合法博彩网站

Przyst臋puj膮c do UE, pa艅stwa cz艂onkowskie Unii Europejskiej zgodzi艂y si臋 przekaza膰 instytucjom UE niekt贸re ze swoich uprawnie艅 w听okre艣lonych dziedzinach polityki. Instytucje UE podejmuj膮 zatem ponadkrajowe wi膮偶膮ce decyzje w听ramach w艂asnych procedur ustawodawczych i听wykonawczych, procedur bud偶etowych, procedur mianowania i听procedur quasi-konstytucyjnych.

Historia (1.1.1, 1.1.2, 1.1.3, 1.1.4 i 1.1.5)

Na mocy traktatu rzymskiego Komisja otrzyma艂a uprawnienia do przedstawiania propozycji i听negocjowania, g艂贸wnie w听dziedzinie prawodawstwa i听zewn臋trznych stosunk贸w gospodarczych, natomiast uprawnienia decyzyjne przyznano Radzie lub 鈥� w听przypadku mianowa艅 鈥� przedstawicielom rz膮d贸w pa艅stw cz艂onkowskich. Parlament zyska艂 uprawnienia konsultacyjne. Rola Parlamentu wzrasta艂a stopniowo, zar贸wno w听sprawach bud偶etowych 鈥� w听wyniku reform z听1970听r. i听1975听r. 鈥� jak i w听sprawach legislacyjnych 鈥� za spraw膮 Jednolitego aktu europejskiego i听wszystkich kolejnych traktat贸w, pocz膮wszy od traktatu z听Maastricht wprowadzaj膮cego procedur臋 wsp贸艂decyzji z听Rad膮 i听zwi臋kszaj膮cego rol臋 Parlamentu w听zakresie mianowania. Ponadto Jednolity akt europejski uprawni艂 Parlament do wyra偶ania zgody na ratyfikacj臋 traktat贸w akcesyjnych i听stowarzyszeniowych; traktat z听Maastricht rozszerzy艂 to uprawnienie na inne okre艣lone rodzaje traktat贸w mi臋dzynarodowych. Traktat z听Amsterdamu stanowi艂 znacz膮cy post臋p na drodze do demokratyzacji Wsp贸lnoty 鈥� uproszczono procedur臋 wsp贸艂decyzji, rozszerzono j膮 na nowe dziedziny i听zwi臋kszono rol臋 Parlamentu w听mianowaniu komisarzy. W听tym samym duchu traktat z听Nicei znacznie wzmocni艂 uprawnienia Parlamentu. Z听jednej strony 鈥� procedura wsp贸艂decyzji (w听kt贸rej Parlament dysponuje takimi samymi uprawnieniami jak Rada) mia艂 odt膮d zastosowanie do niemal wszystkich nowych dziedzin, co do kt贸rych Rada by艂a uprawniona do stanowienia kwalifikowan膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w. Z听drugiej strony 鈥� Parlament zyska艂 takie same uprawnienia w听zakresie wnoszenia spraw do Trybuna艂u Sprawiedliwo艣ci co pa艅stwa cz艂onkowskie. Traktat z听Lizbony jest dalszym jako艣ciowym krokiem w听kierunku ca艂kowitego zr贸wnania uprawnie艅 Parlamentu z听uprawnieniami Rady w听zakresie ustawodawstwa i听finans贸w UE.

Procedury ustawodawcze[1]

A. Zwyk艂a procedura ustawodawcza (art.听289 i听294 TFUE)

1. Zakres

Traktat z听Lizbony doda艂 40 kolejnych podstaw prawnych, w听szczeg贸lno艣ci w听obszarze sprawiedliwo艣ci, wolno艣ci i听bezpiecze艅stwa oraz w听dziedzinie rolnictwa, na mocy kt贸rych Parlament podejmuje obecnie decyzje w听sprawie akt贸w ustawodawczych na r贸wni z听Rad膮. Zwyk艂a procedura ustawodawcza, zwana wcze艣niej procedur膮 wsp贸艂decyzji, ma zatem zastosowanie do 85听podstaw prawnych. Zwyk艂a procedura ustawodawcza obejmuje g艂osowanie wi臋kszo艣ci膮 kwalifikowan膮 w听Radzie (art.听294听TFUE). Nie stosuje si臋 jej jednak do niekt贸rych wa偶nych dziedzin wymagaj膮cych jednomy艣lno艣ci w听Radzie, np. do polityki podatkowej w听zakresie opodatkowania bezpo艣redniego ani do mi臋dzynarodowych aspekt贸w prawa rodzinnego.

2. Procedura

Zwyk艂a procedura ustawodawcza obejmuje te same etapy co dawna procedura wsp贸艂decyzji. Jednak brzmienie TFUE istotnie zmieniono, aby podkre艣li膰 jednakow膮 rol臋 Rady i听Parlamentu w听tej procedurze.

a. Wniosek Komisji

b. Pierwsze czytanie w听Parlamencie

Parlament przyjmuje stanowisko, stanowi膮c zwyk艂膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.

c. Pierwsze czytanie w听Radzie

Rada przyjmuje swoje stanowisko, stanowi膮c wi臋kszo艣ci膮 kwalifikowan膮.

W takich dziedzinach jak zabezpieczenie spo艂eczne oraz wsp贸艂praca policyjna i听s膮dowa w听sprawach karnych wniosek mo偶e zosta膰 przed艂o偶ony Radzie Europejskiej na wniosek jednego pa艅stwa cz艂onkowskiego (art.听48 i听82 TFUE). W听takim przypadku bieg procedury zostaje zawieszony do momentu, gdy Rada Europejska ode艣le projekt danego aktu ustawodawczego do Rady (najp贸藕niej po czterech miesi膮cach). W听przypadku art.听82 co najmniej dziewi臋膰 pa艅stw cz艂onkowskich mo偶e podj膮膰 decyzj臋 o听dalszych pracach w听ramach wzmocnionej wsp贸艂pracy (art.听20听TUE i听art.听326鈥�334听TFUE).

Je艣li Rada zatwierdzi stanowisko Parlamentu, proponowany akt zostaje przyj臋ty w听brzmieniu, kt贸re odpowiada stanowisku Parlamentu.

d. Drugie czytanie w听Parlamencie

Parlament otrzymuje stanowisko Rady i听podejmuje decyzj臋 w听ci膮gu trzech miesi臋cy. Mo偶e w贸wczas:

• zatwierdzi膰 wniosek w听formie zmienionej przez Rad臋 lub nie podj膮膰 decyzji; w听obu przypadkach akt w听formie zmienionej przez Rad臋 zostaje przyj臋ty;
• odrzuci膰 stanowisko Rady bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w; akt nie zostaje przyj臋ty, nast臋puje zako艅czenie procedury;
• przyj膮膰 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w poprawki do stanowiska Rady, kt贸re zostaj膮 w贸wczas przekazane Komisji i听Radzie do zaopiniowania.

e. Drugie czytanie w听Radzie

• Je偶eli Rada, g艂osuj膮c nad poprawkami Parlamentu wi臋kszo艣ci膮 kwalifikowan膮 鈥� z听zastrze偶eniem jednomy艣lno艣ci w听przypadku tych poprawek, kt贸re zosta艂y negatywnie zaopiniowane przez Komisj臋 鈥� zatwierdzi wszystkie poprawki Parlamentu w听ci膮gu trzech miesi臋cy po ich otrzymaniu, akt zostaje przyj臋ty.
• W przeciwnym razie w听ci膮gu sze艣ciu tygodni zwo艂uje si臋 komitet pojednawczy.

f. Post臋powanie pojednawcze

• Komitet pojednawczy sk艂ada si臋 z听r贸wnej liczby przedstawicieli Rady i听Parlamentu, wspomaganych przez Komisj臋. Komitet rozpatruje stanowiska Parlamentu i听Rady i听ma sze艣膰 tygodni na uzgodnienie wsp贸lnego tekstu popartego wi臋kszo艣ci膮 kwalifikowan膮 przedstawicieli Rady oraz wi臋kszo艣ci膮 przedstawicieli Parlamentu.
• Je偶eli komitet nie dojdzie do porozumienia w听sprawie wsp贸lnego tekstu w听terminie, nast臋puje zako艅czenie procedury, a听akt nie zostaje przyj臋ty.
• Je偶eli komitet dojdzie do porozumienia w听sprawie wsp贸lnego tekstu w听terminie, tekst ten jest kierowany do Rady i听Parlamentu celem zatwierdzenia.

g. Zako艅czenie procedury (trzecie czytanie)

• Rada i听Parlament maj膮 sze艣膰 tygodni na zatwierdzenie wsp贸lnego tekstu. Rada stanowi wi臋kszo艣ci膮 kwalifikowan膮, a听Parlament 鈥� wi臋kszo艣ci膮 oddanych g艂os贸w.
• Akt zostaje przyj臋ty, je偶eli Rada i听Parlament zatwierdz膮 wsp贸lny tekst.
• Je偶eli kt贸ra艣 z听instytucji nie zatwierdzi tekstu w听terminie, nast臋puje zako艅czenie procedury, a听akt nie zostaje przyj臋ty.

W ci膮gu ostatnich kilku lat liczba porozumie艅 w听pierwszym czytaniu na podstawie nieformalnych negocjacji mi臋dzy Rad膮 i听Parlamentem znacz膮co wzros艂a.

Niekt贸re klauzule pomostowe pozwalaj膮 Radzie Europejskiej rozszerzy膰 stosowanie procedury zwyk艂ej na obszary wy艂膮czone z听jej zakresu (np. polityka spo艂eczna 鈥� art.听153 ust.听2) TFUE.

B. Procedura konsultacji

Przed podj臋ciem decyzji Rada musi zapozna膰 si臋 z听opini膮 Parlamentu oraz, w听stosownych przypadkach, Komitetu Ekonomiczno-Spo艂ecznego i听Europejskiego Komitetu Region贸w. Jest to konieczne, gdy偶 nieprzeprowadzenie takiej konsultacji sprawia, 偶e akt nie ma mocy prawnej i听Trybuna艂 Sprawiedliwo艣ci mo偶e go uniewa偶ni膰 (zob. orzeczenia w听sprawach 138 i听139/79). Je偶eli Rada zamierza wnie艣膰 poprawki merytoryczne do wniosku, wymagana jest ponowna konsultacja z听Parlamentem (orzeczenie w听sprawie 65/90).

C. Procedura zgody

1. Zakres

Od czasu wej艣cia w听偶ycie Traktatu z听Lizbony procedura zgody stosowana jest w听szczeg贸lno艣ci w听przypadku horyzontalnej klauzuli elastyczno艣ci bud偶etowej, o听kt贸rej mowa w听art.听352听TFUE (dawny art.听308 TWE). Inne przyk艂ady to zwalczanie dyskryminacji (art.听19 ust.听1 TFUE) oraz cz艂onkostwo w听Unii (art.听49 i听50听TUE). Ponadto zgoda Parlamentu wymagana jest w听przypadku uk艂ad贸w o听stowarzyszeniu (art.听217听TFUE), umowy dotycz膮cej przyst膮pienia Unii do Konwencji o听ochronie praw cz艂owieka i听podstawowych wolno艣ci (art.听6 ust.听2听TUE) oraz um贸w tworz膮cych specjalne ramy instytucjonalne, um贸w maj膮cych istotne skutki bud偶etowe lub um贸w dotycz膮cych dziedzin, do kt贸rych stosuje si臋 zwyk艂膮 procedur臋 ustawodawcz膮 (art.听218 ust.听6听TFUE).

2. Procedura

Parlament rozpatruje projekt aktu przekazany przez Rad臋; Rada decyduje o听zatwierdzeniu projektu (nie mo偶e wnosi膰 do niego poprawek), stanowi膮c bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w. Traktat nie zapewnia Parlamentowi oficjalnej roli we wcze艣niejszych etapach procedury rozpatrywania wniosku Komisji, jednak w听wyniku porozumienia mi臋dzyinstytucjonalnego zwyczajem sta艂 si臋 nieformalny udzia艂 Parlamentu (zob. Regulamin Parlamentu Europejskiego).

Procedury mianowania

1. Parlament wybiera przewodnicz膮cego Komisji (art.听14 ust.听1听TUE) (1.3.8).
2. Rada Europejska, stanowi膮c wi臋kszo艣ci膮 kwalifikowan膮, mianuje wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i听polityki bezpiecze艅stwa (art.听18 ust.听1听TUE).
3. Rada, stanowi膮c wi臋kszo艣ci膮 kwalifikowan膮, przyjmuje list臋 pozosta艂ych os贸b, kt贸re proponuje mianowa膰 cz艂onkami Komisji, za wsp贸lnym porozumieniem z听wybranym przewodnicz膮cym (art.听17 ust.听7听TUE).
4. Rada przyjmuje list臋:
5. Parlament Europejski wybiera Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich (art.听228 TFUE).

Zawieranie um贸w mi臋dzynarodowych

Po uzyskaniu osobowo艣ci prawnej Unia mo偶e obecnie zawiera膰 umowy mi臋dzynarodowe (art.听218 TFUE). Traktat z听Lizbony wymaga uzyskania zgody Parlamentu Europejskiego w听przypadku um贸w zawieranych w听dziedzinie wsp贸lnej polityki handlowej oraz we wszystkich dziedzinach, w听kt贸rych unijna polityka wchodzi艂aby w听zakres zwyk艂ej procedury ustawodawczej. Rada podejmuje decyzj臋, stanowi膮c wi臋kszo艣ci膮 kwalifikowan膮, z听wyj膮tkiem uk艂ad贸w o听stowarzyszeniu i听um贸w o听przyst膮pieniu, um贸w mog膮cych zagrozi膰 r贸偶norodno艣ci kulturowej i听j臋zykowej Unii oraz um贸w w听dziedzinach, w听kt贸rych jednomy艣lno艣膰 by艂aby wymagana do przyj臋cia akt贸w wewn臋trznych.

• Procedura: Komisja lub wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i听polityki bezpiecze艅stwa przedstawia zalecenia Radzie, kt贸ra okre艣la mandat negocjacyjny oraz mianuje negocjatora Unii (z听ramienia Komisji lub wysokiego przedstawiciela) do ich prowadzenia. Parlament Europejski musi by膰 natychmiast i w听pe艂ni informowany na wszystkich etapach procedury (art.听218 ust.听10 TFUE).
• Decyzja: Rada, stanowi膮ca wi臋kszo艣ci膮 kwalifikowan膮, z听wyj膮tkiem dziedzin wymienionych powy偶ej.
• Rola Parlamentu: udzielanie zgody w听przypadku wi臋kszo艣ci um贸w (zob. powy偶ej); konsultacje w听przypadku um贸w wchodz膮cych wy艂膮cznie w听zakres wsp贸艂pracy w听dziedzinie polityki zagranicznej i听bezpiecze艅stwa.

Procedury quasi-konstytucyjne

A. System zasob贸w w艂asnych (art.听311 TFUE)

• Wniosek: Komisja.
• Rola Parlamentu: konsultacja.
• Decyzja: Rada, jednomy艣lnie, z听zastrze偶eniem przyj臋cia przez pa艅stwa cz艂onkowskie zgodnie z听ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi.

B. Postanowienia dotycz膮ce powszechnych wybor贸w bezpo艣rednich do Parlamentu (art.听223 TFUE)

• Wniosek: Parlament.
• Decyzja: Rada, jednomy艣lnie, po uzyskaniu zgody Parlamentu i听przedstawieniu wniosku pa艅stwom cz艂onkowskim do zatwierdzenia zgodnie z听ich wymogami konstytucyjnymi.

C. Przyj臋cie Statutu pos艂a do Parlamentu Europejskiego (art.听223 ust.听2 TFUE) i听Statutu Rzecznika Praw Obywatelskich (art.听228 ust.听4 TFUE)

• Wniosek: Parlament.
• Rola Komisji: opinia.
• Rola Rady: wyra偶enie zgody (kwalifikowan膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w, z听wyj膮tkiem spraw, kt贸re zwi膮zane s膮 z听przepisami lub warunkami dotycz膮cymi opodatkowania pos艂贸w lub by艂ych pos艂贸w, kiedy to wymagana jest jednomy艣lno艣膰).
• Decyzja: Parlament.

D. Zmiana protoko艂u dotycz膮cego Statutu Trybuna艂u Sprawiedliwo艣ci (art.听281 TFUE)

• Wniosek: Trybuna艂 Sprawiedliwo艣ci (po konsultacji z听Komisj膮) albo Komisja (po konsultacji z听Trybuna艂em Sprawiedliwo艣ci).
• Decyzja: Rada i听Parlament (zwyk艂a procedura ustawodawcza).

Rola Parlamentu Europejskiego

Podczas konferencji mi臋dzyrz膮dowej w听2000听r. Parlament przedstawi艂 kilka propozycji dotycz膮cych rozszerzenia zakresu stosowania zwyk艂ej procedury ustawodawczej (dawniej procedury wsp贸艂decyzji). Parlament r贸wnie偶 wielokrotnie wyra偶a艂 opini臋, 偶e w听przypadkach, gdy jednomy艣lne podejmowanie decyzji zostanie zast膮pione systemem wi臋kszo艣ci kwalifikowanej, nale偶y automatycznie stosowa膰 procedur臋 wsp贸艂decyzji. Stanowisko to znalaz艂o wyraz w听traktacie z听Nicei, kt贸ry jednak nie wprowadzi艂 pe艂nej zbie偶no艣ci mi臋dzy podejmowaniem decyzji w听systemie wi臋kszo艣ci kwalifikowanej a听procedur膮 wsp贸艂decyzji. W听rezultacie kwestia uproszczenia procedur sta艂a si臋 jednym z听kluczowych zagadnie艅 poruszanych przez Konwent w听sprawie przysz艂o艣ci Europy. Proponowano, by procedury wsp贸艂pracy i听konsultacji zosta艂y zniesione, procedura wsp贸艂decyzji zosta艂a uproszczona i听rozszerzona tak, by jej zakres obejmowa艂 ca艂膮 legislacj臋, a听procedura zgody 鈥� ograniczona do ratyfikacji um贸w mi臋dzynarodowych. Wiele z听tych usprawnie艅 wprowadzono Traktatem z听Lizbony (1.1.5).

Co do mianowania, cho膰 Traktat z听Lizbony nie po艂o偶y艂 kresu du偶ej r贸偶norodno艣ci procedur, nieco je zoptymalizowano. Nadal w听niekt贸rych przypadkach stosuje si臋 zasad臋 jednomy艣lno艣ci, kt贸ra na og贸艂 prowadzi do spor贸w politycznych i听zmniejsza wp艂yw Parlamentu. Post臋py osi膮gni臋to w szczeg贸lno艣ci po wej艣ciu w听偶ycie traktatu nicejskiego 鈥� decyzja o听mianowaniu kandydata na przewodnicz膮cego Komisji nie jest ju偶 podejmowana jednomy艣lnie, lecz kwalifikowan膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w. Traktat z听Lizbony przewiduje ponadto, 偶e przewodnicz膮cego Komisji wybiera Parlament. Przedstawiaj膮c kandydata na przewodnicz膮cego Komisji, po odpowiednich konsultacjach z听Parlamentem, Rada Europejska musi nale偶ycie uwzgl臋dni膰 wyniki wybor贸w europejskich. Ma to 艣wiadczy膰 o听politycznym mandacie i听odpowiedzialno艣ci Komisji Europejskiej. Przepisy te wdro偶ono po raz pierwszy po wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014听r. Rada Europejska uzgodni艂a, 偶e na stanowisko przewodnicz膮cego Komisji Europejskiej mianuje Jeana-Claude鈥檃 Junckera, poniewa偶 Europejska Partia Ludowa (PPE) stanowi艂a po wyborach najliczniejsz膮 grup臋 w Parlamencie Europejskim.

听

Martina Schonard

07-2024