合法博彩网站

Polityka zarz膮dzania granicami UE musia艂a ulec zmianie w obliczu istotnych wydarze艅, takich jak bezprecedensowy nap艂yw uchod藕c贸w i听migrant贸w o听nieuregulowanym statusie, natomiast od po艂owy 2015听r. wyszed艂 na jaw szereg brak贸w w听unijnej polityce dotycz膮cej granic zewn臋trznych i听migracji. Wyzwania zwi膮zane ze wzrostem mieszanych przep艂yw贸w migracyjnych na terytorium UE, pandemi膮 COVID-19 i听coraz wi臋kszymi obawami o听bezpiecze艅stwo zapocz膮tkowa艂y now膮 er臋 dzia艂a艅 w听zakresie ochrony granic zewn臋trznych UE, kt贸re wp艂ywaj膮 r贸wnie偶 na jej granice wewn臋trzne.

Podstawa prawna

Art.听3 ust.听2 Traktatu o听Unii Europejskiej (TUE);

art.听67 i听77 Traktatu o听funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

Cele

Jednolity obszar bez kontroli na granicach wewn臋trznych 鈥� strefa Schengen 鈥� wymaga r贸wnie偶 wsp贸lnej polityki zarz膮dzania granicami zewn臋trznymi. W听art.听3 ust.听2 TUE wezwano do zastosowania w艂a艣ciwych 艣rodk贸w w听odniesieniu do kontroli granic zewn臋trznych. UE d膮偶y zatem do ustanowienia wsp贸lnych standard贸w kontroli na swoich granicach zewn臋trznych oraz do stopniowego wprowadzenia zintegrowanego systemu zarz膮dzania tymi granicami.

Dokonania

Pierwszy krok w听kierunku wsp贸lnej polityki zarz膮dzania granicami zewn臋trznymi podj臋to 14听czerwca 1985听r., kiedy to pi臋膰 z听贸wczesnych dziesi臋ciu pa艅stw cz艂onkowskich Europejskiej Wsp贸lnoty Gospodarczej podpisa艂o w听pobli偶u luksemburskiego miasta granicznego Schengen mi臋dzynarodowy traktat zwany uk艂adem z听Schengen, kt贸ry pi臋膰 lat p贸藕niej zosta艂 uzupe艂niony konwencj膮 wykonawcz膮 do uk艂adu z听Schengen[1]. Strefa Schengen, czyli pozbawiony granic obszar, kt贸ry powsta艂 na mocy dorobku Schengen (jak powszechnie nazywa si臋 ten uk艂ad i听dotycz膮ce go przepisy), obejmuje obecnie 27听pa艅stw europejskich[2].

A. Dorobek Schengen dotycz膮cy granic zewn臋trznych

Aktualny dorobek Schengen w zakresie granic zewn臋trznych opiera si臋 na pierwotnym dorobku w艂膮czonym do unijnego porz膮dku prawnego na mocy traktatu amsterdamskiego (1.1.3). Jego przepisy s膮 obecne w听r贸偶nego rodzaju 艣rodkach, kt贸re mo偶na zasadniczo podzieli膰 na pi臋膰 dziedzin:

1. Kodeks graniczny Schengen

Kodeks graniczny Schengen[3] stanowi g艂贸wny filar zarz膮dzania granicami zewn臋trznymi. Zawiera on przepisy dotycz膮ce przej艣膰 granicznych na granicach zewn臋trznych i听warunk贸w tymczasowego przywr贸cenia kontroli na granicach wewn臋trznych. Kodeks zobowi膮zuje pa艅stwa cz艂onkowskie do regularnego sprawdzania w odpowiednich bazach danych wszystkich os贸b przekraczaj膮cych granice zewn臋trzne, tak偶e tych, kt贸re zgodnie z prawem unijnym mog膮 si臋 swobodnie przemieszcza膰 (czyli obywateli UE i cz艂onk贸w ich rodzin nieb臋d膮cych obywatelami UE). W tym celu u偶ywa si臋 baz danych takich jak System Informacyjny Schengen (SIS) czy baza danych Interpolu o skradzionych lub utraconych dokumentach podr贸偶y. Kontrole te obowi膮zuj膮 na wszystkich granicach zewn臋trznych (powietrznych, morskich i l膮dowych) zar贸wno przy wje藕dzie, jak i wyje藕dzie. Mechanizm oceny Schengen ustanowiony rozporz膮dzeniem Rady (UE) nr 1053/2013[4] wszed艂 w 偶ycie w listopadzie 2014听r., kiedy to rozpocz膮艂 si臋 wieloletni program oceny trwaj膮cy pi臋膰 lat, do 31听grudnia 2019听r. Mechanizm ten stworzono z my艣l膮 o analizie wszystkich element贸w dorobku Schengen, m.in. poprzez przegl膮d i ocen臋 sposobu, w jaki pa艅stwa cz艂onkowskie przeprowadzaj膮 kontrole na granicach zewn臋trznych, a tak偶e wszystkich stosownych przepis贸w i operacji. Szczeg贸ln膮 uwag臋 w tym mechanizmie po艣wi臋cono przestrzeganiu praw podstawowych. Oceny mog膮 r贸wnie偶 obejmowa膰 powi膮zane 艣rodki dotycz膮ce granic zewn臋trznych, polityki wizowej, wsp贸艂pracy policyjnej i s膮dowej (w sprawach karnych), SIS i ochrony danych.

2. System Informacyjny Schengen (SIS)

SIS to system wymiany informacji i baza danych s艂u偶膮ca zapewnieniu bezpiecze艅stwa mi臋dzynarodowego w听strefie Schengen, w听kt贸rej nie ma kontroli na granicach wewn臋trznych. Jest to najpowszechniej stosowany i听najskuteczniejszy unijny system informatyczny w przestrzeni wolno艣ci, bezpiecze艅stwa i听sprawiedliwo艣ci (4.2.1). Z听systemu SIS korzystaj膮 organy w ca艂ej UE, kt贸re tworz膮 lub przegl膮daj膮 wpisy dotycz膮ce poszukiwanych lub zaginionych os贸b i听przedmiot贸w. System zawiera ponad 80听mln wpis贸w, a听w听2017听r. organy skorzysta艂y z听niego ponad 5听mld razy, uzyskuj膮c ponad 240听000 trafie艅 dotycz膮cych wpis贸w zagranicznych (dokonanych przez inne pa艅stwo). SIS zosta艂 niedawno wzmocniony dzi臋ki zaktualizowanym przepisom, kt贸re zlikwiduj膮 ewentualne luki w听systemie i听wprowadz膮 szereg istotnych zmian w听rodzajach dokonywanych wpis贸w.

Po ostatniej reformie z听2018听r. zakres SIS definiuj膮 obecnie trzy akty prawne, kt贸re przybra艂y form臋 trzech oddzielnych rozporz膮dze艅 (zast臋puj膮cych SIS II):

• wsp贸艂praca policyjna i s膮dowa w sprawach karnych[5];
• odprawa graniczna[6];
• powr贸t obywateli pa艅stw trzecich nielegalnie przebywaj膮cych w听UE[7].

W tych trzech rozporz膮dzeniach ustanowiono kategorie wpis贸w do systemu, takie jak wpisy dotycz膮ce nieznanych podejrzanych lub os贸b poszukiwanych, wpisy prewencyjne dotycz膮ce dzieci zagro偶onych uprowadzeniem przez jednego z听rodzic贸w, wpisy do cel贸w powrotu czy wpisy dotycz膮ce decyzji nakazuj膮cych powr贸t wydanych wzgl臋dem obywateli pa艅stw trzecich przebywaj膮cych nielegalnie na terytorium UE.

3. Fundusz Bezpiecze艅stwa Wewn臋trznego: granice i听wizy

Nie wszystkie pa艅stwa cz艂onkowskie UE maj膮 granice zewn臋trzne i听nie wszystkich pa艅stw ruch graniczny dotyczy w听r贸wnym stopniu. Dlatego rozdzielaj膮c 艣rodki, Unia stara si臋 zrekompensowa膰 cz臋艣膰 koszt贸w ponoszonych przez pa艅stwa cz艂onkowskie, kt贸rych granice s膮 jej granicami zewn臋trznymi. W听siedmioletnim okresie finansowania 2014鈥�2020 na ten mechanizm podzia艂u obci膮偶e艅 przeznaczono 艣rodki w听艂膮cznej wysoko艣ci 3,8听mld听EUR. Fundusz ten ma przede wszystkim przyczyni膰 si臋 do zapewnienia wysokiego poziomu bezpiecze艅stwa w听Unii, u艂atwiaj膮c przy tym legalne podr贸偶owanie. Beneficjentami program贸w realizowanych w听ramach tego funduszu mog膮 by膰 w艂adze pa艅stwowe i听federalne, lokalne organy publiczne, organizacje pozarz膮dowe, organizacje humanitarne, prywatne i听publiczne firmy prawnicze oraz organizacje o艣wiatowe i听badawcze.

4. System wjazdu/wyjazdu (EES)

System wjazdu/wyjazdu (EES)[8] jest systemem informacyjnym, kt贸ry przyspiesza i听usprawnia odpraw臋 graniczn膮 obywateli pa艅stw trzecich podr贸偶uj膮cych do UE. R臋czne stemplowanie paszport贸w na granicy zast臋puje on elektroniczn膮 rejestracj膮 w听bazie danych.

EES ma przede wszystkim na celu:

• skr贸ci膰 czas trwania odprawy granicznej i podnie艣膰 jej jako艣膰 poprzez automatyczne obliczanie dozwolonego okresu pobytu ka偶dego podr贸偶nego;
• zapewni膰 systematyczn膮 i听rzeteln膮 identyfikacj臋 os贸b przekraczaj膮cych dozwolony okres pobytu;
• wzmocni膰 bezpiecze艅stwo wewn臋trzne i przyczyni膰 si臋 do walki z terroryzmem dzi臋ki udost臋pnianiu organom 艣cigania rejestr贸w historii podr贸偶y.

顿辞蝉迟臋辫 do systemu wjazdu/wyjazdu maj膮 krajowe organy 艣cigania i听Europol, lecz nie organy azylowe. Pod pewnymi warunkami mo偶liwe jest przekazywanie danych pa艅stwom trzecim oraz pa艅stwom cz艂onkowskim UE nieuczestnicz膮cym w听EES do cel贸w 艣cigania przest臋pstw lub zapewnienia powrotu. EES b臋dzie zapisywa膰 dane podr贸偶nych (imi臋 i听nazwisko, rodzaj dokumentu podr贸偶y, odciski palc贸w, wizerunek oraz dat臋 i听miejsce wjazdu i听wyjazdu) przy przekraczaniu zewn臋trznych granic strefy Schengen. B臋dzie on stosowany w przypadku wszystkich obywateli pa艅stw trzecich: zar贸wno tych, kt贸rzy potrzebuj膮 wizy, jak i听tych, kt贸rzy s膮 zwolnieni z听obowi膮zku wizowego. Korzysta膰 z niego b臋d膮 te偶 s艂u偶by konsularne i听graniczne.

5. Europejska Agencja Stra偶y Granicznej i听Przybrze偶nej (Frontex)

Europejsk膮 Stra偶 Graniczn膮 i听Przybrze偶n膮 tworz膮 Europejska Agencja Stra偶y Granicznej i听Przybrze偶nej (EBCGA/Frontex) oraz organy krajowe[9].

Europejska Stra偶 Graniczna i听Przybrze偶na zacz臋艂a dzia艂a膰 w pa藕dzierniku 2016听r. Ta odpowiada za monitorowanie zewn臋trznych granic UE oraz wykrywanie i za偶egnywanie wraz z pa艅stwami cz艂onkowskimi ewentualnych zagro偶e艅 bezpiecze艅stwa na tych granicach. Przez szereg lat przed 2015听r. Parlament wzywa艂 do wzmocnienia roli Fronteksu, tak aby zwi臋kszy膰 jego zdolno艣膰 skutecznego reagowania na zmieniaj膮ce si臋 przep艂ywy migracyjne. Na przyk艂ad w听swojej [10] Parlament apelowa艂, by granic strefy Schengen strzeg艂y europejskie s艂u偶by graniczne. R贸wnie偶 Rada Europejska w swoich konkluzjach z pa藕dziernika 2015听r. wyrazi艂a poparcie dla 鈥瀞topniowego wprowadzania zintegrowanego systemu zarz膮dzania granicami zewn臋trznymi鈥�. Parlament nalega艂, aby nowe uprawnienia agencji do interwencji by艂y jej powierzane na mocy decyzji pa艅stw cz艂onkowskich w听Radzie, a听nie Komisji, jak pocz膮tkowo proponowano. Rozporz膮dzenie rozszerza zakres dzia艂a艅 EBCGA/Fronteksu, tak aby obejmowa艂y one wi臋ksze wsparcie dla pa艅stw cz艂onkowskich w听dziedzinie zarz膮dzania migracj膮, zwalczania przest臋pczo艣ci transgranicznej oraz operacji poszukiwawczo-ratowniczych. Przewiduje ono wi臋ksz膮 rol臋 Fronteksu w听powrotach migrant贸w do ich kraj贸w pochodzenia zgodnie z听decyzjami podj臋tymi przez organy krajowe. Na podstawie wniosku Komisji w听wyj膮tkowych okoliczno艣ciach Rada mo偶e zwr贸ci膰 si臋 do agencji o听interwencj臋 i听udzielenie pomocy pa艅stwu cz艂onkowskiemu. Dotyczy to sytuacji, w听kt贸rych:

• pa艅stwo cz艂onkowskie nie zastosuje si臋 (w听wyznaczonym terminie) do wi膮偶膮cej decyzji zarz膮du agencji w sprawie usuni臋cia brak贸w w听zarz膮dzaniu jego granicami; oraz
• istnieje szczeg贸lna i听niewsp贸艂mierna presja na granic臋 zewn臋trzn膮, kt贸ra zagra偶a funkcjonowaniu strefy Schengen. Je偶eli pa艅stwo cz艂onkowskie sprzeciwia si臋 decyzji Rady o听udzieleniu pomocy, pozosta艂e kraje UE mog膮 tymczasowo przywr贸ci膰 kontrole na granicach wewn臋trznych.

W listopadzie 2019听r. pozycja agencji uleg艂a wzmocnieniu dzi臋ki nowemu mandatowi i听w艂asnym 艣rodkom oraz uprawnieniom pozwalaj膮cym jej chroni膰 granice zewn臋trzne, skuteczniej przeprowadza膰 operacje powrotowe i听wsp贸艂pracowa膰 z听pa艅stwami spoza UE. Najwa偶niejszym elementem tej wzmocnionej agencji b臋dzie sta艂y korpus 10听000 funkcjonariuszy stra偶y granicznej posiadaj膮cych uprawnienia wykonawcze, by w ka偶dym momencie wesprze膰 pa艅stwa cz艂onkowskie. Agencja b臋dzie r贸wnie偶 dysponowa膰 szerszym mandatem w听zakresie powrot贸w i听b臋dzie 艣ci艣lej wsp贸艂pracowa膰 z听krajami spoza UE, r贸wnie偶 tymi, kt贸re nie s膮 bezpo艣rednimi s膮siadami UE. Sta艂y korpus Europejskiej Stra偶y Granicznej i听Przybrze偶nej sta艂 si臋 w听pe艂ni operacyjny w 2021听r., natomiast docelow膮 liczebno艣膰 10听000 funkcjonariuszy osi膮gnie w听2024听r.

B. Zmiany w听zakresie zarz膮dzania przez UE granicami zewn臋trznymi

Tempo zmian wzros艂o z听uwagi na fakt, 偶e w听ostatnich latach bardzo wiele os贸b zgin臋艂o podczas przeprawy przez Morze 艢r贸dziemne, oraz z听uwagi na ogromny nap艂yw uchod藕c贸w i听migrant贸w od wrze艣nia 2015听r.

Zanim nast膮pi艂 kryzys uchod藕czy, jedynie trzy kraje zdecydowa艂y si臋 wznie艣膰 ogrodzenia na granicach zewn臋trznych, aby powstrzyma膰 migrant贸w i听uchod藕c贸w przed dotarciem na ich terytoria: Hiszpania (prace uko艅czono w听2005听r., a听w听2009听r. ogrodzenie rozszerzono), Grecja (prace uko艅czono w听2012听r.) oraz Bu艂garia (w听reakcji na dzia艂ania Grecji; prace uko艅czono w听2014听r.). Wbrew postanowieniom art.听14 ust.听2 kodeksu granicznego Schengen, kt贸ry przewiduje, 偶e 鈥瀘dmowa wjazdu mo偶e nast膮pi膰 wy艂膮cznie w听drodze uzasadnionej decyzji podaj膮cej dok艂adne przyczyny odmowy鈥�, coraz wi臋cej pa艅stw cz艂onkowskich zacz臋艂o stopniowo budowa膰 mury lub ogrodzenia graniczne, by uniemo偶liwi膰 wst臋p na ich terytorium wszystkim bez r贸偶nicy, zar贸wno migrantom, jak i听osobom ubiegaj膮cym si臋 o听azyl. Ponadto bez wyra藕nych przepis贸w unijnych dotycz膮cych budowy zap贸r na granicach zewn臋trznych strefy Schengen, z naruszeniem przepis贸w o azylu pa艅stwa cz艂onkowskie stworzy艂y r贸wnie偶 zapory na granicach z听pa艅stwami trzecimi (konkretnie Bia艂orusi膮, Marokiem i听Rosj膮), w听tym z听pa艅stwami kandyduj膮cymi do przyst膮pienia do UE (Republik膮 Macedonii P贸艂nocnej, Serbi膮 i听Turcj膮). P艂oty wzniesiono te偶 wewn膮trz strefy Schengen, jak np.听mi臋dzy Austri膮 a听S艂oweni膮, natomiast hiszpa艅skie praktyki w听Melilli sta艂y si臋 przedmiotem kontroli ze strony Europejskiego Trybuna艂u Praw Cz艂owieka w听Strasburgu. Akty okrucie艅stwa pope艂niane na obszarach, na kt贸rych wznoszone s膮 zapory, s膮 przez organizacje praw cz艂owieka[11].

Od 2014听r. w ramach projektu Mi臋dzynarodowej Organizacji ds. Migracji dotycz膮cego zaginionych migrant贸w ponad 29听000 przypadk贸w 艣mierci lub zagini臋cia w trakcie podr贸偶y do Europy.

1. Europejski system informacji o podr贸偶y oraz zezwole艅 na podr贸偶 (ETIAS)

We wrze艣niu 2018听r. ustanowiono europejski system informacji o podr贸偶y oraz zezwole艅 na podr贸偶 (ETIAS).

Celem tego scentralizowanego systemu informacyjnego jest gromadzenie informacji na temat obywateli pa艅stw trzecich, kt贸rzy nie potrzebuj膮 wizy wjazdowej do strefy Schengen, oraz wykrywanie potencjalnych zagro偶e艅 bezpiecze艅stwa lub ryzyka nieuregulowanej migracji. Ta baza danych pozwoli z wyprzedzeniem sprawdzi膰 podr贸偶nych zwolnionych z obowi膮zku wizowego i odm贸wi膰 im zezwolenia na wjazd, gdy oka偶e si臋, 偶e stwarzaj膮 oni zagro偶enie. B臋dzie ona przypomina膰 systemy istniej膮ce ju偶 np.听w听USA (ESTA), Kanadzie czy听Australii.

W艣r贸d korzy艣ci p艂yn膮cych z听ETIAS wymieni膰 nale偶y popraw臋 bezpiecze艅stwa wewn臋trznego, skuteczniejsze zapobieganie nielegalnej imigracji i听zmniejszenie zagro偶enia dla zdrowia publicznego. Cho膰 system pozwoli przeprowadzi膰 kontrol臋 wst臋pn膮, ostateczn膮 decyzj臋 o听udzieleniu zgody na wjazd lub jej odmowie 鈥� nawet w听przypadku osoby posiadaj膮cej wa偶ne zezwolenie na wjazd 鈥� podejm膮 krajowi funkcjonariusze stra偶y granicznej dokonuj膮cy kontroli granicznej zgodnie z听przepisami kodeksu granicznego Schengen. Trzy najwa偶niejsze funkcje ETIAS to:

• sprawdzanie informacji przekazywanych online przez obywateli pa艅stw trzecich zwolnionych z听obowi膮zku wizowego przed ich podr贸偶膮 do UE,
• rozpatrywanie wniosk贸w poprzez por贸wnanie ich z听innymi systemami informacyjnymi (takimi jak SIS, VIS, baza danych Europolu, baza danych Interpolu, EES i听Eurodac, czyli europejski zautomatyzowany system identyfikacji pozwalaj膮cy por贸wnywa膰 dane o听odciskach palc贸w),
• wydawanie zezwole艅 na podr贸偶 w听przypadku braku trafie艅 lub element贸w wymagaj膮cych dalszej analizy.

W wi臋kszo艣ci przypadk贸w wydanie zezwolenia na podr贸偶 powinno zaj膮膰 najwy偶ej kilka minut. W听czerwcu 2017听r. Rada postanowi艂a podzieli膰 wniosek na dwa odr臋bne akty prawne[12], poniewa偶 podstawa prawna wniosku (Schengen) nie mo偶e dotyczy膰 zmian do rozporz膮dzenia o听Europolu. ETIAS jest opracowywany przez agencj臋 eu-LISA i zacznie dzia艂a膰 w 2025听r.

2. eu-LISA

, utworzona w听2011听r., odpowiada za zarz膮dzanie operacyjne trzema scentralizowanymi systemami informacyjnymi UE: SIS, VIS i听Eurodac[13]. Ma ona za zadanie ustanowi膰 now膮 struktur臋 informatyczn膮 w obszarze wymiaru sprawiedliwo艣ci i spraw wewn臋trznych. W听listopadzie 2019听r. mandat eu-LISA poddano przegl膮dowi, w听wyniku kt贸rego rozszerzono zdolno艣ci agencji w听zakresie zarz膮dzania granicami, wsp贸艂pracy organ贸w 艣cigania i听zarz膮dzania migracj膮 w听UE.

3. Interoperacyjno艣膰 unijnych system贸w informacyjnych w听dziedzinie granic

UE opracowa艂a zakrojone na szerok膮 skal臋 scentralizowane systemy informatyczne (SIS, VIS, Eurodac, EES i听ETIAS) s艂u偶膮ce gromadzeniu, przetwarzaniu i听wymianie informacji, kt贸re maj膮 zasadnicze znaczenie dla wsp贸艂pracy w听zakresie bezpiecze艅stwa oraz zarz膮dzania granicami zewn臋trznymi i听migracj膮. Od 2019听r. te systemy informacyjne s膮 interoperacyjne na szczeblu UE, tzn.听zdolne do wymiany danych i听informacji, dzi臋ki czemu w艂a艣ciwe organy maj膮 dost臋p do wszelkich niezb臋dnych informacji w听ka偶dym miejscu i o听ka偶dej porze. Interoperacyjno艣膰 oznacza zdolno艣膰 system贸w informatycznych do wymiany informacji i听wiedzy, kt贸ra pozwala unikn膮膰 luk informacyjnych wynikaj膮cych ze z艂o偶ono艣ci i听fragmentacji tych system贸w[14].

Wspomniane dwa obowi膮zuj膮ce rozporz膮dzenia pozwalaj膮 tym systemom dope艂nia膰 si臋, usprawniaj膮 prawid艂ow膮 identyfikacj臋 os贸b i听u艂atwiaj膮 walk臋 z听oszustwami dotycz膮cymi to偶samo艣ci. Rozporz膮dzenia te nie zmieniaj膮 praw dost臋pu okre艣lonych w听podstawie prawnej ka偶dego z听europejskich system贸w informacyjnych, lecz ustanawiaj膮:

• europejski portal wyszukiwania, kt贸ry pozwoli w艂a艣ciwym organom dokonywa膰 kwerend w听kilku systemach informacyjnych jednocze艣nie z听u偶yciem danych osobowych i听biometrycznych;
• wsp贸lny serwis kojarzenia danych biometrycznych, kt贸ry umo偶liwi przeszukiwanie i听por贸wnywanie danych biometrycznych (odciski palc贸w i听wizerunki twarzy) z听kilku system贸w;
• wsp贸lne repozytorium danych identyfikacyjnych, kt贸re b臋dzie zawiera膰 dane osobowe i听dane biometryczne obywateli pa艅stw trzecich przechowywane obecnie w听kilku r贸偶nych unijnych systemach informacyjnych;
• detektor wielokrotnych to偶samo艣ci, kt贸ry sprawdzi, czy dane osobowe wprowadzone w听danej kwerendzie istniej膮 w听innych systemach, i听wykryje wielokrotne to偶samo艣ci zwi膮zane z听tym samym zestawem danych biometrycznych.

4. Pandemia COVID-19 z 2020听r.

Jednymi z najbardziej widocznych 艣rodk贸w politycznych podj臋tych od pocz膮tku marca 2020听r. w odpowiedzi na pandemi臋 koronawirusa okaza艂y si臋 ograniczenia dotycz膮ce przep艂yw贸w mi臋dzynarodowych i wewn膮trzunijnych. Szereg pa艅stw cz艂onkowskich UE wstrzyma艂o mi臋dzynarodowy transport pasa偶erski, po czym na szczeblu Unii wprowadzono dodatkowe ograniczenia w podr贸偶ach mi臋dzynarodowych w postaci cz臋艣ciowego zamkni臋cia granic zewn臋trznych UE i ograniczenia wjazdu do UE z pa艅stw trzecich[15], jak r贸wnie偶 ograniczenia w przemieszczaniu si臋 os贸b w obr臋bie UE[16]. W wielu przypadkach mia艂o to arbitralny, nieskuteczny i dyskryminuj膮cy charakter oraz stanowi艂o naruszenie przepis贸w dotycz膮cych prywatno艣ci i azylu, o czym 艣wiadcz膮 badania zlecone przez Parlament Europejski[17].

5. Kryzys w Ukrainie

Po rosyjskiej napa艣ci na Ukrain臋 w lutym 2022听r. ju偶 ponad 6 mln os贸b zosta艂o zmuszonych do szukania schronienia, g艂贸wnie w s膮siednich krajach[18]. Unia Europejska postanowi艂a przyzna膰 og贸lnounijn膮 tymczasow膮 ochron臋 osobom przybywaj膮cym z Ukrainy[19]. [20] umo偶liwia pa艅stwom cz艂onkowskim UE szybkie dzia艂anie, by zapewni膰 ochron臋 i prawa osobom potrzebuj膮cym natychmiastowej ochrony.

Rola Parlamentu Europejskiego

W przesz艂o艣ci Parlament r贸偶nie reagowa艂 na zmiany w听polityce zarz膮dzania granicami zewn臋trznymi. Szeroko popar艂 on istotniejsz膮 rol臋 organizacyjn膮 EBCGA/Fronteksu i听innych w艂a艣ciwych agencji unijnych, cz臋sto nawo艂uj膮c do dalszego jej wzmocnienia, w听miar臋 jak UE zmaga艂a si臋 z听kryzysem migracyjnym w听basenie Morza 艢r贸dziemnego. Cho膰 Parlament w听du偶ej mierze pozytywnie postrzega rozw贸j EBCGA, to jego stanowisko w听sprawie inteligentnych granic jest ju偶 ostro偶niejsze. W odpowiedzi na wniosek Komisji z听2013听r. wyrazi艂 on obawy w zwi膮zku z zaproponowanymi w nim ogromn膮 infrastruktur膮 technologiczn膮 i听masowym przetwarzaniem danych osobowych na potrzeby zarz膮dzania granicami zewn臋trznymi. Ponadto zaniepokoi艂y go przewidywane koszty technologii inteligentnych granic, a p艂yn膮ce z听nich korzy艣ci wzbudzi艂y jego w膮tpliwo艣ci. W听 Parlament stwierdzi艂, 偶e 鈥瀝ozw贸j nowych system贸w IT w听dziedzinie migracji i听zarz膮dzania granicami, takich jak inicjatywy dotycz膮ce inteligentnych granic, nale偶y dok艂adnie przeanalizowa膰, zw艂aszcza pod k膮tem zasady konieczno艣ci i听proporcjonalno艣ci鈥�. Nast臋pnie we wrze艣niu 2015听r. skierowa艂 do Komisji i听Rady pytanie wymagaj膮ce odpowiedzi ustnej z pro艣b膮 o听wyja艣nienie ich stanowiska co do dost臋pu organ贸w 艣cigania do tego systemu oraz co do znaczenia wyroku Trybuna艂u Sprawiedliwo艣ci Unii Europejskiej z听kwietnia 2014听r. w听sprawie dyrektywy o听zatrzymywaniu danych (4.2.8). W rezolucji w sprawie sprawozdania rocznego z听funkcjonowania strefy Schengen[21] Parlament zaapelowa艂 do pa艅stw cz艂onkowskich, r贸wnie偶 tych bez zewn臋trznych granic l膮dowych, by zapewni艂y wysoki poziom kontroli na swoich granicach zewn臋trznych, przeznaczaj膮c na ten cel odpowiednie zasoby w postaci personelu, sprz臋tu i wiedzy fachowej, oraz ustanowi艂y niezb臋dne struktury dowodzenia i kontroli, kt贸re pozwol膮 na bezpieczne, uporz膮dkowane i sprawne przekraczanie granic.

Parlament podkre艣li艂 te偶, 偶e wszelkie dzia艂ania w tym obszarze powinny nale偶ycie uwzgl臋dnia膰 dorobek prawny UE w听dziedzinie granic i azylu oraz Kart臋 praw podstawowych Unii Europejskiej. Dlatego od pewnego czasu apeluje on o听rzetelne i听uczciwe procedury oraz o听ca艂o艣ciowe podej艣cie do migracji na szczeblu UE[22]. Parlament odgrywa aktywn膮 rol臋 w monitorowaniu stosowania i przestrzegania dorobku Schengen. Grupa robocza parlamentarnej Komisji Wolno艣ci Obywatelskich, Sprawiedliwo艣ci i Spraw Wewn臋trznych ds. kontroli Schengen wsp贸艂pracuje z Komisj膮 Europejsk膮 i Rad膮 na odpowiednich etapach procesu oceny i monitorowania, takich jak ko艅cowe sprawozdanie z oceny, przyj臋te zalecenia czy plan dzia艂ania.

Je艣li chodzi o pandemi臋 COVID-19, Parlament 辫谤锄测箩膮艂 w sprawie sytuacji w strefie Schengen w kontek艣cie pandemii COVID-19, w kt贸rej wyrazi艂 ubolewanie, 偶e nie by艂 o niczym informowany. Przypomnia艂, 偶e tymczasowe ograniczenia w podr贸偶owaniu dotycz膮ce wszystkich innych ni偶 niezb臋dne podr贸偶y z pa艅stw trzecich do strefy Schengen czy te偶 decyzje o odmowie wjazdu podejmowane na granicach zewn臋trznych musz膮 by膰 sp贸jne z postanowieniami kodeksu granicznego Schengen[23]. W badaniu zleconym przez Parlament podkre艣lono, 偶e ograniczenia wprowadzone w reakcji na pandemi臋 ulega艂y bardzo dynamicznym i szybkim zmianom, co doprowadzi艂o do powa偶nej niepewno艣ci prawa dla os贸b fizycznych i do negatywnych skutk贸w dla praw i wolno艣ci UE[24]. W innym niedawnym badaniu zwr贸cono uwag臋, 偶e pa艅stwa cz艂onkowskie powszechnie wykorzystuj膮 technologie biometryczne AI do cel贸w zakrojonego na szerok膮 skal臋 nadzoru migrant贸w[25].

W Parlament z zadowoleniem 辫谤锄测箩膮艂 uruchomienie dyrektywy w sprawie tymczasowej ochrony, co nast膮pi艂o po raz pierwszy od czasu jej wej艣cia w 偶ycie w 2001听r.[26] 9 marca 2022听r. pos艂owie do Parlamentu Europejskiego wezwali Uni臋 Europejsk膮 do wprowadzenia odpowiedniego systemu migracyjnego, kt贸ry umo偶liwi艂by dzielenie si臋 odpowiedzialno艣ci膮 za uchod藕c贸w. 4听kwietnia 2023听r. parlamentarna Komisja Wolno艣ci Obywatelskich, Sprawiedliwo艣ci i Spraw Wewn臋trznych (LIBE) przyj臋艂a sprawozdanie w sprawie wniosku dotycz膮cego rozporz膮dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie reagowania na sytuacje kryzysowe w dziedzinie migracji i azylu, a 14听kwietnia 2023听r. przyj臋艂a sprawozdanie w sprawie wniosku dotycz膮cego rozporz膮dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady wprowadzaj膮cego kontrol臋 przesiewow膮 obywateli pa艅stw trzecich na granicach zewn臋trznych oraz sprawozdanie w sprawie wniosku dotycz膮cego rozporz膮dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zarz膮dzania azylem i migracj膮.

10听kwietnia 2024听r. Parlament 谤辞锄辫补迟谤锄测艂 i 辫谤锄测箩膮艂 dziesi臋膰 tekst贸w ustawodawczych maj膮cych na celu reform臋 unijnej polityki migracyjnej i azylowej. 24听kwietnia 2024听r. 辫谤锄测箩膮艂 swoje stanowisko w sprawie zmiany kodeksu granicznego Schengen, aby zwi臋kszy膰 odporno艣膰 strefy Schengen na powa偶ne zagro偶enia i dostosowa膰 przepisy Schengen do zmieniaj膮cych si臋 wyzwa艅.

翱诲飞颈别诲藕 stron臋 internetow膮 Parlamentu Europejskiego po艣wi臋con膮 strefie Schengen.

听

Pablo Abril Marti / Mariusz Maciejewski

05-2024