Ϸվ

Πρόταση ψηφίσματος - B10-0056/2025Πρόταση ψηφίσματος
B10-0056/2025

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣσχετικά με την ανάγκη για λήψη μέτρων όσον αφορά τη συνεχιζόμενη καταπίεση και τις εκλογές νοθείας στη Λευκορωσία

17.1.2025-()

εν συνεχεία δηλώσεων του Συμβουλίου και της Επιτροπής
σύμφωνα με το άρθρο 136 παράγραφος 2 του Κανονισμού

Mārtiņš Staķis, Sergey Lagodinsky, Markéta Gregorová, Maria Ohisalo, Ville Niinistö, Nicolae Ştefănuță
εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE

Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματοςRC-B10-0055/2025

Διαδικασία:
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου:
B10-0056/2025
Κείμενα που κατατέθηκαν :
B10-0056/2025
Συζήτηση :
Ψηφοφορία :
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

10‑0056/2025

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ανάγκη για λήψη μέτρων όσον αφορά τη συνεχιζόμενη καταπίεση και τις εκλογές νοθείας στη Λευκορωσία

()

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Λευκορωσία,

έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών,

έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα,

έχοντας υπόψη το έγγραφο της Κοπεγχάγης του 1990 του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), και ιδίως την παράγραφο 8 του ως άνω εγγράφου,

έχοντας υπόψη το άρθρο136 παράγραφος2 του Κανονισμού του,

Α.λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς του Aliaksandr Lukashenka πρόκειται στις 26 Ιανουαρίου του 2025 να σκηνοθετήσει «προεδρικές εκλογές», οι οποίες θα επιτρέψουν στον Lukashenka να παρατείνει τη θητεία του ως προέδρου για πέντε επιπλέον έτη·

Β.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικοί αντίπαλοι που συνελήφθησαν πριν ή μετά τις εκλογές νοθείας του Αυγούστου 2020 εξακολουθούν να βρίσκονται στη φυλακή· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε σύγκριση με τις εξαιρετικά αμφιλεγόμενες προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν το 2020, αυτή τη φορά δεν επετράπη σε κανέναν απολύτως πραγματικό υποψήφιο της αντιπολίτευσης να συμμετάσχει·

Γ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η κεντρική εκλογική επιτροπή της Λευκορωσίας έχει εγγράψει στους εκλογικούς καταλόγους τον Lukashenka και τέσσερις ακόμη «υποψηφίους» για τους τύπους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνθήκες για αυτές τις «προεδρικές εκλογές» καταδεικνύουν ότι δεν πρόκειται για αδιάβλητες εκλογές, αλλά μάλλον για τεχνική διαδικασία που ενορχήστρωσε το καθεστώς προκειμένου να παρατείνει τον πλήρη έλεγχο της εξουσίας από τον Lukashenka·

Δ.λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς Lukashenka έχει εντείνει την καταστολή στη χώρα μετά τις προεδρικές εκλογές νοθείας του 2020, διασφαλίζοντας ότι δεν υπάρχει κανένα εγγεγραμμένο κόμμα της αντιπολίτευσης και καμία ανεξάρτητη οργάνωση στη χώρα·

Ε.λαμβάνοντας υπόψη ότι η Λευκορωσία δεν έχει καλέσει τον ΟΑΣΕ να προβεί στην αποστολή εκλογικών παρατηρητών, κατά παράβαση των δεσμεύσεων του ΟΑΣΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κεντρική εκλογική επιτροπή της Λευκορωσίας δηλώνει ότι περισσότεροι από 360 διεθνείς παρατηρητές έχουν λάβει διαπίστευση για τις προεδρικές εκλογές, συμπεριλαμβανομένων παρατηρητών από ευρωπαϊκές χώρες και από την Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών·

ΣΤ.λαμβάνοντας υπόψη ότι καμία από τις έξι προηγούμενες προεδρικές εκλογές στη Λευκορωσία δεν κρίθηκε ελεύθερη ή δίκαιη· λαμβάνοντας υπόψη ότι διεθνείς παρατηρητές, συμπεριλαμβανομένου του ΟΑΣΕ, έχουν κατηγορήσει τον Lukashenka ότι εκμεταλλεύεται τις διοικητικές εξουσίες με στόχο τη χειραγώγηση των ψήφων και τη διασφάλιση της νίκης του·

Ζ.λαμβάνοντας υπόψη ότι μετά τις προεδρικές εκλογές νοθείας του 2020 και την επακόλουθη βάναυση και συνεχιζόμενη καταστολή των δημοκρατικών δυνάμεων, των ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών, των ελεύθερων συνδικαλιστικών οργανώσεων, των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και των ειρηνικών διαδηλωτών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν αναγνώρισε ούτε τα αποτελέσματα των εκλογών ούτε τον Aliaksandr Lukashenka ως νόμιμο ηγέτη και πρόεδρο της Λευκορωσίας·

Η.λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς Lukashenka ανακοίνωσε ότι δεν θα ανοίξει εκλογικά τμήματα στο εξωτερικό, γεγονός που καθιστά αδύνατη τη συμμετοχή των εξόριστων Λευκορώσων στην ψηφοφορία·

Θ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, ναι μεν ορισμένοι πολιτικοί κρατούμενοι απελευθερώθηκαν τους τελευταίους μήνες, αλλά η καταστολή των αντιφρονούντων συνεχίζεται και έχει επιδεινωθεί μετά την ανακοίνωση των εκλογών, με συχνές συλλήψεις και δίκες με βάση πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν περισσότεροι από 1250 πολιτικοί κρατούμενοι στη Λευκορωσία, με τον πραγματικό αριθμό να εκτιμάται ότι είναι υψηλότερος· λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετοί εξέχοντες πολιτικοί κρατούμενοι εξακολουθούν να κρατούνται σε απομόνωση·

Ι.λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Δεκέμβριο του 2024, ο Mikalai Khila, τοπικός υπάλληλος της αντιπροσωπείας της ΕΕ στη Λευκορωσία, καταδικάστηκε σε τετραετή φυλάκιση, αφού συνελήφθη μπροστά από το γραφείο της αντιπροσωπείας της ΕΕ τον Απρίλιο του 2024· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν υπόνοιες ότι αυτή η καταδίκη είναι πολιτικά υποκινούμενη, καθώς οι κατηγορίες κατά του Khila παραμένουν ασαφείς·

ΙΑ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 24 Δεκεμβρίου 2024, ο Dzmitryi Kuchuk, πρώην ηγέτης του Κόμματος των Πρασίνων της Λευκορωσίας που διαλύθηκε διά της βίας, καταδικάστηκε σε εξαετή φυλάκιση σε σωφρονιστικό ίδρυμα υψηλής ασφάλειας σε μια πολιτικά υποκινούμενη δίκη μετά τη σύλληψή του τον Φεβρουάριο του 2024, αφού εναπόθεσε λουλούδια στη ρωσική πρεσβεία στο Μινσκ στη μνήμη του Alexei Navalny·

ΙΒ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ομοσπονδία Συνδικαλιστικών Οργανώσεων της Λευκορωσίας έχει ενσωματωθεί εδώ και καιρό στην κυβερνητική δομή του καθεστώτος Lukashenka και θεωρείται ότι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην οργάνωση της παραποίησης των εκλογικών αποτελεσμάτων·

ΙΓ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει σταδιακά επιβάλει περιοριστικά μέτρα κατά της Λευκορωσίας μετά τις προεδρικές εκλογές νοθείας του 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 16 Δεκεμβρίου 2024, το Συμβούλιο επέκτεινε περαιτέρω το καθεστώς κυρώσεων όταν αποφάσισε να επιβάλει περιοριστικά μέτρα σε επιπλέον 26 άτομα και 2 οντότητες από τη Λευκορωσία, λόγω της κατάστασης στη χώρα·

ΙΔ.λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 4 Απριλίου 2024, το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών συγκρότησε, για ανανεώσιμη περίοδο ενός έτους, ομάδα τριών ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 11 Οκτωβρίου 2024, ο κ. Nils Muižnieks διορίστηκε νέος Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία·

1.επαναβεβαιώνει την αλληλεγγύη του προς τον λαό της Λευκορωσίας· επαναλαμβάνει ότι δεν αναγνωρίζει την εκλογή του Aliaksandr Lukashenka ως Προέδρου της Λευκορωσίας και καταγγέλλει τη συνεχιζόμενη καταστολή των δημοκρατικών δυνάμεων, των ελεύθερων μέσων ενημέρωσης και της κοινωνίας των πολιτών μέσω πολιτικά υποκινούμενων εικονικών δικών, καθώς και την πλήρη απουσία δημοκρατικών προτύπων για τις «προεδρικές εκλογές» που έχουν προγραμματιστεί για τις 26 Ιανουαρίου 2025·

2.θεωρεί ότι οποιεσδήποτε εκλογές διεξάγονται στο υφιστάμενο κλίμα φόβου και καταστολής, χωρίς πραγματικούς υποψηφίους της αντιπολίτευσης στο ψηφοδέλτιο, και υπό συνθήκες που αντιβαίνουν σε όλα τα διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα, χωρίς οι Λευκορώσοι που ζουν στο εξωτερικό να έχουν τη δυνατότητα να ασκήσουν το δικαίωμα ψήφου τους, χωρίς διαφανές σύστημα καταμέτρησης των ψήφων και χωρίς τη συμμετοχή διεθνών παρατηρητών, δεν είναι δυνατόν να θεωρηθούν ελεύθερες, δίκαιες, ανταγωνιστικές ή αξιόπιστες·

3.επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το καθεστώς Lukashenka να συμμορφωθεί πλήρως με τα διεθνή πρότυπα του ΟΑΣΕ για τις εκλογές, όπως εγκρίθηκαν από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, με τα οποία επιβάλλεται στα κράτη η υποχρέωση να εγκρίνουν όλα τα αναγκαία νομοθετικά και άλλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι κάθε πολίτης μπορεί να έχει το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι, καθώς και το δικαίωμα πρόσβασης σε δημόσιες υπηρεσίες·

4.ζητεί την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων στη Λευκορωσία, συμπεριλαμβανομένων των Maria Kalesnikava, Ihar Losik, Mikalai Statkevich, Palina Sharenda-Panasiuk, Siarhei Tsikhanouski, Ales Bialiatski, Maksim Znak και Dzmitry Kuchuk· παροτρύνει το καθεστώς της Λευκορωσίας να σεβαστεί πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματα, το δικαίωμα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών κομμάτων, και να τερματίσει αμέσως κάθε μορφή καταστολής, δίωξης και εκφοβισμού·

5.παροτρύνει τις αρχές της Λευκορωσίας να σεβαστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα των κρατουμένων, να υποβάλουν πληροφορίες σχετικά με την κατάστασή τους, να τους παράσχουν την απαραίτητη ιατρική περίθαλψη και να επιτρέψουν στους δικηγόρους τους, στα μέλη των οικογενειών τους και στη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού να τους συναντήσουν·

6.καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τη διεθνή κοινότητα να εντείνουν τις προσπάθειες για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων στη Λευκορωσία· καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ στο Μινσκ να παρακολουθεί, όσο το δυνατόν στενότερα, τις υποθέσεις πολιτικών κρατουμένων·

7.θεωρεί ότι η σύλληψη και η καταδίκη του Mikalai Khila, τοπικού μέλους του προσωπικού της αντιπροσωπείας της ΕΕ στο Μινσκ, με φαινομενικά πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες, αποτελεί διπλωματική προσβολή προς την ΕΕ· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταρτίσουν ταχέως ισχυρή διπλωματική απάντηση·

8.επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να απλουστεύσουν τις διαδικασίες για την απόκτηση θεωρήσεων και αδειών διαμονής για όσους εγκαταλείπουν τη Λευκορωσία για πολιτικούς λόγους, καθώς και να αναπτύξουν κανόνες και διαδικασίες για την αντιμετώπιση των περιπτώσεων ανιθαγένειας, και να παράσχουν στήριξη στους Λευκορώσους που διαμένουν στην ΕΕ και των οποίων τα έγγραφα ταυτότητας πρόκειται να λήξουν και οι οποίοι δεν έχουν κανένα μέσο για την ανανέωσή τους χωρίς να επιστρέψουν στη Λευκορωσία·

9.καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι προσπάθειες για την τεκμηρίωση των διεθνών εγκλημάτων που διαπράττονται από το καθεστώς Lukashenka και για τη λογοδοσία των υπευθύνων συνεχίζονται σε επίπεδο ΟΗΕ με ενισχυμένο έλεγχο από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία, παρέχοντας πλήρη στήριξη στην ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία, και διατηρώντας την εντολή του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Λευκορωσία ώστε να εξακολουθήσει να παρακολουθεί τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· τονίζει, για τον σκοπό αυτόν, ότι είναι σημαντικό να συλλέγονται αποδεικτικά στοιχεία για πιθανά διεθνή εγκλήματα και να δίδεται μεγαλύτερη εγκυρότητα στον νομικό χαρακτηρισμό, βάσει του διεθνούς δικαίου, των συνεχιζόμενων σοβαρών παραβιάσεων προκειμένου να προαχθεί η λογοδοσία·

10.συμμερίζεται τη σύσταση της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα για περαιτέρω λογοδοσία μέσω εθνικών διαδικασιών, με βάση τις αποδεκτές αρχές της εξωεδαφικής και οικουμενικής δικαιοδοσίας, και καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν επαρκείς πόρους για τη διερεύνηση υποθέσεων διεθνούς δικαιοδοσίας·

11.ζητεί την παράταση του καθεστώτος κυρώσεων της ΕΕ έναντι της Λευκορωσίας, το οποίο πρόκειται να λήξει στα τέλη Φεβρουαρίου του 2025, και παροτρύνει την Επιτροπή να επεκτείνει περαιτέρω τις στοχευμένες κυρώσεις κατά των ατόμων που ευθύνονται για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για τη διάβρωση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου στη χώρα, ιδίως για τις κατ' επίφαση «εκλογές» του τρέχοντος μήνα·

12.αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον ΟΑΣΕ, στα Ηνωμένα Έθνη, στους εκπροσώπους των δημοκρατικών δυνάμεων της Λευκορωσίας και στις αρχές της Λευκορωσίας.

Τελευταία ενημέρωση: 21 Ιανουαρίου 2025
Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου-Πολιτική απορρήτου