Ϸվ

Projekt rezolucji - B10-0083/2024Projekt rezolucji
B10-0083/2024

PROJEKT REZOLUCJIw sprawie regresu demokracji i zagrożeń dla pluralizmu politycznego w Gruzji

4.10.2024-()

złożony w następstwie oświadczenia wiceprzewodniczącego Komisji /wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa
zgodnie z art. 136 ust. 2 Regulaminu

Reinier VanLanschot, Mārtiņš Staķis, Sergey Lagodinsky, Nicolae Ştefănuță, Markéta Gregorová, Ville Niinistö, Mélissa Camara, Hannah Neumann
w imieniu grupy Verts/ALE

Patrz też projekt wspólnej rezolucjiRC-B10-0070/2024

ʰdzܰ:
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury:
B10-0083/2024
Teksty złożone :
B10-0083/2024
Debaty :
Głosowanie :
Teksty przyjęte :

10‑0083/2024

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie regresu demokracji i zagrożeń dla pluralizmu politycznego w Gruzji

()

Parlament Europejski,

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Gruzji,

uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 14 i 15 grudnia 2023 r.,

uwzględniając komunikat Komisji z8 listopada 2023r. pt. „Komunikat wsprawie polityki rozszerzenia UE w2023r.” () oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji pt. „Sprawozdanie za rok 2023 dotyczące Gruzji” (SWD(2023)0697),

uwzględniając europejską konwencję praw człowieka (EKPC),

uwzględniając oświadczenie Wysokiego Przedstawiciela i Komisji Europejskiej z 28 maja 2024 r. w sprawie ostatecznego przyjęcia ustawy o przejrzystości obcych wpływów w Gruzji,

uwzględniając oświadczenie rzecznika Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) z 12 czerwca 2024 r. w sprawie ciągłych aktów zastraszania, gróźb i ataków na społeczeństwo obywatelskie w Gruzji,

uwzględniając oświadczenie Biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka z 15 maja 2024r. pt. „Gruzja: eksperci ONZ potępiają przyjęcie ustawy o przejrzystości obcych wpływów”,

uwzględniając pilną opinię Komisji Weneckiej z 21 maja 2024 r. w sprawie gruzińskiej ustawy o przejrzystości obcych wpływów,

uwzględniając opinię Komisji Weneckiej z 22 czerwca 2024 r. w sprawie zmian w kodeksie wyborczym, które znoszą parytety płci,

uwzględniając opinię Komisji Weneckiej z 22 czerwca 2024 r. nawiązującą do wspólnej opinii w sprawie projektu zmian w kodeksie wyborczym i regulaminie parlamentu Gruzji,

uwzględniając opinię Komisji Weneckiej z 25 czerwca 2024 r. w sprawie projektu ustawy konstytucyjnej o ochronie wartości rodzinnych i osób małoletnich,

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy nr 2561 (2024) z 27 czerwca 2024 r. zatytułowaną „Wyzwania dla demokracji w Gruzji”,

uwzględniając Układ ostowarzyszeniu między Unią Europejską iEuropejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, zjednej strony, aGruzją, zdrugiej strony[1],

uwzględniając art. 136 ust. 2 Regulaminu,

A.mając na uwadze, że w ostatnich miesiącach doszło do poważnych ataków na demokrację w Gruzji: przyjęto w trybie przyspieszonym antydemokratyczne przepisy, które spotkały się z krytyką ONZ, Komisji Weneckiej i UE, i przypuszczono ataki na społeczeństwo obywatelskie i niezależne media, co doprowadziło do długotrwałych masowych protestów, głębokich napięć politycznych i społecznych oraz polaryzacji;

B.mając na uwadze, że 14 maja 2024 r. parlament gruziński w trzecim i ostatnim czytaniu przyjął ustawę o przejrzystości obcych wpływów; mając na uwadze, że ustawa ta jest wymierzona przeciwko organizacjom społeczeństwa obywatelskiego i niezależnym mediom, gdyż nakłada na organizacje pozarządowe i media, które w ponad 20% są finansowane z zagranicy, obowiązek zarejestrowania się jako „organizacja realizująca interesy obcych sił” i określania się tym mianem; mając na uwadze, że organizacje te będą podlegać dodatkowej kontroli, dodatkowym wymogom sprawozdawczym i ewentualnie sankcjom, w tym karom administracyjnym w wysokości do 25000 GEL;

C.mając na uwadze, że ustawę przyjęto w procedurze, która według Komisji Weneckiej nie pozostawiała miejsca na prawdziwą debatę i konstruktywne konsultacje, otwarcie lekceważąc obawy dużej części ludności gruzińskiej; mając na uwadze, że przewidziane w tej ustawie ograniczenia prawa do wolności wypowiedzi i zrzeszania się oraz prawa do prywatności są niezgodne ze ścisłymi kryteriami określonymi w art. 8 ust. 2, art. 10 ust. 2 i art. 11 ust. 2 EKPC oraz w art. 17 ust. 2, art. 19 ust. 2 i art. 22 ust. 2 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych, ponieważ nie spełniają wymogów legalności, prawowitości, konieczności i proporcjonalności w społeczeństwie demokratycznym, a także są niezgodne z zasadą niedyskryminacji określoną w art. 14 EKPC;

D.mając na uwadze, że choć rząd gruziński jak dotąd nie wdrażał ściśle tej ustawy, można przypuszczać, że ustawa ta w znacznym stopniu wpłynie na działalność organizacji społeczeństwa obywatelskiego i niezależnych mediów, które bardzo często potrzebują finansowania z zagranicy, aby móc istnieć i funkcjonować; mając na uwadze, że widmo tej ustawy już ograniczyło działalność dynamicznego gruzińskiego społeczeństwa obywatelskiego, które jest centralnym elementem gruzińskiej demokracji i w znacznym stopniu przyczyniło się do decyzji o przyznaniu Gruzji statusu kraju kandydującego do UE;

E.mając na uwadze, że nowe przepisy pojawiają się w momencie nasilenia się ataków na społeczeństwo obywatelskie w Gruzji, których celem – jak się wydaje – jest ograniczenie przestrzeni obywatelskiej poprzez odcięcie niezależnych grup od źródeł finansowania; mając na uwadze, że przyjęcie tej ustawy, wzorowanej na rosyjskiej ustawie o agentach zagranicznych, nie odbywa się w próżni geopolitycznej, lecz stanowi tendencję w całym regionie;

F.mając na uwadze, że 17 września 2024 r. gruziński parlament przyjął ustawę o „wartościach rodzinnych i ochronie małoletnich”, której celem jest zakaz przekazywania wiarygodnych i odpowiednich informacji na temat orientacji seksualnej i tożsamości płciowej;

G.mając na uwadze, że w ostatnich miesiącach gruziński parlament przyjął szereg poprawek do przepisów wyborczych w Gruzji, które zmieniają sposób wyboru przewodniczącego i bezpartyjnych członków Centralnej Komisji Wyborczej, a także pilne zmiany w kodeksie wyborczym;

H.mając na uwadze, że życie polityczne w Gruzji było historycznie naznaczone korupcją systemową i wpływami oligarchicznymi, co nadal wpływa na niezależność i demokratyczną organizację ruchów politycznych;

I.mając na uwadze, że w sierpniu 2024 r. premier Gruzji Irakli Kobachidze potwierdził, że w przypadku zwycięstwa w nadchodzących wyborach parlamentarnych jego partia Gruzińskie Marzenie planuje zakazać działalności wszystkim siłom politycznym, które jej się sprzeciwiają, i nazwał opozycję „przestępczą siłą polityczną”;

J.mając na uwadze, że wiceprzewodniczący Komisji/wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, ESDZ i państwa członkowskie UE wydali oświadczenia wzywające rząd Gruzji, aby powstrzymał się od przyjmowania przepisów, które mogłyby zagrozić postępom Gruzji na drodze do członkostwa w UE;

K.mając na uwadze, że wiele organizacji międzynarodowych i osobistości wysokiego szczebla, w tym Komisja Wenecka, Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka, Rada Praw Człowieka ONZ, specjalny sprawozdawca ONZ ds. obrońców praw człowieka, stały koordynator ONZ w Gruzji, Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy, Komitet Ochrony Dziennikarzy, Europejski Fundusz na rzecz Demokracji, Freedom House i Agencja Stanów Zjednoczonych ds. Rozwoju Międzynarodowego, wezwało rząd Gruzji do wycofania tych szkodliwych przepisów;

1.wyraża głębokie zaniepokojenie regresem demokracji w Gruzji, który nasilił się w trakcie bieżącego roku, zwłaszcza w okresie przed wyborami parlamentarnymi 26 października 2024 r.; zwraca uwagę na szeroki pakiet przepisów zaproponowanych i przyjętych w ostatnich miesiącach przez rządzącą partię Gruzińskie Marzenie, które naruszają prawo do wolności wypowiedzi, cenzurują media, naukę i sztukę oraz są niezgodne z międzynarodowymi standardami praw człowieka w sposób, który będzie miał znaczący wpływ na życie i dobrostan mieszkańców Gruzji;

2.ubolewa w szczególności nad odrzuceniem weta prezydent Gruzji Salome Zurabiszwili wobec ustawy o „przejrzystości obcych wpływów”, a tym samym nad przyjęciem tej ustawy przez gruziński parlament; wyraża zaniepokojenie faktem, że opozycyjni członkowie parlamentu gruzińskiego byli nieobecni przy przyjmowaniu ustawy;

3.podkreśla, że ustawa ta praktycznie uniemożliwi pracę organizacji społeczeństwa obywatelskiego i niezależnych mediów w Gruzji z powodu kosztownych i czasochłonnych obciążeń administracyjnych, narażenia na postępowania sądowe oraz utraty reputacji wynikającej z etykiety „zagranicznego agenta”; podkreśla, że chociaż organizacje te otrzymują finansowanie międzynarodowe, nie reprezentują „interesów obcych sił”, lecz każdego dnia dążą do przestrzegania praw człowieka i wspierania demokratycznych nadziei obywateli Gruzji oraz do przekazywania im bezstronnych informacji na temat rozwoju sytuacji w ich kraju;

4.podziela obawy Komisji Weneckiej dotyczące poprawek do prawa wyborczego i kodeksu wyborczego w Gruzji, zgadzając się, że zmiany w kodeksie wyborczym będą miały duży wpływ na to, jak uczestnicy wyborów będą postrzegać bezstronność i uczciwość administracji wyborczej oraz na ile będą jej ufać;

5.wzywa władze gruzińskie, aby w pełni uwzględniły te obawy oraz aby podjęły działania w odpowiedzi na zalecenia zawarte w opiniach Komisji Weneckiej w sprawie przyjętych i proponowanych ustaw;

6.potępia oświadczenia rządzącej partii Gruzińskie Marzenie dotyczące zamiaru zakazania działalności wszystkim partiom opozycyjnym oraz polaryzującą retorykę, w której opozycję określa się mianem „przestępczej siły politycznej”; zauważa, że takie zastraszanie poważnie zakłóca proces polityczny i wolność wypowiedzi oraz przyczynia się do powstania atmosfery strachu; wzywa wszystkie podmioty polityczne, aby powstrzymały się od stosowania retoryki, która jeszcze bardziej podsyca skrajną polaryzację, a także aby nie rozpowszechniały fałszywych informacji podczas kampanii przed zbliżającymi się wyborami i zobowiązały się do stania na straży prawdy;

7.potępia szeroko zakrojoną rządową kampanię ataków na organizacje społeczeństwa obywatelskiego i renomowanych darczyńców międzynarodowych, którzy dążą do wspierania demokracji, praworządności i ochrony praw człowieka w Gruzji; wyraża zaniepokojenie coraz liczniejszymi doniesieniami o aktach zastraszania, groźbach i fizycznych napaściach wobec przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, przywódców politycznych, aktywistów obywatelskich i dziennikarzy w Gruzji; ponownie wzywa do zaprzestania ataków na społeczeństwo obywatelskie i niezależne media oraz do zapewnienia sprzyjających warunków działania całemu społeczeństwu obywatelskiemu i wszystkim mediom w tym kraju;

8.przypomina, że w 2023r. poparł przyznanie Gruzji statusu kraju kandydującego do UE w uznaniu dla niestrudzonych wysiłków gruzińskiego społeczeństwa obywatelskiego i silnych aspiracji większości obywateli Gruzji do członkostwa w UE, przy założeniu, że zostanie wdrożonych dziewięć przedstawionych zaleceń; podkreśla, że niedawne przyjęcie kilku aktów prawnych jest jawnie sprzeczne z dziewięcioma zaleceniami UE, od których uzależniono przyznanie Gruzji statusu kraju kandydującego do UE; podkreśla ponadto, że w odniesieniu do tych dziewięciu zaleceń nie poczyniono żadnych postępów lub postępy te były niewielkie;

9.podkreśla, że atakowanie organizacji społeczeństwa obywatelskiego i niezależnych mediów, a zwłaszcza ustawa o obcych wpływach, są bezapelacyjnie niespójne i niemożliwe do pogodzenia z normami i wartościami UE oraz z wszelkimi aspiracjami do członkostwa w UE; przypomina, że jeszcze w tym miesiącu Komisja ma przedstawić pakiet rozszerzeniowy na 2024 r., który będzie zawierał ocenę wdrożenia przez Gruzję kroków, od których uzależniony był status kraju kandydującego;

10.zwraca uwagę, że rozwiązanie istniejących problemów związanych z administracją publiczną, relacjami międzyinstytucjonalnymi, dobrym sprawowaniem władzy i korupcją oraz wdrożenie niezbędnych reform wymiaru sprawiedliwości w trakcie procesu przystąpienia do UE są również niezbędnym czynnikiem pozwalającym zagwarantować, że społeczeństwo i instytucje demokratyczne Gruzji będą w stanie uniknąć ingerencji zagranicznej w perspektywie długoterminowej;

11.wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby przeanalizowały konsekwencje regresu demokracji wynikającego z tych nowych przepisów dla ich roli darczyńców w Gruzji oraz aby poinformowały rząd i parlament Gruzji o tych ewentualnych konsekwencjach;

12.uważa – mając na względzie, że jedną z zasad wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE jest praworządność, a zgodnie z interpretacją Komisji Weneckiej ustawa o obcych wpływach narusza standardy praworządności Rady Europy – że Rada może podjąć decyzję o nałożeniu ukierunkowanych sankcji, zgodnie z art. 29 Traktatu o Unii Europejskiej i art. 215 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

13.wzywa władze do zapewnienia wolnych, uczciwych i wiarygodnych wyborów parlamentarnych oraz do bezzwłocznego podjęcia działań na rzecz depolaryzacji i pojednania społecznego z korzyścią dla wszystkich Gruzinów; podkreśla, że prawa człowieka i demokracja gruzińska muszą być szanowane i wzywa władze gruzińskie do podjęcia wszelkich niezbędnych środków w celu zadbania o to, aby wszystkie szanowane organizacje społeczeństwa obywatelskiego prowadzące obserwację wyborów mogły obserwować te wybory bez przeszkód ani ingerencji w ich pracę;

14.ponownie wyraża swoje stałe poparcie dla demokratycznych ambicji narodu gruzińskiego i jego woli, aby związać przyszłość kraju z UE; podkreśla, że niezależne sondaże konsekwentnie pokazują, iż ponad 80% Gruzinów chce przystąpić do UE, co jest jednym z najwyższych wskaźników w krajach kandydujących; przypomina, że w poprzednich latach Gruzja była liderem w przyjmowaniu reform, co odzwierciedlało długoletnie aspiracje społeczeństwa gruzińskiego do przystąpienia do UE; uważa, że nadal możliwe jest skonsolidowanie demokratycznej przyszłości Gruzji jako kraju kandydującego do UE z młodym, zaangażowanym pokoleniem przywódców, czego przykładem są spontaniczne protesty przeciwko ustawie o obcych agentach, które miały miejsce w 2024 r.;

15.zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji/wysokiemu przedstawicielowi Unii ds.zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, rządom i parlamentom państw członkowskich, a także prezydent, premierowi i parlamentowi Gruzji.

Ostatnia aktualizacja: 8 października 2024
Informacja prawna-Polityka ochrony prywatności