithnithe i bhfeidhm i m铆 an Mheithimh听2022.
Le linn d铆osp贸ireachta铆 茅ags煤la maidir leis an sceimhlitheoireacht a chomhrac agus an tsaoirse chun tuairim铆 a nochtadh, ch谩in an Pharlaimint ionsaithe sceimhlitheoireachta san Eoraip agus ar fud an domhain agus d鈥檌arr s铆 go mbeadh aontacht agus freagairt l谩idir ann. D鈥檌arr an Pharlaimint freisin go nd茅anfa铆 breis iarrachta铆 chun cearta bun煤sacha a chur chun cinn, agus thagair s铆 don gh谩 le dul i ngleic go pr谩inneach le gn茅ithe ar l铆ne den radac煤 agus den fhuathchaint.
An 17听Nollaig听2020, ghlac an Pharlaimint 谤煤苍 maidir le strait茅is an Aontais Eorpaigh um aontas sl谩nd谩la don tr茅imhse听2020-2025, a mhol an an 24听I煤il听2020. Sa strait茅is, moltar uirlis铆 agus bearta a fhorbairt sna c煤ig bliana amach romhainn chun sl谩nd谩il in谩r dtimpeallacht fhisiceach agus dhigiteach a chinnti煤, lena n-谩ir铆tear an sceimhlitheoireacht agus an choireacht eagraithe a chomhrac, bagairt铆 hibrideacha a chosc agus a bhrath, athl茅imneacht 谩r mbonneagar critici煤il a mh茅ad煤, an chibearshl谩nd谩il a chur chun cinn agus taighde agus nu谩la铆ocht a choth煤.
An 6听Deireadh F贸mhair听2021, ghlac an Pharlaimint maidir leis an intleacht shaorga (IS) sa dl铆 coiri煤il agus a h煤s谩id ag 煤dar谩is ph贸il铆neachta agus bhreithi煤nacha in 谩bhair choiri煤la. Tharraing 贵别颈蝉颈谤铆 Pharlaimint na hEorpa aird ar an mbaol go mbeadh claonadh algartamach ann i bhfeidhmchl谩ir IS agus leag siad b茅im ar an ng谩 at谩 le maoirseacht dhaonna chun idirdheal煤 a chosc. D鈥檌arr siad freisin morat贸ir ar ch贸rais aghaidh-aitheanta a 煤s谩id chun cr铆ocha fhorfheidhmi煤 an dl铆. An 13 M谩rta 2024, ghlac an Pharlaimint 谤煤苍 reachtach maidir leis an togra le haghaidh 谤颈补濒补肠丑谩苍 lena leagtar s铆os rialacha comhchuibhithe maidir leis an Intleacht Shaorga (an Gn铆omh um an Intleacht Shaorga). Buna铆tear leis an 谤颈补濒补肠丑谩苍 oibleag谩id铆 maidir le c贸rais agus sol谩thraithe intleachta saorga, bunaithe ar riosca铆 agus tionchair fh茅ideartha na hintleachta saorga, agus s谩bh谩ilteacht agus comhl铆onadh na gceart bun煤sach 谩 n-谩irithi煤 ag an am c茅anna. T谩 toirmeasc i bprionsabal ar ch贸rais shainaitheanta bithmh茅adra铆 a 煤s谩id de r茅ir fhorfheidhmi煤 an dl铆, ach amh谩in i gc谩sanna a liosta铆tear go huileghabh谩lach agus a shain铆tear go c煤ng.
T谩 an Pharlaimint rannph谩irteach sa mheast贸ireacht agus sa ghrinnscr煤d煤 orthu seo a leanas, agus d茅anann s铆 athbhreithni煤 ar na togra铆 reachtacha 谩bhartha:
- an teachtaireacht 贸n g颁辞颈尘颈蝉颈煤苍 dar teideal 鈥樷��, a glacadh an 9听Nollaig听2020;
- 鈥樷��, an Choimisi煤in, a foils铆odh an 16听Nollaig听2020, inar moladh rialacha nua chun eintitis chritici煤la fhisici煤la agus dhigiteacha a dh茅anamh n铆os athl茅imn铆;
- 鈥樷��, a t铆olacadh an 14听Aibre谩n听2021;
- an teachtaireacht 贸n g颁辞颈尘颈蝉颈煤苍 maidir le , a glacadh an 18 Deireadh F贸mhair听2023;
- an teachtaireacht 贸n g颁辞颈尘颈蝉颈煤苍 maidir leis an , a glacadh an 18 Deireadh F贸mhair听2023.
Chun a chinnti煤 gur f茅idir le h煤dar谩is forfheidhmithe dl铆 ar fud an Aontais oibri煤 le ch茅ile n铆os fearr faoi leabhar rialacha nua-aimseartha, an 8听Nollaig听2021 an 颁辞颈尘颈蝉颈煤苍 , a chu铆ch贸ireoidh an measc谩n reatha d鈥檜irlis铆 agus comhaontuithe comhair iltaobhacha AE. 脕ir铆tear leis na bearta at谩 beartaithe moladh maidir le comhar oibr铆ocht煤il p贸il铆neachta, rialacha nua maidir le malart煤 faisn茅ise idir 煤dar谩is forfheidhmithe dl铆 ar fud na mBallst谩t agus rialacha athbhreithnithe maidir le malartuithe uathoibrithe sonra铆 le haghaidh comhar p贸il铆neachta faoin gcreat 鈥楶r眉m鈥�. Bh铆 an Pharlaimint rannph谩irteach i bhformheas na mbeart beartaithe.
Rinne an Pharlaimint tuarasc谩lacha agus r煤in a ullmh煤 le gairid maidir leis na saincheisteanna seo a leanas: g谩inne谩il ar dhaoine a chosc agus a chomhrac agus na h铆ospartaigh a bh铆onn th铆os l茅i a chosaint; for茅igean in aghaidh na mban agus for茅igean teaghlaigh a chomhrac Cibearfhor茅igean m铆-煤s谩id ghn茅asach leana铆; an chibearchoireacht agus an chibearshl谩nd谩il; sci煤radh airgid agus maoini煤 na sceimhlitheoireachta; orduithe Eorpacha chun fianaise a thabhairt ar aird agus orduithe caomhnaithe Eorpacha i gcomhair fianaise leictreonach in 谩bhair choiri煤la; an t-athch贸iri煤 ar r-phr铆obh谩ideachas agus 谤煤苍dacht teachtaireachta铆 leictreonacha; athbhreithni煤 ar Ch贸d Teorainneacha Schengen; n贸sanna imeachta eisi煤na v铆osa铆 a dhigiti煤; comhar i bhforfheidhmi煤 an dl铆; baili煤 agus aistri煤 r茅amhfhaisn茅ise faoi phaisin茅ir铆 an sceimhlitheoireacht agus an radac煤 for茅igneach; earra铆 spiaireachta ions谩iteacha; trasna铆ochta铆 eachtracha agus br茅agaisn茅is; agus malart煤 faisn茅ise agus sreafa铆 sonra铆 le St谩it Aontaithe Mheirice谩.
T谩 comhar p贸il铆neachta agus beartais sl谩nd谩la inmhe谩na铆 f贸s i mb茅al forbartha, agus cuirtear b茅im ar an gcomhrac chun cur i gcoinne bagairt铆 uile-Eorpacha ar shl铆 n铆os 茅ifeachta铆 agus, i gc谩s Pharlaimint na hEorpa go h谩irithe, ar an m茅id sin a dh茅anamh i gcomhr茅ir le rialacha maidir le cearta bun煤sacha agus cosaint sonra铆. Si煤d is go bhfuil athch贸iri煤 贸 thalamh d茅anta ar na rialacha is infheidhme maidir le gn铆omhaireachta铆 comhair p贸il铆neachta AE, beidh g谩 i gc贸na铆 le hiarrachta铆 comhbheartaithe chun bearta um chomhar p贸il铆neachta a neart煤 tuilleadh, go h谩irithe maidir le malart煤 sonra铆 agus fianaise idir 煤dar谩is forfheidhmithe dl铆 na mBallst谩t, agus idir na h煤dar谩is sin agus gn铆omhaireachta铆 AE. Spreag an Pharlaimint na Ballst谩it na feabhsuithe caighde谩naithe teicni煤la ba gh谩 maidir le c谩il铆ocht sonra铆 a dh茅anamh, agus creat dl铆thi煤il a bhun煤 i gcomhair cur chuige todhcha铆och buntaithe ar 鈥榗homhroinnt faisn茅ise mar r茅amhshocr煤鈥�. Sa chomhth茅acs sin, beidh ar AE aghaidh a thabhairt go c煤ramach ar dh煤shl谩in a bhaineann le teicneola铆ochta铆 nua, an intleacht shaorga, cripti煤 agus idir-inoibritheacht c贸ras faisn茅ise le haghaidh teorainneacha, sl谩nd谩la agus imirce.
De r茅ir mar a rachaidh an l铆on c煤raim铆 i m茅id agus de r茅ir mar a bheifear ag dr茅im le n铆os m贸, is amhlaidh a bheidh g谩 ann acmhainn铆 airgeadais agus daonna leormhaithe do ghn铆omhaireachta铆 AE a chinnti煤.
Is gn铆omha铆 institi煤ideach l谩nfheidhme feasta 铆 an Pharlaimint i r茅imse na mbeartas sl谩nd谩la inmhe谩na铆 agus ba cheart go mbeadh r贸l n铆os m贸 aici i nd谩il le meast贸ireacht agus saini煤 a dh茅anamh ar bheartais comhair p贸il铆neachta.
听
Alessandro Davoli